Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1465
KARAR NO: 2021/1924
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/02/2019
NUMARASI: 2015/1100 Esas – 2019/186 Karar
DAVA: Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 23/12/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen kararın davalı …bank A.Ş vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA:Davacı vekili; müvekkilinin dava dışı … Tic. Ltd. Şti. ile arasında kurulan ticari ilişki kapsamında davalı bankalarca dava dışı şirkete verilen çeklerin müvekkkiline ödenmemesi üzerine zarara uğradığını, bu kapsamda müvekkili tarafından dava dışı şirket hakkında icra takipleri başlatıldığını, aciz vesikaları düzenlenerek Ankara 5. İcra Ceza Mahkemesi’nin 2011/55 esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama neticesinde dava dışı şirketin ortakları hakkında adli para cezası verildiğini, kararın Yargıtay tarafından onanarak kararın kesinleştiğini, şirketin mali durumunun bozulmasına rağmen çek karnesi almaya devam ettiğini, ancak bankaların araştırma yükümlülüğünün bulunduğu halde gerekli dikkat ve özeni göstermediklerini, bu kapsamda da oluşan zarardan davalıların sorumluluğu bulunduğunu belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik davalı … Bankası A.Ş.’den 500-TL, davalı … bank A.Ş.’den 500-TL zararın faiziyle birlikte tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı …bank A.Ş. vekili; müvekkili bankaya dava dışı …. Ltd. Şti. tarafından çek karnesi teslim edilirken yasal mevzuat kapsamında gerekli belge ve bilgilerin talep edildiğini, belgelerin noter onaylarının bulunduğunu, bu kapsamda çek karnesinin verildiğini, bu nedenle davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak haksız davanın reddi karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Bankası A.Ş. Vekili; müvekkili bankanın Beyoğlu şubesi müşterisi olan dava dışı …. Ltd. Şti.’e verilen çeklerle ilgili olarak müvekkili kurumca gerekli araştırmalar yapılması neticesinde çek karnelerinin verildiğini, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek müvekkili banka hakkındaki haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, somut olayda davalı bankaların dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’ne çek karneleri vermeleri ve çeklerin karşılıksız çıkması üzerine gerekli işlemleri zamanında yapmamaları nedeniyle kusurlarının bulunduğu, buna karşılık garantili çekler dışında muhatap bankanın çek bedelinin tamamından sorumlu tutulamayacağı, zararın oluşmasında davacının da müterafik kusurunun bulunduğu, TBK.’nın 52/1. Maddesi gereğince oluşan zarar nedeniyle %50 oranında indirim yapılması gerektiği, bunun sonucunda davalı … Bankasının sorumluğunun 13.318,75-TL ve davalı … bank’ın sorumluluğunun 50.545,70-TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 500-TL’ye dava tarihinden 12.818,75-TL’ye ıslah tarihinden olmak üzere avans faizi işletilerek davalı … Bankası A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine, 500-TL’ye dava tarihinden, 50.045,70-TL ye ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalı …Bank A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacı vekili istinaf dilekçesinde; hükmedilen alacak yönünden faize dava tarihinden hükmedilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı …bank A.Ş. Vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, 22/09/2017 tarihli bilirkişi raporunda çeklerin karşılıksız çıkması ile müvekkili banka arasında illiyet bağı kurulamadığının açıkça belirtildiğini, yine çek karnesinin verildiği tarihte şirketin durumunun iyi olduğunun, çek karnesi verildikten sonra şirketin durumunun bozulduğunun 22/09/2017 tarihli bilirkişi raporuyla açıkça tespit edildiğini, dava konusu uyuşmazlığın adam çalıştıranın sorumluluğu ile ilgisi olmamasına rağmen mahkemenin gerekçesinin adam çalıştıranın sorumluluğuna dayandırıldığını, çünkü adam çalıştıranın sorumluluğunun sözleşme dışı bir sorumluluk hali olduğunu, mahkemece iki rapor arasındaki çelişkinin giderilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacı, dava dışı …Ltd. Şti.’den aldığı davalı bankalara ait çeklerin karşılıksız çıkması nedeniyle uğradığı zararda davalı bankaların kusuru bulunduğu gerekçesiyle zararının davalı bankalar tarafından tazminini talep etmekte olup; uyuşmazlık, davacının karşılıksız çıkan çeklerden dolayı zarara uğramasında davalıların kusurlu olup olmadığı, kusurlu ise davacının zararını tazmin etmesi gerekip gerekmediği hususundadır. Davacı tarafından dava dışı …Ltd. Şti. hakkında … Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasında davalı … Bankasına ait 14/08/2008 tarihli 25.000-TL bedelli çeke istinaden başlatılan icra takibinde 05/11/2010 tarihinde 26.637,50-TL alacak için borç ödemeden aciz vesikası verilmiştir. Davacı tarafından dava dışı Norm …Ltd. Şti. hakkında … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasında davalı … Bankasına ait 14/08/2008 tarihli 25.000-TL bedelli, 21/08/2008 tarihli 19.000-TL bedelli, 05/09/2008 tarihli 18.000-TL bedelli, 11/09/2008 tarihli 35.000-TL bedelli, 07/10/2008 tarihli 16.965-TL bedelli; davalı …bank’a ait 19/09/2008 tarihli 15.800-Euro bedelli çeklere istinaden başlatılan icra takibinde 05/11/2010 tarihinde toplam 101.091,41-TL alacak için borç ödemeden aciz vesikası verilmiştir. Bahse konu çeklerin karşılıksız çıktığı ihtilaf konusu değildir. 