Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2020/1276 E. 2020/1170 K. 12.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1276
KARAR NO: 2020/1170
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/02/2020
NUMARASI: 2019/245 Esas-2020/112 Karar
BİRLEŞEN DOSYA: İstanbul 4. ATM nin 2019/57 Esas 2019/866 Karar sayılı dosyası
ASIL VE BİRLEŞEN DAVA: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 12/11/2020
Asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik hükmün taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
ASIL DAVA: Davacı vekili; … AVM içinde zemin katta bulunan mağazanın dava dışı … İnş..A.Ş.’den kiralandığını, bu mağazanın davalı ile yapılan mağaza ve bayilik sözleşmesi kapsamında “…” işletme adı ile bayiliği ve işletmesinin davalı …Ltd. Şti.’ye verildiğini, davalının 2016 yılı temmuz, ağustos,eylül ve ekim aylarının genel giderlerini,elektrik tüketim giderlerini ve su bedellerini ödemediğini, bunun üzerine @ fatura düzenleyerek davalıya gönderdiklerini, borcun ödenmemesi üzerine de İstanbul … İcra Dairesi’nin … sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını,ancak davalının takibe itiraz ettiğinden takibin durduğunu belirterek davalının itirazının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA: Davacı vekili; … AVM içinde bulunan mağazanın dava dışı şirketten kiralandığını, bu mağazanın davalı ile yapılan mağaza ve bayilik sözleşmesi kapsamında “…” işletme adı ile bayiliği ve işletmesinin davalı …Ltd. Şti.’ye verildiğini, davalının 2016 yılı temmuz ve ağustos aylarının genel giderlerini,elektrik tüketim giderlerini ve su bedellerini ödemediğini, bunun üzerine @ fatura düzenleyerek davalıya gönderdiklerini, borcun ödenmemesi üzerin de İstanbul … İcra Dairesinin … sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, takibe davalı şirketin itiraz etmesi üzerin de itirazın iptali davası açtıklarını belirtmiştir.
ASIL VE BİRLEŞEN DAVADA CEVAP: Davalı …Ltd. Şti. vekili verdiği; davacı şirkete altı tane teminat mektubu verdiklerini, davacı şirketin bu teminat mektuplarını nakde çevirdiğini, teminat mektuplarının toplam tutarının 508.195,60 TL olduğunu, bu miktarın davacının alacağının tamamını karşıladığını,sulh hukuk mahkemesince verilen görevsizlik kararından alacağın neviinin değiştiği, artık kira alacağı olarak kabuul edilemeyeceğini , davacının kendilerinden doğacak alacaklarına karşı 1.000.000-TL değerinde sigorta yaptırdığını, davacının kendilerinden alacakları olsa bile temerrüt ihtarında bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, dosya içerisine alınan İstanbul … İcra Dairesinin … sayılı dosyasında davacı taraf 17.504,43-TL asıl alacak ve 4.718,48-TL asıl alacağın faizi olmak üzere toplam 22.222,91- TL alacak talebinde bulunduğu, davalıyı temerrüde düşürmediği, davanın asıl alacak yönünden kısmen kabulü ile İstanbul … İcra Dairesi’nin … sayılı takip dosyasına, davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 17.504,43-TL üzerinden devamına,alacağa takip tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine, fazla istemin reddine, %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davanın reddedilen kısmı üzerinden kötüniyet tazminatının davacıdan tahsiline; Birleşen dava yönünden de, İstanbul … İcra Dairesi’nin … sayılı takip dosyasına, davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 3.668,88-TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine, 6098 sayılı TBK m. 117’ye göre; “Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer.”hükmü gereğince davalı temerrüde düşürülmediğinden fazlaya ilişkin istemin reddine, asıl alacak üzerinden %20 oranında hesaplanan icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davanın reddedilen kısmı üzerinden kötüniyet tazminatının davacıdan tahsiline karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: 1-Davacı vekili; asıl davaya ilişkin olarak ,asıl alacağın tesbitinde maddi hata yapıldığını,itiraza konu takipteki asıl alacaklar toplamı 21.504,43-TL olarak hesaplanmasına rağmen,17.504,43-TL nin kabulüne karar verildiğini, 12 Aralık 2018 tarihli bilirkişi raporunun 2. Sayfasında yer alan tabloda müvekkilinin talep ettiği toplam alacağın 22.222,91-TL olduğu, bu bedelin içinde talep edilen faiz tutarının 718,48-TL olduğu açıkça belirtildiğini, buna göre müvekkilinin, faizin mahsubuyla 21.504,43-TL tutarında asıl alacağı bulunduğu,faizin ise 718,48-TL olduğunu,bu hatanın faiz ile kötü niyet ve icra inkar tazminatlarının da hatalı tutar üzerinden hesaplanmasına yol açtığını,aynı şekilde birleşen 2019/57 esas sayılı dosya yönünden de takibin asıl alacak tutarı olan 3.668,88-TL üzerinden devamına ve 126,18-TL tutarındaki faize ilişkin talebin reddine karar verildiği, mahkemenin her iki dosya açısından da faiz talebini reddetmesi hukuka aykırı olduğunu, sözleşmede kiranın ve giderlerin yatırılması gereken tarihin açık ve net bir şekilde belirlendiğini, buna rağmen borçlunun temerrüde düşürülmediğine ilişkin hatalı tespitin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili aleyhine hükmedilen kötü niyet tazminatının şartları oluşmadığını, bu sebeplerle İstanbul 7. ATM’nin 2019/245 E–2020/112 K sayılı ilamının reddedilen kısımlarının ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesi yönünden kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. 