Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2021/684 E. 2023/1770 K. 17.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/684
KARAR NO: 2023/1770
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/11/2020
NUMARASI: 2017/588 Esas – 2020/774 Karar
DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/11/2023
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA:Davacı vekili; müvekkili ile davalının da aralarında yer aldığı 5 kişi arasında, 13.11.2014 tarihinde … şirketi paylarının devrine ilişkin pay alım sözleşmesi akdedilmiş olup, davalı ve diğer 4 kişiye ait … paylarının tamamının müvekkiline devredildiğini ve böylece müvekkilinin …’in tek pay sahibi haline geldiğini, müvekkilinin pay alım sözleşmesi neticesinde …’i çalışanlarıyla birlikte devraldığını ve …’in kurucusu ve devir işleminden evvel pay sahibi 5 gerçek kişi ile de iş sözleşmeleri akdederek bu eski pay sahiplerinin … bünyesinde görevlerine devam etmelerini hedeflediğini, pay alım sözleşmesinin kapanış işlemleri kapsamında, davalının da içinde bulunduğu eski pay sahipleri ile 01.12.2014 tarihli rekabet yasağı sözleşmesi ve aynı tarihli olan personel ayartma yasağı sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeler kapsamında 01.12.2014 tarihli devir işlemlerini takip eden 5 yıl boyunca … rekabet etmeyeceklerinin veya …’in çalışanlarını ayartmayacaklarının, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde müvekkili şirkete cezai şart ödemekle yükümlü olduklarının düzenlendiğini, davalının 08.12.2014 tarihli belirsiz süreli iş sözleşmesi uyarınca … bünyesinde bölge satış müdürü ve … modelitesi servis sorumlusu olarak çalışmaya başladığını, ancak davalının sözleşmelerde belirlenen yükümlülüklerini ihlal ettiğini, bu kapsamda …’in eski çalışanlarından … tarafından 2014 yılında kurulan … adlı şirketin gizli pay sahibi olduğunu, … müşterilerini … şirketine yönlendirdiğini, … adına … müşterilerine yedek parça satışı yaparak tamir ve bakım hizmeti verdiğini, müvekkili ile … şirketini müşteriler nezdinde kötülediğini, kendisine tevdi edilen işleri bilinçli olarak uzatarak müşteri memnuniyetsizliği oluşturduğunu, …’teki görevinin yanı sıra müvekkilinin iştiraki olan … şirketindeki müdürlük görevini kötüye kullanarak müvekkilinin tamir için …’ye yönlendirdiği müşterileri … şirketine yönlendirdiğini, müvekkilinin çalışanlarını … lehine faaliyetlerde bulunmak üzere ayartamaya yönelik söylem ve eylemlerde bulunduğunu, davalının e-postasında …’ın gönderdiği ve bu kişinin kurduğu … şirketi ile … Hastanesi arasında akdedilmiş bakım onarım sözleşmesinin bulunduğunun tespit edildiğini, davalının müvekkilinin çalışanlarını ayartmaya yönelik eylemlerinin … çalışanları tarafından tutanak ile tespit edildiğini, davalının …’e gönderdiği 15/01/2016 tarihli ihbarname ile … ile akdettiği iş sözleşmesini tek taraflı olarak feshettiğini, müvekkilince keşide edilen 19.02.2016 tarihli ihtarname ile davalının sözleşmelerde yer alan yükümlülüklerini ihlali sebebiyle rekabet yasağı sözleşmesi uyarınca 200.000-USD ve ve personel ayartma yasağı sözleşmesi uyarınca 200.000-USD ceza bedeli ödemesinin davalıya ihtar edildiğini, ancak davalının sözleşmeler kapsamındaki yükümlülüklerini sistematik olarak ihlal etmeye devam ettiğini, bu kapsamda Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinin 12.05.2016 tarihli … cihazı bakım onarım