Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/1823 E. 2020/884 K. 24.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1823
KARAR NO: 2020/884
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/04/2018
NUMARASI: 2014/1212 Esas-2018/383 Karar
DAVA: Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 24/09/2020
Davanın kısmen kabulüne yönelik hükmün taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından kendilerine ait … Hotel’de kullanılmak üzere müvekkil şirketten yatak örtüsü takımı talep edildiğini, müvekkil şirketin istenen yatak örtüsü takımlarını ürettiğini, 3 adet numuneyi davalı şirkete teslim ettiğini, yatak örtüsü takımları görsellerini de içerir teklifini de karşı tarafa ilettiğini, bu süreçte taraflar arasında anlaşma sağlanamadığını, davacı şirket tarafından numunelerin iadesinin talep edildiğini, söz konusu numunelerin iade edilmediği gibi numune bedellerinin de hiçbir şekilde müvekkil şirkete ödenmediğini, davalı tarafın numunelerin yangın sırasında yandığına dair mektup ile cevap verdiğini, mektuba numunelerin yandığını gösterir ne sigorta tespit tutanağı ne de bir emniyet raporu eklenmediğini, müvekkil şirket tarafından üretilen numunelerin birebir aynısının başka firmalara ürettirilmek suretiyle davalıya ait otelde kullanıldığını, davalı tarafın müvekkil şirketin prestijinden ve ürünlerinden yararlanma amacında olduğunu, davacı tarafından sunulan teklifi geri çevirerek müvekkil şirketin emek ve zaman harcadığı konseptleri 3.kişi firmalara ürettirerek kullanması hususunun haksız rekabet yarattığını, müvekkil şirket açısından zararın oluştuğunu ve tüm bu nedenlerle davanın kabulüne, meydana gelen haksız rekabet nedeniyle şimdilik 10.000-TL maddi ve 10.000-TL manevi tazminatın işbu davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, aksi bir karar halinde ise; müvekkili şirkete iade edilmeyen numune yatak örtüsü takımları bedeli olan 11.448-TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili 12/12/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 237.490-TL arttırarak 247.490-TL’nin tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkil şirket ile davacı arasında bir haksız rekabet ilişkisinin kurulabilmesi için ya müvekkil şirketin yatak örtüsü imalatı yada davacının otelcilik işi yapması gerektiğini, davacının haksız rekabet iddiası kapsamında davalı şirketin T.T.K.’nun 54. maddesi gereği pasif husumet ehliyetinin bulunmadığını, müvekkil şirketin davacının teklifini kabul etmeyip başka bir şirketle iş yapmasının haksız rekabet olarak gösterildiğini, davacının tasarladığını iddia ettiği ürünlere ilişkin desenlerin davacıya bizzat davalı şirketçe verildiğini, dava konusu tasarımların ne davacıya ne de endüstriyel tasarıma ne de bir marka hakkına konu olduğunu, davacının üzerinde hak iddia ettiği örtülerin davacı ile özdeşleşen niteliğinin olmadığını, müvekkil şirkete verilen teklifte numune için bir bedel talep edileceğine ilişkin hiçbir yazılı beyan olmadığını, davacının numune bedelini talep etmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, davacının çıkan yangında numunelerin yandığını ve hiç kullanılmadığını bildiğini, numune bedeli olarak istenen bedelin fahiş olduğunu ve kabul etmediklerini ve tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece,davacı tarafın davalı tarafa teslim ettiği 3 adet yatak örtüsünün iade edilmediği bu bakımdan bu yatak örtülerinin bedelinin ödenmesine ilişkin talebin yerinde olduğu, bunun yanında davacı yanın haksız rekabete dayalı maddi ve manevi tazminat taleplerinin İstanbul 5. Sulh Hukuk Mahkemesi 2014/56 D.iş sayılı dosyası kapsamında yapılan tespit ve tüm dosya kapsamında değerlendirildiğinde yerinde olmadığı, davada haksız rekabetin koşullarının gerçekleştiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davacının davasını ıslah ettiği hususta dikkate alınarak ”davacı tarafın ıslahla artırılan miktara ilişkin talebinin ve dava dilekçesindeki haksız rekabete dayalı neticeyi talebinin 1, 2, 3, 4, 5, 6 nolu bendindeki taleplerin ayrı ayrı reddine, dava dilekçesindeki 7 nolu talebinin kabulü ile 11.448-TL üç adet yatak örtüsü bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine” ne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: 