Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2019/323 E. 2021/304 K. 04.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/323
KARAR NO: 2021/304
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 31/10/2018
NUMARASI: 2016/439 Esas – 2018/784 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
BİRLEŞEN İST. AND. 8. ATM. 2016/776 ESAS 2017/1198 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA: İtirazın İptali(Temlik alınan kambiyo evrakından kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 04/03/2021
Davanın kısmen kabulüne ilişkin hükmün asıl davada davalı davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
ASIL DAVA: Asıl davada davacı vekili, dava dilekçesinde davacının cari hesap alacağının tahsili amacı ile davalı-borçlu şirket aleyhine 03.12.2015 tarihinde İstanbul …İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını,davalı borçlunun icra dairesinin yetkisine ve borca ve faize itiraz ettiğini, borçlunun yetki itirazı üzerine icra dosyasının yetkili icra müdürlüğü olan İstanbul Anadolu …İcra Dairesinin …-esas sayılı dosyası ile davalı-borçluya yeniden ödeme emri gönderildiğini, davalı borçlunun 23.03.2016 tarihinde borca haksız olarak itiraz ettiğini , davalı borçlu ile davacının ticari alışveriş yaptığını, borcun ödenmediğini davalının 31.07.2015 tarihli hesap mutabakatında 30.06.2015 tarihinde cari hesap borcunun 1.233.407,87 -TL olduğunu kabul ettiğini, yapılan haksız itirazın iptali ile takibin devamına ve inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili , taraflar arasında imzalanan 02.03.2015 tarihli tek satıcılık sözleşmesinin 9.maddesi ile yetkili mahkemenin İstanbul olduğunu,İstanbul Anadolu Ticaret Mahkemesinin yetkili olmadığını,davacı şirket yetkilisi …’nun müvekilinin adını kullanarak çevresini dolandırdığını, …A.Ş yi kendisine borçlandırarak , ele geçirmeyi düşündüğünü,davacının daha öncede bayisi olduğunu,davacının aylık 250.000- TL lik ürün almayı taahhüt ettiğini, buna rağmen taahhüdünü yerine getirmediğini,distrübütörlük sözleşmesini göstererek ürün verme vaadi ile piyasadan para ve çek topladığını, davacının kendisine sattığı ham madde ve yarı mamul ürünü piyasadan davalı adına kendi hesabına vadeli borçlanarak aldığını,bu nedenle hem ham madde alımının davacı borçları ödenerek gerçekleştirildiğini,davacının çoğu zaman mal teslimi yapmadığı halde fiktif fatura düzenlediğini, bazı müşterilere de davalı markasını ve ürününü taklit ederek sahte ürün verdiğini, davacının verdiği çeklerin tamamının karşılıksız çıktığını,borçlarını ödeyemez duruma geldiğini belirterek davanın reddine ve davacının kötü niyet tazminatı ile mahkumiyetine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYADA DAVA;Davalı tarafından keşide edilen 04.07.2015 tarihli 7.000- TL bedelli çeke ilişkin alacağın çek lehdarı … Ltd.tarafından alacağın devrine ilişkin sözleşme ile kendisine devredildiğini, çek alacağının tahsili için İst. Anadolu …İcra Müd. … sayılı dosyası ile takip yapıldığını , takibin itiraz ile durduğunu TTK 732 maddesi uyarınca zamanaşımına uğramış çeke dayalı olarak sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciye başvurulabileceğini, ispat yükünün davalıda olduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve davalının % 20 tazminat ile mahkumiyetine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DOSYADA CEVAP:Kendileri ile … Ltd.Şti arasındaki tüm alacak borç ilişkisinin İst.İnadolu 8.ATM 2016/439 E.sayılı dosyasında dava konusu edildiğini, dava konusu çekin bedelsiz olduğundan süresinde ibraz edilmediğini öncelikle davaların birleştirilmesini ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, taraf kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi ve toplanan delillere göre asıl davada 1.103.389,84 – TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin devamına ve davalının % 20 oranında tazminat ile mahkumiyetine, birleşen dosya yönünden davanın kabulü ile İst.Anadolu …İcra Müd. … sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına , davalının hükmedilen tutarın % 20 si oranında tazminat ile mahkumiyetine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili; asıl davaya yönelik olarak,davacının 1.233.407,87- TL asıl alacak üzerinden takip yaptığı halde,eksik harç yatırdığını, mahkemece 27.04.2017 tarihinde eksik harcın tamamlanması için süre verildiğini,makul sürede harç tamamlanmadığından 05.07.2017 tarihinde HMK 150 ve Harçlar Kanunu 30 maddesi gereğince yenileninceye kadar işlemden kaldırıldığını,davacının 01.08.2017 tarihinde fazlaya dair talep hakları saklı kalmak üzere 135.000-TL üzerinden davayı yenilediğini,davacı tarafın bu talebinin kısmi feragat niteliğinde olduğunu,HGK kararında