Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/895
KARAR NO : 2018/729
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/01/2018
NUMARASI : 2017/750 E. – 2018/3 K.
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 13/06/2018
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili …. Ltd. Şti’nin … adresindeki depo ve çalışma ofisinin 11/07/2017 tarihinde saat 02:30 sularında meydana gelen ani gelişen yangın neticesinde tüm çelik konstrüksiyon ve sandwiç panellerin tutuşması nedeniyle tümüyle yandığını, şirkete ait ofis ve depo-arşiv bölümünde bulunan ticari belge ve faturaların da yangında komple yandığını, yanmayanların da söndürme faaliyetleri sırasında ıslanarak kullanılmaz hale geldiğini belirterek tüm ticari kayıt ve belgeler için zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacının, şirketin ticari defter ve belgelerinin şirket merkezinin bitişiğinde yer alan depo olarak kullanılan yerde bulunduğu, depolamanın gıda, gıda ambalajı, çocuk bezi ve peçete gibi ürünlerden oluştuğu, bilirkişi raporunda işletme yetkililerinin yangının başlangıç alanı olan kısımda çocuk bezi kolonyalı mendil gibi ürünlerin istiflenmiş olduğunu belirttiklerini, bu ürünlerde bulunan alkol türevlerinin yangını hızlandırıcı unsuru olabileceğini belirtildiği, tacirlerin yasa gereğince saklamakla yükümlü oldukları ticari defter ve kayıtların atölye ve depo gibi yerlerde muhafaza edilmesinin olağan sayılamayacağı, defter ve kayıtların şirketler yönünden önemi gözetildiğinde bunların muhafazası için daha özenli davranılması gerektiği, davacı vekilince muhasebe biriminin yeterli olmadığı beyan edilmiş ise de yangının 2017 yılında meydana geldiği, 2017 yılına ait faturaların dahi depoda muhafaza edilmesinin basiretli tacir gibi davranılmadığını gösterdiği ticari defterlerin muhafazasında kusurlu davranıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:İstinaf yoluna başvuran davacı vekili, söz konusu belgelerin alelade bir depoda değil firmanın ofis çalışma alanının bitişiğindeki raflama sistemine sahip depolama alanındaki arşiv kısmında saklandığını, 2017 yılı 3. Ayından önceki faturaların arşive gönderilmesinin müvekkilinin basiretsizliğinden değil oldukça çok sayıda olduğundan fiziken muhasebe biriminde arşivlenmesinin mümkün olmamasından kaynaklandığını, müvekkili firmanın iş hacminin ve evrak işleyişinin oldukça büyük olduğunu, muhasebe biriminde arşivleme yapılmasının fiziken mümkün olmadığını, yangının çıkmasında ve yayılmasında müvekkilinin hiçbir kusurunun olmadığının bilirkişi raporlarında da açıkça belli olduğunu, dosyada mevcut yazı cavaplarında müvekkili firma hakkında soruşturma, inceleme gibi zan altında bırakacak herhangi bir durumun olmadığının açıkça belirtildiğini, aynı yangında zayi olan belgeler ile ilgili müvekkiline ait diğer firma hakkında aynı mahkeme tarafından zayi kararı verildiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Davanın yasal dayanağı 6102 Sayılı T.T.K.’nun 82/7. Maddesidir. Bu maddeye göre: bir tacirin, saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaya uğrarsa, tacir öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.
27/07/2017 tarihinde yapılan keşif sonucu alınan 17/11/2017 tarihli rapora göre; 11/07/2017 tarihinde davacının ticari faaliyetini yürüttüğü adreste meydana gelen yangın sonucunda davacının ticari faaliyetlerini yürüttüğü yerle bitişik depo ile birlikte tesisin tamamen yandığı anlaşılmaktadır. Aynı yangında başkaca işyerlerine de sirayet ettiği anlaşılmaktadır.
Davacının ticari defter ve belgelerini çalıştığı ve faaliyetini yürüttüğü yere bitişik depoda sakladığı anlaşılmaktadır. Bu durum, davacının ticari defter ve belgelerini saklamakta özensiz davrandığını göstermez. Yangın adresinin aynı zamanda davacının ticaret sicilinde kayıtlı adresi olduğu anlaşılmaktadır. Ticari defter ve kayıtların şirket merkezinde bulunması hayatın olağan akışına uygun bir durum olup ; Çıkan yangında yanmaları nedeniyle davacıya kusur atfedilerek zayi talebinin reddine karar verilmesi dosya içeriğine yasal düzenlemelere uygun olmamıştır. Bu durumda, davacının zayi olduğunu öne sürdüğü belgelerin saklamakla yükümlü olduğu belgeler kabul edildiği takdirde tasdike tabi defterlerin tasdik edilip edilmediği, davacı hakkında bir vergi incelemesi yapılıp yapılmadığı konusunda araştırma yapılarak davacının hukuki durumu belirlenmek zorundadır. Davacı vekili tarafından bildirilen ticari defterlerin tasdik ,fatura ve sevk irsaliyelerinin basımlarına ilişkin araştırma yapılması gerekmektedir.Dava; niteliği itibariyle çekişmesiz yargıya tabi bir dava olup, davacının iddia ve delilleriyle bağlı kalınamaz. Re’sen araştırma yükümlülüğü çerçevesinde Vergi dairesi, SGK gibi diğer kamu kurumlarından araştırma da yapılarak toplanacak delillere göre bir karar verilmesi gerekirken,davacının ticari defterlerin sakanmasında özensiz olduğundan bahisle istinafa konu karar verilmiş olması, HMK.’nun 353/1-a-6 maddesi kapsamında delillerin hiç ya da gereği gibi toplanmamış olması anlamına geldiğinden, kararın kaldırılarak dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; Kocaeli 2.Asliye Ticaret Mahkemesi ‘nin 03/01/2018 Tarih 2017/750 Esas 2018/3 Karar sayılı hükmünün HMK 353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA;
“Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE, ”
İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 35,90- TL istinaf harcının istek halinde kendisine iadesine,
Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine .
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.’nun 353(1)a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.13/06/2018