Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1535
KARAR NO: 2021/1848
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/02/2019
NUMARASI: 2015/721 Esas 2019/96 Karar
DAVA: Ayıplı Ürünün Benzeri ile Değişmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 09/12/2021
Davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin kararın davacı ve davalı … A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA:Davacı vekili; davacının 05.08.2013 tarihinde …model fotokopi makinesini davalı …Ltd. Şti.’den 11.328-TL bedel ile satın aldığını, ürünün alımı aşamasında hangi amaçla kullanılacağının özellikle belirtildiğini, ürün alındıktan sonra devamlı sorun çıkardığını, sözlü talepler ile ürünün onarım ve çalıştırılmasının yapılmaması üzerine sorunların giderilmesi için Üsküdar … Noterliği’nin 16.09.2014 tarih… sayılı ihtarnamesinin keşide edildiğini, işbu ihtardan sonra davalıların müvekkilinin haklı olduğunu kabul etmelerine rağmen bir çözüm üretmediklerini, problemin drum ve tonerlerinin tam bitmeden azaldığında meydana geldiğinin belirtilmesi üzerine… Ltd. Şti. firmasından 03.02.2015 tarihinde yeni Drum ..ve … alınmasına rağmen makinenin düzelmediğini, aksine çok daha bulanık ve çizikler içerisinde baskı verdiğini, davalılardan …A.Ş.’nin makinenin değişeceğini ve yeni makine verileceğini belirttiğini, davalı şirket yetkililerinin kendi önerileri ile satın alınan cihazın yetersiz olduğunu, üst model bir cihazın alınması gerektiğini ve bunun bedelin 65.000-TL olduğunu belirterek yeni bir cihaz satmaya çalıştıklarını, ürünün çalışmaması sorununun yaklaşık 1 yıldan beri devam ettiğini belirterek müvekkili şirkete satılan fotokopi makinesinin ayıplı olması nedeniyle, öncelikle aynı model ve renkte yeni bir ürün ile değiştirilmesine, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde ayıplı ürünün iade alınarak ürün bedeli olarak ödenen 11.328-TL ile ürün içinde kullanılmadan kalan tonerlerin bedeli 1.504,50-TL olmak üzere toplam 12.832,50-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: 1-Davalı …Ltd. Şti vekili; davacının bahsi geçen fotokopi makinesini müvekkili şirketten satın aldığını, bunun dışında sarf malzemesi haricinde herhangi bir yedek parça fatura edilmediğini, davacı ile çalışılan dönemde makine ile ilgili herhangi bir problemle karşılaşılmadığını, makinenin çekim adetlerinin ve ayrıca ekte bulunan teknik servis formlarının bu iddiaları desteklediğini, davacı şirketin daha sonraki süreçte çalıştığı firmadan yeterli desteği alamadığını ifade edip makinasında sorun olduğunu bildirdiğini, bu hususta üretici firma…A.Ş.’ye müracaat edildiğini, yapılan kontrollerde cihazda herhangi bir problem tespit edilmediğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. 2-Davalı…A.Ş.vekili; davacı şirketin şikayeti nedeniyle davacı adresine 22.10.2014 tarihinde … şirketi teknik ekibi tarafından ziyaret yapıldığını, yapılan kontrol neticesinde hiçbir teknik arızaya rastlanılmadığını, davacının kullanımına bağlı olarak cihazdan beklenen sonuç için sarf malzemelerinin ömrü içerisinde değiştirilmesi gerektiğinin bildirildiğini, bu bildirime rağmen davacının ürünün garanti süresi içerisinde olduğundan bahisle sarf malzemelerinin servis ekibi tarafından temin edilmesini talep ettiğini, kullanım miktarına bağlı olarak değişmesi gereken sarf malzemelerinin garanti kapsamı dışında olduğunu, ürünün teknik özellikleri incelendiğinde orta seviye ofis kullanımı için tasarlandığını, yerinde yapılan ziyarette ürünü standart ofis kullanımı dışında, şirket faaliyet alanları ile ilgili olarak ürün kapasitesinin üzerinde mal üretimi ile ilgili olarak kullanıldığının gözlemlendiğini, yapılan ziyarette ürünün çalıştırıldığı ortamın son derece rutubetli bir ortam olduğunu ve bu durumun cihazın çalışmasına olumsuz etki yapabileceğinin davacıya iletildiğini, makinede kullanıma bağlı olarak kullandıkça tüketime ve aşınmaya bağlı olarak ömürlü parça, malzeme ve aksamlar bulunduğunu, davacının yoğunlukla broşür gibi pazarlama materyalleri baskısı aldığını, bu baskıların da sayfa doluluk oranı %5 oranından yüksek olduğunu, belirtilen değerlerin gerektirdiği sarf malzemeleri ve yedek parçaların temin edilmesinin ürünü kullanan tüketicilerin sorumluluğunda olduğunu, yapılan ziyarette makine baskı kalitesinin normal olduğunun ve herhangi sorun bulunmadığının tespit edildiğini, davacının üründe hata veya ayıp iddia etmesinin hukuken kabul edilemez olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, fotokopi makinesinin ayıplı olduğu, davacı tarafın seçimlik haklarından öncelikle satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesinin olmadığı takdirde satılanın geri alınarak sözleşmeden dönme hakkını kullandığı, her ne kadar davalı …A.