Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1870
KARAR NO : 2019/1265
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/02/2019
NUMARASI : 2019/387 Esas 2019/127 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/10/2019
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; 20/11/2018 vadeli 7.000- TL bedelli borçlusu … ,lehdarı … Tic. Ve San. A.Ş olan senedin protestosuz tahsil için müvekkili bankaya verildiğini, borçlu adresinin Esenyurt’a yakın olması nedeni ile senedin Esenyurt Şubesine iletildiğini, hamil şirketin talimat ile senedin muamelesiz iadesinin talep edildiğini, Esenyurt Şubesinin talimat üzerine senet aslını Kozyatağı Ticari Şubesi’ne gönderdiğini, kargo şirketi araştırmalarında senedin şube tarafından teslim alındığı bilgisi edinilmişse de, şube nezdinde senet aslının bulunamadığını, bu nedenlerle dava konusu bonoya ödeme yasağı konulmasını ve zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, çek iptali davası açma hakkı çeki kaybeden hamile ait olup, çek hamili çek iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edeceği, somut olayda davacı banka çekin muhatabı olduğundan çeki iptal ettirmesi halinde çek bedelini çekin keşidecisinden talep etme hakkı bulunmadığı, bu çek için ödemiş olduğu yasal yükümlülük tutarını bu ödemeyi yasal delillerle ispatlayarak müşterisinden talep edebileceği, bu talepte bulunması için çeki iptal ettirmesi gerekli olmadığı ve bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle 20/11/2018 vadeli 7.000- TL bedelli borçlusu …. , hamili …. Tic. Ve San. Ltd. Şti olan bono açısından aktif husumet ve hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili; iptali talep edilen evrağın çek değil, bono olduğundan gerekçenin dava konusuyla uyuşmadığını, dava konusu olayda banka müşterisi olan …. A.Ş. tarafından tahsil edilmesini teminen müvekkili bankaya teslim edilen dava konusu işlemlerin yapılması esnasında zayi olduğunu, bono alacaklısı tarafından bononun müvekkili bankaya rızaen teslim edildiğini ve bononun zilyedinin o andan itibaren banka olduğunu, alacaklı adına hareket eden bankanın ise yetkili hamil olduğunu, menkul hükmünde olan senet üzerinde yetkili hamil sıfatını haiz olduğunu, bu nedenlerle kararın kaldırılarak talebi gibi karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Ciro emre yazılı senetlerin devri için, zilyetliğin devri ile birlikte bulunması gereken hukuki bir işlem olup; temlik, tahsil veya rehin amaçlarıyla yapılabilir. Temlik cirosu senette mündemiç hakkın devrini sağlarken, rehin cirosu bu hakkın rehnedilmesini sağlar. Tahsil cirosu ise hak üzerinde bir mülkiyet değişikliğine yol açmayıp, senet kendisine ciro edilen kimseye, senetten doğan alacağı tahsil edebilmesi için yetki verir (6762 s. TTK.m.600(688). Tahsil cirosu açıkça bu ibareyi içeren bir ciro şeklinde yapılabileceği gibi uygulamada “gizli tahsil cirosu” olarak adlandırılan biçimde ve dışarıya karşı temlik cirosu şeklinde görünmekle birlikte ciro edenle, lehine ciro edilen arasındaki yapılan ve hak sahipliğinin el değiştirmeyeceğine ve sadece tahsil amacı için devrin yapılacağına ilişkin anlaşma uyarınca da yapılabilir. (HGK 2013/12-1686 esas 2015/1301 karar sayılı ilamı)Sunulan bono suretinin arka yüzünde son hamil …Tic. ve San. A.Ş. tarafından beyaz ciro ile devredildiği anlaşılmaktadır.TTK’nun 778 ncı maddesi yollamasıyla aynı kanunun bonolar için de geçerli olan 683/2 nci maddesine göre, lehine ciro yapılan kimsenin ciroda gösterilmesine gerek olmadığı gibi, ciro cirantanın sadece imzasından bile ibaret olabilir ki, buna beyaz ciro denir. Öte yanda ciro beyaz ciro ise hamilin ciro imzası dahi olmadan, bononun, elden verilmesi suretiyle devri dahi, aynı kanunun 596/3 ncü bent hükmü uyarınca geçerli ve mümkündür.Beyaz ciro ;temlik cirosu hükmündedir.İlk Derece Mahkemesi tarafından tensiben yapılan inceleme ile somut olayla ve bono ile ilgisi bulunmayan Yargıtay HGK kararına atıf yaparak davacı bankanın senedin yetkili hamili olmadığı gerekçesiyle aktif husumet ehliyeti ve hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş ise de ; senet üzerinde temlik cirosu hükmünde bulunan beyaz ciro ile davacı bankaya ciro edildiği ,her ne kadar temlik cirosu var ise de dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere senedin tahsil cirosuyla bankaya verildiği anlaşılmakla uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenleme TTK nun 688/1 maddesi olup;… ,hamil poliçeden doğan bütün haklarını kullanabilir, fakat o poliçeyi ancak tahsil cirosu ile tekrar ciro edebilir ” şeklindedir.Tahsil cirosu ,senedin asıl hamil adına tahsilini sağlama amacını güden ve bu konuda verilen yetkiyi kapsayan bir ciro olup senetten doğan hakları ancak bu amaçla kullanır. Ödememe halinde senedi ;tahsil halinde ise senet bedelini asıl hamile teslim etmek yükümündedir. Bu nedenle ciranta ile hamil arasında ki ilişki vekalet akdi niteliğinde olup tahsil cirosu gerektiğinde zayii nedeniyle iptal davası açma hakkı vermektedir. Anlatılanlara göre davacı bankanın vekil hamil sıfatıyla davayı açmakta aktif husumet ehliyeti ve hukuki yararı bulunduğu ,ilk derece mahkemesince ilanların yapılmadığı, yasal sürenin beklenmediği anlaşılmakla ,davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, TTK nun 778/ı atfıyla 757-765 madde hükümleri uyarınca eksiklikler giderilerek sonucuna göre bir karar verilmek üzere, HMK 353(1)a-4-6 maddesi uyarınca hükmün kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/387 Esas – 2019/127 Karar sayılı 04/02/2019 tarihli kararının, HMK.’nun 353(1)a-4-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeyi gönderilmesine”İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 44,40 TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 10/10/2019