2-Davalı vekili; davacının alacağı yargılamayı gerektiren likit olmayan bir alacak tipi olduğunu, bu nedenle davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesinin yanlış bir karar olduğunu, borcun tazmin edilen teminat mektuplarıyla karşılandığını ,kararın aleyhe kısımlar yönünden bozularak kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılarak davanın tamamen reddine, davacı alacaklının talep ettiği alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkumiyetini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava,davacı tarafından üçüncü şahıslardan kiralanarak “Mağaza işletme ve bayilik sözleşmesi”ne dayalı olarak davalının kullanımına verilen mağazaların genel gider ,elektrik ve su bedellerinden dolayı davalı adına düzenlenen yansıtma faturalarına dayalı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptalidir.Dava konusu bedellerin davacı tarafından üçüncü şahıslara ödendiğinde ve bu bedellerden sözleşme kapsamında davalının sorumlu olduğunda taraflar arasında ihtilaf yoktur. Asıl dava da itirazın iptaline karar verilmesi talep edilen İstanbul … İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında ; 22.222,91-TL toplam alacağın 21.504,43-TL si asıl alacak, 718,48-TL si de faize ilişkindir.İlk derece mahkemesince asıl alacağın 17.504,43-TL hesaplanması maddi hatadan kaynaklanmaktadır. Davacı tarafça akdin feshinden sonra , davalının davacıya verdiği 508.195,60-TL tutarında teminat mektuplarının tazmininden dolayı tahsilat sağlanmış ise de ,davalının ticari defter ve kayıtlarında 31.12.2016 sonu itibariyle ,teminat mektup bedellerinin mahsubundan sonra dahi cari hesapta -1.136.810,18-TL borçlu olduğu tesbit edildiğinden tazmin edilen teminat mektup tutarları nedeniyle borcun kalmadığına yönelik savunmaları ve istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Davacının sigorta şirketi … Sigorta A.Ş.’nin 20.03.2017 tarihli yazısında Kredi Sigortası Genel Şartları B.3 maddesine göre, sigortalının alacak tutarı ve haklarının geçerliliğinin ihtilaflı olduğu durumlarda tazminat ödemesinin bu ihtilafın kesinleşmiş bir mahkeme veya hakem kararı ile sonuçlanmasına kadar ertelenir hükmü uyarınca davacının talebinin güncellendiği ve mahkeme kararı ile kesinleşinceye kadar ya da anlaşma sağlanıncaya kadar tazminat hakkının askıya alındığı bildirilmiştir. Davacı; davalı ile olan ticari ilişkisinde zarar sigortası yaptırmış olsa dahi borcun asıl sorumlusu davalının davacının sigorta şirketine başvurması gerektiğine yönelik istinf nedenleri dinlenebilir görülmemiştir. Dava konus edilen meblağların davalıdan tahsilinin mümkün olmaması halinde davacının sigorta şirketine başvurması sigortalının takdirinde görülmüştür. Davacı ancak ödediği bedelleri faturalandırmak suretiyle davalıya rücu ettiğinden sözleşmedeki hükümlere göre davalının temerrüde düşmediği açıktır.6098 sayılı TBK 117’maddeye göre; “Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Temerrüt ihtarnamesi keşide edilmediğinden işlemiş faiz isteminin reddine karar verilmesinde isabetsizlik yoktur.Bu hususa yönelik davacı vekilinin istinaf nedeni yerinde görülmemiştir. İİK’nun 67.maddesi uyarınca açılan itirazın  iptali davasında borçlunun itirazında haksızlığının belirlenmesi ve alacağın likit olması halinde, istem varsa borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilebilir.Her uyuşmazlığın kendine özgü somut özelliklerine göre değişmekle birlikte, bir uyuşmazlıkta alacağın likit olup olmadığı belirlenirken, alacak ve onun borçlusu birlikte değerlendirilmelidir. Buna göre, likit bir alacaktan söz edilebilmesi için, ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya bilinmesi gerekmektedir. Davacı tarafından takibe konu edilen faturaların davalı ticari defter ve kayıtlarında mevcut olan ve davalının kullanımına bırakılan mağazaların genel gider ve elektrik,su tüketim bedellerine ilişkin olduğu gözetildiğinde alacağın likit ve belirlenebilir bulunmaktadır. Likit alacağa haksız itiraz nedeniyle icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekmektedir. Davalının icra inkar tazminatına yönelik istinaf nedeni de yerinde değildir. İtirazın iptali davasında davanın reddi halinde davalı yararına kötü niyet tazminatına hükmedilebilmesi için, davacının takipte haksız olması yanında kötü niyetli olduğunun da kanıtlanması gerekmektedir.Somut olayda, asıl ve birleşen davanın reddedilen kısmı takipden evvel işlemiş faiz isteminden ibaret olup ,asıl alacağın mevcut olduğu ,temerrüdün yasal koşulları gerçekleşmediğini tesbit