Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2194
KARAR NO: 2020/1222
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 26/06/2019
NUMARASI: 2009/206 Esas 2019/960 Karar
DAVA: Alacak
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 26/11/2020
Davanın kabulüne ilişkin hükmün davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı … ile aralarındaki bayilik sözleşmesi gereği davalı …’e traktör teslimi karşılığı çek verilmesine rağmen davalının traktörleri teslim etmediğini, verilen çekleri iade etmediği gibi bedelsiz çekleri diğer davalıya temlik ettiğini, diğer davalının da fatura kesilmemesine rağmen bedelsiz çekleri tahsil ettiğini bu nedenle … Bankası Ceyhan Şubesi … hesap … çek nolu 28/06/2008 keşide tarihli 100.000-TL. bedelli ve … Bankası Ceyhan Şubesi … hesap … çek nolu 20/06/2008 keşide tarihli 100.000-TL. bedelli iki adet çeki temlik cirosu ile devralan … A.Ş. yapılan 175.000-TL.nin dava tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAPLAR: 1- Davalı … A.Ş. vekili; dava konusu çeklerin keşide tarihi 20/06/2008 ve 28/06/2008 iken ödemenin 22/05/2008 tarihinde yapıldığını,davacı şirket arasında yapılan anlaşma ile çek bedellerinin üzerinde yazılı keşide tarihinden önce ödenmesi ve çek bedelleri üzerinde iskonto uygulanması kararlaştırıldığını, davacı şirketin bu amaçla 30-40 gün önceden 22/05/2008 tarihinde 175.000-TL. ödediğini, şart ve kayıt ileri sürülmeden çek bedelinin ödendiğini, çek bedelini ödeyen davacının vadeli işlem nedeni ile ileride çek bedelinin ödendiği tarihten 3-4 ay sonra teslim alacağı traktörlerin bedelini peşin olarak ödediğini, kendi rızası ile her hangi bir şart ve kayıt olmadan yapılan ödeme nedeni ile davanın ikame edilmesinin hakkın kötüye kullanıldığını beyanla davanın reddini talep etmiştir. 2-Davalı … A.Ş. vekili; tarafların tacir-ticari şirket oldukları göz önüne alınarak davanın görev,iş bölümü itibariyle Asliye Ticaret Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, davanın yetkili mahkemeye gönderilmesini, sipariş edilen traktörlerin teslim edilmediği iddiasının ispata muhtaç olduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacının davalı … A.Ş.’ye davaya konu edilen çekler yönünden borçlu olmadığı,davacı tarafın ödenen çekler karşılığı davalı … yönünden toplam 175.000-TL alacağın talep doğrultusunda dava tarihi olan 04/08/2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalılardan müteselsilen tahsili gerektiğinden açılan davanın kabulü ile davacı tarafın toplam 175.000-TL alacağın davalı Müflis … A.Ş. 97.808,31-TL’sinden sorumlu olmak kaydıyla dava tarihi olan 04/08/2008 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline,77.191,69-TL alacak iflas masasına kaydedildiğinden bu miktar yönünden konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ :1- Davalı … A.Ş. vekili; esas borçlu diğer davalının sorumlu tutulmadığı 77.191,69-TL’lik borçtan; en azından borcun bu bölümünden müvekkili şirketin de borçlu tutulmaması gerektiğini gerektiğini, müvekkili şirketin dava edilme şartlarının bulunmadığını belirten 4 bilirkişi raporuna itibar edilmeksizin 5.kez bilirkişi raporu tanzim ettirildiğini ve çelişkiler giderilmeden bu rapora dayanılarak hüküm kurulduğunu, müvekkilinin tüm işlemlerde mevzuat hükümlerine harfiyen uyduğunu, davacının çeklerin fatura ile ilişkili olduğunu kabul ettiğini, müvekkili şirket ile ibralaşarak çekleri faktoring işleminin dayanağı faturaya bağlı olarak verdiğini kabul ve ikrar ettiğini, bu nedenlerle kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. 2-Müflis … AŞ İflas İdaresi; davanın devamı sırasında, davalılardan … A.