Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1636
KARAR NO: 2022/1310
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/06/2022 (Ek Karar)
NUMARASI: 2022/151 D.İş – 2022/151 Karar
TALEP: İhtiyati Tedbire İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 29/09/2022
İhtiyati tedbire itirazın reddine ilişkin 19/06/2022 tarihli ek kararın borçlu vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
TALEP: İhtiyati tedbir talep eden vekili; elektrik satışı yapan müvekkili ile elektrik üretimi yapan davalı şirket (…) arasında 31.12.2020 tarihli Genel Sözleşme, aynı tarihli Genel Sözleşme’ye Ait Seçim Listesi, Münferit Sözleşme ve ve 07.09.2021 tarihli Tadil Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin sözleşmelerdeki edimlerinin güvencesi olarak karşı tarafa … Bankası A.Ş. Levent Çarşı Şubesi tarafından düzenlenmiş olan, 21.12.2021 tarihli, 1.100.000-USD bedelli, 20.01.2023 vadeli kesin teminat mektubu verdiğini, taraflar arasındaki sözleşmelerin …’in ürettiği elektriğin müvekkili tarafından satın almasına ilişkin olarak akdedildiğini, müvekkili şirketin, sözleşme kapsamında ifa etmekle yükümlü olduğu edimlerin tamamını sözleşmeye uygun şekilde ifa ettiğini ve etmeye devam ettiğini, buna karşın …’in müvekkili şirkete İstanbul … Noterliği’nden keşide ettiği 21.04.2022 tarihli ihtarname ile, mevzuat uyarınca bazı ek teminat sunma yükümlülüklerinin doğduğunu, bu teminat mektubu sunma yükümlülüğünü yerine getiremediğini belirterek, müvekkilinin sözleşmeden ya da mevzuattan kaynaklanan bu yönde hiçbir sorumluluğu olmamasına karşın teminat sunma yükümlülüğünün müvekkili tarafından yerine getirilmesini, aksi takdirde sözleşmelerin feshedilmiş sayılacağını bildirdiğini, söz konusu ihtarname incelendiğinde görüleceği üzere, …’in, EPDK kurul kararları uyarınca … A.Ş.’ne (…) teminat verme zorunluluğunun doğduğunu ileri sürdüğünü, söz konusu teminat sunma yükümlülüğü bir elektrik üretim şirketi olan … için getirilmiş olup, müvekkili şirketin söz konusu mevzuat uyarınca teminat sunma yükümlülüğü bulunmadığı gibi, sözleşmeler uyarınca …’e getirilen ilave teminat yükümlülüklerinin müvekkili şirket tarafından karşılanacağı gibi bir düzenleme de bulunmadığını, müvekkilinin ne sözleşmeler ne de mevzuat uyarınca teminat sunma yükümlülüğü bulunmamasına karşın …’in sözleşmelerden doğan yükümlülüklerinden kurtulmak amacıyla müvekkilince anılan teminat sunulmaz ise sözleşmelerin feshedilmiş sayılacağını bildirdiğini, …’in sözleşmelerin feshine yönelik bildirimi açıkça hukuksuz olup, müvekkilinin esas dava bakımından haklılığının tartışma konusu olmadığını, müvekkili şirketin, …’in haksız ve hukuka aykırı feshinden kaynaklanan zararlarını taraflar arasında kararlaştırılan tahkim şartına istinaden İstanbul Tahkim Merkezi’nde başlatacağı tahkim davası ile talep edeceğini, taraflar arasında genel sözleşme tahtında akdedilen 31.12.2020 yürürlük tarihli Genel Sözleşmeye Ait Seçim Listesi’nde tarafların, aralarında çıkacak anlaşmazlıkların İstanbul Tahkim Merkezi’nde ve İstanbul Tahkim Merkezi Kurallarına istinaden çözümleneceği konusunda anlaşmış olup, asıl davanın bir tahkim davası olarak görüleceğini, müvekkilinden haksız olarak talep edilen teminat sunulmaz ise …’in tedbire konu teminat mektubunu nakte çevireceğini, bu durum nedeniyle müvekkilinin telafisi imkansız zarara uğrayacağını, somut olayda ihtiyati tedbirin tüm şartlarının gerçekleştiğini belirterek, … Bankası A.Ş. Levent Çarşı Şubesi tarafından düzenlenen 21.2021 tarihli, 1.100.000-USD bedelli 20.2023 vadeli kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
D.İŞ KARAR: Mahkemece; dayanılan sözleşme ve sözleşme kapsamındaki teminat mektubu ile ilgili düzenleme itibariyle, davanın esası yönünden kendisinin haklılığının yaklaşık ispat için yeterli görüldüğü gibi, tedbir talep edenin ileride telafisi güç zararların önlenmesi gerektiği gerekçesiyle, talebin kabulü ile takdiren mektup bedelinin %15’i oranında (2.450.250-TL) teminat karşılığında teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesine karar verilmiştir.
