Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1086
KARAR NO: 2023/848
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/01/2020
NUMARASI: 2015/102 2020/80
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
Davanın reddine ilişkin verilen kararın davacı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacılar vekili, Davalı tarafından başlatılan İstanbul … İcra Dairesinin … esas nolu dosyası ile … İcra Dairesinin … esas nolu dosyası ile yapılan senetli takibe ait davacıların bu senetlerden dolayı davalıya hiçbir borçlarının olmadığını, bu senetlerin teminat senedi olduğunu, teminat konusu senetlerin davalı uhdesine geçtiğini, … tarafından … Ltd.Şti. olarak kurulan sağlık merkezinin 1/3 hissesinin …’ a noter protokolü ile devir edildiğini, ancak …’ ın doktor olmaması nedeniyle ortaklığın ticaret sicil gazetesinde yayınlanmadığını, mevzuatın izin verdiği gün yayınlanması için gerekli protokollerin yapıldığını, davalı ve … Ltd.Şti. nin 1.500.000-TL … Ltd.Şti. ve temsilcisi …’ e borçlu olduğunu, davalının bu tutarı ödemesinin taraflarca anlaşma ile kabul edildiğini, ancak bu borçların aşan kısmı olursa bu aşan kısım için İstanbul 20 ve 33 İcraya konu sair senetlerin teminat olarak verildiğini, …’ ın dolayısı ile … Ltd.Şti. hiçbir para ödemeden devraldığı … şirketi bünyesindeki sağlık kuruluşundan dolayı 1.500.000-TL borçlu olduğunu, ancak borcunu ödemesi gerekirken ödemediğini, bu 1.500.000-TL yi ödediğine dair ve aşan kısma geçtiğine dair herhangi bir beyanı olmadığından uhdesindeki teminat senetlerinin karşılıksız olduğunu, tümünün iptali gerektiğini, … Ltd.Şti. ruhsatı, işletmeyi ve demirbaşlarıyla devir aldıktan sonra 8 aya yakın işlettiğini ve şirketi satışa çıkardığını 1.200.000 TL ye dava dışı … Gruba devrettiğini, bu devir bedelinin de takriben yarısına yakınını aldığını, … Grubundaki kalan alacak … Ltd.Şti. ve temsilcisi …’ ün alacağı konumuna geçtiğini beyanla şimdilik 345.637.-TL toplam senetlerden kaynaklı borçsuzluğun tespiti ile takiplerin iptaline, şimdilik 10.000.-TL alacağın istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, menfi tespit davası açısından değerlendirildiğinde ispat yükünün davacı tarafta olduğunu, iddiasını oluşturan senetlerin teminat için olduğuna dair yazılı delil ile ispatlaması gerektiğini, davacıların borç ilişkisinin varlığını kabul ettiğini, takip konusu senetlerin teminat senedi olmadığını, senetlerin borca karşılık verildiğinin sabit olduğunu, davacıların 2013 yılında yapılan takibin kesinleşmesinden sonra … Ltd.Şti yi 2014 Aralık ayında muvazaalı olarak devrederek müvekkilinden mal kaçırdıklarını, devir yapıldıktan sonra bile müvekkiline ödeme yapılmadığını, takip konusu senetlerin alacak borç ilişkisine dayandığını, bu nedenle ödemenin davacı yan tarafından ispatının gerektiğini, davacıların müvekkiline olan borçları sebebiyle vermiş olduklarına ilişkin ıslak imzalı ikrarı bulunduğunu beyanla itirazlarının kabulüne, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, Davaya konu senetlerin altındaki imzaların borçlu davacılar tarafından inkar edilmediği, davacılar her ne kadar takip dayanağı senetlerin, dava dışı … şirketinin davalı … tarafından ödenecek borcunun tarafların anlaştıkları satış bedelini aşan kısmına karşılık teminat olarak verildiğini, iddia etmiş iseler de, taraflar arasında imzalanan 31.03.2013 tarihli ön prokolde, senetlere ilişkin somut ve belirleyici bir ibare bulunmadığı gibi icra takibine konu senetlerin metninde bedelinin nakden ahzolunduğunun yazılı olduğu, 6100 sayılı HMK 201 maddesi hükmü gereğince senetlerin teminat senedi olduğunun ancak yazılı delille ispatının mümkün olduğu ve davacıların bu yönde hukuken geçerli delil ileri süremediği, davaya konu senetlerin teminat senedi olduğu yönündeki iddialarını ispat edemedikleri, Davacılar Savcılık soruşturma dosyasında Mahkememizde ileri sürülen iddiadan farklı olarak, senetlerin, … Ltd. Ştd nin hisselerinin davalı … tarafından davacılardan …’ a satışı konusunda anlaştıklarını ve davalı …’ ın bu anlaşma karşılığı davacılardan …’ ün cirosunun bulunduğu ve davacılardan …’ ın imzasının olduğu senetleri istemesi nedeniyle …’ ın keşide ettiği …’ ün cirosu bulunan senetleri …’ a verdikleri yönünde iddiada bulundukları ve yapılan soruşturma sonucunda; tarafların yaptıkları ticaret nedeniyle şirket alım satım işlemlerinin usulüne uygun olarak resmi mercilerde yapmamak suretiyle ve de müşteki …’ün hem şirketin satıcısı olduğunu beyan etmesine karşın şüpheliye verilen senetlerin (asıl şüphelinin senetleri müşteki …’ e vermesi gerektiği) cirolayarak şüpheliye verdiği iddialarının hayatın olağan akışına uygun olmaması ve basiretli tüccar gibi davranmadıkları gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve kesinleşen bu karar karşısında davacılar tarafından iş bu davada ileri sürülen iddiaların TMK’nın 2. maddesinde yer alan dürüst davranma kuralı ile de bağdaşmadığı, Davacı …’ün … Ltd.