Ş.’nin iflas ettiğini, İİK 194.maddesi gereği davaya kayıt kabul davası olarak devam edilmesinin yasal zorunluluk olmasına rağmen yasa hükmüne aykırı hareket edildiğini, müflis şirket adına görevi sona eren vekil ve iflas idare memurlarına çıkarılan tebligatların usulsüz olduğunu, bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya elverişli olmadığını, diğer davalı ile müflis şirket belge ve kayıtlarının da tetkikinin gerektiğini, asıl alacak ve faiz taleplerinin de fahiş hesaplandığını, iflas hukukuna özgü şekilde hesaplanması talebinin nazara alınmadığını, nisbi harç ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davanın kısmen kabulü gerekirken davanın kabulü yönünden hüküm kurulduğunu, reddedilen kısım yönünden davalılar yararına vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu,ileri sürerek kararın kaldırılarak davanın reddini talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacı; davalı … ile aralarındaki bayilik sözleşmesi gereği traktör siparişleri karşılığı çek verilmesine rağmen davalının traktörleri teslim etmediğini, verilen çekleri iade etmediği gibi bedelsiz çekleri diğer davalıya temlik ettiğini,faktoring’in bedelsiz çekleri tahsil ettiğini, … Bankası Ceyhan Şubesi … hesap … çek nolu 28/06/2008 keşide tarihli 100.000- TL bedelli ve … çek nolu 20/06/2008 keşide tarihli 100.000- TL bedelli iki adet çek nedeniyle davalı … A.Ş.ne yapılan 175.000- TL.nin davalılardan istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Yargılama sırasında İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/415 esas ,2013/124 karar ,12.6.2013 tarihli kararı ile davalı … A.Ş’nin iflasına karar verilmiştir.İİK nun 194.maddesi uyarınca mahkemece 2.alacaklılar toplantısının yapılması beklenilmiş ,seçilen iflas idare memurlarına tebligat tamamlanmış ve iflas idaresi vekil aracılığıyla temsil edilmiştir.İflas İdare vekilinin taraf teşkili sağlanmadığına yönelik istinaf nedeni yerine değildir. Yapılan bilirkişi incelemeleri sonucunda davacı tarafından davalı …’e 22.2.2008 tarihinde verilen davaya konu 20.6.2008/100.000-28.6.2008 keşide tarihli çekler 101 -alınan çekler hesabına borç (giriş) ,davacı hesabına alacak kaydedildiği, 13.5.2008 tarihinde davalı hesabına borç ,101 alınan çekler hesabına alacak kaydetmek suretiyle çeklerin çıkışını yaptığı , 20.5.2008 tarihi itibariyle …’in davacıya 1.360.783-TL borçlu olduğu, davalının 2007 yılında sipariş edilen 11-,13.2.2008 tarihine kadar sipariş edilen 14 olmak üzere , 25 adet traktörün toplam sipariş bedeli 735.807-TL ,16.4.2008 tarihinde 16 adet traktörün sipariş bedelinin 538.393-TL olmak üzere toplam 1.274.201-TL borçlu olduğu sipariş edilen (41 adet)traktörün davacıya teslim edilmediği belirlenmiştir. … AŞ nin üretime son verdiği dönem olan 2008 yılında benzer uyuşmazlıklar nedeniyle çok sayıda dava açılıp ,pek çok yargı kararına konu olmuştur. Yine dosya davacısı tarafından açılan bir davada ;Yargıtay 19 H.D 2011/14131 esas,2011/15591 karar sayılı ve 12.12.2011 tarihli ilamında ;Finansal Kiralama Yönetmeliği’nin 22. maddesine göre faktoring şirketleri kambiyo senedine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından kaynaklandığı fatura ya da benzeri belgelerle ilişkilendirilmeyen alacakları temlik alamazlar. Somut olayda davalı… Faktoring AŞ , diğer davalı … AŞ. ile arasında akdedilen faktoring sözleşmesi uyarınca davaya konu çekleri temlik almıştır. Davacı taraf çeklerin keşidecisi olup çek hamili davalı … AŞ.’ye ileride teslim edilmesi kararlaştırılan mallara karşılık çekleri avans olarak verdiğini ileri sürmüş ve yapılan incelemede de çeklerin avans olarak verildiği için davalı … AŞ. yönünden bedelsiz kaldığı mahkemece kabul edilmiştir. Dolayısıyla davacının davalı … AŞ.’ye ileri sürebileceği şahsi def’ileri Finansal Kiralama Yönetmeliği’nin 22. maddesi uyarınca faktoring şirketine de ileri sürebileceği ve bu husus dikkate alındığında davanın faktoring şirketi yönünden de kabulü gerektiğinden yazılı şekilde reddi doğru görülmemiştir.” denilmiştir.Yine , Yargıtay 19. HD’nin 2010/12387-esas, 2011/8363 karar sayılı ilamı da davacının sipariş nedeniyle verdiği çeklerden birine ilişkin olup ,davanın kabulüne ilişkin hüküm onanmıştır. Yine Yargıtay 19 HD nin 2015 /15938 esas ,2016/6980 karar sayılı ve 21.4.2016 tarihli emsal ilamın da ;” Davaya konu çeklerin davacı tarafından dava dışı … A.