İTİRAZ: İhtiyati tedbire itiraz eden vekili; talep eden ile ile müvekkili şirketi arasında, 01.01.2021 tarihli … (…) sözleşmesi ve sözleşmeye ait seçim listesi, münferit sözleşme ve 07.09.2021 tarihli Avrupa Enerji Tacirleri Federasyonu tadil sözleşmesi imzalandığını, sonraki süreçte EPDK’nın 17.03.2022 tarihli kurul kararı ile müvekkilinin de dahil olduğu bazı üretim şirketlerinden kesinti yaparak diğer üretim tesislerine destek sağlamaya karar verdiğini, 29.03.2022 tarihli karar uyarınca 01.04.2022 tarihinden itibaren 6 ay süre ile tüketiciyi ve/veya maliyeti yüksek üreticiyi desteklemek amacıyla, destekleme bedeli uygulanmasına karar verildiğini, EPDK kurul kararlarının ve mevzuatsal değişikliklerinin müvekkili için her geçen gün ticari açıdan katlanılmaz finansal giderler yarattığını ve ticari faaliyetlerini bozduğunu, bu noktada davalı firmadan 21.04.2022 tarihli ihtarname ile destek ve uyarlama talep edildiğini, süreçler sonunda teminat olarak peşin olacak şekilde EPDK’ya yatırılan teminatlar ve diğer üretim tesislerini desteklemek için yapılan kesintiler neticesinde müvekkilinin ticari yaşantısını sürdüremeyecek hale geldiğini, düzenleyici işlemlerin yürürlüğe girmesi sonrasındaki geçen aylarda öz kaynaklarını tüketerek sözleşmeyi ayakta tutmaya çalışması katlanılamaz bir hal aldığını, müvekkili şirketin ödemesi gereken tutarın KDV dahil 8.238.230,11-TL olarak kesinleştiğini, EPDK ve diğer kurul kararları ile piyasaya yapılan müdahale sonrası düzenlemenin uygulandığı ilk dönem olan Nisan ayı içerisinde müvekkili şirketin oldukça zarar ettiğini, bu nedenle müvekkilinin ilgili sözleşmeyi devam ettirmenin mümkün olmadığını, süreç devam ederken davacı şirket ile aralarındaki ikili anlaşmanın EPİAŞ tarafından onaylanmadığının bildirildiğini, bu yüzden İstanbul … Noterliği’nin 24.05.2022 tarihli ihtarnamesi ile taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiğini, söz konusu sözleşme kapsamında davacı tarafa verilmiş olan teminat mektuplarının paraya çevrilmesi için davacı tarafça 03.06.2022 tarihinde ilgili bankaya başvuruda bulunulduğunu, bunun da davacının niyetini ortaya koyduğunu, tüm bu sürece rağmen teminat mektubunun paraya çevrilmesi taleplerinin olmadığını belirterek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
EK KARAR: Mahkemece; ihtiyati tedbir talep eden şirketin yabancı sermayeli (Lüksemburg) bir şirket olup, taraflar arasındaki ilişkinin MilletlerarasıTahkim Kanunu madde 2(3) kapsamında yabancılık unsuru içerdiği, bu sebeple uyuşmazlığa Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun uygulanmasının gerekeceği, anılı kanunun 10 (A) maddesi uyarınca 30 günlük süre içerisinde tahkim davasının İstanbul Tahkim Merkezi’nde açıldığına ilişkin kaydın talep eden tarafça sunulduğu, verilen ihtiyati tedbir kararının yürürlükte olduğunun anlaşıldığı, somut olayda, dayanılan sözleşme ve sözleşme kapsamındaki teminat mektubu ile ilgili düzenleme itibariyle, davanın esası yönünden talep edenin kendisinin haklılığının yaklaşık ispatı için yeterli görüldüğü gibi, tedbir talep edenin ileride telafisi güç zararların önlenmesi bakımından 29.04.2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, itirazın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: İstinaf yoluna başvuran ihtiyati tedbire itiraz eden vekili; taraflar arasındaki sözleşmeler kapsamında talep edenin bedel ödeme borcunun teminatı olarak söz konusu teminat mektubunun müvekkiline verildiğini, mevzuattaki düzenlemeler nedeniyle müvekkilinin sözleşmeye katlanmasının imkansız hale geldiğini, müvekkilinin sözleşmeyi feshinin sonuçlarının karşı tarafın ödeme borcu ile ilgisinin bulunmamasına rağmen teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesine karar verildiğini, tedbir isteyenin MTK’nın 10/2 maddesine göre tedbir talebindeki hukuki menfaatine uygun bir tahkim davası açması gerektiğini, ancak tedbirin devamını gerektirir bir dava açılmadığını, ancak tahkim davasının feshin haklı nedene dayanmadığının tespitinden ibaret olduğunu, bu nedenle teminatın hükmünün kalmadığını, bu nedenle ihtiyati tedbirin hukuka aykırı olduğunu