Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/2035
KARAR NO: 2022/843
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/07/2021
NUMARASI: 2019/940 Esas – 2021/673 Karar
DAVA: Alacak
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/06/2022
Davanın zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkiline ait ecza deposundan, veteriner olan davalı …’e düzenli olarak hayvanlar için ilaç satışı yapıldığını, bu nedenle müvekkili ile davacı … arasında cari hesap ilişkisi bulunduğunu, davalının 2008 yılından 2009 yılına 11.444,47-TL borcunun devrolduğunu, davalı …’ün cari hesabına karşılık vermiş olduğu bonolar ve çeklerin 2009 yılı içinde protestoya uğradığı gibi çeklerin bir kısmının yazıldığını, davalıların tanzim ve keşide ettikleri çek ve senetleri ödemediği için 25/12/2019 tarihinde Gaziosmanpaşa … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile aleyhlerine icra takibi başlatıldığını, davalı …’ün dükkanını kapattığını ve bir süre sonra yeniden dükkan açarak borçlarını ödeyebilmek için yeniden davacı ile ticari alım satım ilişkisine girdiğini ve mal almaya başladığını, bu davalının 13/04/2015 tarihine kadar cari hesabı işletirken davacıdan toplam 134.155,15 TL’lik mal satın alırken bunun 89.053,12 TL’sini ödediğini ve müvekkiline 45.102,03-TL borcu kaldığını belirterek alacağın icra takip tarihinden itibaren kadar hesaplanacak faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili ıslah dilekçesi ile Gaziosmanpaşa … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulan 48.940,53-TL asıl alacağın takip günüden dava gününe hesap edilecek % 25 oranında faizi ile dava tarihinden itibaren ise % 9 oranında faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekili; Uzunköprü Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğunu, davacının iddia ettiği alacağının zamanaşımına uğradığını, müvekkillerinden …’ün senetleri kefil sıfatıyla imzaladığını, bu senetler nedeniyle müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, davacının alacak iddiasını ispat etmesi gerektiğini, davacının bu alacak iddiasını tek başına ticari defterleri ile ispatlayamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacı şirket ile davalılardan … arasında ticari ilişki bulunduğu, bu ticari ilişkide davacıya ait ecza deposundan davalıya mal satışı yapıldığı, davalı …’ün diğer davalının eşi olup davacı şirket ile ticari münasebeti olmadığı, …’ün davacı şirkete verilen bir kısım bonolarda kefil (avalist) olarak yer aldığı, davacı tarafça sunulan ıslah dilekçesi ile ileri sürdükleri alacaklarının asıl dayanağının davacı ile davalı … arasında cereyan eden akdi ilişki olduğunu bildirdiği, davalı … tarafından aval sıfatı ile imzalanan bonolardaki zamanaşımı süresinin de zaten geçmiş bulunması nedeni ile bu davalının kefil sıfatı ile sorumluluğunun ileri sürülemeyeceği; davalı … yönünden; bilirkişi raporu ile davacı ile davalı arasında 2009 öncesine dayanan bir ticari ilişki bulunduğu, davacı kayıtlarına göre tahsil edilemeyen ve icra dosyası başlatılan 45.105,48- TL bedelin 03/05/2010 tarihinde şüpheli ticari alacaklar hesabına aktarılarak hesabın kapatıldığı, 31/05/2011 tarih itibari ile ticari ilişkinin yeniden başladığı bu dönemde ödemelerin nakit tahsil edildiği, davacının talep ettiği tutarın 2009 yılı öncesi alacaklara ilişkin olduğu, dolayısıyla davacının 2009 yılı sonrasında doğduğunu ileri sürdüğü alacağını ispatlayamadığı, ispat edememesi nedeni ile yemin deliline başvurdukları ve davalı …’ün davacı şirkete borcu bulunmadığı hususunda yemini eda ettiği, 2009 yılı ve öncesindeki alacak iddiası yönünden ise bu alacakların dava tarihine kadar zamanaşımına uğradığı, her ne kadar Gaziosmanpaşa …İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasında 14 adet bono dayanak gösterilerek takip talebinde bulunulmuş ise de bu dosyada kambiyo takibine ilişkin zamanaşımı süresinin geçtiği, bu kambiyo senetlerinin davacı tarafın davalı ile aralarında cereyan ettiğini ileri sürdükleri temel ilişkiden kaynaklı alacak için zamanaşımını kesmeyeceği gerekçesiyle davanın bu davalı yönünden zamanaşımı nedeni ile reddine, davalı … bakımından ise pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: 1-Davacı vekili; 15/02/2021 tarihli oturumun her iki tarafça da takip edilmediğini ve dosyanın işlemden kaldırıldığını, müracaata bırakılan dosyanın sonradan davalı tarafından yenilenmesinin usule aykırı olduğunu, ayrıca davalının harç yatırmak için süre de talep etmediğini, müvekkilinin alacağının zamanaşımına uğramadığını, çünkü 1 yıl içinde işlem yapılmayan icra dosyası düşmüş sayılsa dahi derdest kalmaya devam edeceğini, kısa kararla