Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2019/1726 E. 2021/1959 K. 30.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1726
KARAR NO: 2021/1959
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/07/2018
NUMARASI: 2017/779 Esas 2018/778 Karar
DAVA: Çek Zayii Kararının İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 30/12/2021
Davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkili banka ile dava dışı … arasında kredi genel sözleşmesi imzalandığını, kredi borcunun ödenmemesi üzerine … şirketi tarafından keşide edilen … Bankası Topçular şubesine ait … numaralı, 21/08/2014 keşide tarihli, 12.900-TL bedelli çekin müvekkiline ciro edildiğini, çekin ibrazında çek hakkında ödemeden men yasağı konulduğunun öğrenildiğini, akabinde müvekkili banka tarafından, çek iptali için açılmış olan davaya süresinde müdahale edilemediğinden çekin iptaline karar verildiğini, davaya konu çek aslı incelendiğinde çekin iptalini talep eden davalı …’ün çekte ciranta olmadığının açıkça görüleceğini, müvekkili bankanın dava dışı şirket ile aralarındaki kredi ilişkisinden dolayı adı geçen çeki ciro yoluyla devraldığını, düzgün ciro silsilesine göre meşru ve iyi niyetli hamili olduğunu belirterek, dava konusu keşidecisi … Reklamcılık olan … Bankası Topçular şubesine ait … numaralı 21/08/2014 keşide tarihli 12.900-TL bedelli çek hakkında İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/03/2015 tarih 2014/1492 Esas-2015/278 Karar sayılı kararı ile verilen iptal hükmünün ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı davaya cevap vermemiş, duruşmaya katılan davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davaya konu çekin, dava dışı … şirketi tarafından … şirketi lehine keşide edildiği, 21/08/2014 tarihli ve 12.900-TL bedelli olduğu, çekin lehdar-ciranta … tarafından … adına olan cirodan sonra akabinde davacı banka tarafından takasa sunulduğu ve muhatap banka tarafından iptal kararı nedeniyle işlemsiz olarak iade edildiği, çekin aslının dosyaya sunulduğu, muhatap bankanın cevabi yazısında, çekin 21/08/2014 tarihinde davacı banka tarafından takasa sunulduğu, ancak ödeme yasağı bulunması nedeniyle işlem yapılmadığının bildirildiği, çekin iptaline ilişkin kararlar ilam niteliğinde olmayıp tespit niteliğinde olduğu, ciro silsilesinin düzgün olduğu ve davacı tarafından takasa ibraz edildiği, ayrıca çekin aslının da bulunduğu dikkate alındığında çeke ilişkin verilen iptal kararının kaldırılmasının gerektiği, davalı tarafın çekin ön veya arka yüzünde yer almadığı, buna rağmen çek iptali davası açarak eldeki davanın açılmasına sebebiyet verdiği ve aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili; müvekkili tarafından …Anadolu … ATMnin … esas sayılı dosyasına konu edilen çekin, müvekkili uhdesinde ve fakat cirolanmamış iken kaybolduğunu, dolayısıyla çekte müvekkilinin ciro ve imzasının yer almamasının aleyhine değerlendirilemeyeceğini, dava konusu çekte ödeme yasağı bulunduğu yazılı olduğundan çekin ibraz tarihinde bu durumun davacı banka tarafından bilindiğini, iptal kararının ise çekin ibrazından yaklaşık 7 ay kadar sonra verildiğini, davacı bankanın yargılama sürecinde dosyaya müdahil olmadığını,çek istirdat davası prosedürünü işletmeyen ve davaya müdahale etmeyen ve dolayısıyla davanın açılmasına sebebiyet veren tarafın davacı banka olmasına rağmen, mahkemece müvekkili aleyhine yargı gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, yine mahkemece hükmün ilgili kısmının ortadan kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken iptaline karar verilmesinin de doğru olmadığını belirterek, kararın kaldırılarak yargı giderinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, kıymetli evrakın zayii nedeniyle iptaline ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir. Kıymetli evrakın iptaline dair verilen karar, davanın hasımsız olarak açılıp görülmesi nedeniyle maddi hukuk bakımından kesin hükmün sonuçlarını doğurmaz. Bu itibarla ne senedin keşidecisini ne de yapılan ilana rağmen dava dosyasına ibraz edememiş olan senet hamilini bağlamaz. Ancak iptal kararı senedin teşhis fonksiyonunu ortadan kaldıracağından, artık zayi nedeniyle iptaline karar verilen senedi elinde bulunduran senet zilyedinin, keşideciye müracaat ederek senet bedelinin kendisine ödenmesini istemesi mümkün olmadığı gibi, keşidecinin de iptal kararı ibraz edilen senedi ödemekten kaçınması gerekir. Ne var ki senet zilyedinin senedin meşru hamili olduğunu iddia ederek, iptal kararını ortadan kaldırtıp senede dayalı haklarına kavuşması, bir başka deyişle senede dayanarak ödeme talebinde bulunması mümkündür. (Yargıtay 11 HD 2001/5674 esas – 2001/8724 karar sayılı ilamı). Hasımsız olarak açılan davalar sonucu tesis edilen çek iptali kararlarının iptaline ilişkin olarak açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak hukuki menfaati olanların iptal kararının iptalini dava yolu ile isteyebilmelerinin mümkün olduğu kabul edilmektedir. Yargı uygulamasında böyle bir davanın dinlenebileceği benimsenmektedir. Çekin zayi nedeniyle iptali istemi için açılan davada verilmiş bulunan iptal kararı bir ilam olmayıp tespit niteliğini taşımaktadır. Bu durumda iptal edilen çeklerin gerçek hamili olduğunu ileri sürenin, mahkemeden iptale ilişkin kararın ortadan kaldırılmasını istemesi mümkün olup böyle bir dava açmakta kural olarak hukuki menfatinin bulunduğu kabul edilmelidir. Somut uyuşmazlığa konu … Bankası Topçular Şubesine ait 21/08/2014 keşide tarihli, … numaralı, keşidecisi … olan 12.900-TL bedelli çekin zayi nedeniyle iptali istemiyle davalı tarafından İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1492 esas sayılı dosyasında dava açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile çekin iptaline karar verildiği, ancak davacı tarafından çekin 21/08/2014 tarihinde ibrazında mahkeme kararı nedeniyle işlem yapılmayarak davacıya iade edildiği, çek aslının yargılama sırasında dosyaya da ibraz edildiği, dolayısıyla çekin zayi olmadığı anlaşılmakla, mahkemece daha önce verilmiş iptal kararının iptaline karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davacı banka tarafından zayii nedeniyle çek iptaline ilişkin İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1492 esas sayılı dosyasında müdahale talep edilerek temyiz yoluna başvurulmuşsa da, davada taraf sıfatı bulunmadığından bu istemi reddedilmiştir. Bu durumda davacının işbu davaya sebebiyet verdiğinden söz edilmesi de mümkün değildir. Açıklanan nedenlerle, istinaf nedenleri yerinde olmayan davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 59,30-TL istinaf karar harcından davalı tarafından peşin yatırılan 44,40- TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davalı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, davacı tarafından yapılan 9-TL istinaf yargı giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.30/12/2021