Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1382
KARAR NO : 2018/1272
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: GEBZE ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/05/2018
NUMARASI : 2018/138 D.İş 2018/134 Karar
TALEP : İhtiyati Tedbir
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 18/10/2018
İlk derece mahkemesince verilen 22/05/2018 tarihli kararın talepte bulunan ve karşı yan vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
TALEP: İhtiyati tedbir talep eden vekili dilekçesinde; müvekkilinin … İMO numaralı … isimli gemide BTU/POL/PAC-01 nolu konişmento tahtında taşınan alüminyum yükünün meşru hamili olduğunu, karşı taraf M… gemisine ilişkin GPS ….(…) navlun alacağı olduğu iddiası ile gemide taşınan yüklere ilişkin hapis hakkı iddiasında bulunduğunu, buna ilişkin mahkemenin 2018/116 D.İş sayılı dosyasında gerekli incelemenin yapıldığını, müvekkilinin TTK’nın 1230 maddesi gereğince malı teslim almaya yetkili hamil olduğunu, TTK’nın 1203. maddesine göre müvekkilinin navlun sözleşmesinde veya konişmentoda veya başka bir denizde taşıma senedinde bizzat kendisinin ödemekle yükümlü tutulduğu bir borç yok ise taşıyanın alacaklarından sorumlu tutulamayacağını, TTK’nın 1204. maddesine göre de bu alacaklar dolayısıyla gönderilene/müvekkiline karşı taşıyan tarafından hapis hakkı uygulanamayacağını, konişmentoların meşru hamilinin ve malların sahibinin müvekkili olduğunun tespiti ile tedbir konusu malların müvekkiline Poliport limanında teslimine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece 22/05/2018 tarihli ara karar ile; TTK.’nın 1202 maddesi gereğince talep eden … tarafından 30.000 -USD teminatın karşılanması halinde gemide bulunan … nolu Konişmentoda yazılı yükün talep eden …. LTD.’ye Poliport Limanında teslimine karar verilmiştir.
İhtiyati tedbir talep eden vekilinin teminat alınmasına ilişkin itirazı 31/05/2018 tarihli ara karar ile teminatsız tedbir talebinin reddedildiği, bu ret kararına karşı itiraz hakkı bulunmadığı, HMK 391/3 fıkrası gereğince istinaf kanun yoluna gidilebileceği gerekçesiyle usulden reddedilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : 1-.. vekili; navlun sözleşmesi uyarınca konşimentoların serbest bırakılabilmesi için …’in onayının alınması gerektiği, navlunu ödenmemiş bir taşımaya ilişkin konşimentoların “Freight Prepaid” kaydı içeremeyeceği açıkken bu kaydı içeren konşimentoların orijinal sayılmasının hukuka aykırı olduğu,… ve … arasında imzalanan sözleşmenin TTK’nun 1138.maddesinde tanımlanan yolculuk çarteri sözleşmesi olduğunu, mahkemece sözleşmenin gemi kira sözleşmesi olarak değerlendirilmesi neticesi karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın müvekkili lehine ortadan kaldırılmasına, orijinal olmayan konşimentolara göre yükün teslim edilmemesine, konşimentoların …’a verilmemesine, navlunun ve navluna bağlı alacakların tamamının …’ne ödenene kadar yükün … isimli firmaya teslim edilmemesi yönünde karar verilmemesini talep etmiştir.
2-…vekili;HMK 392.maddesi uyarınca mahkemenin gerekçesini açıkça belirtmek şartıyla teminat alınmamasına karar verebileceğini, müvekkilinin emtianın meşru hamili olduğundan teminat yatırmasının hukuka aykırı olduğunu, gemi donatanının navlun sözleşmesi ve/veya konişmento tahtında taşıdığı malların/yükün tesliminden kaçınabilmesinin kanunen sadece hapis hakkı ile mümkün olduğunu, TTK 1203.maddesine göre müvekkilinin taşıyanın alacaklarından sorumlu tutulamayacağı,TTK 1204.maddesine göre ise bu alacakların sebep gösterilerek gönderilene/müvekkiline karşı taşıyan tarafından hapis hakkının uygulanamayacağını, donatan/karşı tarafın ne hapis hakkı ne de başka bir dayanağı olmadan malların tesliminden kaçınması nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, bizzat gemi kaptanı tarafından düzenlenen manifestolarda müvekkilinin, konşimento numaraları verilen malları gönderileni olarak gözüktüğünü belirterek;30.000-USD tutarında teminatın yatırılması öngörülen kısmının kaldırılarak alınan teminatın iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :…’ın talebi üzerine mahkemece 2018/116 değişik iş sayılı dosyada 27.4.2018 tarihli kararla,”Emtianın ve konişmentonun talep edene teslimi talebinin reddine,TTK.’nın 1202 maddesi gereğince talep eden tarafından 29.585,44-usd teminatın karşılandığında gemide bulunan yükün tevdii mahalline tevdiine, Poliport Limanında boş bir antreponun belirlenmesine ,akabinde, taşıyanın talebiyle,30.4.2018 tarihli karar ile tevdi mahallini Beldeport Limanı olarak değiştirmiştir.