Ş.’ye sipariş avansı olarak verildiği,…. Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senetlerine dayalı bile olsa, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Bu nedenle davacının … A.Ş.’ye karşı ileri sürebileceği def’ileri faktoring sözleşmesi uyarınca alacağı temlik alan faktoring şirketlerine karşı da ileri sürebileceği (BK’nın 167/1. md.) gözden kaçırılarak dava tarihinde yürürlükte olmayan 6361 sayılı kanun hükümleri yanılgılı şekilde uygulanarak..”denilmiştir. Davalı … tarafından alınan sipariş avanslarının davalı faktoring şirketine temlik edildiği ,traktörlerin ise teslim edilmediği hususu sabit olup ; dava tarihi itibariyle yürürlükte olan ;Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2.Maddesi uyarınca, faktoring şirketleri kambiyo senedine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Faktoring şirketleri belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca alacağı temlik alabilirler. Bu durumda davacı keşideci lehtara karşı ileri süreceği şahsi defiileri davalı faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir. Somut olayda davacının diğer davalı … A.Ş.’ye davada konu edilen çekler yönünden borçlu olmadığı halde , davacı tarafından 175.000-TL nin davalı faktoring’e ödendiği sabittir. Somut olayda uyuşmazlık 22.5.2008 tarihinde faktoring şirketine yapılan ödemeden kaynaklanmaktadır.Dava tarihi olan 4.8.2008 tarihi itibariyle Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri yürürlüktedir. Bu sebeble keşideciye ileri sürülmesi mümkün olan şahsi defilerin davalı faktoring şirketine karşı ileri sürülmesi mümkün olduğundan bedelsiz olan çeklere dayalı yapılan 175.000-TL ödemenin davalı … AŞ den tahsiline hüküm verilmesinde isabetsizlik yoktur.Davalı faktoring şirketi vekilinin istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.Yönetmelik hükümlerine ve Yargıtay 19 HD nin yerleşik kararlarına aykırı bilirkişi raporlarına itibar edilemez. Ancak ;ilk derece mahkemesince iflas masasına kısmen kaydedilen 77.191,69-TL alacak nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş,kararın bu kısmı aleyhine davacı yanca istinafa gelmemiştir. İflas masasına kaydedilen alacak dışında kalan 97.808,31-TL nin ise müteselsilen iflas masasından tahsiline karar verilmiştir. İİK 194. maddesine göre; iflasın açılması ile acele haller müstesna olmak üzere müflisin davacı ve davalı olduğu hukuk davaları durur ve ancak ikinci alacaklılar toplanmasından on gün sonra devam olunabilir. Dava konusu alacak iflas masasına bildirilmiş ve ikinci alacaklılar toplantısında masaya kabul edilmişse davanın konusu kalmaz. Ancak alacağın ikinci alacaklılar toplantısında kabul edilmemesi halinde husumet iflas idaresine yöneltilerek davaya kayıt kabul davası olarak devam edilir ve iflas tarihi itibarıyla saptanan alacağın iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilir. İflas İdaresi davanın reddedilen kısımları bakımından iflas idaresi yararına vekalet ücreti hükmedilmediğini ileri sürmüş ise de; HMK nun 331(1) maddesi uyarınca” davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek olmayan hallerde ,hakim davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumlarına göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. “hükmünü haizdir.Davada reddedilen bir kısım bulunmamaktadır.Bir kısım alacak iflas masasına kaydedilmiş bu kısım yönünden esas hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ,bu kısım yönünden de davalı … AŞ nin haksız