Ş. vekili tarafından davaya konu fotokopi makinesinin son iki yıldan beri üretilmediği beyan edilmiş ise de bu durumun davacı vekilince kabul edilmediği, fotokopi makinesinin yenisinin bulunup bulunmadığı hususunun infaza ilişkin olması nedeniyle bu aşamada cihazın mislinin bulunup bulunmadığının araştırılmasına gerek olmadığı, zira talebin terditli olması nedeniyle hükmünde terditli olacağı, bu kapsamda infaz aşamasında mislinin bulunmadığı anlaşılan cihazın iadesi ile bedelinin talep edilmesinin mümkün olduğu, bu nedenle davanın öncelikle cihazın misli ile değiştirilmesi olmadığı takdirde cihaz iade edilerek davacıya bedelinin iadesi sureti ile kabulü gerektiği, davacı tarafça uygulanacak faiz türünün belirtilmemiş olması nedeniyle alacağa yasal faiz uygulanması gerektiği, davacı tarafça ürün içerisinde kalan tonerlerin bedelinin ödenmesi talep edilmiş ise de tonerlerin sarf malzemesi olması ve ayrıca artan tonere ilişkin bir israf bulunmaması nedeniyle bu yöndeki davanın yerinde olmadığı gerekçesiyle davaya konu 05/08/2013 tarih ve … nolu irsaliyeli fatura ile davalı …Ltd. Şti.’den alınan …Marka ve Model fotokopi makinesinin imkan bulunması halinde ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde TBK.nun 227/1 maddesi uyarınca davaya konu fotokopi makinesinin satıcıya iade edilmesi kaydı ile satış bedeli olan 11.328- TL’nin iade tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ :1- Davacı vekili; Davalı …A.Ş. tarafından, dava konusu fotokopi malın aynısının üretilmediğinin belirtilmesine rağmen, mahkemece bu malın ayıpsız benzerinin bulunup bulunmadığının araştırılmadığını, davalı … A.Ş. tarafından da bu hususta açıkça beyanda bulunulmadığını, bu nedenle mahkemece verilen kararının infazının imkansız hale geldiğini, öncelikle mahkemece dava konusu cihazın ayıpsız olarak aynısı ve bir benzeri ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığının araştırılmasından sonra diğer seçimlik taleple ilgili karar verilmesi gerektiğini, mahkemece faize dava tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekirken cihazın iade tarihinden itibaren hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davalının temerrüde düştüğü tarihin müvekkilinin ayıp ihbarında bulunduğu tarih olduğunu, çünkü malın en başından beri ayıplı olduğunu, her iki tarafın tacir olması ve uyuşmazlığın ticari işten kaynaklanması nedeniyle avans faizi uygulanması gerekirken yasal faiz uygulanmasının da yerinde olmadığını, kullanılmayan toner bedelinin müvekkilinin maddi zararını oluşturduğunu, davalının kusurlu davranışı ile alınmasına sebebiyet verdiği toner bedelini ödemesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 2-Davalı…A.Ş. vekili; Dava konusu ürünün aynısının üretilmemesi nedeniyle fiili imkansızlık bulunduğunu, davacının sonradan davasını genişleterek benzer ürünle değişim talebinin yerinde olmadığını, davacı tarafından keşide edilen ihtarname içeriğinde ürünün satın alındığı 05/08/2013 tarihinden itibaren sorunlu olduğunun belirtildiğini, fakat davacının 1 yıl 41 gün süre sonra ihbarda bulunması nedeniyle hak düşürücü sürenin dolduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE:Davacı vekili, davalı …A.Ş.’nin üretici, diğer davalının satıcısı olduğu fotokopi makinesinin ayıplı olduğu iddiasıyla, ayıplı malın ayıpsız misli ile değişimini olmadığı takdirde ayıplı mal bedeli ile alınmak zorunda kalınan toner bedelinin ödenmesini talep etmiş, davalılar ise dava konusu fotokopi makinesinin ayıplı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, bilirkişi vasıtasıyla yapılan incelemede dava konusu fotokopi makinesinin ayıplı olduğunun tespit edilmesi üzerine, fotokopi makinesinin imkan bulunması halinde ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde fotokopi makinesinin satıcıya iade edilmesi kaydı ile satış bedeli olan 11.328-TL’nin davacıya iadesine hükmolunmuştur. Her ne kadar davalı ..A.Ş. ayıp ihbarının süresinde olmadığını ileri sürmekte ise de davalı …A.Ş. dava konusu fotokopi makinesinin üreticisi olup dava konusu ürün davalı …A.Ş. tarafından 2 yıl süre ile garanti altına alınmıştır. Davanın da garanti süresi içerisinde açıldığı anlaşıldığından davalı …A.Ş. vekilinin aksi yöndeki istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Yine bahse konu fotokopi makinesinin satın alınmasından sonra ortaya çıkan baskı kalitesindeki bozukluğun üretimden kaynaklandığı ve gizli ayıp niteliğinde olduğu bilirkişi raporlarıyla sabit olduğundan, garanti veren davalı … A.