Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/282
KARAR NO : 2018/1500
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 17.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHK.SIF.)
TARİHİ : 29/11/2017 (KARAR)-06/02/2018 (EK KARAR)
NUMARASI : 2015/234 E.-2017/411 K.
ASIL DAVADA
DAVA : Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA : İtirazın İptali(Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 29/11/2018
İlk derece mahkemesince asıl ve birleşen davanın kısmen kabulune yönelik olarak verilen karara ve ek karara karşı süresi içinde asıl dava davalısı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
ASIL DAVA:Davacı vekili, dava dışı sigortalı … Çikolata A.Ş.’nin Gaziantep’ten Kanada’ya ihraç ettiği 4167 koli 26.933,35 kg çikolata emtiasının Antep/Kanada nakliyesinin her türlü nakliye rizikolarına karşı Nakliyat Sigorta Döviz Poliçesi ile müvekkili nezdinde sigortalandığını, sigortalının Kanada’da mukim dava dışı … firmasına 31/08/2013 tarihli 163474 nolu fatura ile 277.499,97 USD’ye sattığı bu emtianın taşınmasının davalı … Lojistik A.Ş. tarafından üstlenildiğini, emtianın araçlarla Mersin’e getirilerek davalıya teslim edildiğini, Mersin Liman sahasındaki …. tesislerinde gemiye yüklenmek için beklediği esnada 5 gün boyunca +18 C derece yerine -18 C dereceye ayarlanmış olunması nedeniyle donmak suretiyle kristalleştiğini ve çikolata niteliğini kaybettiğini, daha sonra sıcaklığın +18 C dereceye çıkarıldığını, 04/09/2013 tarihinde gemiye yüklenmek üzere bekleyen konteynerlerin hatalı ısı ayarları nedeniyle gemiye alınmadığını, bu hususun davalı yetkilisi tarafından 05/09/2013 tarihli e-posta ile sigortalı firma yetkilisine bildirildiğini, yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen 06/12/2013 tarihli bilirkişi raporu ile farklı ısılardaki depolama koşullarının ürünlerin niteliklerini olumsuz etkilediğinin tespit edildiğini, ayrıca liman sahasında bekleyen malların davalı … Lojistik A.Ş.’nin talimatı ve bilgisi olmaksızın 29/10/2013 tarihinde Belçika ve Kanada’ya gönderilmiş olduğunun sigortalıya gönderilen 03/02/2014 tarihli ihtarname ile öğrenildiğini, aynı ihtarname ile ürünlerin imha edilmek üzere teslim alınmasının istenildiğini, mahkeme tarafından yaptırılan tespit sonucu emtianın tam zayi olduğunun tespit edildiğini, 26/03/2014 tarihli ibraname,makbuz ve temlikname karşılığı sigortalıya 27/03/2014 tarihinde 274.271,80 USD ödeme yapılmış olup müvekkilinin bu şekilde sigortalının haklarına halef olduğunu ileri sürerek 274.271,80 USD karşılığı 602.054,00 TL’nin 27/03/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Asıl davada davalı vekili,müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, zira dava dışı alıcı firmanın taşıma işi için dava dışı … firması ile anlaştığını, … firmasının ise … firmasının grup şirketi olan … isimli firma ile anlaştığını, … firmasının müvekkili ile ise söz konusu malların …e firmasına tesliminin organize edilmesi ve yükleme evraklarının düzenlenmesi için anlaştığını, nitekim mallar Mersin Limanına sigortalının kendi taşımacısı olan ….Lojistik firması tarafından getirilmiş olup gemiye yükleme aşamasından önce … firması tarafından depolandığını, müvekkilinin evrak tanzimi dışında bir işlem yapmadığını, dolayısıyla müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkilinin … ve…firmalarına gerekli bilgi ve belgeleri usulüne uygun olarak ilettiğini, malların soğutmalı konteynerler ile geminin kalkış gününe kadar +18 derecede depolanması işi … firması ve acentesi olan …. firması tarafından üstlenildiğini, maldaki ısı hasarının bu aşamada meydana gelmiş olması nedeniyle bu firmaların sorumlu olmaları gerektiğini, ayrıca dava konusu emtianın içinde olduğu iki konteynerin 2013 yılı Aralık ayında … ve … firmalarının kendi inisiyatifleri ile müvekkilinin bilgi ve talimatı olmaksızın Kanada’ya götürüldüğünü ve 2014 yılı Şubat ayında geri getirildiğini, dolayısıyla emtianın hangi aşamada bozulduğunun belli olmadığını, sovtaj değerinin belirlenmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVA: Birleşen davada davacı vekili, dava konusu emtianın taşıma işi asıl dava davalısı …Lojistik A.