Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/2072 E. 2022/1529 K. 31.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2072
KARAR NO: 2022/1529
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/04/2022
NUMARASI: 2019/369 Esas – 2022/327 Karar
DAVA: Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 31/10/2022
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili ; müvekkilinin Diyarbakır … Noterliği’nin 04/08/2017 tarih … yevmiye numarasıyla İş Makinesi Satış Sözleşmesi imzalayarak … A.Ş firmasından … Plakalı 2005 model … Marka … Tipi Yükleyici cinsi … Motor ve … Şasi numaralı aracı 160.000- TL bedelle takas ederek … Motor Serili … Plakalı 2017 model … Paletli Ekskavatörü toplam 135.000- Avroya satın aldığını, ancak satın alınan aracın sık sık arıza yaptığını bu nedenle 15/08/2017 … nolu servis formu; 16/08/2017 … nolu servis formu ve 18/08/2017 … nolu servis formları düzenlenerek her defasında … Makine servisine getirilen aracın onarılamadığını, Batman …. Noterliği’nin 26 Eylül 2017 tarihli … yevmiye numaralı ihtarı ile davalıların ihtar edildiğini, müvekkilinin kanuni seçimlilik hakkını kullanarak öncelikle satın aldığı ayıplı malın ayıpsız bir başka yeni araçla değiştirilmesini talep edip aksi halde bedel iadesini ihtarname ile istediğini ancak davalıların iade ve değişimi reddettiğini belirterek davanın kabulü ile müvekkilinin satın aldığı … motor serili … plakalı 2017 model … Paleti Ekskavatörün satın alma tarihinden itibaren ticari faiziyle bedelinin davalılardan alınarak müvekkiline iadesine yada aracın sıfırı ile değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: 1-Davalı … Mak.. A.Ş. vekili; davacı tarafından satın alınan iş makinesinin davacıya diğer davalı … Mak.. A.Ş tarafından satıldığını, bu nedenle satımdan doğan talepler bakımından … Makina ve Servis San. ve Tic.A.Ş.’nin muhattap tutulmasının söz konusu olmadığını, davacı tarafın bir tacir olduğunu söz konusu iş makinasını da ticari faaliyeti için satın aldığını, bu nedenle uyuşmazlığın Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine göre değil de TTK ve burada yapılan atıf sebebiyle TBK ticari satım hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiğini, davacı tarafın bir limited şirketi olduğunu ticari işi gereği … Mak.Otomotiv A.Ş’den bir … marka eskavatör satın aldığını, bu kapsamda tacir sıfatını haiz davacı tarafından davalı şirketten iş makinası almasının ticari bir iş olduğunu, davacının tüketici olmadığını, davacı tarafın gönderdiği ihtarda ilgili iş makinesinin sık sık arızalandığını ileri sürdüğünü ancak arızanın ne olduğunun belirtilmediğini, iş makinesinde herhangi bir arıza olup olmadığı yada bir arıza varsa bu arızanın gerçekten üretimden mi yoksa kullanımdan kaynaklanan bir arıza mı olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini, Kartal …. Noterliğinden … yevmiye sayısı ile keşide edilen 15 Aralık 2017 tarihli cevabı ihtarında soz konusu aracın bakım ve gerekli ise onarımını yapmak üzere davacının yetkili servise gitmesi gerektiğinin bildirildiğini ancak kendisinin ilgili iş makinasını getirmekten imtina ettiğini, aracın bakım ve gerekirse onarımı için yetkili servise getirilmesi gerektiğini, makinenin aslında arızalı olmadığı yahut arıza var ise de bunun kullanım hatasından kaynaklandığı sonucunun çıktığını bu nedenlerden dolayı davanın haklı olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. 2-Davalı … Mak.Otomotiv A.Ş. Vekili: davaya konu iş makinasının diğer davalı tarafından satıldığı, makinanın teslim ve yetkili servis hizmetinin ise müvekkili tarafından verildiği, davacının makinayı finansal kiralama yoluyla satın aldığı, bedelini ödemediği, dolayısıyla bedel iadesi talebinde bulunamayacağı ifade edilmiştir. 3-İhbar olunan … A.Ş. Vekili, davacı ile müvekkili arasında uyuşmazlık konusu iş makinasına ilişkin finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını ve makinanın davacıya teslim edildiğini, davacının sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını bu nedenle sözleşmenin feshedildiğini, malın iadesi için açılan davada alınan ihtiyati tedbir kararı uyarınca makinanın teslim alındığını ve 3. kişiye satıldığını, açtıkları davanın da kabul ile sonuçlandığını, dayanak finansal kiralama sözleşmesinin 13.maddesi gereği davaya konu iş makinası üzerinde tasarruf yetkisinin mülkiyet sahibi olan müvekkiline ait olduğunu, davacının malın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesi yönünde talepte bulunamayacağını ileri sürmüştür.