Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1828
KARAR NO: 2022/1426
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİH: 28/02/2022
NUMARASI: 2021/316 Esas – 2022/181 Karar
DAVACI:
DAVA: Çek İptali Kararının İptali
Asıl ve birleşen davada davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Asıl davada davacı vekili; müvekkili şirketin ticari ilişkileri kapsamında … Gıda Ltd. Şti’den keşidecisi … İnş..Ltd. Şti olan … bank Yeşilyayla Bursa Şubesine ait … seri numaralı 30/11/2020 keşide tarihli 40.000-TL bedelli çeki teslim aldığını, müvekkilinin 04/12/2020 tarihinde çek bedelinin tahsili için çeki … bank Mersin Toptancılar Sitesi Şubesine ibraz ettiğini, ancak banka şubesinin çekin arkasına şerh düşerek çeki müvekkiline iade ettiğini, Bursa 1. ATM’nin 2020/391 Esas sayılı dosyasında çekin iptaline karar verildiğini, müvekkilinin çeke meşru bir şekilde hamil olduğunu belirterek Bursa 1. ATM’nin 2020/391 Esas sayılı dosyasında verilen çek iptal kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen davada davacı vekili; müvekkili şirketin ticari ilişkileri kapsamında …Ltd.Şti den ciro yoluyla devralmış olduğu keşidecisinin …Ltd Şti olan … bank Yeşilyayla Bursa Şubesine ait … Seri No’lu 30.12.2020 keşide tarihli 40.000-TL bedelli çek ve … Bank Yeşilyayla Bursa Şubesine ait … Seri No’lu 30.11.2020 keşide tarihli çek için Bursa 1 ATM nin 2020/391 E sayılı dosyasından açılan zayi nedeniyle çek iptal davasında çeklerin iptaline karar verildiğini, dava konusu çekin müvekkilinin elinde bulunduğunu belirterek Bursa 1 Asliye Ticaret Mah.2020/391 E sayılı dosyasından verilen iptal kararının iptal edilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Asıl ve birleşen davada davalı vekili; dava dilekçesinde öne sürülen iddiaları kabul etmediklerini, davanın yetkisiz mahkemede ikame edildiğinden reddi gerektiğini, Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/391 E. sayılı dosyası kapsamında ödeme yasağı yönünde verilen ihtiyati tedbir kararı, ticaret sicil gazetesinde yapılmış olan ilanlar 56 adet factoring şirketine gönderilen ilan e-postaları mevcut olmasına rağmen davacı tarafından çeki elinde bulundurduğuna dair bildirim yapmadığını, ayrıca yetkili hamilin tespit edilmesi hususunda inceleme yapılmak üzere istirdat davası açıldığını, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/809 E. sayılı dosyasının devam ettiğini, davacının huzurdaki davayı ikame etmekte hukuki yararının bulunmadığını belirterek öncelikle davanın usulden aksi halde esasa ilişkin nedenlerle reddine, davacının çek bedelinin %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, dava konusu çeklerin …Ltd. Şti. tarafından keşide edildiği, çekin arkasında davalı lehtar şirketin cirosunun bulunduğu ve sırasıyla …Ltd.Şti, …, …Ltd.Şti, son cironun davacı şirket tarafından yapıldığı, … seri numaralı çekin 04/12/2020 tarihinde, … seri numaralı çek 07/01/2021 tarihinde davacı şirket yetkilisi tarafından bankaya ibraz edildiği, çeklerin davacının elinde mevcut olduğu, davacının çekin yetkili meşru hamili olduğu, davalının, çekin rızası hilafına elinden çıktığı ve çekin en son hamili olan davacının kötüniyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğunun dosya kapsamıyla ispat edilemediği gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kabulüne, Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/12/2020 tarih, 2020/391 Esas 2020/800 Karar sayılı çek iptali kararının dava konusu … ve … nolu çekler yönünden iptaline karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; Asıl ve birleşen dava yönünden yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle müvekkili lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine karar verilmesi gerektiğini, Bursa CBS 2021/41539 soruşturma sayılı dosyasının sonucunun beklenmediğini, asıl davaya konu … nolu çekle ilgili Mersin 1. ATM’nin 2022/224 Esas sırasında devam eden çek istirdatı dosyasının da sonucunun beklenmesi gerektiğini, bahse konu çeklere 28/07/2020 tarihinde ihtiyati tedbir konulduğunu, imza incelemesi ve davacının çeki hangi tarihte kayıtlarına intikal ettirdiğinin tespiti ile ilgili taleplerinin mahkemece değerlendirilmediğini, davacının bahsi geçen çekleri ilgili banka şubesine sorması halinde veya findeks uygulanmasından araştırma yapması halinde çekler üzerindeki ödeme yasağına ulaşabileceğini, davacının basiretli davranmadığını, dava konusu çeklerle birlikte kaybolan ve Bursa … İcra Dairesi’nin … sayılı takip dosyasının iptaline ilişkin Bursa 8. İcra Mahkemesinin 2021/205 Esas sayılı kararındaki gerekçe de dikkate alındığında davacı tarafın asıl ve birleşen davadaki çekleri gerekli araştırmayı yapmaksızın iktisap etmesi nedeniyle kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Asıl ve birleşen dava zayi nedeniyle çeklerin iptaline ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davada davalı tarafından, dava konusu … bank Yeşilyayla Şubesine ait … seri nolu 30/11/2020 tarihli 40.000-TL bedelli, … seri nolu 31/12/2020 tarihli 40.000-TL bedelleri çeklerin rıza dışı elden çıktığı öne sürülerek açılan Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/391-800 sayılı dosyasında zayi nedeniyle çeklerin iptaline karar verilmiştir. Davacı tarafından ise; asıl davada … seri nolu, birleşen davada ise … seri nolu çekle ilgili olarak verilen Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/12/2020 tarihli … sayılı çek iptali kararının