Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/1245 E. 2019/892 K. 27.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1245
KARAR NO : 2019/892
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/02/2018
NUMARASI : 2015/1218 E. -2018/92 K.
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senedinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 27/06/2019
Davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı … Ltd. Şti. vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
DAVA:Davacı, davalı … Ltd. Şti.’nin kendisi hakkında kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlattığını, ancak takibe konu … Bankası İçerenköy Şubesine ait 15.09.2014 tarihli … nolu 10.000-TL bedelli ve 15.10.2014 tarihli … nolu 15.000-TL bedelli çeklerin davalı … Ltd. Şti.’nden satın alınan mallara karşılık avans olarak verildiğini, ancak adı geçen davalının 12.02.2014 tarihli sözleşme ile kararlaştırılan sürede ve sonrasında malları teslim etmediği gibi çekleri de kendi yakın akrabalık ilişkisi bulunan davalı … Ltd. Şti.’ne ciro ettiğini öğrendiğini ileri sürerek bu çekler ve icra takibi nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tespitine ve borcu olmadığı halde aracına haciz konulduğundan %20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin dava konusu 15.10.2014 tarihli … nolu 15.000-TL bedelli çeki kısa süreli ticari ilişkide bulunduğu diğer davalıdan olan alacağına karşılık aldığını, müvekkili iyiniyetli yetkili hamil olup davacının diğer davalı ile aralarındaki şahsi defileri müvekkiline karşı ileri süremeyeceğini, 15.09.2014 tarihli çek ise icra takibine konu edilmediği gibi müvekkilinin bu çekte taraf olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Diğer davalı, usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, davacının lehdarı olduğu dava konusu çekleri, sipariş edilen mal karşılığında … Ltd. Şti.’ne teslim ettiği, fakat davalının yerine getirmesi gereken edimini süresinde ifa etmediği ve bu şekilde çeklerin bedelsiz kaldığı, bu durumda davacının dava konusu çeklerden dolayı davalı … Ltd. Şti.’ne karşı borçlu olmadığı, dava konusu 15/10/2014 tarihli … nolu 15.000,00 TL bedelli çekin diğer davalı … Ltd. Şti.’ne ciro edildiği, diğer çekte ise bu davalının hamil olmadığı ve ciranta olarak yer almadığı, davalı … Ltd. Şti.’nin taraf olduğu çek ile ilgili olarak bedelsizlik iddiasının davalı … Ltd. Şti.’ne karşı ileri sürülebilmesi için davalının bu çeki bedelsizliğini bile bile davacı zararına hareket etmek suretiyle iktisap ettiğini ispat etmesi gerektiği, her iki davalı şirketin ortaklarının akraba olmaları, ortaklarından birinin diğer şirketteki ortak ile kardeş olması, çekin hangi ticari ilişkinin karşılığında verildiğinin ticari defterlerden anlaşılamaması, ayrıca davalı … Ltd. Şti.’nin kendisine borçlu olarak görünen diğer davalıya daha sonra nakit para çıkışı yapmasındaki çelişkinin açıklanamaması dikkate alındığında davalı … Ltd. Şti.’nin çeki bedelsizliğini bilerek davacının zararına olarak aldığı kanatine varıldığı, ayrıca bilerek borçlu zararına iktisap edilen çeke istinaden başlatılan takipten dolayı kötüniyet tazminatı şartlarının da oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının dava konusu çekler nedeniyle davalı … Ltd. Şti.’ne karşı ve dava konusu 15/10/2014 tarihli 2042828 nolu 15.000,00 TL bedelli çekten ve bu çeke istinaden başlatılan icra takibinden dolayı davalı … Ltd. Şti.’ne karşı borçlu olmadığının tespitine, 15.000,00 TL nin %20 si oranındaki kötü niyet tazminatının davalı … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı … Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde özetle; 1-Davacının, müvekkilinin 15.000-TL bedelli çeki kötüniyetli olarak iktisap ettiğine dair bir delil sunmadığını, müvekkili ile diğer davalı arasında ticari ilişki olduğunun ticari defter kayıtlarından anlaşıldığını, sadece ortakların aynı soyadını taşımalarına ve diğer davalıya yapılan ödemeye dayanılarak kötüniyetin kabulünün doğru olmadığını, ilk derece mahkemesinin bu ödemeye ilişkin beyanlarını dahi almadığını, iki şirketin iştigal alanlarının da farklı olduğunu,2-Kötüniyet tazminatı şartlarının oluşmadığını, zira davacının bu yönde bir talebi olmadığını, davacı talebinin icra inkar tazminatına yönelik olduğunu,3-Müvekkili aleyhine her iki çek yönünden de dava açıldığını ve 10.000-TL bedelli çekle müvekkilinin bir ilgisinin olmadığının ispatlandığını, dolayısıyla reddedilen kısım yönünden müvekkili lehine vekalet ücreti hükmedilmesi ve yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulmaması gerektiğini belirterek hükmün kaldırılmasını ve davanın reddini karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, mal alımına karşılık avans olarak verildiği ve bedelsiz kaldığı ileri sürülen çekler nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.Davalı … Ltd. Şti. iyiniyetli hamil olduğunu, dava konusu 15/10/2014 tarihli … nolu 15.000- TL bedelli çeki diğer davalıdan alacağına karşılık aldığını, 15/09/2014 tarihli …. nolu 10.000- TL bedelli çekte ise taraf olmadığını savunmuş, davalı … Ltd. Şti. ise davaya cevap vermemiş, ilk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın kabulü