gerekçeli kararın uyumlu olmadığını, iddialarının sözleşmeye dayandığı halde tanıklarının dinlenmediğini, tanıkların sözleşmeye ilişkin ve tarafların 30.000-TL üzerinde sulh olduklarına dair beyanda bulunacağını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 2-Davalı vekili; davanın ret sebebi farklı olan davalılar lehine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacı vekili, müvekkilinin davalı … ile aralarındaki cari hesap ilişkisinden kaynaklanan alacağı bulunduğunu, davalılardan cari hesaba mahsuben alınan kambiyo senetlerine dayalı olarak başlattığı icra takibinin zamanaşımına uğradığını belirterek 45.102,03-TL cari hesap alacağının dava tarihine kadar işlemiş faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, sonrasında ise Gaziosmanpaşa … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulan 48.940,53-TL asıl alacağın takip tarihinden dava tarihine kadar hesap edilecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemine ilişkin ıslah dilekçesi sunmuştur. Davalı ise zamanaşımı defiinde bulunmuştur. Mahkemece 15/02/2021 tarihli oturumda dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olup dava süresi içerisinde davalı tarafça yenilenmiştir. Her ne kadar davacı tarafça davanın davalı tarafından yenilenmesi istinaf nedeni olarak ileri sürülmüş ise de HMK m.150(4) uyarınca dosyası işlemden kaldırılmış olan davanın, taraflardan herhangi birinin talebi ile yenilenmesi mümkün olduğundan davacının aksi yöndeki istinaf nedeni yerinde görülmemiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, alacağın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasında toplanmaktadır. Zamanaşımı nedeniyle kambiyo vasfını kaybeden bonoya dayanma imkanı olmayan hamil, temel ilişkiye dayanarak açılan davalarda, zamanaşımına uğrayan bonodan delil başlangıcı olarak yararlanabilir ve senetle ispatı gereken bir hukuki işlem hakkında iddiasını tanık dinleterek veya başka delillerle ispat etme imkanına sahip olur. Temel ilişkiden doğan borcun muacceliyet tarihi bononun vadesine kadar ertelenmiş olduğundan, delil başlangıcı niteliğindeki bonoya konu alacağın ispat edilmesi halinde temel ilişkiden doğan borcun muacceliyet tarihi, delil başlangıcı niteliğindeki bonoda yer alan vade tarihi olacaktır. Başka bir ifade ile temel ilişkiden doğan borcun muacceliyet tarihi bononun vadesine kadar ertelenmiş olur. Dolayısıyla temel ilişkiden doğan borcun tabi olduğu zamanaşımı süresi, borcun muacceliyet tarihi olan bononun vadesinden itibaren işlemeye başlayacaktır. (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu’nun 25/12/2019 tarihli 2019/1 E. 2019/8 K. Sayılı kararı). Somut olayda davacı cari hesaba mahsuben aldığını belirttiği bonolara dayalı olarak Gaziosmanpaşa … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasında davalı …’e keşideci, …’e ise avalist sıfatıyla 25/12/2009 tarihinde kambiyo takibi başlatmıştır. Davacı, takibe konulan bonoların cari hesaba mahsuben alındığını iddia etmektedir. Davalı ise bonoların başka bir ilişki nedeniyle verildiğini ileri sürmemiştir.Davacının ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde davalıdan olan cari hesap alacağının 2009 yılı öncesine ait olduğu tespit edilmiş ise de vade tarihleri 30/05/2009 ila 30/11/2009 tarihleri arasında değişkenlik gösteren bonolara yazılı delil başlangıcı olarak dayanmaktadır. Cari hesaba mahsuben alınan ve davacı tarafından yazılı delil başlangıcı olarak dayanılan bonolara dayalı icra takibi 25/12/2009 tarihinde başlatıldığından asıl ilişkiye bağlı zamanaşımının bu tarihte kesildiğini, 10 yıllık zamanaşımı süresinin bu tarihten itibaren yeniden işlemeye başladığını, davanın ise 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açıldığını kabul etmek gerekir. Bu durumda mahkemece davanın süresinde açıldığının kabulü ve senetle ispat zorunluluğu bulunan hâllerde delil başlangıcı bulunması halinde tanık dinlenebileceği (HMK m.202/1) hususu dikkate alınarak taraf delilleri toplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken davanın davalı … yönünden zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf nedenleri yerinde görülerek davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılarak, davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, davalılar vekilinin istinaf nedenlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/940 Esas – 2021/673 Karar sayılı 09/07/2021 tarihli kararının, HMK.’nun HMK.’nun 353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,” Davalılar vekilinin istinaf nedenlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Davalı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 02/06/2022