Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2020/780 E. 2022/1768 K. 15.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/780
KARAR NO: 2022/1768
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/01/2020
NUMARASI: 2017/1026 Esas – 2020/61 Karar
DAVA: Alacak
Davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkili şirketin davalının 10-12 yıldan beri kredili müşterisi olup bu süre içinde bir çok kez rotatif ve taksitli ticari kredi kullandığını, alınan bu kredilerin en son olarak tamamının 27.03.2017 tarihinde kapatıldığını, ancak tüm hesapların 2015 yılından itibaren incelenmesinde 30.06.2015-27.03.2017 tarihleri arasında çeşitli isimler altında davalının toplam 80.391,21-TL haksız tahsilat yaptığının tespit edildiğini, TBK’nın 20. maddesi gereğince genel işlem koşulları kapsamında, müvekkili aleyhine sözleşmeye konulan masraf tahsilatı, erken kapama komisyon ücreti, ipotek fek ücreti, bildirilmeyen kredi komisyonları gibi masrafların yazılmamış sayılması gerektiğini, yazılmamış sayılan kalemlerin davalı bankaca tahsil edilmiş olması, genel işlem şartına açıkça aykırı kabul edilerek iadesi gerektiğini belirterek, davalı bankaca komisyon, ipotek fekki, kredi erken kapama ücreti, masraf tahsilatı gibi isimler altında tahsil edilen 80.391,21-TL’nin ödeme tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davaya konu kredinin ticari nitelikte bir kredi olduğunu, davacı ile müvekkili banka arasında 2007, 2011 ve sonraki tarihlerde muhtelif genel kredi sözleşmeleri imzalandığını, imzalanan sözleşmelerdeki düzenlemelere ve bankacılık teamüllerine uygun olarak komisyon ve kredi kullandırım masrafları vs. tahsil edildiğini, davacının, bu kesintilere ilişkin iade talebinin hukuki bir dayanağının bulunmadığını, söz konusu kesinti ve tahsilatların imza tarihindeki mevzuata ve sözleşmelere uygun biçimde yapıldığını, davacıdan tahsil edilen masrafın dayanağı olan kredi sözleşmelerinin ikisinin (2007 ve 2011 tarihli) TBK’nın yürürlüğe girmesinden önceki bir dönemde imzalanması nedeniyle eski Borçlar Kanunu’na tabi olduğunu, bu yasaya tabi olan dönemde imzalanan diğer sözleşmeler ile tahsil edilen masraf ve komisyonların da davacının bilgisi ve onayı ile yasalara ve bankacılık uygulamalarına uygun olarak tahsil edildiğini, genel kredi sözleşmelerinin 7. maddelerinde bu hususların düzenlendiğini, TCMB’nin 2006/1 sayılı tebliğinin 4. maddesi gereğince bankaların masraf talep edebileceğini, tahsil edilen masraf ve komisyonların müvekkili tarafından TCMB’ye bildirilen sınırlar içerisinde kaldığını, tacir olan davacının sözleşme şartlarını kabul ederek kredi kullandığını, her defasında benzer kesintiler yapılmasına rağmen ihtirazi kayıt ileri sürmediğini, davacının muvafakatiyle yapılan tahsilatların iadesi talebinin, aynı zamanda iyi niyet kuralına da aykırılık oluşturduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; bankaların TTK’nın 20. maddesi kapsamında verdikleri hizmet karşılığı ücret isteyebilecekleri, bankaca tahsil edilen kredi erken kapama komisyonu oranının %3,75 oranına tekabül ettiği tespit edilmiş olup, davacının toplam 63.589,32-TL’lik tutarın, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7. maddesi ve bankanın deklere ettiği hizmet komisyon oranları tebliğine uygun olarak alındığı, ancak kredi operasyon masrafı adı altında yapılan kesintinin ise bankacılık teamülleri ve hakkaniyete uygun olmadığı, bu nedenle 14.581,80-TLnin davacıya iade edilmesi gerektiği gerekçesiyle, 14.501,80-TLnin davalıdan tahsiliyle davacıya ödenmesine ,fazla istemin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili; davaya konu kredilerin ticari nitelikte olduğunu, bu nedenle sözleşmelerdeki düzenlemelere ve bankacılık teamüllerine uygun olarak komisyon ve masrafların tahsil edildiğini, davacının bu kesintilere yönelik iade talebinin dayanağı olmadığını, kesintilerin mevzuata ve sözleşmelere uygun yapıldığını, tacir olan davacının, krediyi kullanırken sözleşmelerin şartlarını bilerek hareket ettiğini, defalarca kredi kullanmış olup her defasında benzer kesintiler yapılmasına rağmen bunlara karşı ihtirazi kayıt ileri sürmediğini, davacının muvafakatiyle yapılan tahsilatların iadesi talebinin iyi niyet kuralına da aykırı olduğunu, TCMB’nin 09.06.2006 tarihinde yayımlanan 2006/1 sayılı tebliğin 4. maddesine göre bankaların kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışındaki diğer menfaatler ve masrafların nitelik ve sınırlarını serbestçe belirleyebileceğini, davacının iade talebinin sözleşmelere ve ve mevzuata aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, ticari kredinin erken kapatılması nedeniyle banka tarafından tahsil edilen kredi erken ödeme komisyonu ve diğer masrafların iadesi istemine ilişkindir.Bankalarca masraf ve komisyon adı altında yapılan tahsilatların yasal dayanağı, kredi kullandırım tarihlerinde yürürlükte bulunan 2014/6 sayılı Tebliğ ile değişik 2006/1 sayılı Tebliğ hükümleridir. 