hizmeti ihalesine gizli pay sahibi olduğu … şirketi adına teklif verdiğini, ihale şartnamesi uyarınca bulunması gereken davalıya ait eğitim belgesinin de idareye sunulduğunu, nitekim ihalenin … şirketinde kaldığını, sözleşmelerdeki yükümlülüklerini ihlal eden davalının sözleşmelerde öngörülen cezai şart bedellerini ödemekle yükümlü olduğunu belirterek, davalının rekabet yasağı sözleşmesi kapsamında rekabet etme yasağını ihlal etmesi sebebiyle sözleşmenin 3.2 maddesi uyarınca şimdilik 50.000-USD ile personel ayartma yasağı sözleşmesi kapsamında personel ayartma yasağını ihlal etmesi sebebiyle sözleşmenin 3.1 maddesi uyarınca şimdilik 50.000-USD cezai şart bedelinin ihtarname tarihi olan 19.02.2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; müvekkili ile diğer dört hissedarın … hisselerini davacıya sattıklarını ve davacının şirketin tek hissedarı olduğunu, …’in aynı zamanda … Elektronik şirketinin de ortağı olup müvekkilinin bu şirkette müdür olarak görev yaptığını, müvekkilinin … şirketi ile hiçbir ilgisinin olmadığını, müvekkili ve diğer dört hissedarın hisse devrinden sonra … şirketinde işçi olarak çalışmaya başladıklarını, 13.11.2014 tarihli pay devri sözleşmesinde rekabet etmeme ve ayartmama düzenlemesine yer verildiğini ve ihlal halinde cezai şart öngörüldüğünü, iş sözleşmesinde de benzer hükümler bulunduğunu, ayrıca davaya konu 01.12.2014 tarihli sözleşmelerin akdedildiğini, müvekkilinin akdettiği iş sözleşmesini haklı nedenlerle 15.01.2016 tarihinde feshettiğini, ayrıca davacının devir borcundan bir kısmını ödememesi nedeniyle pay devir sözleşmesini de 29.01.2016 tarihli ihtarname ile feshettiğini, davacının dayandığı 17.12.2015 tarihli e-postanın müvekkili tarafından gönderilmediğini, 28/11/2015 tarihli e-postanın rekabet yasağı ve ayartma yasağına delil vasfı taşımadığını, davacı ile iş ilişkisi olan çalışanların yazdığı yazıların şirket çalışanlarına zorla yazdırıldığını, müvekkilinin … adına ihaleye girdiği iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu, iş sözleşmesi müvekkilince haklı nedenle feshedilmiş olup, sözleşmelerdeki yasakların TBK’nın 444 ve 445. maddelerine aykırı olduğunu, davacı tarafça ayartma yasağının ihlaline yönelik bir delil ortaya konulmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davacı şirketin 13.11.2014 tarihinde … AŞ’nin hisselerini devralmak için aralarında davalının da bulunduğu 5 kişi ile hisse devir sözleşmesi yaptığı, aynı kişiler ile 01.12.2014 tarihinde rekabet yasağı sözleşmesi ve yine ayrı tarihte personel ayartma sözleşmesi imzalandığı, 08.12.2014 tarihinde davalı ile … firması arasında iş sözleşmesi imzalandığı, iş sözleşmesine de ayrıca rekabet yasağı ve personel ayartma yasakları ile ilgili hükümler konulduğu, davalının firmada bölge satış müdürü ve … modalite servis sorumlusu olarak istihdam edildiği, davalı 15.01.2/16 tarihinde önce iş sözleşmesini, daha sonra 29.01.2016 tarihinde de pay alım sözleşmesini feshettiğini bildirdiği, alınan tanık beyanlarının görgüye dayalı olmadığı ve taraflı olması nedeniyle hükme esas alınmasının mümkün olmadığı, personel ayartma yasağı sözleşmesinin 3. maddesinde belirtilen koşullarda çalışanların üçüncü kişilerle çalışmaya ikna edilmeye ve ayartmaya çalışıldığı iddiasının davacı tarafça ispatlanamadığı, rekabet yasağı sözleşmesinin 2. ve 3. maddelerinde; davacı şirket ile rekabet