Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/1460 E. 2023/424 K. 21.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1460
KARAR NO: 2023/424
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/07/2022
NUMARASI: 2022/242 Esas – 2022/593 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
Davanın usulden reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA : Davacı vekili … Gıda İç Ve Dış Tic.ltd.şti. tarafından keşide edilen … Bankası Dudullu Şubesi Keşide Yeri İstanbul Keşide Tarihi 20/04/2022 olan 50.000-TL tutarlı … nolu, keşide tarihi 20/05/2022 olan 180.000-TL tutarlı … nolu, 20/06/2022 olan 81.265,43-TL tutarlı … nolu çeklerin zayi edildiğini, söz konusu çek hakkında ödeme yasağı verilmesini ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; açılan davada 2 adet çeke ilişkin müdahale talebi olduğunu, banka yazı cevabında müdahale talep edilen iki adet çekin bankaya ibrazı yapıldığını, dosya kapsamında ilan ücretinin yatırıldığına ilişkin bir belge sunulmadığını,müdahale talebine ilişkin dlarak davacı taraf ilgili taraf uyap sistemi kayıtlarında İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/431 esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açtığı, istirdat davasının açıldığına ilişkin davacı tarafa sunulan bir yazı cevabı olmadığını, ihtarın davacıya 08/06/2022 tarihinde tebliğ edildiği bir haftalık kesin süre dolduğundan açılan davanın öncelikle ilan bulunmadığından reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEBLERİ: Davacı vekili; tensip tutanağı’nın (7) no.lu ara kararı ile “. davacının mahkemeye müracaat edip alacağı ilan metnini Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 3 kez 1 hafta ara ile ilan yaptırmasına, aksi takdirde davanın dava şartları yokluğundan reddine karar verileceğinin ihtarına..” karar verildiğini, işbu ara karar kapsamında; ekte sunulan tahakkuk fişi ile görüleceği üzere mahkeme’den alınan ilan metni kapsamında, 24/03/2022 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesine başvurularak, ilan metninin Ticaret Sicil Gazetesi’nde 29 Mart 2022 tarih, … sayı ve 6 Nisan 2022 tarih, … sayı ve 14 Nisan 2022 tarih, … sayılı ilanların yapıldığını, ilan ücretlerinin yatırıldığına dair belge sunulması konusunda değil, ilan yaptırılması, aksi halde dava şartı yokluğundan davanın reddedileceğine dair karar verildiğini, ara karar gereği ilanın yaptırıldığı, ilan metninde Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğünden ” …yayınlanarak gazete örneklerinin mahkemeye gönderilmesi rica olunur. ..” şeklinde belirtildiğini;ilan bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmiş ise de; gerekçeli kararda iade davasının açılmadığı hususu da belirtildiğinden iade davası açılması yönünde süre verilen ve davaya konu 20/04/2022 vade tarihli … çek seri nolu 50.000-TL bedelli çek ile 20/05/2022 vade tarihli … çek seri nolu 180.000-TL bedelli çekler, İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiği halde çek asıllarının …kişi … Tekstil Tic. Ltd. Şti. tarafından kendilerinde olduğu bildirildiği, çeklerin mahkemeye ibraz edildiğine dair bilgi bulunmadığından ve elden çıkan poliçenin mahkemeye sunulması halinde mahkemece verilecek uygun sürede iade davası açılması gerektiğinden; mahkemeye sunulmayan çekler yönünden iade davası açılması yönünde bir düzenleme bulunmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını ödeme yasağı konularak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava,zayii nedeniyle çek iptaline ilişkindir. Çeklerde de uygulama yeri bulan TTK.818/1-s yollaması ile 758. maddesine göre çeki eline geçiren kişi bilindiği taktirde mahkemece dilekçe sahibine istirdat davası açması konusunda uygun süre vereceği bu süre zarfında davayı açmadığı taktirde ödeme yasağı kararını kaldıracağı düzenlenmiştir. TTK 764/1 maddesi ”Elden çıkan poliçe ,verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir” hükmü düzenlenmiştir.Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup,yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm verilmelidir.(Yargıtay 11.H.D nin 17/06/2019tarih ve 2018/2811 E- 2019/4422 K) Dava konusu … Bankası Dudullu Şubesi’ne ait keşide tarihi 20/04/2022 olan 50.000-TL tutarlı ,keşide tarihi 20/05/2022 olan 180.000-TL tutarlı çekler … Moda şirketi tarafından İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasından icra takibine konu edilmiştir…. Moda şirketi vekili ,dava dosyasına iki adet çekin ellerinde olduğu bilgisi vermesine rağmen çek asılları mahkeme ibrazı istenilmeden çek istirdadı davası açmak üzere davacıya mehil verildiği anlaşılmaktadır.Ancak, icra takibine konu edilmiş ise çek aslı sunulamayacağından dosya numarası bildirilerek bu halde de istirdat davası için mehil verilebilecektir.Çek aslı istenilmeden istirdat davası açılması için süre verilmesi doğru değil ise de gelinen aşamada çeklerin icra takibine konu edildiği ve verilen kesin süre de istirdat davası açılmadığı anlaşıldığından,davacı vekili tarafından mahkemeye ibraz edilmeyen ancak,ödenmek üzere muhataba ibraz edilen icra takibine konu edilen iki adet çek nedeniyle istirdat davası açılmak üzere süre verilemeyeceğine ilişkin istinaf nedeni yerinde görülmemiştir. Çekin niteligine uygun olduğu ölçüde ve TTKnın açıkça atıf yaptığı durumlarda poliçeye ilişkin hükümler çek’e de uygulanır. Poliçeden farklı olarak çek de muhatap bankanın bulunması zorunlu olduğundan çekin ödenebilmesi için bankaya ibrazı gereklidir. Çek iptali davasında zayii iddiasının değerlendirilmesi yönünden öncelikle çekin bankaya ibrazı edilip edilmediği hususunun mahkemece araştırılması gereklidir.Bankaya yazılan yazı neticesinde çeklerin iki adedi için ibraz edildiği bilgisi verilmiş iken keşide tarihi 20/06/2022 olan 81.265,43-TL tutarlı … nolu çekin akıbeti dosya kapsamında belli değildir. İlk derece mahkemesince tensibin 7.maddesi ile ilanların tamamlanması için davacıya kesin süre verilmiş ;ilan metni davacı vekili tarafından teslim alınmış ,ancak ilanın yapıldığı ticaret sicil gazetelerinin mahkemeye gönderilmesi gerekirken gönderilmediği ,ancak ilanların tamamlandığı mahkemece duruşma açılmadığı ve verilen ara kararı uyarınca ilanların akıbeti davacı vekilinden sorulmadığı için evrak üzerinde yapılan inceleme ile ilanların yapılmadığı gerekçesiyle davanın tüm çekler bakımından reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; üç çek için dava açıldığı ,iki adet çekin icra takibine konu edildiği bir adet çekin akıbetinin belli olmadığı ,usulüne uygun olmayan tensibin 7.nolu ara kararı ile ilan masrafının karşılanmasının istenilmesi gerekirken ,davacıya ilanları yaptırılması için kesin mehil verilmesi doğru görülmemiş davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, bir adet çekin akıbeti belirlenerek sonucuna göre karar verilmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/242 Esas – 2022/593 Karar sayılı 01/07/2022 tarihli kararının, HMK.’nun 353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine” Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 21/03/2023