Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1785
KARAR NO: 2022/47
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/05/2019
NUMARASI: 2018/243 Esas – 2019/559 Karar
DAVA: İstirdat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 25/01/2022
Davanın reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; … Mimarlık’ın keşidecisi olduğu, … Yapı Hiz. tarafından müvekkiline ciro edilen … Bankası Nazilli Şubesine ait 24.02.2018 keşide tarihli, 15.000-TL meblağlı, … seri numaralı; … Bankası A.Ş. Şirinyer şubesine ait 27.02.2018 keşide tarihli, 17.000-TL meblağlı, … seri numaralı; … Bankası Soma Şubesine ait 12.02.2018 keşide tarihli, 7.000-TL meblağlı, … seri numaralı ve … Bankası Bayındır Şubesine ait 13.02.2018 keşide tarihli, 6.000-TL meblağlı, … seri numaralı çekin müvekkili tarafından …’e cirolandıktan sonra gönderilmek üzere kargoya verildiğini, ancak çeklerin çalınma sonucu zayii olduğunu, müvekkili şirketçe İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1285 esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını ve ödeme yasağı alındığını, ödeme yasağı ve ilanlara rağmen kim ya da kimler olduğu bilinmeyen kişiler tarafından söz konusu çeklerin cirolandığını, akabinde çeklerin bankaya ibrazında ödeme yapılmadığını, çekler tahsil edilemeyince sahte imza ve kaşe ile … firması adına ciro edildiğini, çeklerin en son davalı şirkete ciro edildiğini, çeklere dayalı olarak davalı tarafından İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/258 D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı alınarak İstanbul … İcra Dairesinin …, İstanbul … İcra Dairesinin .., İstanbul … İcra Dairesinin … ve … esas sayılı dosyaları ile icra takibine konulduğunu, müvekkili tarafından olaya ilişkin olarak suç duyurusunda bulunulduğunu, çeklerin müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığını ve davalının haklı hamil olmadığını belirterek, söz konusu çeklerin davalıdan istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; kambiyo senetlerinin mücerretliği ilkesi gereğince davacı tarafın çekteki başka bir cirantanın imzasının sahteliğine dayanarak çeklerin iadesini talep edebilmesinin mümkün olmadığı, davacı tarafça açıkça ve ayrıca çekteki cirodaki kendi imzasının sahte olduğuna dair de herhangi bir beyanda bulunulmadığından, dava dışı … A.Ş. tarafından ileri sürülebilecek hususlar nedeniyle çeklerin geçersiz hale gelmeyeceği, çekte imzası olan kişi ve şirketler yönünden çek bağlayıcı olmaya devam edeceğinden çekin davacıya iade edilemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili; dava konusu çeklerin müvekkili tarafından ciro edilerek … firmasına gönderilmek üzere verildiği kargoda çalındığını, çeklere yönelik ödeme yasağı konulmasına rağmen bankaya ibraz edilen çekler ödenmeyince … firması adına sahte ciro ile ciro edilerek takibe konulduğunu, davalı şirket yetkilisinin ifadelerinde şirketin suç işleme kastı ile kurulduğunu açıkça ikrar ettiğini, tüm çekler üzerindeki cirantaların aynı olması ve aynı ciranta tarafından takibe konulmasının tüm cirantaların ortak hareket ettiğini gösterdiğini, bilirkişi raporunda davalının kötü niyetli olduğu belirtilmesine rağmen mahkemece raporun göz önüne alınmadığını, … firması çift imza ile temsil edilmesine rağmen çeklerin tek imza ile ciro edilmesinin sahteliğin ispatı olduğunu, bu gerekçeyle açılan davalarda takiplerin iptaline karar verildiğini belirterek, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine dayalı olarak çekin istirdatı istemine ilişkindir. TTK’nın 792. maddesine göre, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” TTK’nın 790. maddesinde ise, “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” hükmü düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında davacının; çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Çeki elinde bulunduran davalının çeki edinme nedenini açıklama mecburiyeti bulunmamaktadır, aksi düşüncenin kabulü çekin “mücerretlik” vasfını ortadan kaldırır. Somut olayda; dava konusu … Bankası Nazilli Şubesine ait, keşidecisi … Mimarlık olan 24.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 15.000-TL bedelli; … Bankası Şirinyer Şubesine ait, keşidecisi … olan 27.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 17.000-TL bedelli, … Soma Şubesine ait, keşidecisi …olan 12.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 7.000-TL bedelli, … Bankası Bayındır Şubesine ait, keşidecisi … olan 13.