içinde bulunan bir oluşumda idari veya denetim makamında bulunan bir pozisyonda çalışılması, vekil olarak veya benzeri bir yetkiyle hareket edilmesi, sermaye konulması, danışmanlık hizmeti verilmesi hususlarının rekabet yasağını ihlal edici hareketler olduğu hususunda tarafların anlaştıkları, davacı taraf, davalının … şirketinin gizli ortağı olduğunu iddia etmiş ise de, sicil kayıtlarına göre şirketlerin faaliyet konuları farklı olup, davalı tarafın iddia edilen tarihlerde … adlı şirkette idari ve denetim makamında bir görev almadığı, yetkili olmadığı, sermaye sahibi olmadığının anlaşıldığı, Gazi Üniversitesinden celp edilen ihale dosyasının incelenmesinde; 01.07.2016-31.12.2016 tarihleri arasında Parça Dahil … Hizmeti ihalesini yürüten … şirketinin 08.06.2016 tarihinde sözleşmeyi imzaladığı, fakat davalının … adına teklif vererek ihaleye katıldığı iddiasının ispatlanamadığı, teklif dosyasında iş bitirme belgesi olarak … Ltd. Şti. ile yapılmış olan sözleşmenin sunulduğu, iş bitirme belgesinde davalıya ait … firmasından alınmış olan eğitim sertifikasının mevcut olduğu, bizzat davalı tarafça ihale dosyasına sunulmadığı gibi … şirketi tarafından da sunulmuş olmadığı, davalının … firmasının gizli ortağı olduğu veya bu şirket namına danışmanlık hizmeti verdiği hususlarının da yazılı ve somut delillerle ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı vekili; sundukları deliller ile davalının rekabet yasağı ve personel ayartma yasağı sözleşmesi hükümlerini ihlal ettiğinin kanıtlandığını, Gazi Üniversitesine ait ihaleye ilişkin belgeler arasında, idareye ibrazı gereken davalıya ait eğitim sertifikasının bulunduğunu, … şirketinin davalıya ait sertifikayı sunmak suretiyle ihaleyi kazandığını, bu nedenle davalının … şirketiyle iş birliği yaparak rekabet yasağı sözleşmesine aykırı davrandığının sübuta erdiğini, ilgili sertifikanın davalı veya … şirketi tarafından dosyaya sunulduğunun açık olduğunu, bu sertifikanın … tarafından kullanılmasının tesadüf olarak nitelendirilemeyeceğini, ilk derece mahkemesinin kanaatinin aksine … ile …’nın faaliyet konularının aynı olduğunu, ayrıca şirketlerin aynı ihalelere girmelerinin de bunu doğruladığını, dava dilekçesi sonrasında yeni ulaştıkları sosyal medya paylaşımlarının da davalının … şirketinde aktif olarak rol oynadığını gösterdiğini, mahkemece davalının kurucusu olduğu … şirketi ile … şirketinin aynı adreste faaliyet gösterdiği hususunun ve dosyaya sundukları e-postaların değerlendirilmediğini, yine davalının çalışanları ayartmaya ve rekabete yönelik davranışlarını ispatlayan tanık beyanlarının da dikkate alınmadığını belirterek, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, taraflarca imzalanmış olan rekabet yasağı sözleşmesi ve personel ayartma yasağı sözleşmesinin ihlali iddiasına dayalı olarak sözleşmelerde öngörülen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda; davalının da aralarında bulunduğu pay sahipleri ile davacı şirket arasında … şirketinin hisselerinin davacıya satışına ilişkin 13.11.2014 tarihli pay devri sözleşmesi akdedildiği, pay defterinin şirketin pay defterine kaydedildiği, bu sözleşme sonrasında davacı ile davalı arasında 01.12.2014 tarihli rekabet yasağı sözleşmesi ile personel ayartmama sözleşmesi akdedildiği, yine devir konusu … şirketi ile davalı arasında 18.12.2014 tarihli iş sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşme