Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2020/584 E. 2022/1714 K. 01.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/584
KARAR NO: 2022/1714
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/11/2019
NUMARASI: 2018/753 Esas 2019/1269 Karar
DAVA: İstirdat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 01/12/2022
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin yetkilileri olan … ve …’in … Ltd. Şti.’den keşidecisi … A.Ş olan … A.Ş Bursa Heykel Şubesine ait 10/07/2018 tarihli … seri nolu 62.500-TL bedelli çeki aldıklarını, şirketin nakit ihtiyacı bulunduğundan gününden önce çekin nakte çevrilmesi amacıyla çekin … isimli kişiye verildiğini, bu kişinin çekin bedelini almak üzere 04/06/2018 tarihinde çeki davalıya teslim ettiğini, davalının bir kaç gün içinde çek bedelinin teslim edene ödeyeceğini belirtmesine rağmen ödemediğini, bunun üzerine müvekkili şirket yetkililerinin İstanbul Anadolu C. Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğunu, ayrıca … tarafından da suç duyurusunda bulunulduğunu, çekin iptali amacıyla Bakırköy 7. ATM’nin 2018/657 esas sayılı dosyasında iptal davası açıldığını, iptal davasına bakan mahkemece istirdat davası açılması için süre verildiğini, davalının çekin meşru hamili olmadığını, müvekkili şirketin acil nakit ihtiyacı karşılığında çekin paraya çevrilmek üzere davalıya teslim edildiğini belirterek çekin veya bedelinin davalıdan istirdadına, Bakırköy … İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyasında müvekkilinin borçlu olmadığnıın tespiti ile takibin iptaline ve %20 oranında tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı davaya cevap sunmamıştır.Davalı vekili, yargılama aşamasında müvekkilinin çekin yetkili hamili olduğunu, çeki ticari ilişki kapsamında davalıdan aldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece, dava konusu çekin …A.Ş tarafından dava dışı … Şti. emrine keşide edilen … Bursa Heykel Şubesi’ne ait 10/07/2016 keşide tarihli 62.500-TL bedelli çekin lehtarın cirosu ile davacı şirkete geçtiği, davacı tarafından davalıya ciro edildiği, çekin davacıdan sonraki cirantası olan davalı tarafından ibraz edildiği,ciro silsilesiide kopukluk bulunmadığı, suç duyurusu üzerine yapılan soruşturmada takipsizlik kararı verildiği, davalının çekin ticari ilişki kapsamında rızaen teslim edildiğini belirterek fatura ibraz ettiği, TTK’nın 790.madde gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran bir kişinin son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılacağını, davalı tarafın çeki ticari ilişki kapsamında aldığını beyan etmesi ile ispat yükünü üzerine almış sayılamayacağı, davacı çeki, muaccel bir borç ödenmesi dışında verdiğini, kesin delille kanıtlamadığı,ciro silsilesi düzgün olup çekin davacının elinden rızası dışında çıktığına ilişkin davacı tarafça yeterli delil sunulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; bahsi geçen çekin, müvekkilinin yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle acilen paraya ihtiyaç duyduğundan nakde çevrilmek üzere … isimli kişiye verildiğini,adı geçen tarafından çekin davalıya verilmesine rağmen davalının çek bedelini ödemediği gibi çeki icra takibine koyduğunu, davalının çeki kötü niyetli iktisap ettiği ticari defter ve belgelerini mahkeme ibraz etmemesinden de anlaşıldığını, davalının haksız kazanç elde ettiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacı şirketin elinden rızası dışında çıktığı ileri sürülen çekin istirdadı, çek ve takip nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı, …A.Ş tarafından dava dışı … Ltd. Şti. emrine keşide edilen … Bursa Heykel Şubesi’ne ait 10/07/2016 keşide tarihli 62.500-TL bedelli çekin vadesinden önce nakde çevrilmesi için … isimli kişiye verildiğini,adı geçenin çekin nakit karşılığını almak üzere davalıya verdiğini davalının çeki ödemediği gibi iade de etmediğini, akabinde icra takibi başlattığını belirterek çekin istirdatını ve borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. TTK’nın 790.madde gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran bir kişi son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çek kural olarak muaccel bir borcun tasfiyesi amacıyla ciro edilir. Bunun aksinin iddia eden tarafça kanıtlanması gerekir. Davacı tarafça yapılan suç duyurusu üzerine, Bakırköy C.Başsavcılığı’nın 2018/79064 sor. Sayılı dosyasında yapılan soruşturma sonucunda davacının dolandırıldığına ilişkin delil bulunmadığı ve olayın hukuki uyuşmazlık olması nedeniyle kovuşturmaya yer olmadığına ,yine, …’ın şikayeti üzerine Büyükçekmece C.Başsavcılığı’nın 2018/35225 sor. sayılı dosyasında kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilmiştir. Diğer taraftan HMK’nın 191.maddesi gereğince, ispat yükü kendisine düşmeyen taraf, karşı ispat faaliyeti için delil sunması halinde ispat yükünü üzerine almış sayılmaz. Bu doğrultuda davalının, dava konusu çeki ticari ilişki kapsamında aldığını beyan etmesi ve bu yönde 07/06/2018 tarihli 62.776-TL bedelli faturayı ibraz etmesi ispat yükünü değiştirmemektedir (Aynı yönde Yarg. 19. HD. 28/11/2019 tarihli 2018/2473 E. 2019/5340 K.). İspat yükü üzerinde olan davacı; çekin rızası dışında elinden çıktığını,ödeme dışında bir sebeble davalıya verildiğini kanıtlayamamıştır. Açıklanan nedenlerle; istinaf nedeni yerinde olmayan davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 80,70-TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30-TL harcın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 01/12/2022