Şti’nde bulunan …’e ait hisselerin …’ın kurduğu … Ltd. Şti’ne satılmasından kaynaklanan 1.500.000-TL alım-satım bedelinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000 -TL nin davalıdan tahsili talebi yönünden davacı tarafından, İstanbul …Noterliğinin 24/04/2013 tarih ve … yevmiye numaralı devir sözleşmesi kapsamında dava dışı … Ltd Şti’nin 50.000-TL karşılığında tamamen devir ve teslim ettiğini, devir bedelinin nakten ve tamamen aldığı ve başkaca bir alacağının kalmadığını beyan ve kabul ettiği davacının noter sözleşmesindeki bedelin aksini aynı kuvvet ve mahiyetteki yazılı delil ile ispat edemediği anlaşıldığından davacıların ispat edilmeyen davasının reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı … vekili, Davalının İstanbul …icra Müd. … E. ve İstanbul …Icra Müd. …E. sayılı dosyalardan takibe koyduğu evrakları ve takibe henüz intikal etmeyen toplamda 2.300.000-TL tutarlı evrakların tamamını …’tan tıp merkezi verme vaadi ile aldığını, kendisinin ciranta olarak davalının ısrarı üzerine hemşeri ve iş ortağı olması sebebiyle ciroladığını, Davalının kurduğu tıp merkezime1/3 oranında gayrı resmi ortak olup kendisine hisselerin tamamını alıp kendisinin tıp merkezinde 2/3 payına düşen borçları ödeyip …’a tıp merkezini vereceğini, senetleri cirolamasını istediğini beyan ettiği, senetleri ciroladığı halde tıp merkezini devretmediği ve senetleri iade etmediğini, taraflarına verilen mal veya fatura olmadığını,24.04.2013 tarihli dekontta tıp merkezini devir koşulu ile para ödediğini net açıklamada yazdığını, senetlerin hile yolu ile ele geçirdiğinin net kanıtı olduğunu, tanık dinlettirme talebinin reddedildiğini beyanla kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Açılan dava, kambiyo senetlerine dayalı başlatılan icra takiplerinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve hisse devir sözleşmesi gereği alacak istemine ilişkindir. TTK 713 maddeye göre vadede poliçe ödenmemişse hamil, cirantalara, düzenleyene ve poliçe dolayısıyla taahhüt altına girmiş olan diğer kişilere başvurabilir. TTK 714/3 madde de “belirli bir günde veya düzenlenme gününden ya da görüldükten belirli bir süre sonra ödenmesi şartını içeren bir poliçeden dolayı çekilecek ödememe protestosunun, ödeme gününü izleyen iki iş günü içinde çekilmesi zorunludur” şeklinde düzenleme getirilmiştir. Hamil süresi içinde protesto düzenlemezse TTK 730.maddeye göre kabul eden kişi hariç olmak üzere, cirantalara, düzenleyene ve diğer borçlulara karşı sahip olduğu hakları kaybeder. Yukarıdaki kanun maddeleri doğrultusunda somut olaya bakılacak olursa İstanbul …İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra dosyasında 07.02.2013 tanzim-30.12.2013 vade tarihli, 132.000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.01.2014 vade tarihli, 67,000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-28.02.2014 vade tarihli, 57.500- TL bedeli, 07.02.2013 tanzim- 30.03.2014 vade tarihli, 58.000- TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.04.2014 vade tarihli, 58.500- TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.05.2014 vade tarihli, 59.000- TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.06.2014 vade tarihli, 60,000-TL bedeli toplam 7 adet senede dayalı olduğu, İstanbul … İcra Dairesi’nin … E.sayılı icra dosyasında 07.02.2013 tanzim- 30.10.2013 vade tarihli, 124.637- TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.11.2013 vade tarihli 129.000-TL bedelli 2 adet senet olduğu, senetlerin hepsinde Davacılardan …’ın lehdar ve Davacılardan …’ün ciranta olduğu, menfi tespit davasına konu senetler nedeni ile ödememe protestosunun düzenlenmediği, taraflarca bu yönde ibraz edilen protesto evrakı olmadığı gibi gibi İstanbul 18.İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2015/237 E.- 1315 K. Sayılı ilamında protestonun çekilmemiş olması nedeni ile hamilin lehdar ve cirantalara karşı müracaat hakkının düştüğü belirlenerek bu kişiler yönünden İstanbul …İcra Dairesi’nin … E. Sayılı icra takibinin iptaline karar verildiği, müracaat hakkını kaybeden davalının davacı ciranta …’e karşı kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlatmasının mümkün olamayacağı,menfi tespit davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Davacı …’ün … Ltd.