Ş. tarafından üstlenilmiş olup davalının da birleşen dava davalıları olan …ve ….Denizcilik A.Ş. ile anlaştığını,davalıların da kusurları nedeniyle emtianın zayi olduğunu, sigortalıya ödenen tutarın rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibinin davalıların haksız itirazları ile durduğunu ileri sürerek itirazların iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Birleşen davada davalılar vekili, müvekkillerine husumet yöneltilemeyeceğini, davacının da aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davacı iddia ve taleplerinin haksız olduğunu, müvekkillerine sorumluluk yüklenemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının sigortalısı … firmasının FOB Mersin fiyatı ile yurtdışına 4167 koli 26.933,35 kg çikolata emtiasının satışını yaparak malın deniz taşıyanına teslim anına kadar ön kara taşıma sürecini de üstlendiği, satış FOB esasına göre yapıldığından malın deniz yolu ile taşınmasının yurtdışındaki alıcı davadışı …. firması tarafından organize edildiği, alıcının bu organizasyon için davadışı… İnternational firması ile anlaştığı ancak organizasyonun fiili olarak … firması tarafından yerine getirildiği,…. firması her nekadar acente sıfatına haiz olduğunu ileri sürse de bu firmanın …’ın acentesi olduğuna dair dosyaya herhangi bir belge sunulamadığı, öte yandan konişmentoda taşıtan …., gönderilen-alıcının ise … olarak gösterildiği, bu durumda gerçek gönderilen ve alıcının … iken taşıma işleri organizatörleri olan… ve…’ın konişmentoda yer aldığı, konteyner tedariki yapan ve malı kendi saklama- depo alanında tutan …firması ile … firmasının birlikte hareket ettikleri, konteyner rezervasyonunda … Lojistik tarafından … firmasından iki adet 40 ‘lık konteynerin tedarik edilerek konişmento talimatına göre planlanan taşıma için konteyner ısısının + 18 derece olarak öngörüldüğü, yük ….Lojistiğin Mersin deposundan … tarafından teslim alınarak oradan gemiye yüklenmek üzere Mersin Limanına götürüldüğü, emtianın …nın deposunda beş gün süre ile + 18 derece yerine – 18 derecede muhafaza edildiğinin anlaşılması üzerine sigortalı satıcı tarafından alınan numuneler üzerinde yaptırılan inceleme sonucu gıda üretiminde kullanılamayacak derecede % 100 oranında bozulduğunun tespit edildiği, ekspertiz raporunun da aynı yönde olduğu, bu şekilde ısı hatasından dolayı bozularak zayi olan mal nedeniyle ortaya çıkan zarardan dolayı asıl ve birleşen dava davalılarının fiili taşıyanın sorumluluğunu düzenleyen TTK’nun 1191/2 maddesi gereğince TTK’nun 1178.maddesine göre birlikte sorumlu oldukları, bozularak zayi olan emtianın değeri bilirkişi raporunda 277.499,97 Kanada Doları olarak tespit edilmiş olup, davacı asıl dosyada talebini TL olarak istediğinden asıl dava tarihi olan 07/05/2014 tarihindeki kur üzerinden bu tutarın 537.156,69 TL ‘ye tekabül ettiği, birleşen dosyada ise icra takibinde talebin Dolar üzerinden yapıldığı, ancak asıl dava tarihinin daha önce olması nedeniyle davacının ilk talebini TL olarak kullandığı gözetilerek birleşen davada da TL üzerinden hüküm kurmak gerektiği gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne, asıl davada 537.156,69 TL ‘nin 27/03/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (birleşen dava dosyası ile tahsilde tekerrür etmemek üzere) davalıdan tahsiline, birleşen davada davalıların itirazlarının kısmen iptaline, takibin 537.156,69 TL asıl alacak üzerinden ve asıl alacağa 27/03/2014 tarihinden itibaren avans faizi işletilmek suretiyle (asıl dava dosyası ile tahsilde tekerrür etmemek üzere) devamına karar verilmiştir.
