Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1923
KARAR NO : 2019/1362
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I-
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/06/2019
NUMARASI : 2018/850 Esas-2019/550 Karar
DAVA : Çek Hesabının Kapatılması
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 04/11/2019
Davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
DAVA:Davacı vekili, davalı banka tarafından 3 ayrı hesaptan müvekkiline verilen çeklerden kullanılmayan boş çek yapraklarının kaybedildiğini, ancak davalı bankanın müvekkilinin talebine rağmen çek yapraklarını iptal etmemekte ve çek yaprakları sorumluluk bedeli kadar teminatın karşılanmasını istemekte olduğu, oysa 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 4.f. uyarınca davalının sorumluluğunun 30.06.2018 tarihi itibariyle sona erdiğini ileri sürerek çek yapraklarının iptali ile çek hesaplarının kapatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, davacının 3167 sayılı yasanın yürürlükte olduğu dönemde müvekkilinden çek defterlri aldığını, davacının müvekkili nezdinde 27 adet boş çek yaprağı bulunduğunu, 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 4 .f.’nın müvekkilinin çek yaprağı ödeme sorumluluğunun ortadan kalkmasına ilişkin olduğunu, ancak çek yapraklarının hükümsüz hale gelmesinin söz konusu olmadığını, zira 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 3.f. uyarınca 3167 sayılı yasa hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukuki geçerliliğinin devam edeceğini, dolayısıyla söz konusu boş çek yapraklarının bankaya ibrazı halinde işleme alınmasının yasal bir zorunluluk olacağını, dolayısıyla çek hesabının kapatılmasının ancak tüm boş çek yapraklarının bankaya teslimi halinde mümkün olabileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, bankanın çek sorumluluk bedeli ile ilgili ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğunun 30/06/2018 tarihinde sona ereceği, ancak mülga 3167 sayılı Kanun hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukukî geçerliliğinin devam edeceği, kaybedilen boş çek yaprağının kıymetli evrak hükmünde olmadığı, çek iptalinin TTK’nda tarif edilen unsurları taşıyan “kambiyo senedi vasfını taşıyan” belge için geçerli olduğu, bu nedenle bu çek yaprakları için çek iptal davası açılmasının mümkün olmadığı, keşidecinin ileride ele geçirenlerce doldurulup hak iddia edilmesi halinde menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK’nın 651. maddesi uyarınca çek iptali davasını ancak hamilin açabileceği, keşidecinin açamayacağı, dolayısıyla çek iptali talebinin ve buna bağlı olarak banka hesabının kapatılması talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı bankanın çek yaprağı sorumluluk bedeli ödeme yükümlülüğünün 30.06.2018 tarihi itibariyle sona erdiğini, yani boş olup kaybedildiği belirtilen dava konusu çekler ibraz edilse dahi bankanın bir sorumluluğunun bulunmadığını, dolayısıyla bu çeklere ilişkin olarak müvekkilinin teminat gösterme yükümlülüğünün de sona erdiğini ve çek hesabının kapatılması talebinin haklı olduğunu belirterek hükmün kaldırılmasını ve davanın kabulünü istemiştir.
GEREKÇE: Dava, davalı banka tarafından teslim edilen çek karnesindeki boş çeklerin iptali ve banka nezdindeki çek hesabının kapatılması istemine ilişkindir. Esasen iş bu davada davacının asıl talebinin çek hesabının kapatılması olduğu, boş çeklerin iptali talebinin ise TTK 757 vd. m. uyarınca zayii nedeniyle iptal talebi olmadığı, kastedilenin bu çeklerle ilgili teminat gösterme yükümlülüğünün kalmadığının tespiti olduğu kabul edilmelidir. 3167 sayılı Çek Yasasının yürürlükte olduğu dönemde davalı banka nezdinde davacı adına çek hesapları açıldığı ve davacıya çek karneleri teslim edildiği tarafların kabulündedir. Davacı, bu çeklerden kullanılmayan boş çeklerin kaybedilmiş olması ve davalı bankanın bu çeklere ilişkin sorumluluk bedeli ödeme yükümlülüğü sona ermiş olmasına rağmen, söz konusu çek hesaplarının kapatılması taleplerinin reddedildiğini ve bu çeklerin yasal sorumluluk bedellerinin depo edilmesinin talep edildiğini ileri sürmüş, davalı ise çeklere ilişkin yasal sorumluluk bedelleri ödeme yükümlülüğü sona ermiş olsa da çeklerin hukuken geçerliliğinin devam ettiğini, ibrazı halinde gerekli yasal işlemlerin yapılması gerektiğini, dolayısıyla boş çeklerin tamamı iade edilmeden çek hesaplarının kapatılmayacağını savunmuştur.İlk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir. 5941 sayılı Çek Yasasının 2/10 m. “Çek hesabı, ancak sahibinin veya yasal temsilcisinin yazılı talebi ..üzerine kapatılabilir. Çek hesabı kapatıldıktan sonra, üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibraz edilen çekler karşılıksızdır işlemine tabi tutulur.” şeklinde,Aynı Yasanın Geçici 3.m. “(3)Bu kanunun bu maddenin yayımı tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümleri ile mülga 3167 sayılı kanun hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukuki geçerliliği devam eder. (4)Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın 3.maddenin üçüncü fıkrasına göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu 30.06.2018 tarihinde sona erer.” şeklinde düzenlenmiştir.Somut olayda, dava konusu boş çek yapraklarının 3167 sayılı yasa döneminde teslim edilen çek karnesine ilişkin çekler olduğu uyuşmazlık konusu olmadığına göre, yukarıda belirtilen yasa hükmü uyarınca iş bu dava açılmadan önce 30.06.2018 tarihi itibariyle davalı bankanın çek yaprakları sorumluluk bedellerine ilişkin ödeme yükümlülüğünün sona erdiği açık olup, bankanın çek hesaplarını açık tutmakta hukuki yararı kalmamıştır. Çeklerin hukuken geçerliliklerinin devam etmesi nedeniyle, ileride bankaya ibrazları söz konusu olsa da, açık yasa hükmü uyarınca çek hesaplarının kapatılmış olması, çeklere ilişkin karşılıksız işlemi yapılmasına engel teşkil etmeyecektir. O halde ilk derece mahkemesince, kullanılmayan boş çeklerle ilgili olarak davalı bankanın yasal sorumluluk bedeli ödeme yükümlüğünün ve davacı müşterinin teminat gösterme yükümlülüğünün kalmadığı gözetilerek çek hesaplarının kapatılmasına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Öte yandan davacı tarafça kapatılması talep edilen 3 ayrı çek hesabına ilişkin bilgi verilmiş, davalı banka ise teslim edilmeyen çek yapraklarına ilişkin 2 ayrı hesaptan söz etmiş, 9084123 nolu hesaba ilişkin herhangi bir bilgi vermemiştir. Bilirkişi tarafından da bu hususta herhangi bir inceleme yapılmamıştır. Bu durumda ilk derece mahkemesince davalı bankadan davacı tarafça sözü edilen 3 ayrı hesaba ilişkin bilgi ve belgeler celp edilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353(1)a-4-6 m. uyarınca hükmün kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmek üzere mahkemesine iadesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 17/06/2019 Tarihli 2018/850 Esas 2019/550 Karar sayılı hükmünün HMK 353(1)a-4-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE”
İstinaf yoluna başvuran davacı tarafça yatırılan 44,40- TL istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile HMK’nun 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere karar verildi. 04/11/2019