İhtiyati tedbir kararına itiraz üzerine,Mahkemece verilen 09/05/2018 tarihli ek karar ile; Karşı taraf taşıyan vekilinin ihtiyati tedbire itirazının ve yükün tevdii mahalli olarak Beldeport limanına boşaltılması talebinin REDDİNE, 30/04/2018 tarihli tavzih kararının kaldırılmasına, konişmento ibraz eden gönderilenlere konişmentoda yazılan yüklerin teminat karşılığı poliport limanında teslimine ,….vekili vekaletname sunmadığından talepleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına, harç yatırarak yeni bir talep açmakta muhtariyetine karar verildiği ve ,adı geçen vekilinin vekaletname ibrazı ve talebi üzerine elde ki istinafa konu ihtiyati tedbir kararının verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemenin 2018/116 D.İş sayılı dosyasında eksik navlun bedeli ve 356.500 usd demuraj bedelini diğer yük alıcıları olan teslim talep eden …, … tarafından karşılandığı yük alıcısı …. ‘nun talebi üzerine de ,bakiye 3 günlük demuraj bedeli 30.000-usd teminat yatırılması karşılığında bir adet konişmento muhteviyatı malın talepte bulunana teslim edilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Taşıyan tarafından 29.585,44-usd navlun bedelinin ödenmediği ileri sürüldüğünden taşınan yükün boşaltma limanı olan Poliport ‘ta boşaltılmaması üzerine taşıtan tarafından mahkemeye başvurulup çekişmeli bedeli yatıracaklarını bildirerek yükün teslimi talebi mahkemece yükün tevdii mahalline tevdii olarak karara bağlanmış,daha sonra ki aşamada yük alıcıları olan 3 ayrı şirket tarafından konişmentolar ibraz edilerek yükün kendilerine teslimi talep edilmiş olup ,mahkemece eksik navlun bedelinden başkaca ;önce 210.000 daha sonra 356.000 usd demuraj bedeli teminat olarak yatırıldığında yükün alıcılara tesilimine karar verilmiştir.Bu dosyada ki teminatlar alıcılar tarafından karşılandığından talepte bulunan … da teslimden sonra işleyen 3 günlük demuraj bedeli teminatı karşılaması halinde yükün adı geçene teslimine karar verilmiştir.
Alacaklı donatanın Gebze…icra dairesinin …esas sayılı dosyasında 2.5.2018 tarihinde TTK nun 1201 ve İİK 270.maddesi uyarınca hapis hakkını kullandığı anlaşılmakla ,yükün alıcılarına teminat karşılığında teslimi işlemleri niteliği itibariyle ihtiyati tedbir kararına ilişkin olmakla ,donatanın navlun alacağı bulunup bulunmadığı ,hapis hakkının mevcut olup olmadığı ,uygun kullanılıp kullanılmadığı hususları ihtiyati tedbire ilişkin dosyada inceleme konusu olmayacaktır.
HMK 390/3 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir talep eden taraf dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat zorundadır. Tüm dosya kapsamına göre,deniz taşıması kapsamında, donatan …’in taraflar arasındaki sözleşmenin 11. maddesi gereği yüklemenin tamamlanmasının ardından 6 iş günü içerisinde ödenmesi gereken navlunun 29.585,44-usd kısmının ödenmediği hususunda yine son ara karar tarihi itibarıyla 356.500 -usd demuraj bedeli alacağı olabileceği konusunda yaklaşık ispat noktasında kanaat oluşturacak delil bulunduğu anlaşılmakla 2018/116 değişik iş sayılı dosyada teminat karşılığında yükün alıcılarına teslimine karar verilmiştir.Aynı zamanda teslim talebinde bulunan yük alıcısı …’nun vekilinin vekaletname sunamaması nedeniyle 116 değişikiş sayılı dosyada karara bağlanamayan …; yükü ilk alıcılara teslimden sonra 3 gün geçtiğinden ve taşıma sözleşmesinde günlük 10.000 usd sürastarya bedeli kararlaştırıldığından gönderilen…’dan 30.000-usd teminat alınmasına karar verilmesi dosya içeriğine uygundur.
TTK.nun 1128 maddesi ile bu maddenin atıf yaptığı 1201 maddelerinde hapis hakkı düzenlenmiştir. TTK.nun 1201 maddesine göre,taşıyan,navlun sözleşmesinden doğan bütün alacaklar için eşya üzerinde hapis hakkına sahiptir. Demuraj bedeli de bu alacaklardandır.
TTK 1204 maddesinede; (1) Gönderilen, eşyanın teslimini istediği andan itibaren, sadece 1203 üncü maddede öngörülen alacaklar için hapis hakkının kullanılmasına katlanmak zorundadır;İlk derece mahkemesinin de gemi üzerinde ki yük boşaltılıncaya kadar geçen zamanı dikkate alarak tahakkuk edebilecek demuraj bedelini teminat altına aldığı anlaşılmakla, gönderilen konumundakı şirketin, deniz taşımasına konu malların kendilerine teminatsız teslimi gerektiği,taşıyanın hapis hakkı bulunmadığı, bulunsa bile kendilerine ileri sürülemeyeceği yönündeki istinaf sebepleri yerinde değildir.
Yukarıda anlatılanlar doğrultusunda taşıyan …. ‘ın orijinal olmayan konşimentolara göre yükün teslim edilmemesine, konşimentoların …’a verilmemesine, navlunun ve navluna bağlı alacakların tamamının …’ne ödenene kadar yükün …’a teslim edilmemesi yönündeki istinaf sebepleri de;TTK.nun 1203 maddesi gereği, taşıyanın çekişmeli alacak tutarı yeterli teminat altına alındığından,yükün alıcılara teminat karşılığı tesliminde her iki tarafın hukuki yararı bulunduğu ,taşıyan çekişmeli tutar karşılandığında eşyayı teslim etmek zorunda olduğundan, yerinde görülmemiş her iki yan vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Talepte bulunan ve karşı yan vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Talepte bulunan ve karşı yan tarafından yatırılan peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
İstinaf yargı giderlerinin taraflar üerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362.f maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.18/10/2018