1-Davacı vekili istinaf dilekçesinde; hüküm verilen oturumda taraflara tahkikatın bittiği, sözlü yargılama aşamasına geçildiğinin tefhim edilmediğini, eksik inceleme yapıldığını, ayrıca dosya kapsamında düzenlenen bilirkişi raporu doğrultusunda hükmedilmesi gereken 247.490-TL. bedel yerine yeniden rapor alınarak numune bedellerine hükmedilmesinin usulen kazanılmış hakkın da ihlali niteliğinde olduğunu, huzurdaki davada asıl ve öncelikli talep haksız rekabete ilişkin tazminat olup, davada da haksız rekabetin varlığının ispatlandığını, bu nedenle de davalı şirketin bu eyleminden kaynaklı olarak kazancının müvekkil şirkete maddi tazminat olarak ödenmesi ve uğranılan manevi zararın da tazmini gerektiğini, yargılama sürecinde dava ıslah edilerek 247.490-TL maddi ve 10.000-TL manevi tazminat talep edilmiş iken davacı şirketin uğradığı zararların dosya kapsamında numune bedelinin iadesi ile karşılanamayacak ölçüde fazla olduğunu bildirerek, kararın kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılarak tazminat talepleri yönünden ıslah edilen 247.490-TL maddi ve 10.000,-TL manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. 2-Davalı vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde; müvekkil aleyhine hükmedilen 11.448-TL bedelin iadesi kararının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, verilen teklifte de verilecek numune için bir bedel talep edileceğine ilişkin hiçbir yazılı beyan bulunmadığını, bedelsiz numune gönderiminin davacının uygulaması gereği olduğunu, ayrıca yapılan yargılama giderleri incelendiğinde 900-TL’nin taraflarınca yatırıldığının görüleceğini, bu noktada da kararın düzeltilmesi gerektiğini bildirerek, kararın “kaldırılması” ve yeniden yargılama yapılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacı yan, davalı tarafın kendilerinden daha sonra yatak örtüsü siparişi değerlendirilmek üzere 3 adet yatak örtüsünün numune olarak aldığını ve taraflarından fiyat teklifi alındığını, fakat davalının yatak örtüsü alımına dair sözleşme imzalamadığını ve gönderilen numune yatak örtülerinin iade edilmediği gibi bu numunelerdeki şekil ve desenler kullanılmak suretiyle davalı tarafın yatak örtüsü ihtiyacının dava dışı başka bir şirketten temin edildiğini ileri sürerek haksız rekabete dayalı olarak işbu terditli davayı açmıştır. Davacı taraf davasında, davalı şirketin 6102 Sayılı Kanunun haksız rekabeti düzenleyen 54. ve izleyen maddelerini ihlal ederek davacıyı zarara uğrattığı iddiasında bulunmaktadır. Anılan 54. Madde ise haksız rekabeti; ”Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar” olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla davalı şirketin haksız rekabette bulunduğunun kabulü için davacının ürünlerinden dürüstlük kurallarına aykırı şekilde yararlandığının tesbiti gereklidir. Somut olayda ise, davacının tasarladığını geliştirdiği ürünlere ilişkin desenler, desenlerin ne şekilde yerleştirileceği davacıya, davalı şirketçe verilmiş, renk seçimlerini davalı yapmış, dolayısıyla davacının talebine dayanak oluşturacak şekilde davacı tarafından tasarlanmış bir ürün yoktur. Davalı tarafından davacıya gönderilen ürün talep formlarında, yeşil oda, bordo oda, mavi oda adları ile üretilecek olan yatak örtülerinin ebatları, kullanılacak olan desenler, desenlerin yatak örtüleri üzerinde yerleştirileceği yerler, nakış renkleri, yastık ebatları ve renkleri, püskül örneklerine dair detaylar yer almaktadır. Ayrıca mavi oda adı ile üretilecek olan yatak örtüsü takımında kullanılacak olan desen için davalı tarafından sadeleştirme talebi de ürün talep formunda görülmektedir. Davacının davalının verdiği bu bilgi ve talepler çerçevesinde 3 adet numune yatak örtüsü takımını ürettiği, 29/11/2012 tarihinde 3 adet yatak örtüsü takımını sevk ettiği, fakat davalı tarafın davacı tarafa numuneleri iade etmediği sabittir. Dosya kapsamına göre; davaya konu 3 takım yatak örtüsünün desenlerinin ve desenlerin yatak örtüleri üzerinde yerleştirileceği yerlerin davalı tarafından davacıya ürün talep formu ile gönderildiği, yatak örtüleri üzerinde kullanılan desenlerin özel tasarım olmayıp, aynı şekli ile pek çok alanda kullanılan anonim desenler