Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2019/258 E. 2019/1555 K. 11.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/258
KARAR NO : 2019/1555
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/10/2018
NUMARASI : 2018/710 Esas2018/953 Karar
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DAVA:
MAHKEMESİ BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2014/1081 E.- 2015/332 K.
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 11/12/2019
İlk derece mahkemesince verilen hükmün asıl davada davalı … vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
ASIL DAVA:Davacı vekili, davacı şirketin Ankara’da bulunan şubesinin ticari işlerinden dolayı müşterilerinden aldığı toplamda 6 adet çeki, cirolamadan, müvekkil şirketin merkezine gönderilmek üzere “… Kargo” isimli kargo şirketine teslim ettiğini, ancak gönderiler … Kargo’nun Esenkent/İstanbul şubesine gelip 19.05.2014 tarihinde dağıtım için tekrar yola çıktıktan sonra … Kargo’ya ait aracın soyulması neticesinde davacı şirketin tümünde lehdar ve yetkili hamil olduğu,
-Keşidecisi “… San. Tic. Ltd, Şti.” olan, … Bankası Balgat(Ankara) şubesinin, 25.06.2014 tarihli, 4.000-TL bedelli, … çek nolu 1 adet çeki,-Keşidecisi “… Ltd. Şti.” olan, …. Bakası Gimat(Ankara) şubesinin, 08.07.2014 tarihli, 11.500-TL bedelli, … çek notu 1 adet çeki,-Keşidecisi “…A.Ş.” olan, … Bankası Tunalıhilmi(Ankara) şubesinin, 18.07.2014 tarihli, 8.643,90-TL bedelli, … çek nolu 1 adet çeki,-Keşidecisi “…Tlc. Ltd. Şti.” olan, … Bankası Etlik(Ankara) şubesinin; 15.06.2014 tarihli, 10.000-TL bedelli, … çek nolu; 15.07.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli, … çek nolu ve 10.08.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli, … çek nolu olmak üzere 3 adet ve toplamda 6 adet çekin çalınmak suretiyle zayii olduğunu, bu nedenle Bakırköy 17. ATM’nin 2014/152 E. sayılı dosyası ile çek iptali davası ikame edildiğini, ilanlar yapıldığını ve yine çekler üzerine ödeme yasakları konulduğunu, işbu çek iptali dosyasının derdest olduğu 22.08.2014 tarihinde, sayılan çeklerden 5 adetinin icra takibine konu edildiğini, böylece iptal davasına konu çeklerin davalı elinde olduğunu öğrendiklerini,müvekkili şirket kaşesi ve imzaların sahte olduğunun tespit edildiğini, aradaki cirantaların yalnızca davalının iyi niyetli 3.kişi olduğu iddiasını ileri sürebilmek için yaratılmış gerçek dışı kişiler ile boş paravan şirketler olduğunu,dava konusu 5 adet çekin yetkili hamil müvekkil şirkete iadesi gerektiğini, davalının dava konusu 5 adet çekin yetkili hamilinin bulunmadığının tespitine, 2014/12299 E. sayılı dosya dayanağı keşidecisi … Bankası Etlik(Ankara) şubesinin; 15.07.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli ve 10.08.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli; 2014/12300 E. sayılı dosya dayanağı … Bankası Gimat- Ankara) şubesinin, 08.07.2014 tarihli, 11.500–TL bedelli; 2014/12301 E. sayılı dosya dayanağı … Bankası Tunalıhilmi(Ankara) şubesinin, 18.07.2014 tarihli, 8.643,90-TL bedelli, 2014/12303 E. sayılı dosya dayanağı … Bankası Balgat(Ankara) şubesinin, 25.06.2014 tarihli, 4.000-TL bedelli olmak üzere toplam 5 adet çekin yetkili hamil olan müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili müvekkilinin dava konusu çeki ticari ilişkiden doğan alacağına mahsuben …. Ltd. Şti’den aldığını, müvekkilinin davacı ile çek keşidecisi ve cirantalar arasındaki ticari ilişkiyi bilmediğini ve bilebilecek durumda olmadığını, bu nedenle müvekkili bakımından davanın pasif husumet yönünden , bu talebi kabul edilmediğinde ise davanın esastan reddi gerektiğini savunmuştur.
