Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2020/226 E. 2022/1465 K. 20.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/226
KARAR NO : 2022/1465
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 01/10/2019
NUMARASI : 2015/591 Esas 2019/872 Karar
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 20/10/2022
Davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA : Davacı vekili; dava dışı ihracatçı firma … Tic. A.Ş’ye ait 51.720-Euro değerinde 118 koli kot pantolonun Türkiye’den Danimarka’ya taşınmasının müvekkili şirketin sigortalısı …Lojistik …A.Ş. tarafından organize edildiğini, taşıma işinin …23031 sayılı CMR taşıma senedi tahdında …plakalı çekici tır ve … plaka nolu dorse ile davalı şirket tarafından gerçekleştirildiğini,emtianın Düzce’den teslim alındığını, İstanbul’da başka bir firmadan da yük almak amacıyla İstanbul’a gelindiğini, sabahı beklemek için araç sürücüsü tarafından yol kenarında mola verilip uyuduğunu, bu esnada branda yırtılmak suretiyle bütün emtianın çalındığını, CMR m. 17/1 “Taşıyıcı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur” hükmü uyarınca davalının sorumlu olduğunu,acente sıfatını haiz olan müvekkili şirket sigortalısının hiçbir sorumluluğu olmamasına rağmen aralarındaki sözleşmesel ilişki gereği zayi olan emtia değeri tutarında satıcı firmaya hasar bedeli olarak 41.712-Euro ödeme yaparak zarara uğradığını, iş bu zarardan esas sorumlu olanın taşımayı gerçekleştiren davalı olduğunu belirterek hasar bedeli 124.655,50-TL’nin dava tarihinden itibaren yıllık %5 faiz işletilerek davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili; Sunulan deliller ile iddia edilen olguların uyuşmadığını, asıl nakliyeci … Lojistik …A.Ş.’nin araç talep formu, CMR taşıma senedi, ve sair sevk evrakının 06.06.2014 taşıma başlangıcı ve 07.06.2014 hırsızlık tarihinde çalındığı iddia edilen emtiaya ilişkin bilgiler bakımından kanıt teşkil etmediklerini, ikinci yükleme adresi olarak gösterilen yerde beklendiği sırada gerçekleşen olayda davacının sigortalayan sıfatının bulunmadığını, rücunun yasal dayanağının bulunmadığını, .A.Ş. Tarafından satıcıya ödeme yapılmasının alacağın temliki niteliğinde olmadığını, davada taraf sıfatının oluşmadığını, sigortalı ..A.Ş. firmasının yabancı şirkete yurtiçi taşıma yaptırması halinde bundan da üst taşıyıcı sigortalının sorumlu olacağını, aracın beklemesi talimatı ile sağlayanın ..A.Ş. olduğu, bu beklemeden davalının sorumlu tutulamayacağını, gerekli ihbarların yapılmadığını ve alacağın zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI : Mahkemece, somut olayda davalının taşımayı hem akdi, hem de fiili taşıyan sıfatıyla gerçekleştirdiği,yükü zayi eden olup pasif husumete ehil olduğu, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu, taşıyıcının kusurlu olduğu karine olarak kabul edilmekte olup sorumluluktan kurtulabilmesi için taşıyıcının kusurlu olmadığını ispat etmesi gerektiği, taşımanın başlangıcında hiçbir ihtirazi kayıt, tutanak ve sair delil olmaksızın taşımaya alınan emtianın, gece uyumak suretiyle yükün nezaretsiz kaldığı bir aşamada hırsızlık neticesi zayi olduğu,taşıyıcının, meydana gelen zarardan sorumlu olduğu, emtianın 21.07.2014 tarihli faturasının kadri maruf olduğu, CMR m.29 kapsamında davalının ağır kusurlu olduğu, sınırlı sorumluluğun söz konusu olmadığı gerekçesiyle 124.655,50-TL’nin dava tarihinden itibaren % 5 faiz işletilerek davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili; davada kusur ve sorumluluğun dava dışı ….A.Ş.de olduğunu,sadece alacağın temliki suretiyle taraf sıfatının oluşamayacağını, ….A.Ş.’nin yasağa rağmen ülkede ikinci kere taşımacılık yaptırdığını, bu nedenle müvekkili şirketin ve çalışanının meydana gelen olaydan sorumlu tutulamayacağını, hırsızlık olayının …. firmasının İstanbul’da 2. nakliye yapmak için… şirketine gelmeden önce … Tekstil firmasında beklettirdiği sırada meydana geldiğini, müvekkili şirket çalışanı olan şoförün uyuması gibi bir durumun söz konusu olmadığını, aracın … Tekstil isimli firmanın önünde beklediği hususunun sigortalı … görevlilerince tutulan tutanaktan da sabit olduğunu,taşımanın henüz başlamaması nedeniyle CMR hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığını, ihracatçı tarafından düzenlenen fatura üzerine …in satıcıya ödeme yaparak olayın meydana gelmesinde kusurunu kabul ettiğini,alacağın zamanaşımına uğradığını, davacının taraf sıfatının bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :Dava, sigorta poliçesi kapsamında ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili istemine ilişkindir.