Şti’nde bulunan …’e ait hisselerin …’ın kurduğu … Ltd. Şti’ne satılmasından kaynaklanan 1.500.000 -TL alım-satım bedelinden şimdilik 10.000,00 -TL nin davalıdan tahsili talebi yönünden davacı tarafından, İstanbul …Noterliğinin 24/04/2013 tarih ve … yevmiye numaralı devir sözleşmesi kapsamında dava dışı … Ltd Şti’nin 50.000-TL bedel karşılığında tamamen devir ve teslim ettiğini, devir bedelinin nakten ve tamamen aldığı ve başkaca bir alacağının kalmadığını beyan ve kabul ettiği davacının noter sözleşmesindeki bedelin aksini aynı kuvvet ve mahiyetteki yazılı delil ile ispat edemediği anlaşıldığından alacak davasının reddine karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; Davacı … yönünden kesinleşen hükmün aynen tekrarına,davacı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, belirtilen hata yeniden yargılama gerektirmediğinden,kararın aldırılarak “Davacı …’ın; davalıya borçlu olmadığı tespiti istemiyle açtığı ispat edilemeyen davanın reddine,Açılan menfi tespit davasının Davacı … yönünden Kabulüne, Davacı …’ün İstanbul …İcra Dairesi’nin … E. Sayılı ve ayrıca İstanbul … İcra Dairesi’nin … E.sayılı icra takipleri ve takibe konu senetlerden dolayı borçlu olmadığının tespitine, Açılan alacak davası yönünden Davacı …’ün 10.000-TL alacak talebinin reddine ” karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28/01/2020 Tarih 2015/102 Esas 2020/80 Karar sayılı kararın HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davacı …’ın; İstanbul …İcra Dairesinin … sayılı takip dosyasına ve İstanbul …İcra Dairesinin … sayılı takip dosyasına konu bonolar nedeniyle davalıya borçlu olmadığı tespiti istemiyle açtığı ispat edilemeyen davanın reddine,Davacı …’ün İstanbul …İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyada takibe konu 07.02.2013 tanzim-30.12.2013 vade tarihli, 132.000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.01.2014 vade tarihli, 67,000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-28.02.2014 vade tarihli, 57.500-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim- 30.03.2014 vade tarihli, 58.000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.04.2014 vade tarihli, 58.500-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.05.2014 vade tarihli, 59.000-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.06.2014 vade tarihli, 60,000-TL bedeli toplam 7 adet, İstanbul …İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyada takibe konu 07.02.2013 tanzim- 30.10.2013 vade tarihli, 124.637-TL bedeli, 07.02.2013 tanzim-30.11.2013 vade tarihli 129.000-TL bedelli 2 adet keşidecisi .. Ltd. Şti., lehtarı … olan senetler nedeniyle davacı …’ün davalıya borçlu olmadığının tespitine, Davacı …’ün 10.000-TL alacak talebinin reddine,” İlk derece yargılamasına ilişkin olarak ; “Alınması gereken 50.934,46-TL karar ve ilam harcından, davacı … tarafından peşin ve tamamlama harcı olarak yatırılan toplam 12.732,62‬-TL nin mahsubu ile bakiye 38.201,84‬‬-TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacı … tarafından yatırılan 12.760,32‬-TL peşin harçların davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine, Davacı … tarafından sarf edilen 500-TL bilirkişi ücreti, 242,70‬-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 742,70-TL yargı giderinin davanın kabulü oranında hesaplanan 732,87-TL’sinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine, kalan kısmın davacı … üzerinde bırakılmasına, Davacı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafça yapılan 100-TL yargı giderinin davacı …’tan alınarak davalıya ödenmesine, Davalı vekili için takdir olunan 54.331,85-TL vekalet ücretinin davacı …’tan alınarak davalıya verilmesine, Davalı vekili için takdir olunan 9.200-TL vekalet ücretinin davacı …’den alınarak davalıya verilmesine, Davacı … vekili için takdir olunan 100.020,07-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine, Karar kesinleştiğinde talep halinde kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine” Davacı … tarafından yatırılan 54,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Davacı … tarafından sarf edilen 79,1‬0-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine, kalan kısmın üzerinde bırakılmasına, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay nezdinde temyiz yasa yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 25/05/2023