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; davacı ve davalı … Mak. arasında doğrudan bir alım satım ilişkisi bulunmadığı, bu hususun davacı tarafça da yargılama sürecinde kabul edildiği, mülkiyeti finansal kiralama şirketine ait olan iş makinası yönünden davacının ayıplı olduğu iddiasıyla ödediği bedelin iadesi olmadığı takdirde ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde her iki davalıdan da talepte bulunduğu, finansal kiralama şirketi tarafından talep ve dava hakkı kiracıya devredilmiş ise kiracının finansal kiralama şirketinin kullanabileceği hakları satıcıya karşı kullanabilmesi mümkün ise de dayanak finansal kiralama sözleşmesinin 13. maddesi hükmü ve ihbar olunan vekilinin beyanları karşısında böyle bir devrin söz konusu olmadığı, finansal kiralama şirketi tarafından davacıya yetki verilmediği gibi finansal kiralayan tarafından sözleşmenin fesih edilerek yeniden bir başka kişiye devir yapıldığı, davacının satıcı konumunda olan … Mak.. AŞ ye karşı dava açmakta aktif husumet ehliyeti bulunmadığı, dava dilekçesinde davalı … şirketine takas suretiyle verdiği araç bedeli nedeniyle davalıdan talepde bulunmakta iken 24.11.2021 tarihli dilekçe ile ayıplı makinenin tamir edilememesi ve ayıbın kendisine bildirilmemesi sebebiyle aracın kullanılamamasından kaynaklı olarak uğranılan zarardan müvekkiline karşı sorumlu olduğunu ileri sürdüğü davalının yetkili servis olduğu, aracın onarımını yapan yetkili servisten, finansal kiralama konusu makinenin hasarlı olması nedeniyle talep hakkı bulunmadığından davalı … hakkındaki davanın pasif husume ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLER : Davacı vekili müvekkilinin leasing ile kiraladığı iş makinesinin ayıplı olduğu ortaya çıktığı için öncelikle aracın değişimini, aksi halde ödenen tüm bedelin iadesini talep ettiklerini ,dava konusu aracın satıcısı ile onarımı yapamayan şirketleri davalı gösterdiklerini, dava devam ederken müvekkilimin zilyetliğindeki aracı, davanın ihbar edildiği finans şirketi taksitlerin ödenmemesi nedeniyle teslim aldığını, araca el konulması nedeniyle aracın tüm bedelinin iadesi aksi halde misliyle değiştirilmesi talebinin ıslaha gerek olmaksızın kendiliğinden aracı kullanmaktan doğan zararın ve ödenen miktarın iadesi şeklinde değişmesi gerektiğini, ancak mahkemenin bu durumu dikkate almaksızın davanın reddine karar verdiğini, mahkemenin husumet yokluğu ile davayı reddetmişse de ihbar olunan finans şirketinin ayıp nedeniyle müvekkiline yetki verip vermediği yada finans şirketinin davalılara ayrıca bir dava açıp açmadığı, davanın ihbarıyla müvekkilinin sorumluluğunun kalktığı hususlarının tetkik edilmediğini, aracın ayıplı çıkmasından davalı … ve … Makine’nin sorumlu olduğunu, aracın gerekli muayene, eksper vb incelemelerini yapmayarak müvekkilimin finans şirketinden ayıplı bir araç kiralamasına yol açtıklarını ileri sürerek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle ayıplı olduğu iddia edilen araç bedelinin iadesi yahut aracın yenisiyle değiştirilmesi talebine ilişkindir. Davacı dava dilekçesinde Diyarbakır ….Noterliğinin 04/08/2017 tarihli iş makinesi satış sözleşmesi uyarınca, ekskavatör satın aldığını, satış bedelinin 135.000-euro olduğunu, araç bedeline karşılık kendisine ait aracı da 160.000-TL’ye takas ettiğini, ancak satın aldığı aracın sık sık arıza çıkardığını, her seferinde davalı … Mak. Otom. AŞ’nin teknik servisine götürüldüğünü anca onarılmadığını, bu yüzden davalılara ihtar gönderildiğini, sonuç alınamadığını belirterek satın alma bedelinin davalılardan ticari faizi ile birlikte tahsili yahut aracın yenisi ile değiştirilmesi talebinde bulunmuştur. Uyuşmazlık konusu iş makinasının 28/07/2017 tarihli proforma fatura uyarınca davalı … Mak. Otom… Aş. tarafından finansal kiralama şirketine satıldığı, 08/08/2017 tarihli satış faturası düzenlediği, faturada teslim alan olarak davacının adının yazılı