Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/666
KARAR NO: 2021/1729
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/01/2021
NUMARASI: 2019/246 Esas 2021/40 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 25/11/2021
Davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkiliyle dava dışı … A.Ş. arasında 07.06.2017 başlangıç tarihli 1 yıl süreli Abonman Nakliyat Sigorta Poliçesi imzalandığını, müvekkilinin sigortalısına ait ürünleri konteynere yükleyerek Mersin Limanı’ndan Libreville/Gabon’a gönderilmek üzere davalıya teslim ettiğini, bahse konu ürünlerin alıcı tarafından teslim alınması ile 811 adet emtianın hasarlı olduğunun tespit edildiğini, sigorta poliçesi kapsamında dava dışı sigortalı şirkete 17.05.2018 tarihinde 1.784,46-USD ödeme yapıldığını, müvekkilinin yapılan bu ödemeyle sigorta şirketinin halefıyet şartlarının oluştuğunu, davalının zararın tazmininden sorumlu olduğunu, bu nedenle sigortalı şirkete ödenen bu tutarın tahsili amacıyla davalı aleyhine İstanbul … İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalının haksız bir şekilde takibe ve borca itiraz ettiğini belirterek davalı itirazının iptaline,alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; müvekkilinin davaya konu taşımayı fiili olarak gerçekleştiren … firmasının acentesi olduğu,davanın … firmasına izafeten açılması gerektiğini, konşimentoda tüm ihtilaflarda Rotterdam Mahkemelerinin yetkili kılındığını,alacağın zamanaşımına uğradığını, survey raporunun tek taraflı yaptırıldığını, hasar tespitinde müvekkile davet veya bildirim yapılmadığını,raporda konteynerde herhangi bir delik bulunmadığının açıkça ifade edildiğini,sunulan belgelerin bu taşıma ile ilgili olmadığını, bu nedenle belgelerin davaya delil teşkil etmediğini, sigortalıya ait yükün serbest bırakılması talebi doğrultusunda konşimentonun arkası cirolanmış bir şekilde taraflarına teslim edildiğini, göndericinin bu talebi doğrultusunda yükün alıcının mülkiyetine geçtiğini ve dolayısıyla hasar veya zarar da doğacak tüm hakların da alıcıya geçtiğini, bu nedenle gönderici …’nın hasardan dolayı tazminat isteminin geçerliliğini yitirdiğini, konteyner içindeki emtianın göndericinin beyanına istinaden alındığını, davacı tarafça hasarın kesin nedeninin belirtilmediğini, seyir esnasında hava durumunun dahi araştırılmadığını, müvekkilinin hasardan tahminlere göre sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek davanın reddine, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, Dava dışı sigortalı şirket tarafından Gabon’da mukim … isimli firmaya net 108.000 kg. paket spagetti makarna emtiasının toplam 51.840-Euro bedel ve mal mukabili ödeme şekli ile CİF Libreville teslim şartı ile satıldığı, CİF tipi satım şeklinde, satıcı belirlenen varma limanına malı gönderebilmek için gerekli navlunu ödemek ve nakliye sırasındaki rizikolara karşı sigorta himayesi temin etmekle yükümlü olduğu, CİF tipi satımda malların gemiye yüklenmesi anından itibaren hasarın alıcıya geçtiği, dolayısıyla satıcının malı teslim borcunun bu anda ifa edilmiş olacağı, taşıma sırasında meydana gelen hasardan satıcının hukuken etkilenmeyeceği ve eğer satış bedeli tahsil edilmiş ise iade etmekle yükümlü olmayacağı, tahsil edilmemiş ise bu alacak hakkını kaybetmeyeceği, CİF tipi satım şekline göre dava konusu yükün mülkiyetinin ve yüke ilişkin yarar ve hasarın dava dışı alıcıya geçmiş olması nedeniyle dava dışı satıcının yük üzerinde sigortalanabilir menfaati olduğunun ispatlanmasının gerektiği, bu kapsamda, Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/12/2020 tarihli, 2020/235 talimat sayılı bilirkişi raporunda dava dışı sigortalı … A.