Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/395 E. 2018/701 K. 07.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/395
KARAR NO : 2018/701
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/11/2017
NUMARASI : 2016/596 Esas- 2017/914 Karar
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 07/06/2018 ( 01/07/2018 yazım tarihli )
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkilinin yetkili hamili ve lehtarı olduğu Borçlu …tarafından düzenlenen 25.06.2016 Vade tarihli, 3.000- TL bedelli , 25.07.2016 vade tarihli 3.000- TL bedelli , 25.09.2016 vade tarihli 4.000- TL bedelli, Borçlu …tarafından düzenlenen 25.5.2016 vade tarihli 3.000- TL bedelli, Borçlu … tarafından düzenlenen 25.07.2015 vade tarihli 3.750-TL bedelli, 05.10.2015 vade tarihli 3.750-TL bedelli senet, Borçlu … tarafından düzenlenen 20.11.2016 vade tarihli, 1.000-TL bedelli, 20.12.2016 vade tarihli, 1.000-TL bedelli senet, 20.01.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli senet, 20.02.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli senet, 20.03.2017 vade tarihli, 1.000- TL bedelli senet, 20.04.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli senet, 20.05.2017 vade tarihli, 1.000- TL bedelli , 20.06.2017 vade tarihli, 1.000- TL bedelli, 20.07.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli, 20.08.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli, 20.09.2017 vade tarihli, 1.000-TL bedelli senet, Borçlu …ı Firması tarafından düzenlenen 20.05.2016 Vade Tarihli 2.570- TL bedelli Senet, 20.06.2016 Vade Tarihli 2.570- TL bedelli Senet, 20.07.2016 Vade Tarihli 2.570-TL bedelli Senet ile Keşidecisi … Ltd Şti olan … Bankası’ndan alınan 15.08.2016 Keşide tarihli 10.500- TL bedelindeki… Numaralı Çek, Keşidecisi …. adına ait olan ..bank Bilecik şubesinden alınan 25.08.2016 keşide tarihli 2.430-TL bedelli, Keşidecisi … adına ait olan …bank Bilecek şubesinden alınan 25.08.2016 keşide tarihli, 4.000-TL bedelli çek, Keşidecisi ….(…r Hediyelik ) adına ait olan …Bankasından alınan 25.10.2016 keşide tarihli, 20.000- TL bedelindeki ….Numaralı Çek, Keşidecisi İ….adına ait …bank Bankasından alınan her biri 5.000- TL bedelindeki 5 adet çek, Keşidecisi …a adına ait olan …bank Bankasından alınan 25.09.2016 keşide tarihli 7.000- TL bedelindeki çek, 25.11.2016 keşide tarihli 6.000- TL bedelindeki çek, Keşidecisi ….adına ait olan… Bankasından alınan 30.08.2016 keşide tarihli 13.500- TL bedelindeki çek, Keşidecisi … adına ait olan İş Bankasından alınan 12.07.2016 keşide tarihli 10.000- TL bedelindeki çek, 30.04.2016 keşide tarihli 15.000- TL bedelindeki yazdırılmış çek, Keşidecisi … adına ait olan …Bankasından alınan 15.10.2016 keşide tarihli 3.000- TL bedelindeki çek, Keşidecisi … adına ait olan …. Bankasından alınan Keşide tarihi belli olmayan, fakat bankaca çekin karşılığı olmaması sebebi ile yazdırılmış her biri 10.000- TL bedelindeki 3 adet çek, Keşidecisi … adına ait olan … Bankasından alınan 30.07.2016 keşide tarihli 3.600- TL bedelindeki … Numaralı Çek, Keşidecisi …. Ltd Şti firmasına ait olan … Bankası Nusaybin şubesinden alınan …adına ait olan 25.04.2016 keşide tarihli, 407.000- TL bedelindeki yazdırılmış 7.. …td Şti firmasına ait olan…bank Bankasından alınan 9 Adet çek ..ı, …:.CI ‘ın aldığı çek ve senetlerin … plaka sayılı aracının içerisinde bulunan çantasının 17/05/2016 tarihinde çalınması nedeniyle zayi olduğunu, senet ve çeklerin kötüniyetli kişilerin eline geçmesi halinde müvekkilinin mağdur olacağını, söz konusu çek ve senetlerin hırsızlık olayına maruz kalmış olması sebebi ile teminatsız olarak ödeme yasağı konulmasını, ödeme yasağının ilgili banka şahıs ve şirketlere tebliğ edilmesini belirterek, zayi olan bahse konu çek ve senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, TTK’nun 759/2. maddesinde iptal isteminde bulunan kişinin poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğunun belirtildiği, ancak yapılan yargılama sırasında davacı tarafın iptalini istediği çek ve senetlerin birer örneğini dosyaya sunmadığı, bu çek ve senetleri ne şekilde edindiğine dair belge ibraz etmediği, çek ve senetlerde yetkili hamil olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesiyle, davanın reddine, karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:İstinaf yoluna başvuran davacı vekili, davacının ayrıntılı olarak zayi olan senetlere ilişkin bilgileri sunduğunu, kararla davacının mağdur olduğunu, mahkeme yetkili hamil olunduğuna ilişkin kanaat edinememişse, çalınma sonucu vaki başvuru üzerine yürütülen soruşturma sonucunu beklemesi gerekirken bunun dahi beklenmediğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, hasımsız, çekişmesiz yargıya tabi bir dava, daha doğrusu mahkemeye yönelik taleptir. Davacı dava konusu kıymetli evrakların rızası dışında elinden çıktığını öne sürerek bunun tespitini ve kıymetli evrakların iptalini talep etmektedir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğu konusunda, mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunulmasını yeterli saymak gereklidir. Özellikle davacı hamilin beyaz ciro ile kıymetli evrakı elinde bulundurabileceği de düşünüldüğünde, aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle iptal hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek, ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüde sevk eden ve davanın reddine neden olan tüm hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır. (Yargıtay 11 HD nin 2007/3979 esas 2008/5577 karar sayılı ilamı)
Dosyada ilanlar yapılmış, çekler açısından muhatap bankalara yazı yazılmış, bazı çeklerin üçüncü şahıslarca ibraz edildiği, bazılarının ibraz edilmediği anlaşılmıştır. Küçükçekmece CBS 2016/23559 sor. No.lu dosyasında ihtiyati tedbir kararı verildiği anlaşılmaktadır. Dava konusu çeklerden 15/08/2016 tarihli 10.500 TL bedelli çekin (keşideci …) İst. … İcra dairesinin … sayılı dosyasında … İnş firmasınca takibe konduğu anlaşılmaktadır. Dosyaya sunulan 30/09/2016 tarihli protokoldür başlıklı bir belgede yukarıda belirtilen çeke ilişkin borçlu olarak tanımlanan davacının çek borcunu ödemek üzere senetler vermek üzere alacaklı ve borçlu ….Ltd şti arasında anlaşma yapıldığı görülmektedir. Bu belgede imza olmayıp davacının borçlu… .Ltd Şti adına vekaleten, kendi adına asaleten hareket ettiği belirtilmektedir.