TTK’nun 1472.maddesi uyarınca rücu davası açılabilmesi için sigortacı ile sigortalı arasında bir sigorta sözleşmesinin mevcudiyeti, sigortacının bu nedenle sigortalısına bir ödeme yapmış olması ve sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkının bulunması gerekir. Somut olayda; Türkiye’de mukim ….A.Ş. tarafından, Danimarka’da bulunan dava dışı alıcı … firmasına FCA teslim şekliyle satılan emtianın ….A.Ş. tarafından organize edilen Düzce’den Danimarka’ya taşınması işinin davalı tarafından üstlenildiği anlaşılmaktadır. Davalıya 06/06/2014 tarihinde taşınmak üzere teslim edilen emtiaların 07/06/2017 tarihinde çalındığı, satıcı . …A.Ş.’nin “hasar bedeli” açıklamasıyla düzenlediği 21/07/2014 tarihli 41.712-euro bedelli faturanın ise 19/19/2014 tarihinde ….A.Ş. tarafından ödendiği görülmektedir.HMK.’nın 223. maddesinde; “(1) Yabancı dilde yazılmış belgeye dayanan taraf, tercümesini de mahkemeye sunmak zorundadır. (2) Mahkeme kendiliğinden veya diğer tarafın talebi üzerine, belgenin resmî tercümesini de isteyebilir.” denilmektedir. Somut olayda davacı sigorta şirketi, dava dışı satıcı firmaya yapılan ödeme nedeniyle sigortalısı olduğunu beyan ettiği ….A.Ş.nin oluşan tazminat alacağını temlik aldığını ileri sürerek bu davayı açmıştır. Ancak dosyanın incelenmesinde davacı vekilinin dayandığı temlik belgesinin Türkçe tercümesinin dosyada mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Davacı vekilince sunulmayan temlik belgesinin Türkçe tercümeleri mahkemece istenilmemiştir.Satıcı …Dış Tic. A.Ş. ile dava dışı alıcı … firması arasında teslim şekli FCA olarak kararlaştırılmıştır. Bu teslim şekline göre satıcı tarafından ihracata bağlı gümrük işlemlerinin yapılması ve alıcının belirlediği taşıyana veya başka bir kişiye malların teslim edilmesi ile emtia üzerindeki hasar ve yarar alıcıya geçmektedir. Somut olayda, dava dışı alıcı ile satıcı arasında FCA teslim kararlaştırıldığından taşımanın dava dışı alıcı …tarafından organize edildiğini, emtianın taşıyıcıya teslim edilmesi ile taşıma sırasında meydana gelen hasar nedeniyle zararın alıcı zerinde gerçekleşeceğini kabul etmek gerekir. Bu durumda davacı şirkete temlik yoluyla halefiyet ve rücu hakkının geçebilmesi için malın alıcısı olan irmasının mal bedelini satıcı …A.Ş. firmasına ödememiş olması, diğer bir ifade ile satıcının mal üzerindeki menfaatinin devam etmesi ya da alıcı firma tarafından hasar bedelinin satıcıya ödenmesine muvafakat edilmesi gerekmektedir. Mahkemece, dava dışı satıcı ….A.Ş. firmasının defterlerinin incelenmesine karar verilmiş, dava dışı . …A.Ş. tarafından ticari sır kapsamında kaldığı gerekçesiyle alıcı … unvanlı firma ile olan ticari ilişkinin detayını gösteren muavin dökümü ve kayıtlar incelettirilmemiştir. Bu durumda, satıcı ….A.Ş.’ye mal bedeli ödenip ödenmediği, satıcı . …A.Ş.’nin mal üzerinde menfaati devam edip etmediği saptanmadan, mahkemece dava dışı . …A.Ş.’nin inceleme sırasında hazır bulunan vekilinin, bu malların bedelinin alıcı… tarafından ödenmediği yönündeki beyanları esas alınarak davacının aktif dava ehliyetine sahip bulunduğu kabul edilerek sonuca gidilmesi doğru olmamıştır.Açıklanan nedenlerle alacağın temlikine dair belgenin Türkçe tercümesi ile hasar bedelinin satıcıya ödenmesine dair emtianın alıcısı olan … A/S’nin satıcıya sigorta bedelinin ödenmesine ilişkin muvafakatinin ibrazı gerekmekte olup, bu eksiklikler giderilmeden davanın esasına ilişkin karar verilmesi doğru olmadığından, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,kararın kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/10/2019 Tarih 2015/591 Esas 2019/872 Karar sayılı hükmün HMK.’nın 353(1)a-4 gereği KALDIRILMASINA;
“Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine”
Davalı tarafından yatırılan 2.129-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 20/10/2022