BİRLEŞEN DAVA : …. Etlik Şubesine ait keşidecisi …Tic ve San Ltd. Şti. olan … çek nolu 15.06.2014 keşide tarihli 10.000 TL bedelli çekin soygundan sonra … tarafından cirolanarak ve neredeyse aynı ticari şirketlerin elinden geçerek davalı tarafından icra takibine konulduğunu beyanla müvekkilinin dava konusu çekin yetkili hamili olduğunun tespiti ile söz konusu çekin iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Birleşen Davada davalı şirket davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, asıl davada; davacı vekilinin davalı aleyhine açmış olduğu çek istirdat davasının kabulü ile, dava konusu keşidecisi “… Tic. Ltd. Şti.” olan … Bankası Etlik(Ankara) şubesinin 15.07.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli, … çek nolu ve 10.08.2014 tarihli, 15.000-TL bedelli, … çek nolu 2 adet çekin, Keşidecisi “…Ltd. Şti.” olan … Bankası Gimat(Ankara) şubesinin 08.07.2014 tarihli, 11.500-TL bedelli, … çek nolu 1 adet çekin, keşidecisi “…A.Ş.” olan … Bankası Tunalıhilmi(Ankara) şubesinin 18.07.2014 tarihli, 8.643,90-TL bedelli, … çek nolu 1 adet çekin,keşidecisi “…San. Tic. Ltd. Şti.” olan …Bankası Balgat(Ankara) şubesinin 25.06.2014 tarihli, 4.000-TL bedelli, … çek nolu 1 adet çekin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, birleşen davada; birleşen davaya ilişkin hüküm kesinleştiğinden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Asıl davada davalı vekiline muhtıra tebliğinin gereği olmadığı halde TK 35 uyarınca yapıldığından usulsüz olduğu harcın süresinde harcın yatırıldığı kabul edilmiştir.Davalı vekili mahkemece davacının dayanmadığı delilleri kendiliğinden araştırarak gerekçe gösterdiğini,ciro silsilesinde bir bozukluk olup olmadığı hususunda bir değerlendirme yapılmadığını, davacının müvekkilinin kötü niyetli olduğunu ispat edemediğini, ancak mahkemece müvekkilinin alacağını ispat edemediğini bu nedenle kötüniyetli olduğunu gerekçe gösterdiğini, ispat yükünde yanılgıya düşüldüğünü, davacının çekin kötüniyetli iktisap edildiğini kesin delillerle ispat yükü altında olduğunu, müvekkili hakkında başkaca soruşturma dosyası olmasının çeklerin kötü niyetli aldığının ispatı olamayacağını, mahkemece dosyaların neticesinin dahi sorgulanmadığını, Bakırköy 5.ACM.nin 2016/112 esas sayılı dosyasını beklemeden karar vermesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, çekin zayi edilmiş olmasının müvekkilinin yetkili hamil olmasına engel teşkil etmeyeceğini, kararın kaldırılmasına davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Dava davaya konu çekin yetkili ve meşru hamili olduğunun tespiti ile çekin istirdatı istemine ilişkindir.Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş,karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yasa yoluna başvurmuştur.6102 sayılı TTK’nın 792. Maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” TTK’nın 790. Maddesinde ” cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”. hükmü düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında davacı çekin yetkili hamili olduğunu , çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekir.Çeki elinde bulunduranın çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti yoktur, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır. Somut olayda davalı … iyiniyetli hamil olduğunu ileri sürmekte ise de dosya kapsamına giren ceza soruşturma dosyalarından anlaşıldığına göre …’in ve ….ltd.şti yetkilisi … Bakırköy 14.Ağır Ceza Mahkemesinin 2016/19 esas sayılı dosyasında haklarında … Kargo firmasından 13.1.2014 tarihinde yapılan hırsızlık sonucunda kaybolan farklı firmalara ait çeklerin hamili olarak …..ltd.şti ve … tarafından takibe konulması nedeniyle haklarında kamu davası açıldığı , dosya içerisinde pek çok mağdurun bulunduğu,yine evrak içerisinde farklı hırsızlık olaylarında farklı şikayetçilerin kaybolan çeklerinin birleşen dosya davalısı ….ltd.şti ve davalı tarafından icra takibine konu edildiği anlaşılmaktadır.Yine dosya içerisinde mevcut … ifadesinde ….ltd.şti yetkilisi … amcası olduğunu ve kendisinin de … çalışanı olduğunu ifade ettiği anlaşılmaktadır.Davaya konu çeklerde 19.5.2014 tarihinde bu kez … ait aracın soyulması neticesinde kaybolan çeklerden olup asıl dava da ki çekler çeşitli cirolardan sonra 5 adedi …,birleşen davaya konu 1 adedi de ….ltd. Tarafından icra takibine konu edilmiştir. İlk derece mahkemesince UYAP tan yapılan sorgulama da davalı … hakkında benzer olaylardan dolayı 300’ün üzerinde hukuk ve ceza davası bulunduğu ve birleşen dosya davalısı … da bu dosyalarla bağlantılı olduğunun tesbit edilmesi karşısında davalının iyiniyetli olduğu ve çeki iktisabında kusursuz kabul edilemeyecektir. Bu durumda davalının, keşidecileri ve lehdar-cirantaları farklı olan çok sayıda hırsızlık iddiasına konu çeki yeterli araştırma yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğunun kabulü gerekir.İlk derece mahkemesince davalı tarafından ağır kusurlu olarak iktisap edilen çekin istirdatına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmış olup, açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinaf başvusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle: Asıl davada davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,Alınması gereken 3.698,56- TL istinaf karar harcından asıl davada davalı … tarafından peşin yatırılan 924,64- TL harcın mahsubu ile bakiye 2.773,92 TL harcın asıl davada davalı …’ten alınarak hazineye gelir kaydına,İstinaf yoluna başvuran asıl davada davalı … tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, hükümden sonra davacı yan gider avansından karşılanan 70,-TL posta masrafının asıl davada davalı …’ten alınarak davacıya ödenmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 11/12/2019