kapsamında davalının … şirketinde bölge satış müdürü ve … modalite servis sorumlusu olarak görev yaptığı, davalının aynı zamanda davacı … şirketinin iştiraki olan … Elektronik şirketinde müdür olarak görev yaptığı, davalının … şirketinden 15.01.2016 tarihinde istifa ederek ayrıldığı, bu arada … şirketinden ayrılan … ile … tarafından … ile aynı konularda faaliyet göstermek üzere 25.11.2015 tarihinde … şirketinin kurulduğu, yine davalı tarafından aynı alanda faaliyet göstermek üzere 21.04.2017 tarihinde … unvanlı şirketin kurularak tescil edildiği, her iki şirketin o tarihlerdeki faaliyet adresinin aynı olduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafça, davalı ile akdedilmiş olan 01.12.2014 tarihli rekabet yasağı sözleşmesi ile personel ayartmama sözleşmesinin ihlali nedeniyle söz konusu sözleşmelerde hüküm altına alınan cezai şart bedelleri talep edilmiştir. İmzalanan rekabet yasağı sözleşmesinin 2. maddesinde, beş yıl boyunca satıcılardan hiç birisinin doğrudan veya dolaylı olarak, kendi hesaplarına veya üçüncü kişilerle bağlantılı olarak pay sahibi, müdür, yönetici, danışman, taşeron veya başka bir sıfatla …’in faaliyetleri ile rekabet içinde faaliyette bulunmayacağı belirtildikten sonra 3.1 maddesinde, özellikle rekabet yasağı kabul edilecek eylemler sayılmış, 3.2 maddesinde ise ihlal halinde 200.000-USD cezai şart ödeneceği öngörülmüştür. Aynı tarihli personel ayartma yasağı sözleşmesinin 2. maddesinde, 5 yıl boyunca satıcıların … personelini ayartmayacağının taahhüt edildiğinin belirtildiği, 3. maddede ise ihlal halinde 200.000-USD cezai şart ödeneceğinin hüküm altına alındığı görülmüştür. Pay devrine konu … şirketi anonim şirket olup, ticaret sicil kayıtlarına göre payları nama yazılıdır. Pay senedi de çıkarılmamış olmakla, pay devri için yazılı devir beyanı yeterli olduğundan, pay devri sözleşmesi ve buna bağlı olarak düzenlenmiş olan davaya dayanak rekabet yasağı sözleşmesi ile personel ayartmama sözleşmesi de geçerlidir. Davacı tarafça dava konusu edilen personel ayartmama sözleşmesinin ihlali iddiası kapsamında, … şirketi çalışanları tarafından düzenlenen el yazılı belgeler ile tanık beyanları dışında herhangi bir delil bulunmamaktadır. Düzenlenen üç adet el yazılı belgenin ikisi, düzenleyen çalışanlar tarafından tanık sıfatıyla alınan beyanları ile doğrulanmamıştır. Ayrıca söz konusu belgeler ile davacı tanıklarının beyanları somut bir olguya dayalı olmayan, soyut nitelikli beyanlardır. Bu nedenle davacının, personel ayartmama sözleşmesinin ihlali iddiası kanıtlanamamış olmakla, davacı tarafça bu sözleşmeye dayalı olarak davalıdan cezai şart talep edilmesi mümkün değildir. Davacı tarafça, davalının rekabet yasağı sözleşmesini de ihlal ettiği iddia edilmiştir. Bu kapsamda davalının … şirketinin gizli ortağı olduğu, … müşterilerini bu şirkete yönlendirdiği ve müşterilere … şirketini kötülediği iddiaları kanıtlanamamıştır. Ancak davalının kurucusu olduğu … şirketi ile yine davacının eski çalışanı tarafından kurulmuş olan … şirketi, davacının tek pay sahibi olduğu … ile aynı konularda faaliyet göstermek üzere kurulmuş olup, o tarihler itibariyle her iki şirketin faaliyet adresi de aynıdır. Davacı tarafça delil olarak dayanılan Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinin celp edilen ihale dosyasında; idarenin gerçekleştirdiği 01.07.2016-31.12.2016 