Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2021/529 E. 2023/1694 K. 02.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/529
KARAR NO: 2023/1694
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/10/2020
NUMARASI: 2017/1318 Esas 2020/481 Karar
DAVA: İstirdat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/11/2023
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkili şirketin dava konusu çeki ticari kapsamında ciro yolu ile aldığını, söz konusu çekin yetkili ve meşru hamili olduğunu, müvekkili şirketin dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti’ne olan borcunu ödemek maksadıyla çeki … Kargo Şirketi’ne teslim ettiğini, ancak çekin kargo teslimatı sırasında çalındığını, çekin iptali için açılan Ankara 12. ATM’nin 2017/222 E. sayılı davada ödeme yasağı konulduğunu, çek iptaline ilişkin olarak yargılamanın devamı sırasında çekin kötü niyetli olarak davalının eline geçtiğini, davalının bu çeki … A.Ş. Sultanbeyli Şubesi’ne ibraz ettiğini, daha sonra davalı … hakkında Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu belirterek dava konusu … bankası A.Ş. Konya Büsan Sanayi Sitesi Şubesi’ne ait, keşidecisi …Ltd Şti olan, … çek nolu, 10/08/2017 keşide tarihli, 19.000-TL bedelli çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya dava dilekçesi tebliğine rağmen davaya cevap verilmemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; ciro silsilesi incelendiğinde davacı ile davalı arasında birden fazla ciro olduğu, davalının TTK’nın 790. madde kapsamında yetkili hamil sayıldığı, davacının 792. madde kapsamında davalının kötü niyetini ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; müvekkili şirketin çekin son hamili olduğunu, mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmadan davanın reddine karar verildiğini, çekin müvekkilinin ticari ilişkisi olan başka bir firmaya borcun ödenmesi kapsamında gönderilmek üzere kargo firmasına teslim edildiğinin kargo kayıtları ile sabit olduğunu, müvekkili şirketin kendi cirosundan sonraki cirantalarla hiç bir ticari ilişkisinin bulunmadığını, davalının çekin çalıntı olduğunu öğrenebilecek bir durumda olduğunu, çeki bile bile müvekkilinin zararına iktisap ettiğini, davalının çalıntı olduğunu bildiği çeki ağır kusurlu olarak iktisap ettiğine dair delillerin dosyada sunulu olduğunu, dava konusu çek ile ilgili davalı hakkında açılmış savcılık soruşturmasının mahkemece akıbetinin araştırılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine dayalı olarak rıza dışı elden çıkan çekin istirdatı istemine ilişkindir. Davacı, aralarındaki ticari ilişkiye binaen çekin lehtarı olan …’dan aldığı dava konusu çeki kargoda 11 adet çekle birlikte zayi ettiğini, çekin kötüniyetli firmaların eline geçtiğini, davalının da çeki iktisabında kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğunu belirterek çekin istirdatını talep etmiştir. TTK’nın 792. maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” TTK’nın 790. maddesinde ise, “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” hükmü düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında davacı çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir.Somut olayda; dava konusu …Ltd Şti tarafından … lehine keşide edilen … Konya Şubesine ait 10/08/2017 tarihli, … seri numaralı 19.000-TL bedelli çekin davacının elinden rızası dışında çıktığı iddia edilerek şikayette bulunulduğu, dava konusu çek cirantalarının …, davacı, …Ltd Şti, … Nalburiye – …, …Ltd Şti, …Ltd Şti’nin, son hamilin ise davalı … olduğu, çekin ibrazında mahkemenin tedbir kararı nedeniyle işlem yapılmaması üzerine davalı tarafından İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında icra takibine konulduğu, davacı tarafından Ankara 12. ATM’nin 2017/222 esas sayılı dosyasında davacı tarafından zayi nedeniyle iptal istemli dava açıldığı, davada verilen süre doğrultusunda işbu istirdat davasının açıldığı anlaşılmaktadır.Ciro zincirinde davacının da unvanı bulunmakta olup dosyada mevcut fatura ve bordrolardan davacının dava konusu çeke hamil olduğunun kabulü gerekmiş, dosya kapsamındaki mevcut delillerden de aksi yönde bir bilgiye rastlanılmadığından çekin davacının rızası hilafına elinden çıktığı kanaatine varılmıştır. Bu durumda davacının, davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğini ispat etmesi gerekir. Bununla birlikte davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır. Dava konusu çekin ciro silsilesinde bir kopukluk olmadığı gibi davalının çeki ödeme yasağı konulduktan sonra ödeme yasağını bilerek devraldığına ilişkin bir delil de bulunmamaktadır. Soruşturma dosyasında davalı … hakkında suç eşyasının bulundurulması veya kabul edilmesi suçundan dolayı verilen takipsizlik kararının kesinleştiği, bu durumda davalının çeki iktisabında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğu kanıtlanamamış olmakla, mahkemece istirdat davasının reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 269,85-TL istinaf karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 210,55-TL harcın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.02/11/2023