iptali talep edilmektedir. Öncelikle, hasımsız olarak açılan davalar sonucu tesis edilen çek iptali kararlarının iptaline ilişkin olarak açıkça bir düzenleme bulunmasa da hukuki menfaati olanların iptal kararının iptalini dava yolu ile isteyebilmeleri mümkündür. Senet zilyedinin senedin meşru hamili olduğunu iddia ederek, çekin iptaline ilişkin hasımsız olarak açılan davalarda kesin hüküm niteliği taşımayacak olan çek iptali kararını ortadan kaldırtıp senede dayalı haklarına kavuşması, bir başka deyişle senede dayanarak ödeme talebinde bulunması mümkündür. (Yargıtay 11 HD 2001/5674 esas – 2001/8724 karar sayılı ilamı). Somut olayda, davalı davaya konu çekin zayi olduğundan bahisle iptali için dava açmış olup, mahkemece yapılan ilanlar sonucunda çek ibraz edilmediğinden iptaline karar verilmiştir. Ancak dava konusu çeklerin her ikisinin de …Ltd. Şti. tarafından keşide edildiği, çeklerde davalının lehtar olarak cirosunun bulunduğu, … nolu çekte lehtardan sonra …’in cirosunun bulunduğu, bunun dışında her iki çekin sırasıyla …Ltd.Şti, …. , …Ltd.Şti tarafından ciro edildiği, davacı tarafından bankaya ibraz edildiği, davacının çeklere şeklen meşru hamil olduğu anlaşılmaktadır. Davalının, çekin rızası hilafına elinden çıktığı ve çekin en son hamili olan davacının kötüniyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğu iddiaları istirdat davasında incelenebilecektir.İlk derece mahkemesince gerekçede yer verilen davacı hamilin iktisapda ağır kusurlu olmadığına yer verilmesi doğru görülmediğinden bu kısım nedeniyle gerekçe kaldırılmıştır.Sonuç itibariyle ,hüküm ve sonuçları farklı bulunan istirdat davalarının eldeki bu davaya etkisi bulunmadığından bu davaların neticelenmesinin beklenmesine gerek bulunmamaktadır. Sonuç itibariyle,zayi olmadığı ortaya çıkan çekler ile ilgili verilen iptal kararının iptaline karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. Davanın Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkisizlik kararı üzerine yasal süresi içerisinde yapılan başvuru üzerine gönderildiği İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından yargılamaya devam edilerek istinafa konu işbu kararın verildiği anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK’nın 331/2 maddesine göre; görevsizlik, yetkisizlik veya gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkemenin hükmedeceği düzenlenmiştir. HMK’nın 20. maddesi gereğince ancak süresinde gönderme talep edilmemesi halinde kararı veren mahkemece resen dava açılmamış sayılarak yargılama giderlerine hükmedileceği düzenlenmiştir. Somut olayda ise yetkisizlik kararı sonrasında yasal süresindeki gönderme talebi üzerine yetkisli mahkemede yargılamaya devam edilerek nihai karar verilmiştir. Bu nedenle davalı yararına görevsizlik kararı nedeniyle ayrıca vekalet ücretine hükmedilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, davada talep çek iptali kararının iptali istemine ilişkin olduğundan ilk derece mahkemesince maktu harç alınması gerekirken nispi harç alınması doğru olmamıştır. Bununla birlikte davalı vekilinin istinaf nedenleri yerinde değil ise de harç hususu re’sen incelenerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, yapılan hata/eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden kararın kaldırılarak; kararın kesinleşen kısımları da dikkate alınarak yeniden hüküm verilmesine, davanın kabulüne, çek iptali kararının iptaline karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/316 Esas – 2022/181 Karar sayılı 28/02/2022 tarihli kararının, HMK.’nun 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Asıl ve Birleşen Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/127 Esas, 2021/141 Karar sayılı davanın KABULÜ ile, Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/12/2020 tarih, 2020/391 Esas 2020/800 Karar sayılı ilamı ile verilen … bank Yeşilyayla Yıldırım Bursa şubesine ait, keşidecisi … Ticaret Ltd. Şti olan, … çek seri numaralı 30/11/2020 keşide tarihli 40.000-TL bedelli ve … çek seri numaralı 31/12/2020 keşide tarihli 40.000-TL bedelli ÇEKLERİN İPTALİ KARARININ İPTALİNE, Asıl davada verilen 25/12/2020 tarihli tedbir kararının hüküm kesinleşinceye dek devamına, İlk derece mahkemesine ilişkin olarak ; “Asıl dava yönünden; alınması gereken 80,70-TL maktu karar harcının peşin alınan 683,10-TL harçtan mahsubu ile artan ‬602,4‬0-TL harcın talep halinde davacıya iadesine, Davacı tarafça yatırılan 135,1‬0-TL peşin harçların davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafından sarf edilen 112-TL tebligat ve müzekkere giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı vekili için AAÜT uyarınca takdir olunan 5.100-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Birleşen dava yönünden; alınması gereken 80,70-TL maktu karar harcının peşin alınan 683,10-TL harçtan mahsubu ile artan ‬602,4‬0-TL harcın talep halinde davacıya iadesine, Davacı tarafça yatırılan 140-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı vekili için takdir olunan 5.100-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine” Asıl ve birleşen davada davalı tarafından yatırılan toplam 1.366,2‬0-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Asıl ve birleşen davada davalı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, asıl ve birleşen davada davacı tarafından sarf edilen 31-TL istinaf yargı giderinin asıl ve birleşen davada davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 13/10/2022