Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/1539 E. 2020/415 K. 16.04.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1539
KARAR NO: 2020/415
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/01/2018
NUMARASI: 2017/534 Esas 2018/66 Karar
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 16/04/2020
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davaya konu çekleri, müvekkili banka Genel Müdürlüğü’nden şubesine ulaştırılmak üzere kuryeye verilmişken hırsızlık sonucu kaybolarak zayi olduğunu, bu nedenlerle çeklerle ilgili olarak ödeme yasağı ve senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; talep konusu … Bankası, … ve … çeklerinin … tarafından ibraz edildiğinin, bu suretle senetlerin kimin elinde olduğunun anlaşılması üzerine talep sahibine, senedi eline geçiren kişiye karşı dava açmak üzere süre verilerek hakkında dava açılan çekler yönünden açılan davanın konusu kalmadığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,hakkında dava açılmayan çekler yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili çeklerin zayii nedeniyle iptalinin ,poliçenin zayii nedeniyle iptali hükümlerine tabii olduğunu, TTK’nın iade davası başlıklı 763. Maddesi ve TTK’nın iptal kararı başlıklı 764. Maddesi gereğince zayii olan kıymetli evraklarla ilgili açılan davada mahkemece ilan yapılması, kıymetli evrakın yasal hamili olduğunu iddia eden kişilerin mahkemeye çeki ibraz ederek beyanda bulunması gerektiğini ;kanunun ön gördüğü açık düzenlemeye rağmen mahkemenin çeklerin ibraz edilip edilmediği re’sen tetkik etiğini , ibraz edilen çeklerle ilgili istirdat davası açılması için usulüne uygun olmayan süre verildiğini, mahkemenin bu yöndeki tahkikatının kanunun iptal davalarında öngördüğü sistematiğe ve emredici hükümlere aykırı olduğunu belirterek usul ve yasaya aykırı kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE:Dava hukuki niteliği itibariyle TTK’nın 818/s madde hükmü delaletiyle, aynı kanunun 757.madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Mahkemece ibraz edilen ve hakkında çek istirdatı davası açılan çekler yönünden;çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına; dava açılmayan çekler yönünden ise davanın reddine karar verilmiş,karara karşı davacı banka vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. TTK 764 /1 maddesi ”Elden çıkan poliçe ,verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir” hükmü düzenlenmiştir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır.(Yargıtay 11.H.D nin 17/06/2019tarih ve 2018/2811 E- 2019/4422 K) Çekin niteligini uygun olduğu ölçüde ve TTKnın açıkça atıf yaptığı durumlarda poliçeye ilişkin hükümler çeke de uygulanır. Poliçeden farklı olarak çek de muhatap bankanın bulunması zorunlu olup çekin ödenebilmesi için bankaya ibrazı gereklidir. Çek iptali davasında zayii iddiasının değerlendirilmesi yönünden öncelikle çekin bankaya ibrazı edilip edilmediği hususu mahkemece araştırılması gereklidir. Bu hususta poliçeye ilişkin hükümlerde muhatap banka bulunmadığından açık bir yasal düzenleme mevcut olmasada, çek yönünden bu durumu yasaklayan bir hüküm de bulunmamaktadır. Davanın niteliği gereği kaybolduğu iddia edilen çekin bankaya ibraz hususu araştırılmadan karar verilemeyeceğinden mahkemece resen bu hususta banka yazı yazılmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.Bankaya yazılan yazı neticesinde çekleri ibraz edenin bilgileri ile birlikte ibraz edildiği bildirilmiş ,davacıya çekleri ibraz edene karşı istirdat davası açmak üzere verilen süreye rağmen bir kısım çeklere karşı dava açılmış bir kısmına ise dava açılmamıştır. Davacı vekilince mahkemeye ibraz edilmeyen ancak,ödenmek üzere muhataba ibraz edildiği tesbit edilen çekler nedeniyle istirdat davası açılmak üzere süre verilemeyeceğine ilişkin itiraz ve istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Buna göre ;mahkemece istirdat davası açılan çekler nedeniyle , çek iptali davasının konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına, dava açılmayan çekler yönünden davanın reddi yönünde verilen hükümde isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle istinaf nedenleri yerinde görülmeyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 54,40- TL istinaf karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 35,90- TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50- TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.16/04/2020