ile reddedildiğine göre işlemiş faiz isteminden dolayı alacaklının kötüniyetli olduğu kabul edilemez.Davalı tarafından davacının kötü niyetli olduğu kanıtlanamamıştır.Davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerekirken kötüniyet tazminatına hükmedilmesi de doğru olmamıştır. Davacı vekilinin bu hususa yönelik istinaf nedeni yerindedir. Tüm anlatılanlara göre asıl davada takip tutarı asıl alacak tutarının 21.504,43-TL olarak hesaplandığı,asıl ve birleşen davanın rededilen kısımları işlemiş faiz istemine ilişkin olduğundan alacaklının kötüniyetli sayılmasının mümkün olmadığı ,davalının temerrüde düşürülmediği anlaşılmakla asıl ve birleşen dava da işlemiş faiz istemlerinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik olmadığı sonucuna varılarak : davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf nedenleri dolayısıyla istinaf başvurusunun esastan reddine ,davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne ;hükümde ki eksik ve hatalar yeniden yargılama gerektirmediğinden hükümlerin kaldırılmasına ,yeniden hüküm verilerek asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne ,asıl alacaklar üzerinden itirazların kısmen iptaline ,itirazın iptaline karar verilen kısımlar üzerinden davacı yararına %20 oranında hesaplanan tutarda icra inkar tazminatına hükmedilmesine,işlemiş faizlere ilişkin fazla istemlerin ve davalı vekilinin koşulları bulunmayan kötüniyet tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/245 Esas-2020/112 Karar sayılı 05/02/2020 tarihli kararının, HMK.’nun 353(1)b-2 maddesi gereği KALDIRILMASINA; “1-Asıl davada(2019/245 esas sayılı dosya yönünden): Davanın kısmen kabulüne İstanbul … İcra Dairesi’nin … sayılı takip dosyasında davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 21.504,43-TL asıl alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren davacı talebini aşmamak üzere değişen oranlarda avans faiz işletilmesine, fazla istemin reddine, Asıl alacak üzerinden %20 oranda hesaplanan 4.300,88-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, Davalının koşulları oluşmayan kötüniyet tazminatı isteminin reddine, 2-Birleşen davada( İstanbul 4. ATM 2019/57 esas ve 2019/866 karar sayılı dosyası): Davanın kısmen kabulü ile İstanbul … İcra Dairesi’nin … sayılı takip dosyasında davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 3.668,88-TL asıl alacak üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi işletilmesine, fazla istemin reddine, Asıl alacak üzerinden %20 oranında hesaplanan 733,77-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, Davalının koşulları oluşmayan kötüniyet tazminatı isteminin reddine, İlk Derece Yargılamasına İlişkin Olarak; “Asıl davada; alınması gereken 1.468,96-TL karar harcından , icra ve mahkeme veznesine peşin yatırılan 379,52-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.089,44-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından yatırılan 398,62-TL harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Davacı tarafından yapılan 500-TL bilirkişi ücreti, 293,30-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 793,30-TL yargı giderinin davanın kabulü oranında hesaplanan 768-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, Davacı vekili için takdir olunan 3.400-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalı vekili için takdir olunan 718,48-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, Birleşen davada; alınması gereken 250,62-TL karar harcından mahkeme ve icra veznesine peşin yatırılan 64,82-TL harcın mahsubu ile 185,80-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından ödenen 83,92-TL peşin harçların davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Davacı tarafından yapılan 500-TL bilirkişi ücreti, 266,40-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 766,40-TL yargı giderinin davanın kabulü oranında hesaplanan 750-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, Davacı vekili için takdir oluunan 3.400-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Davalı vekili için takdir olunan 126,18-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Davalıdan asıl dava yönünden alınması gereken 1.195,72-TL istinaf karar harcından, davalı tarafından yatırılan 299-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 896,72-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davalıdan birleşen dava yönünden alınması gereken 250,62-TL istinaf karar harcından, davalı tarafından yatırılan 62,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 187,87-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 361,59-TL peşin istinaf karar harcından 148,60-TL birleşen dava yönünden eksik yatırılan başvuru harcının mahsubu ile fazla olan 212.99-TL harcın isteği halinde davacıya iadesine, Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda H.M.K.’nın 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere, oy birliği ile karar verildi. 12/11/2020