belirterek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Talep, taraflar arasında akdedilmiş olan elektrik toptan satışına dair sözleşmeler kapsamında davalıya verilmiş olan banka teminat mektubunun tazmin edilmesinin tedbiren önlenmesi istemine ilişkindir. Somut olayda; taraflar arasında toptan elektrik satışına ilişkin olarak sözleşmeler akdedildiği, ihtiyati tedbir talep edenin ödeme borcunun teminatı olmak üzere ihtiyati tedbir isteyen tarafça karşı tarafa uyuşmazlık konusu banka teminat mektubunun verildiği, EPDK kararı ile kendisinden destekleme bedeli ödenmesi talep edilmekle, … tarafından ihtiyati tedbir isteyene keşide edilen 21.04.2022 tarihli ihtarname ile, bu bedelin ödenmesi, elektrik satış bedelinin güncellenmesi, aksi takdirde sözleşmelerin feshedildiğinin ihtar edildiği, bu ihtar üzerine ihtiyati tedbir isteyen tarafından talep edilen ihtiyati tedbir kararının verildiği ve karşı tarafın ihtiyati tedbir kararına yönelik itirazının mahkemece yukarıda açıklanan gerekçelerle reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. İhtiyati tedbir talep eden vekili 05.05.2022 tarihinde ihtiyati tedbir kararının uygulanmasını talep etmiş ve teminat mektubunu ibraz etmiş, ihtiyati tedbir uygulanmıştır. Sonrasında ihtiyati tedbir isteyen tarafından, taraflar arasındaki sözleşmedeki tahkim şartı doğrultusunda karşı taraf … aleyhine İstanbul Tahkim Merkezi’nin 2022/DA-370 esas sayılı dosyasında 27.05.2022 tarihinde, MTK’nın 10/2. maddesindeki 30 günlük yasal süresinde esas dava açılmıştır. Karşı tarafın ihtiyati tedbir kararına itiraz tarihi ise 06.06.2022’dir. Tahkim davasına ilişkin dava dilekçesi sunulmamış olsa da, tarafların dilekçe içeriklerinden, tahkimde açılan davanın feshin haksızlığının tespitine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık konusu teminat mektubu, taraflar arasındaki sözleşmelere istinaden ihtiyati tedbir talep edenin ediminin teminatı olarak verilmiş olmakla, sözleşmenin haksız olarak feshedildiğinin tespiti istemiyle açılmış olan davanın, ihtiyati tedbiri tamamlayan esas dava olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Zira bu davada sözleşmenin haksız olarak feshedilip feshedilmediği incelenecek olup, ihtiyati tedbir isteyenin teminat mektubuyla teminat altına alınan sözleşmeye dayanan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, sözleşmesel yükümlülükleri yerine getirmeyerek teminat mektubunun paraya çevrilmesini haklı kılacak bir sebep yaratıp yaratmadığı da incelenerek çözüme kavuşturulacaktır. HMK’nın 394/2 maddesinde, esas hakkında dava açıldıktan sonra, ihtiyati tedbire itiraz hakkında, bu davaya bakan mahkemece karar verileceği hüküm altına alınmıştır. Somut olayda, ihtiyati tedbire yönelik itiraz, tahkim davası açıldıktan sonra yapılmıştır. Anılan hüküm nedeniyle ihtiyati tedbir kararına yönelik itiraza, esas hakkındaki davaya bakan hakem tarafından bakılması gerekmekte olup, mahkeme görevsizdir. Hakem yargılamasının da ihtiyati tedbir konusu teminat mektubuyla ilişkili olmasına göre, mahkemece itiraz incelenmek üzere dosyanın Hakeme gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle itirazın reddine karar verilmesi isabetsizdir. Açıklanan nedenlerle; ihtiyati tedbire itiraz eden vekilinin istinaf sebepleri incelenmeksizin istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin ihtiyati tedbire itirazın reddine dair 19.06.2022 tarihli ek kararının HMK’nın 353(1)a-3 maddesi uyarınca kaldırılarak, “ihtiyati hacze itiraz karara bağlanmak üzere tahkim kuruluna gönderilmesi yönünde karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine” karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: İhtiyati tedbire itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/06/2022 Tarih (Ek karar) 2022/151 D.İş – 2022/151 Karar sayılı hükmün HMK.’nın 353(1)a-3 gereği KALDIRILMASINA;”İhtiyati tedbire itiraz karara bağlanmak üzere dosyanın tahkim kuruluna gönderilmesi yönünde karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine” İstinaf yoluna başvuran ihtiyati tedbire itiraz eden tarafından yatırılan 80,70-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 29/09/2022