Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1718
KARAR NO: 2022/54
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/04/2019
NUMARASI: 2014/531 Esas 2019/471 Karar
DAVA: Tazminat (Uluslar Arası Hava Taşımacılğı Kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 25/01/2022
Davanın kısmen kabul-kısmen reddine ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacılar vekili; 23.03.2014 tarihinde Atatürk Havalimanı Dış Hatlar terminalinde aralarında müvekkillerinin de bulunduğu 15 kişilik dalış grubunun, Maldivler’e 01:10’da kalkacak olan … sefer sayılı THY uçağı için check-in işlemleri ve bagaj yerleştirme işlemlerini yapmak amacıyla sıraya girdiklerini, ekip içerisindeki bir arkadaşlarının spor ekipmanlarının bazı uçuşlarda ayrıca yük sayılmaması sebebiyle dalış çantalarının ücretsiz taşınıp taşınamayacağını kendi check-in işlemlerini yapan görevli personele sorduğunu, görevli şahsın bu konuda herhangi bir bilgisinin olmadığını söyleyerek 2 yan deskte çalışan görevlinin bu konuyu başka bir görevliye ilettiğini ve merkezi arayarak konu ile ilgili bilgi almasını istediğini, daha sonrasında grubun çoğu yolcunun işlemleri tamamlayıp pasaport kontrolüne yöneldikleri esnada desk personeli görevli …’nun ayağa kalkarak sert bir üslupla “bunlar ücret ödemeliymiş dalış çantaları için, bunlardan ücret alınacak, durdurun bunları” şeklinde sesini yükselterek hitap ettiğini, bunun üzerine müvekkili …’un “hanımefendi siz bize sesinizi yükselterek bunlar diye hitap edemezsiniz” dediğini ve kendilerine “bunlar” şeklinde hitap edilmesinin çok yanlış bir üslup olduğunu beyan ettiğini, akabinde …’un kendisini şikayet edeceğini bu yüzden adını soyadını söylemesini istediğini, ancak şahsın ismini vermeyeceğini, kendisinin burada olduğunu kime isterse şikayet edebileceğini söylediğini, müvekkilinin yetkili birisini çağırmalarını istediğini, bu sırada … ismindeki personelin geldiğini ve müvekkili …’un kendisine … personeline bu tarz bir konuşmanın yakışmadığını söylemesi üzerine … isimli şahsın üzerindeki ceketi çıkararak “dışarıya gelin de orda görüşelim” şeklinde bağırarak müvekkillerinin grubundaki erkekler ile dışarıya kavga edeceğini eli ile “dışarı gelin hadi” şeklinde ifadeler kullanarak belirttiğini, ayrıca yine … isimli şahsın müvekkillerine görevli …’nun sırf başörtülü diye kendisine böyle davranıyorsunuz şeklinde asılsız suçlamalarda bulunduğunu, müvekkillerinin hiçbir şekilde …’nun başörtüsü hakkında bir yorumda veya beyanda bulunmadığını, daha sonrasında müvekkilleri … ve … pasaport işlemlerini tamamlayarak gatelerin bulunduğu yere geçtiğinde, müvekkili … ve … ise pasaport işlemlerini tamamlama aşamasında iken … isimli görevlinin şikayette bulunduğunu ve uçağa binemeyeceklerini öğrendiklerini, müvekkilleri …’a ve …’e de pasaport işlemleri yapılıp gatelerin olduğu yere geçtikten sonra uçağa binemeyecekleri söylenerek, sanki suçluymuş ya da kaçaklarmış gibi yetkili biri gözetiminde pek çok yolcunun gözü önünde tekrar pasaporttan geçirtilerek yukarı çıkartıldıklarını, tüm yaşanan olaylar sonrasında dalış ekibi liderinin de içinde olduğu 4 kişinin uçağa bindirilmediğini ve geri kalan 11 kişinin de tur lideri olmadan gittiklerini, müvekkillerinin mağdur olarak maddi ve manevi zarara uğradığını, yaşanan olaylar neticesinde kendilerini oldukça kötü hissettiklerini, hem bedensel hem de ruhsal anlamda büyük bir çöküş yaşadıklarını belirterek, her bir davacı için 2.000-TL maddi tazminat ile her bir davacı için 5.000-TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davacıların iddialarının gerçeğe aykırı olduğunu, Hava Ulaşımını Kolaylaştırma Yönetmeliğinin 4/s maddesi ile Yer Hizmetleri Ek Kitabının 1.5.18 maddeleri kural dışı (asi) yolcunun tanımlandığını, kural dışı yolcunun seviyesine göre yolcu hakkında kural dışı yolcu raporu düzenlenerek yolcunun uçuşa kabul edilmeyebileceğini, 23.03.2014 günü davacıların 24.03.2014 tarihinde icra edilecek … sayılı Istanbul-Maldivler seferi için … personelinin görev yaptığı kontuara müracaat ettiklerini, 24.03.2014 tarihli kural dışı yolcu raporunda; … personeli görevlisi, dalgıç eşyaları taşıyan davacıların bu eşyalarının serbest taşıma bagaj hakkını geçmesinden ötürü fazla bagaj ücreti tahsil edilmesi gerektiğini davacılara bildirmesi üzerine davacılar, … personeli yolcu hizmetleri memuru …’na “türban taktığınız için fazla bagaj ücreti talep ediyorsunuz THY’yi siz batırdınız” şeklinde yakışıksız ifadelerde bulunarak sözlü taciz edip görevli personelin üzerine yürüdüklerini, davacı yolcuların görevli memura yolcu-memur ilişkisinin haricinde bir konuda diyaloga girmeleri, hem de bu konuşmayı memuru taciz ve tahkir eder seviyede yapmaları neticesinde uçuştan men edilmeleri halinde müvekkili