Bu karara karşı asıl dava davalısı …Lojistik A.Ş. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Asıl dava davalısı …Lojistik A.Ş.’nin asıl ve birleşen davalarda hükmedilen vekalet ücreti ile nisbi karar ve ilam harcın yönünden tavzih talebinde bulunması üzerine, Mahkemenin 06/02/2018 tarihli ek kararı ile, hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçların değiştirilemeyeceğinden bahisle talep reddedilmiş, davalı vekili bu ek karara karşı da istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Asıl dava davalısı vekilinin asıl karara yönelik istinaf dilekçesinde özetle;
1-Müvekkili için 7.488,67 TL vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken 4.622,38 TL takdir edilmesinin doğru olmadığını, zira reddedilen tutarın 67.897,31 TL olduğunu,
2-Görevsizlik kararı nedeniyle de müvekkili lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini,
3-Konteynerlerin ısı kontrolü görevi müvekkiline ait olmayıp konteynerlerin de müvekkiline ait olmadığını,… firmasına ait olduğunu, müvekkilinin navlun faturası kesmediğini, taşıyıcı sıfatını haiz olmadığını, dosyaya sunulan yazışmalarda diğer davalı eski avukatı ve çalışanının hasarın kendi hatalarından meydana geldiğini kabul ettiklerini, ayrıca diğer davalıların ısı kontrol görevi üstlenen …firması hakkında ayrı bir dava açtıklarını, alıcı firmanın taşıma için …le anlaştığını, …’ın ise deniz taşıması için ….firmasının grup şirketi olan … ile anlaştığını, …’ın müvekkili ile sadece söz konusu malların …. firmasına tesliminin organize edilmesi ve yükleme evraklarının düzenlenmesi hususunda anlaştığını, buna ilişkin … e-postasının sunulduğunu, yine …. firmasının Booking Confirmation Form’da taşıtan olarak müvekkilini değil … firmasını muhatap aldığını,
4-Müvekkiline en fazla taşıma işleri komisyoncusu sıfatı ile yer alan … firmasının acentesi sıfatıyla izafeten sorumluluk yöneltilebileceği kabul edilse bile doğrudan husumet yöneltilemeyeceğini,
5-Hatalı ısı derecesi sebebiyle gemiye yüklenmesi reddedilen emtia o sırada 30.000 TL’ye sovtaj edilebilecek iken , ….. tarafından hiçbir talimat olmaksızın deniz taşımasına sokulması nedeniyle sovtaj değerinin ortadan kalktığını, bu tutarın düşülmesi gerektiğini belirterek asıl davaya ilişkin kararın kaldırılarak asıl davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; hesap hatalarının her aşamada düzeltilebileceğini, görevsizlik kararı nedeniyle ayrı vekalet ücretine hükmedilemeyeceğini, davalının 03/02/2014 tarihli ihtarnamesinde taşıma işini üstlendiğini kabul ettiğini, hasarın davalının faaliyet alanında ve kullandığı yardımcı elemanların hata ve ihmalleri ile meydana gelmesinin davalının sorumlu olduğunun göstergesi olduğunu, ayrıca emtianın gıda maddesi olması ve markalı olması nedeniyle imha edilmesi gerektiğini, zira insan sağlığı için risk oluşturacağını, sovtajın söz konusu olmayacağını belirterek istinaf nedenlerinin reddini istemiştir.
Asıl dava davalısı vekilinin 06/02/2018 tarihli ek karara yönelik istinaf dilekçesinde ; Yargıtay içtihatları ve AAÜT 3/2 maddesi uyarınca müşterek ve müteselsil sorumluğun olduğu aynı sebepten doğan davalarda tek vekalet ücreti ve tek nisbi karar ve ilam harcına hükmedilmesi gerektiğini belirterek ek kararın kaldırılarak hükmün açıklığa kavuşturulmasını istemiştir.
Davacı vekili ek kararın istinafına cevap dilekçesinde; AAÜT 8.maddesi uyarınca birleşen davalarda ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, kaldı ki talep ettiği hususun tavzih yoluyla değiştirilemeyeceğini belirtmiştir.
GEREKÇE: Asıl ve birleşen dava, TTK’nun 1472.maddesi uyarınca emtia nakliyat sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuen tazminat talebine ilişkindir.