belirlendiği üzere müdeabihin azaltılması daraltılması talebinin ıslah kapsamında değil davadan feragat müessesesi içinde değerlendirilmesi gerektiğini,davacı tarafın ikinci kez yenileme yaptığı 03.10.2017 tarihinde 1.197.080,27- TL üzerinden harç tamamlaması yaparak yargılamanın devamını talep ettiğini ve mahkemece bu talebin kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: HMK’nun 355. Maddesi uyarınca istinaf nedenleri ile sınırlı olarak yapılır. Ancak istinaf dairesi kamu düzenine aykırılık gördüğünde resen bunu gözetir. Davacı alacaklı tarafından davalı hakkında asıl davada İstanbul … İcra Müdürlüğünün …-esas sayılı dosyası ile 02.12.2015 tarihinde takip başlatılmış,yetki itirazı ile İst. Anadolu …İcra Müdürlüğüne aktarılan … sayılı dosyası ile 17.03.2016 tarihinde ödeme emrinin tebliği üzerine 23.03.2016 tarihinde süresinde yapılan itiraz ile takibin durduğu ve davanın 12.04.2016 tarihinde 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafından asıl dava açılırken 12.04.2016 tarihinde 225,78 -TL peşin harç yatırılmakla , mahkemece verilen kesin süre içinde de harç karşılanmadığından 05.07.2017 tarihinde HMK 150 ve Harçlar Kanunu 30 maddesi gereğince dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir. 28.07.2017 tarihinde bir aylık süre içinde alacağın 135.000-TL lik kısmı için fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak dava yenilenmiş harç yatırılmıştır. Davacı tarafından 02.10.2017 tarihinde bakiye alacak için yenileme dilekçesi verilmiş, bu kısım için yenileme harcı yatırılmış ancak yenileme bir ay içinde yapılmadığından başvuru ve eksik nispi harcın yeniden yatırılmasına ilişkin 18.10.2017 tarihli ara kararı oluşturulmuş 24.10.2017 tarihinde de 20.250- TL eksik harç tamamlanmıştır. Davalı vekili tarafından asıl davaya ilişkin istinaf dilekçesinde hükmün esasına ilişkin bir istinaf nedeni ileri sürülmemiş olup HMK 355(1) maddesi uyarınca çözümü gereken husus ” itiraz iptali davasında kısmi dava açılıp açılmayacağı ve kısmi dava dışındaki taleplerinden feragat etmiş sayılıp sayılmayacağı” noktasındadır. HMK 109 maddesinde, talep konusunun niteliği itibarı ile bölünebilir olduğu durumlarda sadece bir kısmının dava yolu ile ileri sürülebileceğine ilişkin düzenleme mevcuttur. Yargıtay HGK nun 2014/17-161 E.2016/73 K sayılı kararında “davacının talep sonucunu azaltması daraltması davayı değiştirme sayılmaz. Bu nedenle davacının talep sonucunu azaltması için kural olarak davalının muvafakatine ihtiyaç olmadığı gibi ıslah yoluna başvurmasına da gerek yoktur.Müddeabihin azaltılması ıslah kavramı kapsamında değil, davadan feragat müessesesi içinde mütaalaa edilir ” denilmiştir. 492 sayılı Harçlar Kanunu’ nun “Noksan tesbit edilen değer üzerinden harcın ödenmesi” başlıklı 30. maddesi ise; “Muhakeme sırasında tesbit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK nun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır. “ hükmünü içermektedir. Elde ki dava ; 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmış ancak harç eksik ödenmiştir. Mahkemece verilen süre Harçlar Kanunu 30-32 maddesine göre harcın tamamlanması için verilen süre olmakla , harcın dava açılırken eksik ödenmesi davacının takip talebindeki alacağını azaltması veya daraltması olarak değerlendirilemez.Dava işlemden kaldırıldıktan sonra ilk olarak 135.000-TL alacak bakımından harç ikmal edilerek yenileme talep edilmiş ,yine 3 aylık yenileme süresi içinde kalan miktar için 02.10.2017 tarihinde harcı ikmal edilerek yenileme talep edilmiştir.05.07.2017 taihinde işlemden kaldırılan dava dosyası 3 aylık süre sonuna kadar derdest kalacağından yenileme dilekçesinin süresinde verildiğinin kabulü gerekmektedir.Davacı tarafça aşamalarda talep sonucunun daraltıldığına ilişkin bir beyanda bulunulmadığı gibi , 135.000-TL bakımından yapılan ilk yenilemede fazlaya ilişkin haklar saklı tutulduğundan davalı vekilinin asıl davaya ilişkin olarak davacının talep konusunu daralttığı ,fazlaya ilişkin alacağından feragat ettiğine yönelik istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.Hüküm diğer yönleriyle istinaf edilmediğinden , HMK’nın 355.maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmış olmakla istinaf nedenleri yerinde görülmeyen davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin asıl davaya ilişkin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 77.285,04- TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 22.875,91- TL harcın mahsubu ile bakiye 54.409,13‬- TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davalı tarafından yapılan istinaf yargı giderinin üzerinde bırakılmasına,davacı tarafından yapılan 73-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 04/03/2021