Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/2438
KARAR NO: 2020/1203
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/12/2017
NUMARASI: 2014/1079 Esas-2017/1295 Karar
DAVA: Tazminat
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 19/11/2020
İlk derece mahkemesince verilen kısmen kabulüne yönelik hükmün davalı … Ltd. Şti. vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkilinin sigortalısı … firmasının İran’da mukim … firmasına sattığı 270.000 kg bitkisel yağ emtiasının Türkiye/İran nakliyesinin, her türlü rizikolara karşı … no.lu nakliyat sigorta poliçesi ile güvence altına alındığı, … firması tarafından … firmasına 24.09.2013 tarih ve … sayılı fatura ile satılan 907.200 Tl değerindeki 270.000 kg bitkisel yağ emtiasının 23.680 kg’lık kısmının Adana’dan İran’ın Tahran şehrine gönderilmek üzere davalı … firmasına ait … / … plakalı araca 25.09.2013 tarihli … firmasının CMR belgesi ile 1.125 kap 23.680 kg olarak yüklendiği, söz konusu aracın 26.09.2013 tarihinde Ağn’nın Doğubayazıt ilçesinde ölümlü ve tek taraflı olarak trafik kazası yapması sonucu yüklenen emtianın araç kasasından etrafa dağılmış vaziyette olduğunun tespit edildiğini, araç sürücüsü …’nın olayda hayatını kaybettiği, malzemenin tamamının etrafa saçılarak, akmak, parçalanmak ve dağılmak suretiyle zayi olduğu, yapılan ekspertiz neticesinde 77.638 TL hasar tespiti yapılarak 06.12.2013 tarihli ibraname ile 77.838 TL’nin sigortalıya ödendiğini, bu suretle müvekkilinin kanuni ve akdi halefiyete hak kazandığı, sigortalı … firmasının malların taşıma işini davalı … firmasına verdiği, bu nakliyecinin ise taşımayı … nakliyatın 25.09.2013 tarihli CMR’si ile diğer davalı … şirketine yaptırdığı belirterek, 77.638-TL hasar tazminatının 06.12.2013 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep edilmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili; müvekkilinin olayla hiçbir ilgisinin bulunmadığını, … firması ile müvekkili şirket arasında bir taşıma sözleşmesinin mevcut olmadığını, sözleşme bulunmamakla birlikte, bu konu ile ilgili herhangi bir faturanın da mevcut olmadığını, konşimentonun da müvekkili şirket adına olmadığını, dosyada yer alan FBL belgesinde … şirketinin isminin yer aldığı, nakliye işleminin de … firması tarafından diğer davalı .. firmasına yaptırıldığını, dolayısıyla davalı olarak kabul edilmesi gereken şirketin … firması olduğu, dosyada yer alan bir diğer belgenin de … Ltd. adına olduğu, düzenlenen hiçbir belgede … firmasının adının geçmediğini, müvekkilinin bu nakliye işlemiyle ve dolayısıyla gerçekleşen kaza ve ödenen tazminat ile bir bağlantısının bulunmadığını belirterek, davanın husumetten reddi, müvekkilinin davada taraf olarak kabul edilmesi halinde ise esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; davacı … şirketinin aktif husumet ehliyetini haiz olduğu, davalı … firmasının zararın meydana geldiği son taşıyıcı olması, davalı … firmasının ise, taşıma sözleşmesini akdeden birinci taşıyıcı olması sebebiyle, her iki davalının da davada CMR.m. 36 hükmü gereğince pasif husumet ehliyetini haiz olduğu, davaya konu olayda, davacının sigortalısına ait emtianın, davalı … firmasının fiili taşıması sırasında araç sürücüsünün kusuru neticesinde gerçekleşen tek taraflı trafik kazası sebebiyle tam zıyaa uğramış olduğu ve meydana gelen zarardan davalı … firmasının akdi/birinci taşıyıcı, diğer davalı … firmasının ise, fiili/son taşıyıcı sıfatıyla CMR.m. 17/1 ve 36 hükümleri çerçevesinde sorumlu olduğu, somut olayda taşıyıcının sorumluluktan kurtulmasına ilişkin CMR. 17/2 ve 4. fıkra hükümlerinde yer alan sebeplerin de mevcut olmadığı, ekspertiz raporunda yer alan davalı taşıyıcılann sorumlu olduğu tutarla ilgili 70.762,50 TL’lik tespit, davacının sigortalısı tarafından tanzim edilen satış faturasındaki birim fiyata göre gerçekleştirilmiş olmakla birlikte, bu tutarın CMR.m. 23/1 gereğince yükün taşıyıcı tarafından taşınmak üzere kabul edildiği yer (Türkiye) ve zamandaki (25.09.2013) değerine tekabül ettiği, tespit edilen bu değerden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, zarar tutannın %10’u oranındaki 7.076,25-TL’lik ilave bedelin, sigorta sözleşmesinin tarafi olmamaları sebebiyle, davalılardan talep edilemeyeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: İstinaf yoluna başvuran davalı … vekili; müvekkilinin sadece taşıma acentesi olarak taşıma işini organize ettiğini, bu suretle sigortalı firma ile … firmasını bir araya getirdiğini, e-posta yazışmaları ile de sigortalıya