Davacı … şirketi, dava dışı sigortalı satıcı … Çikolata A.Ş.’nin yurt dışına ihraç ettiği emtiayı taşıma rizikolarına karşı güvence altına almış, emtianın liman sahasında gemiye yüklenmek için beklediği esnada zayi olması ile ilgili olarak sigortalıya ödenen bedelin davalı taşıyanlardan rücuen tahsilini istemiştir. Asıl dava davalısı … Lojistik A.Ş. kendisinin taşıyan sıfatını haiz olmadığını, sadece söz konusu malların Safmarine firmasına tesliminin organize edilmesi ve yükleme evraklarının düzenlenmesi hususunda sorumlu olduğunu savunmuş, birleşen dava davalıları da sorumlulukları olmadığını savunmuşlardır.
İlk derece mahkemesince yukarıda belirtilen gerekçe doğrultusunda asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacının dayandığı sigorta poliçesine göre, davaya konu emtianın taşıma rizikolarına karşı satıcı adına sigorta ettirildiği ve satışın FOB satış ve ödemenin mal mukabili ödeme şeklinde olduğu ihtilafsızdır. FOB satışta malların küpeştesine(güvertesine) geçene kadar meydana gelebilecek her türlü hasar satıcıya aittir. Dolayısıyla emtia varma yerine ulaşıp alıcıya teslimi yapılmadan sigortalı satıcı … Çikolata A.Ş.’nin mal üzerinde sigortalanabilir menfaati olduğu açıktır. Davacı … şirketi de oluşan ziyaa ilişkin 274.271,80 USD tazminatı 27/03/2014 tarihinde sigortalısına ödemiş ve ayrıca sigortalı alacağını temlik almıştır.
Dosya kapsamından emtianın dava dışı sigortalı … Çikolata A.Ş.’nin fabrikasından dava dışı … firmasına ait araçlarla Mersin’deki asıl dava davalısı … Lojistik A.Ş. deposuna sevkedildiği, daha sonra birleşen dava davalısı …Denizcilik A.Ş. tarafından alınarak Mersin limanında bulunan konteynırlara ve gemilere yüklenmek amacıyla Mersin limanına götürüldüğü,liman sahasına hasarsız olarak tahliye edilen konteynerlerin Mersin liman sahası içinde yurtdışına sevkedileceği gemiye yüklenmek üzere beklediği esnada 5 gün boyunca +18 C derece yerine -18 C derece ayarlanmış olması, ardından tekrar +18 C dereceye ayarlanmış olması nedeniyle emtianın önce kristalleştiği ve donduğu, sonra ısının artırılması ile eridiği, bu şekilde bozulduğu ve zayii olduğu anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık emtianın deniz yoluyla taşınması hususunda hangi firmalarla anlaşma yapıldığı, asıl dava davalısı Borusan Lojistik A.Ş.’nin taşıyan sıtafını haiz olup olmadığı, ayrıca emtianın sovtajının mümkün olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Dosya kapsamında mevcut Geçici Konişmento talimatının dava dışı sigortalı …Çikolata A.Ş. tarafından davalı …. Lojistik A.Ş.’ye hitaben düzenlendiği, bu belgede gönderen olarak …Çikolata A.Ş.’nin alıcı olarak …isimli alıcı firmanın gösterildiği, birleşen dava davalısı …. tarafından düzenlenen Konişmentoda ise davalı … Lojistik A.Ş.’nin gönderen, … firmasının ise alıcı olarak gösterildiği görülmüştür.
Asıl dava davalısı …Lojistik A.Ş. yetkilisi tarafından dava dışı sigortalı yetkilisine hitaben düzenlenen 05/09/2013 tarihli e-postada konteyner derece ayarlarının -18 olarak ayarlandığının tespit edildiği ve konteynerlerin indirildiği belirtilmiştir.
Asıl dava davalısı … Lojistik Lojistik A.Ş.’nin dava dışı sigortalıya gönderdiği 03/02/2014 tarihli cevabi ihtarnamede, kendisinin sigortalı … Çikolata A.Ş.’ne ait ürünlerin taşınması işini aldığı ve bu taşıma işinin gerçekleştirilmesi için … firması ile anlaştığı, bu firmanın da … firması ile anlaştığının öğrendildiği, … firması tarafından ürünün kendisinin Mersin deposundan alınarak Mersin limanında bulunan konteynırlara ve gemilere yüklenmek amacıyla Mersin limanına götürüldüğü, daha sonra yapılan araştırma sonucu yükün konteynırlarda +18 derecede muhafaza edilmesi gerekirken -18 derecede muhafaza edildiğinin tespit edildiği, bu firmalara yüklenme ve taşıma özellikleri yükleme esnasında bildirilmiş olup konteynırlar bu firmaların denetim ve gözetiminde olduğundan hasar var ise sorumluluğun bu firmalara ait olduğu bildirilmiştir.