THY’ye atfedilecek bir kusurun olmadığını, davacıların bu duruma kendi kusurları ile sebebiyet verdiklerini, davacıların fazla bagaj ücretini ödeyerek yolculuklarına devam etmeleri ve memur ile başkaca bir diyolağa girmemeleri halinde diğer yolcular gibi seyahatlerini gerçekleştireceklerinin muhakkak olduğunu, davacıların maddi zararı bulunmadığından maddi tazminat talep edilemeyeceğini, manevi tazminat talep şartlarının da oluşmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davacılar … ve …, uçuşun gecikmeli yapılması nedeniyle karşılıklı kusurlu sayılmış olduğundan, yapılan hesaplamalarda %50 müterafık kusur indirimi yapıldığı, tazminat bedeli olarak 600-Euro ve bir gecelik otel konaklama masrafı olan 31,41-Euro’nun maddi tazminat talebinde hesaplamada esas tutulduğu, başkaca maddi zarar ispatlanamadığından reddedildiği, tur başkanı olan …’ ile …’ın haksız yere uçuşunun davalı tarafından engellenmesi nedeniyle gerek Maldivler’e gidemeyen davacılar ve gerekse diğer arkadaşları üzerinde manevi üzüntü, gerginlik yaşandığı, olayın oluş şekli, hak ve nesafet gözetildiğinde davacılar … ve … yönünden manevi tazminat davasının kısmen kabulünün gerektiği, diğer davacılar yönünden ise manevi tazminat davasının reddinin gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davacılar … ve … için ayrı ayrı 873,50-TL, davacılar … ve … için ayrı ayrı 1.947-TL maddi tazminat ile davacı … ve …’in manevi tazminat davasının reddine, davacılar … ile … için ayrı ayrı 5.000’er TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili; davacıların, fazla bagajları nedeniyle görevi gereği ek ücret talep eden görevliye sözlü tacizleri nedeniyle uçuştan men edilmeye kendi davranışları ile sebebiyet verdiklerini, ceza mahkemesi kararı ile de kural dışı yolcu oldukları hakkında tereddüt kalmadığını, bu nedenle davacıların maddi tazminat talebinin reddi gerektiğini, müvekkili tarafından mevzuata uygun hareket edildiğini, davacıların seyahatlerini gerçekleştirememesinin sebebi diğer davacılar olduğundan, manevi tazminata hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, ayrıca hükmedilen manevi tazminatın fahiş olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacıların, İstanbul-Maldivler seyahatinde kural dışı yolcu kabul edilerek uçuşa kabul edilmemeleri nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda; davacıların davalı THY’nin İstanbul-Maldivler uçağına binmek üzere … görevlisinin bulunduğu kontuarda check-in işlemlerini yaptırdıkları sırada gruptan bir yolcunun dalış ekipmanlarından ayrıca ücret alınıp alınmayacağını sorması üzerine, … personeli …’nun yetkiliye sorarak ücret alınacağını söylediği, yolcuların pasaport kontrolüne yöneldikleri sırada bu görevlinin “bunlardan ücret alınacak, bunları durdurun” şeklinde hitap etmesi üzerine davacı …’ın bu şekilde hitap edemeyeceğini söylediği, bunun üzerine davacı …’ın görevliye baş örtülü olması nedeniyle kendilerinden ücret istediğini söylediği, yetkili olarak olay yerine gelen …’ın ise üzerindeki ceketi çıkararak “dışarı gelin, görüşelim” şeklinde davacılara seslendiği, yaşanan olay nedeniyle davacıların pasaport kontrolünden çıkarıldığı ve kural dışı yolcu tutanağı düzenlenerek davacıların uçuşa alınmadıkları, ancak davalı tarafından bir gün sonraki uçuşa alınarak seyahatlerinin bir gün gecikmeli olarak gerçekleştirildiği, olay nedeniyle başlatılan soruşturmada davacılar … ve … hakkında ek takipsizlik kararı verildiği, açılan kamu davasında ise … görevlisi …’ın hakaret ve basit tehdit, davacılar … ve …’ın ise hakaret suçundan cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Öncelikle maddi tazminata ilişkin olarak, HMK’nun 341/2 ve Ek-1 maddeleri gereğince 01.01.2019 tarihinden itibaren miktar veya değeri 4.400-TL’yi geçmeyen malvarlığı davalarına ilişkin kararlar kesindir. Somut olayda davacılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunması nedeniyle kesinlik sınırının her bir davacı bakımından hükmedilen tutarlar üzerinden belirlenmesi gerekmekle; kabul edilen maddi tazminat miktarının (873,50-TL ve 1.947-TL) kesinlik sınırı içinde olduğu anlaşılmakla; davalı vekilinin maddi tazminata ilişkin istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiştir. Somut olayda; davacılar … ve …’ın … yer personeline yönelik sözlü veya fiili bir eylemlerinin bulunmamasına, soruşturma dosyasında da haklarında ek takipsizlik kararı verilmesine rağmen, aynı uçuşa dahil diğer davacılar olan arkadaşları … ve …’ın eylemleri nedeniyle adı geçen davacıların da uçuşa kabul edilmedikleri, bir gün sonraki uçakla uçuşun gerçekleştirildiği sabittir. Bu nedenle dalış için yurt dışına gitmek isteyen davacıların mağdur oldukları ve bu nedenle üzüntü yaşayarak manevi zarara uğradıkları