Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/574
KARAR NO : 2018/1541
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/01/2018
NUMARASI : 2016/1000 Esas 2018/60 Karar
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 06/12/2018 (30/12/2018 yazım tarihli )
Davanın kabulüne ilişkin hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin çek karnesindeki çeklerden 15.000- TL bedeli 28.4.2015 keşideli çeki ödeme amaçlı .. AŞ’ne düzenlenerek teslim edildiğini, ancak çekin zayi edildiğinden çekin iptal edildiği, bu dava sırasında davalı bankaya mahkemece ödeme yasağı olduğu bildirildiği halde çekin 28.4.2015 tarihinde ibraz eden hamile ödendiği, ödemenin sehven olduğu, sistemsel sorundan bahsedildiği, ancak çeki kaybeden hamile de müvekkili tarafından bedelinin ödendiğini, bu durumda çek bedelinin 2. kez ödendiğini bankanın kusur ve hatasının olduğu ve bedelin davalıdan talep edildiği ancak ödenmediği bu nedenle bankanın hatasıyla müvekkilinin hesabından ödenen 15.000- TL’nin ödeme tarihinden itibaren ticari faiziyle tahsil edilerek müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı banka vekili;davacının müvekkili banka nezdindeki … nolu hesaba tanımlı … çek numaralı 15.000-TL bedelli çekin ibrazında ödenmemesine ilişkin 05/01/2015 tarihli müzekkerenin banka şubesine ilgilisince ibrazını müteakip ödemeden men şerhinin hesaba işlendiği, çekin …bank aracılığıyla 28/04/2015 tarihinde ibrazla takastan sorulduğu ve sistemsel bir hata nedeniyle ödemeden men kararı görülmeyerek hamiline çek miktarının ödendiğini, Bakırköy 6. ATM’ye çekin ibraz bilgisinin verildiği, mahkemece davacıya istirdat davası açması için süre verilmesi gerekirken iptal kararı verildiğini belirterek davacının haksız ve mesnetsiz davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece,Ödeme yasağının bankaca alındığı, iptal kararı verilerek kararın kesinleştiği ,davalı tarafın ödeme yasağına rağmen yasağı uygulamadığı, ibraz edene ödemenin yapıldığı, davacı tarafın da ayrıca iptal edilen çek nedeniyle yeniden ikinci kere ödeme yaptığı anlaşıldığından davalı bankanın sorumluluğunun- güven teşkil eden- kusursuz sorumluluk esasiyle değerlendirildiğinde davacının hesabından ödenen 15.000-TL sının 28.4.2015 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalı bankadan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili; ödeme yasağının işlendiğini, çekin …bank A.Ş. aracılığı ile 28.4.2015 tarihinde ibrazında takastan sorulduğu, sistemsel hata nedeniyle kararın görülmeyerek hamile ödeme yapıldığını, ancak bu durumun zayi dosyası derdest iken mahkemeye bildirildiğini, iptal kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, itiraz etme imkanı varken ödeme yapılmasının doğru olmayıp, istirdat davası açılması gerekirken ödenen paranın bankadan talebinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ,çek hamiline yeniden ödeme yapmaması gerektiğini ileri sürerek davanın kabulune ilişkin hükmün kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Davalı bankanın muhatabı, davacı şirketin keşidecisi olduğu bir adet çekin verildiği hamilin işyerinde meydana gelen hırsızlık neticesinde ve dava konusu çek ile birlikte 41 adet çekin iptali için ;Bakırköy 6. ATMnin 2015/1 esas sayılı dosyasında zayii nedeniyle iptal davası açıldığı ;mahkemece çek hakkında verilen ödeme yasağı kararının davalı bankaya bildirildiği davalı banka kayıtlarına ödeme yasağı kararının işlendiği ancak sistemsel bir hata nedeniyle çekin ibrazında 3.şahsa ödendiği hususu ihtilafsızdır. Davacı tarafın tazminat istemini aynı olgulara dayandırdığı anlaşılmaktadır.
Ödeme yasağı kararı üzerine 20.1.2015 tarihli cevabi yazı da … numaralı çekin banka tarafından verildiği ,çekin …hesap nolu .. .ltd.ştine ait olduğu ,çekin bankaya ibraz edilmediği bildirilmiştir.Akabinde13.5.2015 tarihli yazı ile devam edip etmediği sorulmuş,mahkemenin derdest olduğu bilgisi verildiğinde de ; 14.5.2015 tarihli müzekkere ile davaya konu edilen 15.000-TL bedelli çekin …bank AŞ aracılığıyla 28.4.2015 tarihinde ibraz edildiği sistemsel bir sorun nedeniyle tedbirin uygulanamadığı,çek bedelinin hamile ödendiği ; çek aslının istek halinde mahkemeye sunulacağı bildirilmiştir.
TTK nun 763.maddesi (TTk 818/s atfıyla çeklere de uygulanması gereken) uyarınca elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa ,mahkeme iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir.Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa ,mahkeme poliçeyi sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkında ki ödeme yasağını kaldırır.
TTK 666/3 maddesine göre de :iptal kararı üzerine dilekçe sahibi ,gideri kendisine ait olmak üzere yeni bir senet düzenlenmesini veya muaccel bir borcun ifasını isteyebilir.
Davacı çek keşidecisi iptal davasının tarafı olmayıp TTK 666/3 gereği iptal kararını kendisine sunan çek hamiline ödeme yapmakla yükümlüdür.Davalı tarafından ödeme yasağı kararı uygulansa idi ; ibraz edene ödeme yapılmayacak ve çek arkasına da ödeme yasağı kararı veren mahkeme bilgileri yazılarak ibraz edene iade edilecek ,ibraz eden ödeme yasağı kararının kaldırılması istemiyle mahkemeye başvuracak ve mahkemece de çeki elinde bulundurana karşı TTK nun 763(1)maddesi uyarınca verdiği süre sonunda açılan istirdat davasının neticesine göre çekin dolayısıyla çek keşidecisinin hukuki durumu belirlenecek idi.Ödeme yasağı kararının uygulanmamasına bankanın sistem sorunu neden olduğundan ağırlaştırılmış özen yükümlüğü bulunan bankadan davacı zararının tazminine karar verilmesine ilişkin hüküm usul ve yasaya uygun bulunmaktadır.Çek bedeli ödendikten sonra durumun mahkemeye bildirilmesinin de fiilen bir önemi bulunmamaktadır.Zira ödeme yasağı kararının amacı çekin ödenmemesini sağlamak ve ibraz edene karşı yasal hakların kullanılmasına imkan tanımaktır. Bu hakların kullanılmaması sonucuna kusuruyla sebebiyet veren davalı banka vekilinin istinaf nedenleri yerinde bulunmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı banka vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Alınması gereken 1.024,65- TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 257- TL nin mahsubu ile bakiye 767,65- TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Hükümden sonra davacı yan gider avansından karşılanan 44,50 TL posta masrafının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 06/12/2018