olduğu kayıt kabul kararı ile sabit olduğundan davalı iflas idaresi yararına vekalet ücreti takdir edilmesi gereken bir hüküm sözkonusu değildir.Bu hususa ilişkin davalı iflas idare vekilinin istinaf nedeni yerinde görülmemiştir. Anlatılanlara göre istinaf nedenleri yerinde olmayan davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.Ancak, İİK 194.madde hükmüne aykırı olarak ;kayıt kabule yönelik hüküm verilmesi gerekirken alacağın tahsiline karar verilmesi doğru olmamıştır.Davalı …’in iflas masasına kayıt ve kabulü gerekirken rededilen 97.808,31-TL asıl alacağa dava tarihi olan 4.8.2008 tarihinden iflas tarihi olan 12.6.2013 tarihine kadar işleyen faizi hesaplanarak iflas masasına kaydı gerekmektedir. Dava tarihi 04/08/2008 tarihinden itibaren iflas tarihi olan 12.6.2013 tarihine kadar kademeli avans faizi hesabı Dairemizce yapılarak 84.598,16-TL işleyen faiz hesaplanmıştır.(Hesaplama tablosunun detayları dosyaya konulmuştur.)Buna göre; 97.808,31-TL alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalı … AŞ den tahsiline karar verilmesi doğru değil ise de yapılan bu hata nedeniyle yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden müflis …iflas idare memurları vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına , yeniden hüküm verilmesine , asıl alacak ve işlemiş faiz toplamı 182.406,47-TL nin iflas masasına kayıt ve kabulüne, karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı … A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun HMK.’nın 353(1)-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davalı müflis … A.Ş iflas idaresinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2009/206 Esas-2019/960 Karar sayılı ve 26/06/2019 tarihli hükmünün, HMK.’nun 353(1)b-2 maddesi gereği KALDIRILMASINA; A)Davalı … AŞ aleyhine açılan davanın kabulüne; 175.000-TL alacağın dava tarihi olan 4.8.2008 tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalı … AŞ den tahsiliyle davacıya ödenmesine, b) Davalı … AŞ aleyhine açılan davada ;iflas idaresi tarafından alacağın 77.191,69-TL si masaya kaydedildiğinden bu miktar yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, kalan 97.808,31-TL asıl alacak+ asıl alacağa 12.6.2013 iflas tarihine kadar işleyen 84.598,16-TL faiz olmak üzere toplam 182.406,47- TL alacağın”tahsilde tekerrür olmamak üzere” müflis … AŞ iflas masasına kayıt ve kabulüne, İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; Alınması gereken 11.954,25-TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin yatırılan 2.362,50-TL’nin mahsubu ile bakiye 9.591,75-TL harcın davalı … A.Ş.’den alınarak hazineye ödenmesine, Davacı tarafından ödenen peşin harçlar toplamı 2.378,80-TL (davalı müflis … A.Ş. 54,40-TL’den sorumludur) davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafından yapılan 544-TL teb.gideri , posta masrafı 45,20-TL, bilirkişi ücreti 3.000-TL, talimat masrafı 550-TL olmak üzere toplam 4.139,20-TL’nin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davacı vekili için takdir olunan 16.450-TL nispi vekalet ücretinin (davalı müflis … A.Ş. 3.400-TL maktu vekalet ücretinden sorumlu olmak kaydıyla) davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,” İstinaf yoluna başvuran iflas idaresi tarafından yatırılan 44,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde iflas idaresine iadesine, Davalı … A.Ş..’den alınması gereken 11.954,25-TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 2.989,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 8.964,85-TL harcın bu davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, İstinaf yoluna başvuran davalı … A.Ş. tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, hükümden sonra davacı yan gider avansından karşılanan 127,40-TL posta masrafının davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi.26/11/2020