Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/145
KARAR NO : 2018/1356
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/10/2017
NUMARASI : 2016/802 E.-2017/983 K.
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 01/11/2018
Davanın kabulune ilişkin hükmün davalı … Ortaklığı vekilince istinafı üzerine rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili ;sigortalı tarafından Belçika’da yerleşik … şirketinden satın alınan çikolata emtiasını nakliye rizikolarına karşı sigortaladığını, çikolata emtiasının Belçika’dan İstanbul’a nakliyesinin davalı THY tarafından gerçekleştirildiğini, akabinde ambar, servis,işlemlerinin de davalı tarafından gerçekleştirildiğini, davalının fatura düzenlediğini, TBK’nun 572.maddesine göre davalının dava konusu yükü özenle saklama ve aldığı yükü iade borcu olduğunu, davalının taşımasını da bizzat yaptığı bu yükleri düzenlediği konşimentolar uyarınca 12-18 derecede muhafaza edilmesi gerektiği uyarısı yer almasına rağmen Ağustos ayında 9 gün boyunca soğutması olmayan ambarlarda 30-32 derecede depoladığını,emtianın tamamen bozulmasına neden olduğunu, yükün AHL de alıcı tesislerine kamyon ile taşınmasının 2 no’lu davalı tarafından yapıldığını, yükün antrepoya tahliyesi sırasında çikolata emtiasının belirtilen sıcaklıkta muhafaza edilmediği ve bu sebeple satışa uygun olmadığının tutanak altına alındığını, sigortalı şirketin zararının 98.481.34-TL olduğunun tespit edilerek sigortalıya 11.12.2015 tarihinde ödndiğini belirterek ödenen 98.481,34 TL’nin 11/12/2015 tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:1-Davalı THY AO vekili;uyuşmazlığa 1999 tarihli Montreal Konvansiyonunun uygulanmasının gerektiğini,konvansiyon hükümleri gereğince usulüne uygun ihbarda bulunulmadığını, kargoda meydana geldiği iddia olunan hasarın en geç 14 gün içerisinde taşıyıcıya bildirilmesinin gerektiğini, şikayetin yazılı olması gerektiği ve belirtilen sürelere uyulmadığı taktirde dava açılamayacağının belirtildiğini,hasarın ortaklığın sorumluluğu dahilinde meydana geldiğinin ispatı gerektiğini, çikolata emtiasının soğutmalı ambarda muhafaza edilmesi gerektiğine ilişkin kayıt yer almadığını, konşimento üzerinde yazılı olduğu şekilde 12-18 derecede muhafaza edildiğini,geriye dönük faiz talebinin mümkün olmadığının belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2-Davalı Yeşilköy Havalimanı Kargo Terminali vekili, yükün Atatürk Havalimanına gelmesi,ambar,servis,yükleme, muayene işlemlerinin diğer davalı tarafından gerçekleştirildiğini, dava konusu çikolataların 12-18 derecede muhafaza edilmesi gerektiğine dair uyarının diğer davalı ile düzenlenen konşimentolarda yer aldığını, müvekkilinin taşınmak üzere teslim alındığında çikolataların bozulmuşolduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, hasar ihbarının süresinde yapıldığının kabulü gerektiği , uygun ısıda saklanmayan emtiada meydana gelen hasarı tazminle yükümlü davalı …O’ya karşı açılan davanın kabulü ile 98.481,34-TL nin 11/12/2015 tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalı THY den tahsiline , diğer davalı hakkında ki davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı THY AO vekili, MK 31.madde uyarınca usulune uygun bir hasar ihbarı