araç ve yükleme tarihlerini bildirdiğini, bu nedenle akdi taşıyıcı olmadığını, bu yazışmaların da müvekkilinin yetkili temsilcisi tarafından yapılmadığını belirterek, kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava; primli abonman sigortası kapsamında taşınan emtianın zayi edilmesi nedeniyle oluşan zararın rücuen tazmini istemine ilişkindir. Davaya konu taşıma Türkiye-İran arasında gerçekleştiğinden, somut uyuşmazlığın CMR Konvansiyonu hükümlerine göre çözümlenmesi gerekmektedir. Sigorta hukukundan kaynaklanan halefiyet ve rücu konularında ise 6102 sayılı TTK hükümleri esas alınacaktır. TTK.’nun 1472. maddesi uyarınca; sigortacının, sigortalısının haklarına halefiyet hakkının gerçekleşebilmesi için sigortacının hukuken geçerli bir sigorta poliçesi teminatı kapsamında sigortacısına tazminat ödemiş olması ve sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkına sahip olması gerekir. Sigortacı; ancak, sigortalısının meydana gelen zarardan dolayı üçüncü kişilere karşı dava hakkı varsa bu hakka ödediği bedel oranında halef olacaktır. CMR’nin 17. maddesi gereğince taşıyıcı, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim olunduğu tarihe kadar geçen süre içinde uğranılan ziya, gecikme ve hasardan sorumludur. Ziya ve hasar halinde tazminatın hesaplanmasına ilişkin CMR’nin 23. maddesine göre; emtianın kısmen veya tamamen kaybı halinde tazminat, emtianın taşınmak üzere teslim edildiği yer ve tarihteki değerine göre hesaplanır. Ancak kısmi kayıp halinde, sorumluluk miktarının tespitinde kaybedilen kısmın ağırlığına göre taşıyıcının sorumlu olduğu miktar belirlenmelidir. Bu durumda tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogram başına 8,33 SDR tutarını aşamaz. CMR’nin 29. maddesinde ise, “hasar taşımacının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurdan ileri gelmiş ise, taşımacı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahutta kanıt yükünün karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden faydalanamaz” denilmek suretiyle taşımacının sınırsız sorumluluk halleri sayılmıştır. Bu kapsamda somut olayda; davacının sigortalısına ait emtianın taşınması sırasında araç şoförünün neden olduğu tek taraflı trafik kazası sonucunda emtianın tamamen zayi olduğu, davacı … şirketi tarafından yaptırılan ekspertiz sonucunda sigortalıya 06.12.2013 tarihinde 77.838,75 TL ödeme yapıldığı, gerek sigorta poliçesi, gerekse sigortalı tarafından düzenlenen temlikname doğrultusunda davacının halefiyet kuralları gereği aktif husumet ehliyetinin ve bu kapsamda oluşan zarar nedeniyle davalılara rücu hakkının bulunduğu, emtianın taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki değerinin 70.762,50 TL olarak tespit edildiği anlaşılmaktadır. Davalı … vekilince müvekkilinin taşıma sözleşmesinin tarafı olmadığı ileri sürülmüştür. Ancak yargılama sırasında sunulan taşıma bedeli ödemesine ilişkin kayıtlar ile sigortalı ile bu davalı arasındaki yazışmalar dikkate alındığında; yazılı bir taşıma sözleşmesi bulunmasa da, davalının … firmasının acentesi olarak hareket ederek taşıma işini organize ettiği, sigortalıya taşıma, yükleme tarihleri ile araç plakalarını bildirdiği, bu nedenle akdi taşıyıcı sıfatının bulunduğu kabul edilmelidir. Diğer taşıyıcının ise fiili taşıyıcı olduğu tartışmasızdır. Öte yandan zayi tek taraflı trafik kazası sonucu meydana gelmiş olsa da, taşıyıcının kastı veya ağır kusuru kanıtlanamadığından, taşıyıcının sorumluluğu bakımından CMR’nin 23. maddesindeki sınırlı sorumluluk ilkesi uygulanmalıdır. Ancak taşınan emtianın ağırlığına göre bilirkişi tarafından yapılan örnek hesaplamadan da anlaşılacağı üzere, tespit edilen değer sorumluluk sınırları altındadır. Bu nedenle hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda tespit edilen değere itibar edilerek karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu itibarla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 4.833,78-TL istinaf karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 1.245,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.587,88-TL harcın davalı … Ltd. Şti.’nden alınarak hazineye gelir kaydına, İstinaf yoluna başvuran tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Hükümden sonra davacı yan tarafından yapılan 56,-TL yargı giderinin davalı … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya ödenmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda H.M.K.’nın 362(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere, oy birliği ile karar verildi. 23/11/2020