Ş. ile davalı satıcı …Ltd. Şti’nin ayıptan dolayı sorumlu tutulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Tarafların diğer istinaf nedenlerine gelince, davacının dava dilekçesindeki talebi fotokopi makinesinin ayıpsız misli ile değişimi, bunun mümkün olmaması halinde ise bedelinin iadesine hükmedilmesi yönündedir. Davacının talebi terditli dava mahiyetindedir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 227. maddesinde alıcıya tanınan haklar yenilik doğurucu yani tüketilen haklardan olup alıcı bunlardan ancak birini kullanabilecek, başka bir anlatımla terditli olarak talepte bulunamayacaktır. Diğer taraftan 6100 sayılı HMK 297. maddesinde; hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Buna göre; hükümlerin çelişkiden uzak ve infaza elverişli olması, gerçeğe ve hukuka uygun bir karar verilmesi gerektiği gibi, terditli biçimde karar tesis edilmesi de mümkün değildir. HMK’nun 111/1. maddesi ile terditli dava açılması yönünde bir düzenleme yapılmış ise de, aynı hükmün 2. fıkrasında açıkça “Mahkeme, davacının asli talebinin esastan reddine karar vermedikçe, fer’i talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz.”denilmiştir. Mahkemece, fotokopi makinesinin imkan bulunması halinde ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde fotokopi makinesinin satıcıya iade edilmesi kaydı ile satış bedelinin davacıya iadesine karar verilmiş ise de HMK’nun 111/2. ve 297/2. maddeleri ile yasa koyucu tarafından, terditli bir şekilde hüküm kurulmasına cevaz verilmemiş olup; karar bu hali ile infaz kabiliyeti taşımamaktadır. Somut olaya emsal olabilecek bir Yargıtay İlamında “Davacı, dava konusu aracın gizli ayıplı olduğu gerekçesiyle misli ile değişimine bunun mümkün olmaması halinde ise sözleşmenin iptali ile araç için ödenen bedelin iadesine karar verilmesini talep etmiştir. Bu şekilde terditli olarak taleplerini ileten davacının öncelikli talebi dava konusu ayıplı ürünün misli ile değişimi yönünde olup; İİK’nun 24. madde hükmünün varlığı karşısında dava konusu aracın (somut olayda fotokopi makinesinin) üretilmemesi davacının terditli taleplerinden öncelikli olanın hüküm altına alınmasına engel teşkil etmemektedir (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 30/06/2020 tarihli, 2017/9123 E. 2020/5506 K. Sayılı kararı).Buna göre aynı model fotokopi makinasının üretilmemesi ayıpsız benzeriyle değiştirme talebine engel teşkil etmemektedir. Bu itibarla, mahkemece davacının dava konusu fotokopi makinesinin ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine dair asıl talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde terditli hüküm tesisi doğru olmamıştır. Davacı ve davalı …A.Ş. vekilinin buna ilişkin ileri sürdüğü istinaf sebebi yerinde görüldüğünden yapılan hata/eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden davacı ve davalı …A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, davacının birincil talebi kabul edildiğinden terditli talebinin değerlendirilmesine yer olmadığına, davaya konusu fotokopi makinesinin ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine, dair yeniden hüküm verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı ve davalı …A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/02/2019 Tarih 2015/721 Esas 2019/96 Karar sayılı kararın HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın KABULÜNE; davaya konu 05/08/2013 tarih ve … nolu irsaliyeli fatura ile davalı …Ltd. Şti.’den satın alınan … marka ve model fotokopi makinesinin ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine” İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 876,58-TL nispi karar ve ilam harcından peşin yatırılan 219,15-TL harcın mahsubu ile bakiye 657,43-TL’nin davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından peşin yatırılan 260,25-TL harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafından yapılan 800-TL bilirkişi ücreti, 352,50-TL posta ücreti olmak üzere toplam 1.152,50-TL yargı giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Davalılar tarafından yapılan masrafların kendi üzerlerinde bırakılmasına, Davacı vekili için takdir olunan 5.100-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine”İstinaf yoluna başvuran davacı ve davalı …A.Ş. tarafından yatırılan peşin istinaf karar harcının (Davacı 193,46-TL davalı …A.Ş. 193,40-TL ) istek halinde kendilerine iadesine, Davacı tarafından yapılan 118,10-TL posta masrafının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.09/12/2021