Ş’nin yurtdışında Gabon’da bulunan alıcı … şirketinden dava konusu mal bedelini tahsil ettiğinin tespit edildiği, bu nedenle dava dışı sigortalının zarar görmediği, dolayısıyla dava dışı sigortalı satıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaatinin bulunmadığı, davacının dava dışı sigortalısının haklarına TTK m.1472 uyarınca halef olduğundan söz edilemeyeceği ve davacının aktif husumetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik inceleme neticesinde oluşturulduğunu,rapora itirazları değerlendirilmeden hüküm verilmesinin yerinde olmadığını, müvekkili şirketin sigortalısının haklarına halef olduğu ve aktif husumet ehliyeti bulunduğunun kabulü ile esasa girilmesi gerekmekle birlikte yalnızca mali müşavir bilirkişisi tarafından eksik inceleme ile oluşturulan bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesinin hatalı olduğunu, dosyanın teknik inceleme yapılmak üzere bilirkişi heyetine tevdine karar verilmesine rağmen bu ara karardan dönülerek eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiğini, müvekkil şirketin TTK 1472. Maddesi gereğince, ödediği hasar tazminatını davalı şirkete rücu hakkı bulunduğunu,davalının söz konusu hasarı tazminle yükümlü olduğunu belirterek , eksik inceleme neticesinde verilen kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, Nakliyat Abonman Sigorta poliçesine dayalı olarak dava dışı sigortalıya ödenen, deniz yolu ile taşınan emtiada hasar bedelinin davalıdan rücuan tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali ve takibin devamı istemine ilişkindir. TTK.’nun 1472. maddesi uyarınca; sigortacının, sigortalısının haklarına halefiyet hakkının gerçekleşebilmesi için sigortacının hukuken geçerli bir sigorta poliçesi teminatı kapsamında sigortacısına tazminat ödemiş olması ve sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkına sahip olması gerekir. Sigortacı; ancak, sigortalısının meydana gelen zarardan dolayı üçüncü kişilere karşı dava hakkı varsa bu hakka ödediği bedel oranında halef olacaktır. CIF satış türü, taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak yapılan satış ve teslim şeklini ifade etmektedir. Buna göre, taşıma sözleşmesi satıcı tarafından yapılıp, alıcının taşıma sırasındaki hasar riskini karşılayacak sigorta poliçesinin de alıcı nam ve hesabına satıcı tarafından yaptırılması gerekmektedir. CIF kaydı satışta hasarın emtianın yükleme limanında gemiye yüklenmesi ile birlikte alıcıya geçmesi nedeniyle rizikodan sonra sigortacının sigortalı konumundaki alıcıya ödemede bulunması gerekmekte olup, bu koşullar altında sigortacının halefiyet hakkı doğacaktır. CİF satışa konu poliçede sigortalı, satıcı olması durumunda satış yapan sigortalıya sigorta bedelinin ödenmesi, sigortalının mal bedelini tahsil edememiş olmasına bağlıdır. Somut olayda davaya konu poliçede sigortalı satıcı olup, fatura ve gümrük beyannamesindan taşımaya davaya konu emtianın satış şeklinin CIF olduğu görülmüştür. Faturada bedelin mal mukabili ödeneceğine dair bir kayıt bulunmamaktadır. Davacı tarafca alıcı firmaca düzenlendiği belirtilen temliknamenin bahse konu taşımaya ilişkin olmadığı gibi dava dışı sigortalı firmanın ticari defterlerinde yaptırılan bilirkişi incelemesinde alıcı Samipre Trading şirketinden dava konusu mal bedelini tahsil ettiğinin tespit edildiği, bu nedenle dava dışı sigortalının zarar görmediği, dolayısıyla dava dışı sigortalı satıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaatinin bulunmadığı, davacının dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uyarınca halef olduğundan söz edilemeyeceği ve davacının aktif husumetinin bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Bu itibarla davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair kararda isabetsizlik görülmediğinden davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.25/11/2021