tarihleri arasında Parça Dahil Manteyik Rezonans Cihazı Bakım Onarım Hizmeti ihalesini, davacının hissedarı olduğu … şirketi ile aynı alanda faaliyet gösteren … şirketinin kazanarak idare ile sözleşme imzaladığı, idarece düzenlenmiş olan teknik şartnamenin 2. maddesinde, yüklenicinin bakım onarım hizmetini bu işin uzmanı olan ve bu konuda eğitim almış personele yaptıracağı, bu kişilerin yetkinliğini gösterecek üretici Siemens firmasından alınmış eğitim belgesinin idareye sunulacağı hususlarının hüküm altına alındığı, ihale dosyasına bu kapsamda Siemens tarafından düzenlenmiş olan davalıya ait sertifikanın sunulduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu teknik şartname gereği ilgili sertifikanın ibrazı zorunlu olup, … şirketinin ihaleyi kazanmasında davalıya ait sertifikanın da etken olduğu sabittir. Yine … şirketinin kurucusu … tarafından davalıya gönderilen 28.11.2015 tarihli e-posta ekinde, … şirketinin rekabet halinde olduğu … şirketi ile … Hastanesi arasında düzenlenmiş olan bakım ve onarım sözleşmesinin bulunduğu da tespit edilmiştir. Davalının mesleki yeterlilik sertifikasının … şirketinin rakibi konumundaki … şirketinin ihale dosyasına sunulmuş olması ve özellikle … ile aynı konuda faaliyet göstermek üzere kurulan … şirketinin kurucu ortağı ve yönetim kurulu üyesi olduğu hususu, taraflarca imzalanmış olan rekabet yasağı sözleşmesinin 2 ve 3.1 maddeleri kapsamında rekabet yasağının ihlali niteliğindedir. Bu durumda sözleşmenin 3.2 maddesinde düzenlenmiş olan cezai şart talep koşulları oluşmuştur. Bu nedenle mahkemece yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi isabetsizdir. Taraflarca imzalanan rekabet yasağı sözleşmesinde, ihlal halinde 200.000-USD cezai şart öngörülmüş olup, davacı tarafça bu sözleşmeye dayalı olarak 50.000-USD cezai şart talep edilmiştir. TBK’nın 182/3. fıkrasına göre hakim, fahiş gördüğü cezai şarttan re’sen indirim yapabilir. Cezai şartın fahiş olup olmadığı belirlenirken, tarafların ekonomik durumu, borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, kusur derecesi ve borca aykırı davranışının ağırlığı ölçü alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarını belirlerken hak, adalet ve nesafet kuralları dikkate alınmalıdır. Davacı tarafça sözleşmedeki cezai şart tutarının tamamı talep edilmemiş, işbu dava kısmi dava olarak açılmıştır. Ancak kararlaştırılan cezai şart tutarının tamamı talep edilmemiş olsa da, kısmi davada talep olunan miktarın da fahiş olması halinde tenkis yapılması mümkündür. Bu kapsamda somut olayda davalının sosyal ve ekonomik durumunun tespiti ile kanıtlanan haksız rekabet eyleminin ağırlığı ve hakkaniyet kuralları dikkate alınarak talep edilen cezai şartın fahiş olup olmadığı denetlenerek, talep edilen cezai şart tutarının tenkisi konusunda bir değerlendirme yapılması gerekmekte olup, bu nedenle kararın kaldırılmasına karar verilmiştir. Açıklanan nedenlerle; uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış ve değerlendirilmemiş olması nedeniyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün HMK’nın 353(1)a-6 maddesi uyarınca kaldırılarak, davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/588 Esas – 2020/774 Karar sayılı 12/11/2020 tarihli kararının, HMK m.353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE” Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 17/11/2023