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 6.000-TL bedelli çeklerin, birisinin … firması, diğer üçünün ise … Malzemeleri firması lehine keşide edildiği, cirantaların lehtar firmalar sonrasında …, …, …, …, … ve son olarak davalı şirket olduğu, çeklerin davacı tarafından … firmasına gönderilmek üzere davacı tarafından teslim edildiği kargoda iken çalındığı, davacı tarafından açılan zayi nedeniyle iptal davasında İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1285 esas sayılı dosyasında ödeme yasağı kararı verildiği, çeklerin ödeme yasağı nedeniyle ibrazında bankaca ödeme yapılmaması üzerine davalı tarafından çeklere dayalı olarak İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/258 D.İş sayılı dosyasında ihtiyati haciz kararı alınarak İstanbul … İcra Dairesinin …, İstanbul … İcra Dairesinin …, İstanbul … İcra Dairesinin … ve … esassayılı dosyaları ile icra takibine konu edildiği anlaşılmaktadır. İspat yükü üzerinde bulunan davacı, öncelikle çekte yetkili hamil olup çekin rızası dışında elinden çıktığını, sonrasında ise davalının çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlamak zorundadır. Bu kapsamda çeklerin davacı tarafından … firmasından alınarak … firmasına ciro edildiği davacının ticari defterleriyle tespit edilmekle, davacının yetkili hamil olduğu ve ayrıca kargo çalışanının ifadeleri ile de çeklerin kargoda çalınmak suretiyle davacının rızası dışında elinden çıktığı hususları kanıtlanmıştır. … firmasının çift imza ile temsil edilmesine rağmen tüm çeklerdeki cirosu tek imzalı olmakla, cironun geçersiz olduğu hususu İcra Hukuk Mahkemesince tespit edilerek takibin iptali yönünde karar verilmiştir. Ayrıca davalı şirket yetkilisi … Bakırköy 38. Asliye Ceza Mahkemesinin 2018/341 esas sayılı dosyasında talimatla alınan savunmasında; … ve … adlı kişilerin davalı şirketi kendisi adına kurarak kendisini yetkili olarak gösterdiklerini, bu kişilerin kimlik ve adres bilgilerini bilmediğini, kendisinin sadece adı kullanılmakta olup tüm işlemlerle bu kişilerin ilgilendiğini, çekleri bu kişilerin tahsil etmesi için kendisine verdiklerini beyan ettiği; Bakırköy C.Başsavcılığının 2018/24727 soruşturma sayılı dosyasında düzenlenen iddianamede ise aynı kişinin; açık kimliğini bilmediği iki kişi tarafından adına şirket kurulduğunu, ancak şirket adresine hiç gitmediğini, bir ofiste yatıp kalktığını, olay günü de bu kişilerin kendisini çekleri tahsil için bankaya gönderdiklerini beyan ettiği görülmüştür. Toplanan tüm deliller ile davalı şirket yetkilisinin yukarıda belirtilen ifade içeriği birlikte değerlendirildiğinde, davalı şirketin dava konusu çekleri iktisapta kötü niyetli olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Bu nedenle mahkemece davanın kabulü gerekirken reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Açıklanan nedenlerle; davanın reddine karar verilmesi doğru değil ise de, yapılan hata/eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına yeniden hüküm verilmesine “davanın kabulüne” karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/05/2019 Tarih 2018/243 Esas 2019/559 Karar sayılı kararının HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA;”Davanın KABULÜNE,… Bankası Nazilli Şubesine ait, keşidecisi … olan 24.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 15.000-TL bedelli; … Bankası Şirinyer/İzmir Şubesine ait, keşidecisi … olan 27.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 17.000-TL bedelli, … Soma Şubesine ait, keşidecisi … olan 12.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 7.000-TL bedelli ve … Bankası Bayındır/İzmir Şubesine ait, keşidecisi … olan 13.02.2018 keşide tarihli, … numaralı, 6.000-TL bedelli çeklerin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,”İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 3.073,95-TL karar harcından, peşin yatırılan 1.735,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.338,05-TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacı tarafından yatırılan 1.741,10-TL peşin harçların davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafından yapılan 750-TL bilirkişi ücreti, 154-TL posta ücreti olmak üzere toplam 904-TL yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı vekili için takdir olunan 6.650-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine” İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 44,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yapılan 76,60-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 25/01/2022