olduğu, somut olayda davalı şirketin sahibi olduğu otelde kullanılmak üzere ihtiyacı olan yatak takımlarına ilişkin olarak model ve renk seçimleri davalı tarafça yapılmak suretiyle, üretimi için davacı şirketten teklif istediği, davacının istenilen modellerin numune üretimini yaptığı, davalıya gönderdiği, davacının verdiği teklifin davalı tarafça kabul edilmediğinin anlaşıldığı, yatak örtülerinin başka şirkete üretiminin yaptırıldığı, bu durumun ticari hayatın gereklerine uygun olduğu değerlendirilmiştir. Alınan bilirkişi raporları, tüm dosya kapsamı incelendiğinde davacının numune gönderdiği ürünleri davalının satın almaması haksız rekabet eyleminin gerçekleştiğini kabule yeterli görülmemiş, alınan bilirkişi raporlarında da kullanılan motiflerin geleneksel Osmanlı motifleri olduğunun belirlenmesi nedeniyle haksız rekabet koşullarının gerçekleştiği ispatlanamadığı, davacı vekilinin haksız rekabet nedeniyle uğranılan maddi zararın tazmini ve manevi tazminata hükmedilmesi taleplerinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik yoktur. Bunun yanında davacı yanın haksız rekabete dayalı maddi ve manevi tazminat talepleri yerinde değil ise de ; numune üretiminin bir maliyeti olduğu açık olup, davacı tarafın davalıya teslim ettiği numune yatak örtüleri yandığından bahisle iade edilmediğinden, davacının maliyetine katlandığı numune bedeline ilişkin bir ödeme yapması gerektiği gözönüne alındığında, numunelerin bedelsiz hazırlanacağına yönelik davalı vekilinin istinaf nedenleri yerinde görülmemiş, numune bedeline hükmedilmesinde hukuka aykırılık görülmemiştir. Ayrıca; davalı tarafından yatırılan 900-TL bilirkişi ücreti, davacının reddiyatlarına göre hükümde yanlış hesaplanmış, sanki davacı yan yatırmış gibi aleyhe yargı gideri ödenmesine hükmedilmiştir. Ancak bu husus yeniden yargılama gerektirmediğinden, davalı vekilinin bu yöndeki istinaf isteminin kabulü ile, hükmün kaldırılmasına, yeniden hüküm verilerek, davanın kısmen kabulune karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK.’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/04/2018 Tarih, 2014/1212 Esas-2018/383 Karar sayılı hükmünün HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davacı tarafın ıslahla artırılan miktara ilişkin talebinin ve dava dilekçesindeki haksız rekabete dayalı neticeyi talebinin 1, 2, 3, 4, 5, 6 nolu bendindeki taleplerin ayrı ayrı REDDİNE, dava dilekçesindeki 7 nolu talebinin kabulü ile, 11.448-TL üç adet yatak örtüsü bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,İlk derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 782,01-TL karar harcının, davacı tarafından peşin yatırılan 341,55-TL peşin harç ve 4.056,-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.397,55-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 3.615,54-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine, Davacı tarafça ödenen 782,01-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Davacı tarafından yapılan 3.300-TL bilirkişi ücreti, 234-TL posta gideri olmak üzere toplam 3.534-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranı dikkate alınarak 1.286,48-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan giderin davacı üzerinde bırakılmasına, Davalı tarafından yapılan 900-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranı dikkate alınarak takdiren 788-TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, geri kalan giderin davalı üzerinde bırakılmasına, Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 2.180-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Reddedilen maddi tazminat istemi bakımından karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 20.112,52-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Reddedilen manevi tazminat istemi bakımından karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen 2.180-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Davacıdan alınması gereken 54,40-TL istinaf karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 35,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50-TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davalı tarafından yatırılan 195,50-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 24/09/2020