05/11/2010 tarihinde her iki icra dosyasından da aciz vesikası alındığı anlaşılmaktadır. Davalı …bank’a yazılan müzekkere cevabında ibraz edilen bilanço ve beyannamelerin çek hesabının sahibi …Ltd Şti’ne değil, …Ltd. Şti’ne ait olup, …Ltd Şti’ye çek hesabı açılırken bankaca yapılması gerekli mali araştırmaya esas belgeler ibraz edilmemiştir. 5491 sayılı Çek Kanunu’nun 2.maddesine göre bankalar çek hesabı açtırmak isteyenlerin yasaklı olup olmadığını araştırmak ve ilgili kişinin sosyo-ekonomik durumunun belirlenmesinde gerekli basiret ve özeni göstermek durumundadır. Bunun dışında çek hesabı açtırmak isteyenlerden gerekli dayanak belgeleri temin ederek bunları muhafaza etmekle de yükümlüdür. Çek hesabının açıldığı tarihte yürürlükte olan 3167 sayılı yasanın 2 ve 3 maddeleri de aynı hususlara ilişkindir. Davalı bankanın yasaklı olup olmadığı yönünde gerekli belgeler ve sosyo ekonomik durum araştırma sonuçları alınmadan ilgiliye hesap açılıp, çek karnesi verildiği, bankanın sunduğu belgelerden ve bilirkişi raporundan anlaşılmaktadır. Bu durumda, dava dışı çek keşide eden firmanın ödeme potansiyelinin üstünde borçlanmasında şirketin mali gücü hakkında gerekli araştırmaları yapmayan davalı bankanın kusurlu olduğu, asıl zarara uğrayan davacının ise ticari ilişkide bulunduğu dava dışı firmanın vermiş olduğu çeki aynı şekilde gerekli araştırmayı yapmadan almış olmasından dolayı müterafık kusurlu olduğu anlaşıldığından mahkemece davalı bankanın zarardan % 50 oranda sorumlu tutulmasına bir isabetsizlik görülmemiştir. Somut olayda davacı davayı belirsiz alacak olarak açarak dava değerini davalı … Bankası A.Ş. Yönünden 1.000-TL’den 13.318,75-TL’ye, davalı …bank A.Ş. yönünden 50.545,70-TL’ye çıkarmış, bu miktarın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir. Buna göre, davanın belirsiz alacak davası olarak açılması nedeniyle alacağın tamamına dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken (Yarg. 11. HD. 18/10/2017 T. 2016/3159 E. 2017/5499 K.), yazılı şekilde dava ve bedel artırım tarihinden ayrı ayrı faize hükmedilmesi doğru olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına, bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 13.318,75-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalı … Bankası A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine, 50.545,70-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalı …Bank A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine şeklinde yeniden hüküm tesisine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı …bank A.Ş vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1100 Esas – 2019/186 karar sayılı 27/02/2019 tarihli kararın HMK’nun 353(1)b-2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA , “Davanın KABULÜNE, 13.318,75-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalı … Bankası A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, 50.545,70-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalı …Bank A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,” İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; “Harçlar tarifesi uyarınca davalı … Bankası A.Ş.’den alınması gereken 909,80-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 27,70-TL + 923,00-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 950,70-TL harçtan davalının kabul oranına göre yapılan hesaplama neticesinde yatırılan 199,65 TL harcın mahsubu ile bakiye 710,15-TL harcın davalı … Bankası A.Ş.’den tahsil edilerek Hazine’ye ödenmesine, Harçlar tarifesi uyarınca davalı …bank A.Ş.’den alınması gereken 3.452,78-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 27,70-TL + 923-TL tamamlama harcından oluşan toplam 950,70-TL harçtan davalının kabul oranına göre yapılan hesaplama neticesinde yatırılan 751,05-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.701,73-TL harcın davalı …bank A.Ş.’den tahsil edilerek Hazineye ödenmesine, Davacı tarafından yatırılan 199,65-TL peşin harcın davalı … Bankası A.Ş.’den tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine, Davacı tarafından yatırılan 710,15-TL peşin harcın davalı …bank A.Ş.’den tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine, Davacı tarafından yapılan 3.650-TL bilirkişi ücreti, 375,30-TL müzekkere, posta, tebligat ücreti olmak üzere toplam 4.025,30-TL yargılama giderinin 839,46-TL’sinin davalı … Bankası A.Ş.’den; 3.185,84-TL’sinin davalı …bank A.Ş.’den tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine, Davacı vekili için takdir olunan 5.910,03-TL nispi vekalet ücretinin davalı …bank A.Ş.’den tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,Davacı vekili için takdir olunan 2.725-TL vekalet ücretinin davalı …Bankası A.Ş.’den tahsil edilerek davacıya verilmesine, Davalılar tarafından yapılan yargı giderinin üzerlerinde bırakılmasına,”Kullanılmayan gider avansının talep halinde yatıran tarafa iadesine, Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Davalı … bank AŞ den alınması gereken 3.452,77-TL istinaf karar harcının davalı tarafından peşin yatırılan 864-TL nin mahsubu ile bakiye 2.588,77-TL harcın davalı …bank A.Ş’den alınarak hazineye ödenmesine, Davalı …bank A.Ş tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 23/12/2021