09.12.2006 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan ve 2014/6 sayılı Tebliğ ile güncellenen 2006/1 sayılı Tebliğin 3. maddesinde, bankalarca mevduata uygulanacak sabit veya değişken faiz oranlarının serbestçe belirleneceği, 4. maddesinde ise reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırlarının serbestçe belirleneceği kabul edilmiştir. Yine aynı Tebliğin 6/2. maddesine göre; bankalar, T.C. Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranları internet sitelerinde yayımlar. Taraflar arasında 05.02.2007 tarihli kurumsal bankacılık hizmetleri sözleşmesi ile 03.04.2007, 22.11.2011, 13.11.2012, 20.12.2013 ve 02.02.2016 tarihli genel kredi sözleşmeleri akdedilmiştir. Genel kredi sözleşmelerinin 7.4 maddesinde, müşterinin bankanın açacağı krediler ile hesaplar ile ilgili olarak bankanın belirleyeceği her nevi komisyon, masraf, ücret ve sair bankaya derhal ödemekle yükümlü olduğu; 22.11.2011 tarihli sözleşmenin 7.5 maddesi ile diğer genel kredi sözleşmelerinin 7.9.1 maddesinde ise, kredinin vadesinden önce kapatılması halinde müşterinin bankaca serbestçe belirlenecek olan erken ödeme işlem masrafı/komisyonu ve vergi fon vs. giderlerini ödemeyi taahhüt ettiği belirtilmiştir. Dayanak sözleşmelerin ticari niteliği ve tarafların tacir olması göz önüne alındığında, TTK’nın 18. maddesi hükmüne göre, sözleşmeyi imzalayan taraflar basiretli tacir gibi hareket etmek zorunda olup, TTK’nın 20. maddesi hükmüne göre de tacirin gördüğü iş için uygun ücret isteyebileceği kabul edilmelidir.Somut olayda; mahkemece , davalı banka tarafından 27.03.2017 tarihinde kredi operasyon masrafı olarak tahsil edilen 10.001,80-TL ile 4.500-TL’nin bankacılık teamülleri ve hakkaniyete uygun olmadığı gerekçesiyle, bu kesintiler toplamı olan 14.501,80-TL’nin davacıya iadesine karar verilmiş, hükmün kabule ilişkin kısmı davalı banka vekili tarafından istinaf edilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davalı banka tarafından davacıdan, … hesap no.lu taksitli kredi operasyon masrafı olarak 27.03.2017 tarihinde 4.500-TL ve 225-TL BSMV ile … hesap no.lu BCH kredisinde kredi operasyon masrafı olarak 10.001,80-TL ve 500,09-TL BSMV tahsil edildiği, ancak taksitli krediden erken kapama komisyonu alındığı, BCH kredisinde de hem faiz hem de komisyon tahsilatı yapıldığı, bu uygulamanın bankacılık teamülleri ve hakkaniyete uygun olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir. Bu kapsamda; … hesap no.lu taksitli kredinin erken kapatılması üzerine davalı bankaca taksitli kredi erken kapama komisyonu olarak 27.03.2017 tarihinde 4.407,50-TL ve BSMV’sinin tahsil edildiği, ayrıca aynı tarihte bu kez ayrıca 4.500-TL kredi operasyon masrafı adı altında para tahsil edildiği,yine … hesap no.lu BCH kredisinin erken kapatılması sırasında 27.03.2017 tarihinde 5.500-TL devre komisyonu ve BSMV’si tahsil edildikten sonra aynı tarihte ayrıca 10.001,80-TL kredi operasyon masrafı ve BSMV’si tahsil edilmiştir. Taraflarca imzalanan genel kredi sözleşmeleri gereğince davalı bankanın davacıdan erken kapama komisyonu ve … kredisinde devre komisyonu talep hakkı bulunmaktadır. Davalı tarafça ibraz edilen masraf ve komisyon tablosunda da her bir kredi kullandırımında kredi kullandırım komisyonu ve erken kapatma halinde erken kapama komisyonu tahsil edileceği yazılıdır. Ancak, ayrıca operasyon masrafı alınacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır.Davalı bankaca operasyon giderinin dayanağı açıklanmamış, masraf yapıldığına ilişkin belge de sunulmamıştır. Bu durumda operasyon masrafı adı altında yapılan kesintilerin bankacılık uygulamasına ve hakkaniyete aykırı olduğu bankacı bilirkişi tarafından da tespit edildiğine göre, mahkemece bu kesintilere ilişkin olarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle,istinaf nedenleri yerinde olmayan davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 990,62-TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 247,60-TL harcın mahsubu ile bakiye 742,96-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan 56-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 15/12/2022