Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/452
KARAR NO: 2022/1622
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 25/12/2019
NUMARASI: 2018/1085 Esas 2019/1377 Karar
DAVA: Tazminat
Davanın reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; Antalya’daki şubelerinde bulunan müvekkili çalışanlarına teslim edilen 12.463,20-TL bedelli çekin şirket merkezi olan Büyükçekmece’ye teslim edilmek üzere … Kargo Şirketine verildiğini, davaya konu çekin 26.3.2018 tarihinde kargo şirketi tarafından yapılan dağıtım sırasında kargo arabasının soyulması nedeniyle müvekkilinin rızası hilafına elinden çıktığını, bu hususta suç duyurusunda bulunulduğunu, müvekkili tarafından … bank Eminönü Şubesine ait … seri nolu ve 20/05/2018 keşide tarihli, 12.463,20-TL bedelli çek ile ilgili olarak açılan iptal davasında mahkemece ödemeden men kararı verildiğini, buna rağmen davalı banka tarafından çekin ibrazında ödendiğini ve davalı banka tarafından müvekkili şirketin zarara uğratıldığını, belirterek 12.463,20-TL’nin 21/05/2018 tarihinden itibaren avans faizi uygulanarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davacının uyuşmazlık konusu çekin yetkili hamili olduğunu ispatlaması gerektiğini, davacının yetkili hamil olduğunun bir an için kabul edilmesi halinde dahi davacının zararının oluşmadığını, davacı ödemeden men yasağı kararının müvekkili bankaya tebliğ edildiğini ispatlayamadığını, çekin hukuken ödeme aracı olduğunu, müvekkili bankanın ödeme yapmasının usul ve yasaya uygun olduğunu, müvekkili bankaya husumet düşmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, çekin elektronik takas ortamında sunulması nedeniyle takas odası işlemleri ile ilgili Merkez Bankası tarafından düzenlenen protokol hükümlerinin geçerli olduğu, yetkili hamilin olup olmadığının kontrol yükümlülüğünün çeki fiziken kabul eden bankada olduğu, çekin fiziken … Bank A.Ş. tarafından kabul edildiği, davalı … Bankası A.Ş.’nin sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; mahkemece hükme esas alınan protokolün bankaların sadece iç ilişkilerine ilişkin olduğunu, çekin karşılığının ödenmesi nedeniyle davalı bankanın borçlar hukuku bakımından sorumluluğunun bulunduğunu, belirterek kararın kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacı, müşterisinden aldığı çekin, şube tarafından merkeze gönderilmesi sırasında kargoda kaybolması nedeniyle çek zayi davasında alınan ödeme yasağı kararına rağmen muhatap bankaca çekin ödenmesi sonucunda meydana gelen zararının tazmini talep etmekte olup, mahkemece Yönetmelik ve bankalar arasındaki protokol nedeniyle yetkili hamili kontrol yükümlülüğünün çeki fiziken alan bankada olduğu gerekçesiyle muhatap banka davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, TC Merkez Bankası tarafından yayınlanan Bankalararası Takas Odaları Merkezi Yönetmeliği ve takas sistemine katılan bankaların imzaladıkları protokol hükümleri muhatap bankanın sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Bu itibarla muhatap bankanın çek üzerinde fiili ve fiziki olarak inceleme ve kontrol etme yükümlülüğü bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. (Yarg. 11. HD. 06/01/2014 tarih, 2013/15522 E. 2014/71 K.) Davacı tarafından 20/05/2018 keşide tarihli, 12.463,20-TL bedelli çekin zayi nedeyle iptali için Bakırköy 2. ATM’nin 2018/391 esas sayılı dosyasında, 17/04/2018 tarihinde mahkemece çeke ödeme yasağı konulmasına karar verildiği, davalı bankaya 15/05/2018 tarihinde yazı yazıldığı, çekin ödenmesi nedeniyle çek iptali davası konusuz kalmıştır. Davacı, ödeme yasağı bulunmasına rağmen ödenen çek nedeniyle meydana gelen zararının muhatap bankadan tahsilini talep etmekte ise de Yargıtay 11. HD’nin yerleşik içtihatlarına göre davalı bankanın söz konusu maddi zarardan sorumlu olabilmesi için öncelikle davacının davaya konu çeki bankaya ibraz ederek tahsil eden hamile karşı dava açıp tüm sorumlular hakkında hukuki yolları tüketmesi, tükettikten sonra çek bedelinin tahsil edilememesi gerekir. Davacı, bu şekilde maddi zarara uğradığını ispat etmesi halinde tazminat talebinde bulunulabilecektir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 21/10/2015 tarih ve 2015/3997 Esas 2015/10861 Karar sayılı içtihatı). Davacı, çeki bankaya ibraz edilen hamile karşı açacağı davayı kazanmasına rağmen alacağını tahsil edememesi halinde davalı bankadan tazminat talebinde bulunabilecek olup çeki ibraz eden hamile karşı yasal yollar tüketilmeden erken açıldığı anlaşılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçesiyle davalının sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle ; hükmün gerekçesi nedeniyle kaldırılması gerektiğinden bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/12/2019 Tarih 2018/1085 Esas 2019/1377 Karar sayılı kararın HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Erken açılan davanın reddine İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 80,70-TL harcın, mahkeme veznesine yatırılan 212,85-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 132,15‬‬-TL’nin talep halinde davacıya iadesine, Davacı tarafından yapılan yargı giderinin üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafça yapılan 6,50-TL yargı giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Davalı lehine 2.725-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,” Davacı tarafça yatırılan 54,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.17/11/2022