sonucuna varılmıştır. Bu durum, mal varlığı zararı olmaktan öte davacıların kişisel haklarına saldırı niteliğinde bulunduğundan manevi tazminatı gerektirmektedir. Diğer yandan manevi tazminat takdir edilirken mahkemece; tarafların ekonomik durumu ve duyulan manevi üzüntü ve elemin derecesi dikkate alınarak, özellikle takdir edilen miktarın tarafların ekonomik ve sosyal durumu, tazminat yükümlüsünün aşırı yük altına sokulmaması, hissedilen manevi zararı düzeltecek teselli ve ruhi tatmini sağlayacak kadar olması gereklidir. Somut olayın açıklanan niteliği ve açıklanan kıstaslar dikkate alındığında, davacılar … ve … için takdir edilen 5.000-TL manevi tazminat yüksek olup, 2.000-TL tutarında bir manevi tazminata hükmedilmesi somut olayın özelliklerine ve hakkaniyet kurallarına uygun görülmüştür.Açıklanan nedenlerle; davalı vekilinin maddi tazminata ilişkin hükme yönelik istinaf başvurusunun HMK’nın 346/1 maddesi uyarınca usulden reddine, davacılar … ve … lehine 5.000-TL manevi tazminata hükmedilmesi doğru değil ise de, yapılan hata/eksiklik yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, davalı vekilinin manevi tazminata ilişkin hükme yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, “davanın kısmen kabulü ile ilk hükmün kesinleşen kısımlarının tekrarı ile davacılar … ve …’ın manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile her bir davacı için ayrı ayrı olmak üzere 2.000-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine” karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1- Davalı vekilinin maddi tazminat istemine yönelik istinaf başvurusunun HMK 346/1,352 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE, 2-Davalı vekilinin manevi tazminat istemine yönelik istinaf başvurusunun KABULÜNE, Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/531 Esas – 2019/471 Karar sayılı 18/04/2019 tarihli kararının, HMK.’nun 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın kısmen kabulüne, 1-Maddi tazminat istemi yönünden; a)Davacı … ve … yönünden açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulüne, hesap edilen 1.747-TL tazminatın (600-euro 2,75-TL’den 1.650-TL ve 31,41-euro 3,08-TL’den 97-TL) tazminatına tarafların olayın oluşundaki mutarafık kusurlu hareketleri nedeniyle takdiren %50 indirim yapılarak 873,50-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan tahsili ile ayrı ayrı davacılara ödenmesine, fazla istemin reddine, b)-Davacılar … ve … yönünden maddi tazminat davasının kısmen kabulüne, hesap edilen 1.947-TL tazminatın (600-euro 3,08-TL’den 1.850-TL ve 31,41-euro 3,08-TL’den 97-TL)dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan tahsili ile davacılara ayrı ayrı ödenmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat isteminin reddine, c)-Davacılar … ve … yönünden manevi tazminat isteminin reddine, d)-Davacılar … ve … yönünden Manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne, herbir davacı için ayrı ayrı 2.000-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalıdan tahsiliyle davacılara ayrı ayrı ödenmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine ” İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 658,57-TL nispi karar ve ilam harcından mahkeme veznesine yatırılan 482,55-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 176,02-TL’nin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına, Davacılar tarafından yatırılan peşin harçlar toplamı 515,90-TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, Davacılar tarafından yapılan 1.500-TL bilirkişi ücreti ve 173,45-TL posta masrafı olmak üzere 1.673,45-TL yargı giderinin davanın kabulü oranında hesaplanan 566-TL’sinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafından yapılan 150-TL posta masrafının davanın reddi oranında hesaplanan 93-TL’sinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına, Davacılar vekili için maddi tazminat yönünden takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, Davalı lehine maddi tazminat yönünden takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, Davacılar vekili için manevi tazminat yönünden takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, Davalı lehine manevi tazminat yönünden takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, Talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine” Davalı tarafından yatırılan 108,40-TL peşin istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine, Davacılar tarafından yapılan 29,70-TL istinaf yargı giderinin davanın kabulü oranında hesaplanan 11-TL’sinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafından yapılan 45,10-TL istinaf yargı giderinin davanın reddi oranında hesaplanan 28-TL’sinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.25/01/2022