olduğu, davacı ve ihbar olunan arasında 04/08/2017 tarihli finansal kiralama sözleşmesi imzalandığı, 26/03/2019 tarihli ihtarname ile de finansal kiralama sözleşmesinin feshedildiğinin davacıya bildirildiği, sonraki süreçte de makinanın finansal kiralama şirketi tarafından dava dışı bir başka şirkete satışının yapıldığı anlaşılmıştır. Finansal kiralama konusu makinenin yetkili servis hizmetinin diğer davalı … Makina Otomotiv AŞ.tarafından verildiği, davacı dava dilekçesinde kendisine ait bir başka makinayı 160.000-TL’ye takas ederek dava konusu makinayı satın aldığını belirtmiş ise de esasen davacının kendisine ait iş makinasını 160.000-TL bedelle davalı … Mak. Otomotiv A.Ş’ye sattığı anlaşılmaktadır. Davacı vekili 24/11/2021 tarihli dilekçesinde bu kez … Makine ….AŞ.ye satılan yükleyicinin bedeli olan 160.000 -TL.nin peşinat olarak …a AŞ’ye verildiğini, satışın diğer davalı … Makina tarafından iş makinasının finansal kiralama şirketine yapıldığı, teknik servis olarak diğer davalı … Mak….A.Ş’ye götürüldüğünü ancak makinanın onarılamadığını, makinayı kullanamadığı için müvekkilinin gelir kaybına uğradığını ve kirasını ödeyemediğini, leasıng sözleşmesinin haklı nedenle feshi ile müteselsil sorumlu olan davalılar … ve … Makina…. AŞ.den fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 160.000-TL.nin, müvekkilinin uğradığı zarara karşılık şimdilik 1.000 TL.nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep ettiklerini, diğer davalının ise ayıplı makinenin tamir edilememesi ve ayıbın kendisine bildirilmemesi sebebiyle aracın kullanılamamasından kaynaklı olarak uğranılan zarardan müvekkiline karşı sorumlu olduğunu belirterek şimdilik 1.000- TL’nin bu davalıdan dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte tahsilini istediklerini bildirmiştir. Davacı ve davalı … Mak.ve ihbar olunan finansal kuralama şirketi arasında üçlü br ilişki olduğu, … tarafından aracın finansal kiralama şirketine satıldığı ve bu makinenin kiralayan tarafından davacıya finansal kiralama suretiyle verildiği anlaşılmaktadır. Finansal kiralama sözleşmelerinde kiralanan eşyanın mülkiyeti finansal kiralama süresince finansal kiralama şirketine ait bulunmaktadır. Finansal kiracının ayıpdan doğan haklarını kullanabilmesi için finansal kiralayan tarafından dava haklarının kiracıya devri gerekmektedir. Ancak ayıplı olduğu ileri sürülen iş makinesinin ayıpsız misli ile değiştirilmesini veyahut ödenen bedelini adesi talep edilmekte ise de davacının davalı satıcıya ödediği bir bedel yoktur. Makine’nin de yargılama sırasında sözleşmenin feshi nedeniyle üçüncü sahsa satıldığı anlaşılmaktadır. Finansal kiralama şirketi tarafından talep ve dava hakkı kiracıya devredilmiş ise kiracının finansal kiralama şirketinin kullanabileceği hakları satıcıya karşı kullanabilmesi mümkün ise de dayanak finansal kiralama sözleşmesinin 13. maddesi hükmü ve ihbar olunan vekilinin beyanları karşısında böyle bir devrin söz konusu olmadığı, finansal kiralama şirketi tarafından davacıya yetki verilmediği gibi finansal kiralayan tarafından sözleşmenin fesih edilerek yeniden bir başka kişiye devir yapıldığı anlaşılmakla finansal kiracının davalı satıcıdan talep hakkı olmadığının kabulü gerekir.Davacı makinenin mülkiyetini talep hakkını da kaybettiğinden satıcı konumunda olan … Mak… A.Ş’ye karşı dava açmakta aktif husumet ehliyeti bulunmadığının kabulü gerekmektedir. Davacı vekili dava dilekçesinde davalı … şirketine takas suretiyle verdiği araç bedeli nedeniyle davalıdan talepde bulunmakta iken 24.11.2021 tarihli dilekçe ile ayıplı makinenin tamir edilememesi ve ayıbın kendisine bildirilmemesi sebebiyle aracın kullanılamamasından kaynaklı olarak uğranılan zarardan müvekkiline karşı sorumlu olduğu beyan edilmekle davalının yetkili servis olduğu, aracın onarımını yapan yetkili servise, finansal kiralama konusu makinenin ayıplı olması nedeniyle bir talep yöneltilemeyeceği,iddianın değiştirilmesi yasağı kapsamında değişen taleplerin dikkate alınmadan , dava dilekçesindeki talepler nedeniyle davalının pasif husumeti yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, istinaf nedenleri yerinde görülmeyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 31/10/2022