Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2021/456 E. 2023/1441 K. 28.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/456
KARAR NO: 2023/1441
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/11/2020
NUMARASI: 2019/610 Esas – 2020/577 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/09/2023
Davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, davalı banka tarafından 3 ayrı hesaptan müvekkiline verilen çeklerden kullanılmayan boş çek yapraklarının kaybedildiğini, ancak davalı bankanın müvekkilinin talebine rağmen çek yapraklarını iptal etmemekte ve çek yaprakları sorumluluk bedeli kadar teminatın karşılanmasını istemekte olduğu, oysa 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 4.f. uyarınca davalının sorumluluğunun 30.06.2018 tarihi itibariyle sona erdiğini ileri sürerek çek yapraklarının iptali ile çek hesaplarının kapatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davacının 3167 sayılı yasanın yürürlükte olduğu dönemde müvekkilinden çek defterleri aldığını, davacının müvekkili nezdinde 27 adet boş çek yaprağı bulunduğunu, 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 4 .f.’nın müvekkilinin çek yaprağı ödeme sorumluluğunun ortadan kalkmasına ilişkin olduğunu, ancak çek yapraklarının hükümsüz hale gelmesinin söz konusu olmadığını, zira 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 3.f. uyarınca 3167 sayılı yasa hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukuki geçerliliğinin devam edeceğini, dolayısıyla söz konusu boş çek yapraklarının bankaya ibrazı halinde işleme alınmasının yasal bir zorunluluk olacağını, dolayısıyla çek hesabının kapatılmasının ancak tüm boş çek yapraklarının bankaya teslimi halinde mümkün olabileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece, Dairemizin kaldırma kararı uyarınca dava konusu 3 ayrı hesaba ilişkin belgelerin celbi ile bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle boş çek yapraklarının 3167 sayılı yasa döneminde teslim edilen çek karnesine ilişkin çekler olması ve 30.6.2018 tarihi itibari ile bankanın çek yapraklarına ilişkin ödeme yükümlülüğünün sona ermesi, bankanın çek hesaplarını açıkta tutmakta hukuki yararının kalmadığı, çeklerin hukuken geçerliliklerini devam ettirmesi nedeni ile ilerde bankaya ibrazı söz konusu olduğunda açık yasa hükmü uyarınca çek hesaplarının kapatılmış olmasının çeklere karşılıksız işlemi yapılmasına engel teşkil etmeyeceği, kullanılmayan çeklerle ilgili bankanın yasal sorumluluk bedeli ödeme yükümlülüğünün ve davacının teminat gösterme yükümlülüğü kalmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, dava konusu 3 ayrı hesaba ilişkin çek hesaplarının kapatılmasına karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının çek iptali ve hesapların kapatılmasını talep ettiği, mahkemece sadece hesapların kapatılmasına karar verildiğini, çek iptaline ilişkin hüküm kurulmadığını, İstinaf kararı ile de çeklerin hukuken geçerliliğini koruduğu kabul edildiğinden mahkeme kararının kaldırılarak çeklerin iptali talebinin reddine karar verilmesinin gerektiğini, ayrıca çek hesaplarının kapatılması kararının hatalı olduğunu, bankanın çek yaprağı sorumluluk bedelini ödeme yükümlülüğünün sona ermiş olmasının çekin geçersizliği anlamına gelmeyeceği, boş çek yapraklarının ibrazı halinde işleme alınmasının yasal zorunluluk olduğu, bu durumda bankanın hesapta para olup olmadığın kontrol ederek buna ilişkin ödeme yapması veya karşılıksızdır yazması olup, ek yapraklarının iptali ile çek hesaplarının kapatılmasının yasal dayanağı olmadığını, boş çek yapraklarının tamamının iadesi halinde hesapların kapatılabileceğini, çeklerin kaybedilmesinde sorumluluğun davacıya ait olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, banka tarafından teslim edilen boş çeklerin kaybedildiği ve bankanın ödeme yükümlülüğünün sona erdiği ileri sürülerek çeklerin iptali ile çek hesaplarının kapatılması talebine ilişkindir.Mahkemece bankanın çek sorumluluk bedeli ödeme yükümlülüğü 30.6.2018 tarihinde sona ereceği, ancak mülga 3167 sayılı yasa uyarınca eski çeklerin hukuki geçerliliğini devam ettireceği, çek yaprakları için iptal davası açılamayacağı, esasen çek iptali isteminin TTK 651. maddesi uyarınca sadece hamile tanınmış hak olduğuna ve ileride doldurulup hak iddia etmesi halinde menfi tespit davası açabileceğini dayanılarak davanın reddine karar verilmiş, davacının istinafı üzerine hüküm, Dairemizin 2019/1923 E. 1362 K. sayılı ilamı ile 5941 sayılı yasanın geçici 3 ve 4. maddeler uyarınca çeklerin hukuken geçerliliğini devam ettireceği, bankanın eski çeklerle ilgili ödeme yükümlülüğünün 30.6.2018 sona ereceği, bankanın çek hesaplarını açık tutmakta hukuki yararının kalmadığı, çeklerin bankaya ibrazı halinde açık yasa hükmü uyarınca çek hesaplarının kapatılmış olmasının çeklere karşılıksızdır işlemi yapılmasına engel olmayacağı, boş çeklerle ilgili bankanın yasal sorumluluğu ve davacının da teminat gösterme yükümlülüğü kalmadığından hesapların kapatılmasına karar verilmesi gerektiği, ancak davacının 3 ayrı çek hesabına dayanmasına rağmen bankanın bir tanesi ile ilgili bilgi vermediği, bilirkişilerin bu hususta inceleme yapması gerektiği kanaatı ile kaldırıldığı, mahkemece dava konusu her 3 banka hesap bilgilerinin getirtildiği ve kaldırma kararı uyarınca inceleme yaptırıldığı görülmüştür. Mahkemece, Dairemizin kaldırma kararı doğrultusunda bankanın çek hesaplarını açık tutmakta hukuki yararının kalmadığı, çeklerin bankaya ibrazı halinde açık yasa hükmü uyarınca çek hesaplarının kapatılmış olmasının çeklere karşılıksızdır işlemi yapılmasına engel olmayacağı, boş çeklerle ilgili bankanın yasal sorumluluğu ve davacının da teminat gösterme yükümlülüğü kalmadığından hesapların kapatılmasına karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Mahkemece çeklerin iptali yönünde hüküm kurulmadığı ileri sürülmüş ise de; Dairemiz kaldırma kararında açıklandığı üzere “esasen iş bu davada davacının asıl talebinin çek hesabının kapatılması olduğu, boş çeklerin iptali talebinin ise TTK 757 vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle iptal talebi olmadığı, kastedilenin bu çeklerle ilgili teminat gösterme yükümlülüğünün kalmadığının tespiti” olarak nitelendirilmiş olması nedeni ile ayrıca çek iptali kararı verilmesine yer olmadığından, davalı vekilinin bu konudaki istinaf nedeni de yerinde değildir. Açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/(1)b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,Alınması gereken 269,85-TL istinaf karar harcından davalı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 210,55-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,Davacı tarafından yapılan 48-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 28/09/2023