yapılmadığı, bilirkişi kurulunun “somut olayda yapılan bildirim ve DHL ve THY ile yapılan yazışmaların ihbar şartının yerine geldiği ” gerektiği yolundaki tesbitlerin kabulünün mümkün olmadığını, ihbarın yazılı bildirim yoluyla yapılması hasara ilişkin tüm hususları içermesi gerektiği,davacının 14 günlük ihbar süresini aştığı, mahkeme tarafından dava tarafından dava tarihinden itibaren faiz hesaplanmasına hükmedilmiş ise de faizin karar tarihinden itibaren işletilmesi gerektiğini belirterek, hükmün kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında talepleri doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacının sigortalısı dava dışı … Gıda tarafından Belçika’da yerleşik … şirketinden satın alınan çikolata emtiasını nakliye rizikolarına karşı sigortaladığı, çikolata emtiasının Belçika’dan İstanbul’a hava yolu ile taşımasının davalı THY tarafından gerçekleştirildiği ve AHL de davalıya ait geçici depolama alanına alındığı , Ürün kolileri üzerinde (dosyada bulunan fotoğraflardan) muhafaza koşullarının yazılı olduğu, AWB de de bu yönde açıklama bulunduğu görülmektedir. Davalının taşımasını bizzat gerçekleştirdiği bu yüklere düzenlediği konşimentolar uyarınca +12-18 derecede muhafaza edilmesi gerektiği uyarısı yer almasına rağmen emtianın normal ambar koşullarında muhafazaya alındığı, mevsimsel sıcaklık kaynaklı olağan saklama nedeniyle hasarın erime bozulma şeklinde meydana geldiği, gerek ürün kolileri üzerindeki uyarılar ,gerekse taşıma senedinde ürünün bulunması gereken sıcaklıkların yazılı olduğu , davalı THY’nin emtianın taşıma ve saklama koşullarını bilmesinin sağlandığı anlaşılmaktadır.
Davalı THY tarafından 16/08/2015 tarihinde taşınan emtianın iki parti halinde 905 kg ve 1200 kg olarak 25 Ağustos 2015 günü alıcıya teslim edildiği, alıcının … Gebze Kocaeli deposunda yapılan tespitte ürünlerin hasarlandığının tespit edildiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafından hasar ihbarı olarak kabulü gerektiği ileri sürülen 26/08/2015 tarihli e postalarda ürünlerin +12 +18 arasında serin koşullarda muhafaza edilmesi gerektiği, konişmentoda ki detaylara uyulup uyulmadığı, hangi şartlarda muhafaza edildiği konusundaki sigortalının gümrük müşavirinin sorusuna; davalı THY görevlisinin ” belirtilen aralığa uygun depolama alanı olmadığından normal ambar ortamında muhafaza edildiği” bildirilmiş,ayrıca “kargonun depolama alanına alınması konusunda bilgilendirme maili bulunup bulunmadığını” sorduğu anlaşılmaktadır.Sigortalı tarafından dava dışı akdi taşıyıcı DHL ve THY ye yazılan 16/09/2015 tarihli yazıda ürünlerin hasarlandığı belirtilerek rücu edileceği belirtilmektedir. Bu yazının davalıya ne zaman ulaştığı belli olmamakla birlikte davalı THY bu yazıyı ihbar yazısı olarak kabul etmekte ve tarihine itiraz etmemekte ihbarın süresinde yapılmadığını öne sürmektedir.
Mevcut durumda davalı fiili taşıyıcının ayrı bir depolama ücretine ait fatura düzenlemek suretiyle muhafaza etmekle yükümlü olduğu emtiayı deposunda ürünleri uygun olmayan koşullarda beklettiği ve böylelikle ürünlerin bozulduğu sabittir. Ürünler havalimanından Netlog deposuna da frigorifik olmayan araçla götürülmüş ise de hasarın 9 gün davalı deposunda bulunmaktan kaynaklandığı belirlenmiştir.
