Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1903
KARAR NO: 2021/1652
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/07/2021
NUMARASI: 2019/287 Esas-2021/508 Karar
DAVA: Tespit
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 11/11/2021
Hukuki yarar yokluğundan davanın reddine dair kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili ; davalı …Ltd. Şti. tarafından müvekkili lehine keşide edilen çekin yasal sürede bankaya ibraz edildiğini, ancak bankanın çek üzerindeki imzanın keşideciye ait olmadığından bahisle işlem yapmadan çeki iade ettiğini, davalı bankanın bu işleminin müvekkilini mağdur ettiğini ileri sürerek çekin hesap sahibi tarafından imzalandığının ve kambiyo senedi vasfında olduğunun, ibraz tarihi itibariyle çekin karşılığının olup olmadığının, varsa miktarının tayin ve tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:1-Davalı …vekili, dava konusu belgenin bir çek taslağı olarak davacıya teslim edildiğini, ancak davacının müvekkilinin bilgisi olmadan çek taslağı üzerine keşide tarihi atarak bankaya ibraz ettiğini, çek taslağının kambiyo vasfını haiz olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. 2-Davalı banka vekili, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, zira müvekkilinin kanuni yükümlülüğünü yerine getirdiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI VE SÜREÇ: Mahkemece; 2017/205 esas ,20018/221 karar sayılı 27.2.2018 tarihli hüküm ile dava konusu çekin karşılığının bulunup bulunmadığının her zaman banka kayıtlarından tespit edilebilecek bir husus olduğu gibi, imzanın keşideciye ait olduğu ve çekin kambiyo vasfında olduğu hususunu da davacının açacağı davada ileri sürebileceği, davacının tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. Kararın istinafı üzerine Dairemizin 2019/822 Esas-2019/690 Karar sayılı ve 16/05/2019 tarihli kararıyla; davalı vekilinin 04.01.2018 tarihli dilekçesi ekinde şirkete ait iflas kararını sunduğu anlaşıdığından İİK 194.maddesi uyarınca gerekli işlemler yapıldıktan sonra yargılamaya devam edilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesinin doğru görülmediği gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile,hükmün kaldırılarak dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir. İflas kararının kesinleşmesi nedeniyle tasfiyenin İflas Müdürlüğü tarafından yürütülmesi nedeniyle tebligat tamamlanarak ; davaya konu çekin ibraz tarihinde karşılığının bulunup bulunmadığı her zaman banka kayıtlarından tespit edilebilecek bir husus olduğu gibi imzanın keşideciye ait olduğu,senedin kambiyo senedi vasfında olduğu hususunu açılabilecek bir davada incelenebileceği davacının tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili ;karşılıksız işlemi yapılan çekten kaynaklanan şikayet hakkının bu işlemin yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlayacağını, şüpheli hakkında şikayet hakkının ellerinden alındığını, bankanın dahi karşılıksız işlemi yapmayarak çek kanununa muhalefet etmekte kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, çekin ibraz tarihi itibariyle kısmen veya tamamen karşılığının olup olmadığının tespitinin ileride açacakları alacak davasına temel teşkil edeceğini, bankanın sorumluluğunun ibraz anında mevcut olup ta işlem yapılmaması sebebiyle davacıya ödenmeyen miktar ile sınırlı olduğunu, bu sebeple ibraz anında çekin ne kadar miktar karşılığının olduğunun açacakları alacak davasında kullanacakları bir husus olduğunu,hukuki yararlarının mevcut olduğunu belirterek kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacının hamili olduğu çekin hesap sahibi tarafından imzalanarak keşide edildiğinin ve kambiyo senedi vasfında olduğunun, ibraz tarihi itibariyle karşılığının olup olmadığının, varsa miktarının tayin ve tespitine istemine ilişkindir. Davalı hakkında verilen iflas kararının kaldırma kararından sonra 23/12/2020 tarihinde kesinleştiği,İflas tasfiyesinin iflas idare memurları seçilemediğinden İflas Müdürü tarafından re’sen yürütüldüğü ve tasfiyenin başlatıldığı uyap üzerinden yapılan inceleme ile anlaşılmıştır. Hukuki yarar dava şartıdır. Eda ve inşaî davalarda hukuki yararın bulunduğu varsayılır. Tespit davalarında ise her olayın özelliğine göre davacının tespit davası açmakta hukuki yararının bulunup bulunmadığı değerlendirilmeli, özellikle eda davası açılması mümkün olan hallerde olumlu tespit davası açılmasında hukuki yararın bulunmadığı kabul edilmelidir.Maddi vakıalar tek başlarına tespit davasının konusu oluşturamaz. Davaya konu ekin 20/07/2015 ibraz tarihinde karşılığının bulunup bulunmadığı her zaman banka kayıtlarından tespit edilebilecek bir husus olduğu gibi çekin kambiyo senedi vasfında olup olmadığı ,senetteki imzanın keşideciye ait olduğunu müflis aleyhine açılacak bir davada tesbit edilebilir. Tesbit davası dışında iddia ve savunma olarak ileri sürülebilecek bir hususda tesbit davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle ;davacının tesbit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiş olup,davacı vekilinin istinaf nedenleri yerinde olmadığından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, İstinaf yoluna başvuran tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 11/11/2021