Davacı vekilinin 20/07/2017 tarihli dilekçesinde, dava konusu çeklerden…Bankası Konya-Selçuk Şubesi 30/09/2016 tarihli 12.500- TL bedelli 3000838 nolu çek ile …bank Erzurum-Lalapaşa Şubesi 15/07/2016 tarihli, 2.000- TL bedelli 2048606 nolu çek açısından davadan vazgeçtiklerini beyan ettiği, buna ek olarak …. Bankası Küçükköy Şubesi’nde ibraz edilen … nolu çek ile …Bankası Mercan-İstanbul Şubesi’ne ibraz edilen… nolu çeke ilişkin olarak 28/09/2017 tarihindeki müzekkerelere cevap gelmemesi halinde bu iki çek için davadan feragat ettiğini beyan ettiği, 31/08/2016 keşide tarihli … Limited Şirketi tarafından keşide edilen …bank Nusaybin Şubesi’ne ait 7928997 nolu 100.000- TL bedelle çek ile 30/09/2016 keşide tarihli ….Limited Şirketi tarafından keşide edilen Halkbank Nusaybin Şubesi’ne ait 7928998 nolu 100.000- TL bedelli çeklere yönelik olarak davadan vazgeçildiğinin belirtildiği, bu durumda mahkemece vazgeçme ve feragat dilekçelerine konu çeklerden dolayı feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin gerektiği, zira 6100 sayılı HMK’nın 307 v.d.maddelerine göre feragatin yapıldığı anda hüküm doğuran ve davaya son veren bir taraf işlemi olduğu,bu durum gözardı edilerek feragat beyanı gereği karar verilmediği, mahkemece bu durumda feragat edilen çek ve senetler için feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Bonolar hakkında TTK nun 778/ı ,çekler hakkında 818/s maddesi atfıyla uygulanması gereken TTK nun 758/(1)maddesine göre çek veya senedi eline geçiren kişi bilindiği takdirde mahkemenin dilekçe sahibine iade davası açmak üzere süre verileceği düzenlenmiştir.Bir kısım çeklerin ibraz edildiğini bankalar tarafından bildirildiği bir kısmı için icra takibi başlatıldığı anlaşılmaktadır. Zayi nedeniyle iptal davası devam ederken hamilin ortaya çıkması halinde mahkemece başkaca hiçbir husus araştırılmaksızın davacıya hamile karşı istirdat davası açmak üzere mehil verilir ve dava açıldığı takdirde konusu kalmayan dava nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilir.Davacının çek veya senetlerin gerçek hamili olduğu ,zayi ettiği ve kıymetli evrakın hamilin eline haksız geçtiği hususları açılacak bu davada ispatlanacaktır. İcra takibi başlatılan bir adet çek dışında istirdat davası için mehil verilmemiştir. Buna göre çek ve senetlerden ibraz edilenler için iade davası açılması açısından davacıya süre verilmesi, dava açılanlar açısından davanın konusunun kalmaması nedeniyle gerekli kararın verilmesi,verilen süre de dava açılmaması halinde davanın reddine karar verilme si gerekmektedir. İlan süresi içinde başvurulmayan ve ibraz edilmeyen çekler açısından zayi nedeniyle iptal koşullarının oluşup oluşmadığının ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekirken, davanın beyana tabi ve davanın sonunda verilen hükmün kesin hüküm teşkil etmeyen bir dava olduğu gözardı edilerek dava konusu bütün kıymetli evrak açısından hamilin çek ve senetleri ne şekilde eline geçirdiği belirlenemediğinden davanın reddine karar verilmiş olması, dosya içeriğine, usul ve yasaya aykırı olduğundan istinaf nedenleri bu nedenle yerinde görülmüş olup, dava şartı niteliğindeki bu eksiklik karşısında dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/11/2017 Tarih 2016/596 Esas- 2017/914 Karar sayılı hükmün HMK 353(1)a-4 gereği KALDIRILMASINA,
“Davanın yeniden görülmek-dava şartları incelenmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE”
İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 35,90- TL maktu istinaf harcının istek halinde kendisine iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.’nun 362.ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.07/06/2018