İstinaf incelemesi açısından çözümü gereken husus uyuşmazlık konusu taşımada hasar ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı noktasındadır. Hasarın meydana geldiği tarih ve taşımanın güzergahı Devletler itibariyle uygulanması gereken 1999 Montreal Konvansiyonu 31/2 maddesi ” ihtirazi kayıtsız veya bildirimsiz bir şekilde kargonun tesliminin karine olarak malın sağlam taşındığı ve teslim edildiğinin kabul edilmiş sayılacağı “na ilişkin olup hasar halinde, teslim almaya yetkili kişinin, hasarın öğrenilmesinden sonra derhal ve teslim alınışlarından itibaren kargo yükü için en geç on dört gün içinde taşıyıcıya ihbarda bulunmak zorunda olduğu,her ihbarın, yukarıda belirtilen süreler içinde, ayrı bir yazılı bildirim olarak gönderilmesi belirtilen süreler içinde ihbarda bulunulmaması halinde, hileli davranması hali dışında, taşıyıcı aleyhine dava açılamayacağı” düzenlenmiş bulunmaktadır.Bu düzenleme karşısında, ihbar sürelerine uyulmaması halinde, yalnızca taşıyıcı lehine bir karine söz konusu olmayıp, taşıyıcının sorumluluğu da sona ermektedir ( Tuba Birinci Uzun, Uluslararası Hava Taşımalarında Taşıyıcının Sorumluluğu, 2012, s.134-135).
Yargıtay 11 HD.somut olaya emsal olabilecek 2016/14162 esas ,2018/5436 karar sayılı güncel bir ilamında “Ancak, taşıyıcının herhangi bir suretle hasarı öğrenmesi halinde ihbarın süresinde yapılmadığını ileri sürmesi TMK’nın 2. maddesi uyarınca iyiniyet kurallarıyla bağdaşmayacağından bu durumda hasar nedeniyle ihbar şartı aranmamalıdır. Dosya içerisinde yer alan ve davalı şirket yetkilisi olduğu iddia edilen kişi ile yapılan mail yazışmalarında, yapılan aktarma sırasında taşınan mallara ilişkin hasar ve zayi olgusunun bilindiği iddia olunmuştur. Bu durumda, mahkemece taşıyanın hasarın varlığından haberdar olup olmadığının değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış” denilmiştir.
Ancak somut olayda davalı fiili taşıyıcının belli bir sıcaklıkta muhafaza edilmemesi halinde ürünlerin bozulacağını bildiği anlaşılmaktadır. Belli bir ısı da taşınması ve muhafazası gereken ,bu koşullar sağlanmadığında bozulacağı muhakkak olan emtiayı bu değerleri taşımayan bir depolama alanına koyan davalı fiili taşıyıcının hasarın bildirilmediğini ileri sürmesi MK 2 ye aykırıdır.İhbar süresi içerisinde sigortalının gümrük müşaviri davalıya emtianın +12+18 derecede serin koşullarda muhafazası gerektiği hangi koşullarda saklandığı sorulmuş ;davalı da belirtilen ısılarda depoları mevcut olmadığından normal ambar ortamında muhafaza edildiğini bildirmiştir.Uygun ısı da muhafaza etmediği emtianın bozulduğu davalının bilgisi dahilindedir. Bilgisi dahilinde olan hasar ve ihbar süresi içerisinde yapılan bildirimin hasar ihbarı olarak kabulü gerektiği , tazminat miktarının gerçek zarara ilişkin olup ; davacı tarafından sigortalıya ödenen tutara ve ödeme tarihindeki SDR kuruna göre gerçek zararın üst sınırın altında kaldığı ve ödeme tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmeden ilk derece mahkemesinin delilleri takdirinde isabetsizlik olmadığından istinaf nedenleri yerinde görülmeyen davalı THY vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı … Ortaklığı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Davalı THY den alınması gereken 6.727,26-TL- istinaf karar harcından, yatırılan 1.682 -peşin harcın mahsubu ile bakiye 5.045,26 TL’nin davalı … Ortaklığı”ndan alınarak hazineye gelir kaydına,
İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, hükümden sonra davacı yan gider avansından karşılanan 42-TL posta giderinin davalı … Ortaklığı’nden alınarak davacıya verilmesine,
Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine,
HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 01/11/2018