Bu durumda emtianın deniz taşıması hususunda (satışın FOB satış olması nedeniyle muhtemelen) dava dışı alıcı firma tarafından dava dışı …. firması ile anlaşma yapıldığı, bu firmanın da asıl dava davalısı …. Lojistik A.Ş. ile, … Lojistik A.Ş.’nin ise birleşen dava davalısı …… A.Ş. ile anlaştığı, fili taşımanın ise ….. A.Ş.’nin grup şirketi olan … firması tarafından yerine getirileceği anlaşılmakta olup taşıyan konumunda olan(ve dava dışı … firması acentesi olduğunu da ispatlayamayan) asıl dava davalısı …. Lojistik A.Ş.’nin kendisine husumet yöneltilemeyeceği yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir.
Öte yandan asıl dava davalısı tarafça diğer davalıların kusurları nedeniyle 30.000,00 TL sovtaj değerinin ortadan kalktığı, bu tutarın tazminat tutarından düşülmesi gerektiği ileri sürülmüş ise de dava konusu emtia gıda maddesi olması nedeniyle tekrar kullanılması mümkün olmayıp sovtaj değeri bulunmadığından, bu yöndeki savunmaya da itibar edilmemiştir.
Bununla birlikte asıl davada reddedilen tutar 64.897,31 TL olduğu ve bu tutar üzerinden asıl dava davalısı vekili lehine 7.488,67 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken 4.622,38 TL’ye hükmedilmesi doğru olmamıştır.
Asıl dava davalısı vekilinin görevsizlik kararı nedeniyle müvekkili lehine ayrı bir vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği yönündeki istinaf sebebi ise yerinde görülmemiştir.
Yine asıl dava davalısı tarafça asıl ve birleşen davada tek vekalet ücreti ile harca hükmedilmesi gerektiğinden bahisle hükmün tavzihi talep edilmiş, talebin reddine ilişkin 06/02/2018 tarihli ek karar verilmiş ve bu ek karar da istinafa konu edilmiş ise de davalı vekili tavzih talebine konu ettiği bu hususu asıl hükme ilişkin istinaf dilekçesinde dile getirmemiştir, kaldı ki bu husus tavzih talebine konu edilemez, ayrıca birleşen davalar bağımsızlıklarını koruduğundan mahkemece her iki davada da ayrı ayrı vekalet ücreti ve harca hükmedilmesinde de isabetsizlik görülmemiştir.
Birleşen dava davalıları ise hükümden sonra sundukları sulh protokolü uyarınca borcun ödendiğinden bahisle davacı … şirketinin halefi olarak HMK’nun 125/2 maddesi uyarınca davaya davacı olarak katılmalarına karar verilmesini talep etmiş iseler de, davalıların hükmün kesinleşmesinden sonra müteselsil sorumluluk esaslarına göre asıl dava davalısının sorumlu olduğu kısım yönünden rücu talep hakları saklı olup iş bu davaya davacı olarak katılma yönündeki talepleri haklı görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle asıl dava davalısı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile hükmün asıl davada davalı lehine hükmedilen vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Asıl dava davalısı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile; İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/234 Esas-2017/411 Karar sayılı asıl davaya ilişkin hükmünün HMK 353(1)b-2 maddesi gereği,
Davalı lehine hükmedilen vekalet ücretine ilişkin “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davalı vekili için takdir olunun 4.622,38- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine” şeklindeki a.4 bendinin KALDIRILMASINA,
“Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince davalı vekili için takdir olunun 7.488,67- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine”,
Birleşen dava davalıları vekilinin davacı yerine davaya katılma taleplerinin REDDİNE,
İstinaf yoluna başvuran asıl dava davalısı tarafça peşin yatırılan 9.173,29- TL harcın talep halinde asıl dava davalısına iadesine,
Davalı tarafından yapılan giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kararın bir örneğinin taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu oybirliği ile HMK’nun 361/1 maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 29/11/2018