ile, davacının her iki çekten dolayı davalı … Ltd. Şti’ne karşı ve takibe konu edilen 15/10/2014 tarihli … nolu 15.000- TL bedelli çekten dolayı aynı zamanda davalı … Ltd. Şti.’ne karşı borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince davacının bedelsizlik iddiası kabul edilmiş ve hüküm davalı … Ltd. Şti. tarafından istinaf edilmemiş olduğuna göre, dava konusu çeklerin adı geçen davalıya avans olarak verilip bedelsiz kaldığı hususu kesinleşmiştir. Öte yandan TTK 687/1 maddesi “ Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” hükmünü haizdir. Aynı yasanın 818/1-e maddesi uyarınca aynı hüküm çekler hakkında da geçerlidir. Davalı … Ltd. Şti. dava konusu 15/10/2014 tarihli … nolu 15.000- TL bedelli çeki iş bu davadan önce icra takibine konu etmiştir. Dosya kapsamında mevcut belgeler incelendiğinde,davalı … Ltd. Şti. müşterek imza yetkilisi … ile davalı … Ltd. Şti. yetkilisi …’ın kardeş oldukları, her iki şirketin aynı mahallede mukim oldukları, iştigal alanlarının benzer olduğu dikkate alındığında davalı … Ltd. Şti.’nin dava konusu çekin bedelsiz olduğunu bilebilecek durumda olduğu ve iyiniyetinden söz edilemeyeceği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Davacı dava dilekçesinde “kötüniyet tazminatı” yerine “icra inkar tazminatı” ifadesini kullanmış ise de, “icra inkar tazminatı”nın İtirazın İptali davasına özgü bir tazminat türü olduğu dikkate alındığında davacının kastettiğinin İİK 72/5 m. kötüniyet tazminatı olduğu açıktır ve davalının icra takibinde haksız ve kötüniyetli olduğu ispat edilmiş olduğuna göre takibe konu edilen çek nedeniyle takip alacaklısı davalı aleyhine kötüniyet tazminatına hükmedilmesinde de isabetsizlik görülmemiştir. Bununla birlikte davacı, her iki çekin de davalı … Ltd. Şti. tarafından icra takibine konu edildiğini ileri sürerek bu davayı açmış ve adı geçen davalıya her iki çek yönünden de davasını yöneltmiş, ancak ilk derece mahkemesince bu davalı yönünden sadece icra takibine konu edilen 15.10.2014 tarihli … nolu 15.000-TL çeke ilişkin hüküm kurulmuş, 15.09.2014 tarihli …. nolu 10.000-TL bedelli çeke ilişkin olarak ise hüküm kurulmamıştır. Oysa ilk derece mahkemesinin de kabulünde olduğu üzere davalı … Ltd. Şti. 10.000-TL bedelli çekte taraf değildir ve davacı tarafça aksi ispat edilmemiştir. O halde ilk derece mahkemesince bu çek yönünden adı geçen davalı hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş ise de, bu eksiklik yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, HMK 353(1)b-2 gereğince ilk derece mahkemesinin kararının 2. ve 3.bentlerinin kaldırılmasına ve adı geçen davalı yönünden davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuş, hüküm davalı … Ltd. Şti. yönünden kesinleşmiş olmakla birlikte, kararın bütünlüğünü temin açısından hükmün kesinleşen yönleri dikkate alınarak harç,yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin kısım yeniden yazılmıştır.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE; İstanbul Anadolu 4.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08/02/2018 Tarih 2015/1218 Esas 2018/92 Karar sayılı hükmünün 2. ve 3. Bentlerinin HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davalı … Ltd. Şti. hakkında açılan davanın KISMEN KABULÜNE; Davacının, davalı … Ltd. Şti.’ne, … Bankası İçerenköy Şubesi 15/10/2014 tarihli …. nolu 15.000- TL bedelli çek ve bu çeke istinaden başlatılan İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibi nedeniyle BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,Davacının 15/09/2014 tarihli … nolu 10.000-TL bedelli çek yönünden, davalı … Ltd. Şti. hakkında açmış olduğu davanın pasif husumet yokluğundan REDDİNE,İstanbul Anadolu …. İcra Müdürlüğünin … Esas sayılı takip dosyası ile ilgili olarak 15.000,00 TL nin %20 si oranındaki kötü niyet tazminatının davalı … Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya ödenmesine,” İlk Derece Yargılamasına ilişkin olarak;Alınması gerekli 1.707,75 TL’den peşin olarak yatırılmış olan 426,94-TL’nin mahsubu ile, bakiye 1.280,81- TL nin hakkında verilen hüküm kesinleşen davalı … Ltd. Şti. ile davalı … Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen(davalı … Ltd. Şti.’nin sadece 597,71-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) alınarak hazineye gelir kaydına, davacı tarafça sarf edilmiş 426,94 TL nin hakkında verilen hüküm kesinleşen davalı … Ltd. Şti. ile davalı … Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,Davacı tarafça sarf edilmiş 27,70 TL başvurma harcı, 1.445,80 TL posta gideri olmak üzere toplam 1.473,50 TL’nin hakkında verilen hüküm kesinleşen davalı … Ltd. Şti. ile davalı … Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen (davalı … Ltd. Şti.’nin sadece 884,10-TL’sinden sorumlu olması kaydıyla) alınarak davacıya ödenmesine, Davalı … Ltd. Şti. tarafından yapılan 1.122-TL yargılama giderinin kabul-red oranı dikkate alınarak 448,80-TL’sinin davacıdan alınarak davalı … Ltd. Şti.’ne ödenmesine, kalanın davalı üzerinde bırakılmasına, Davalı … . Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca 2.725-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … . Ltd. Şti.’ne ödenmesine,Talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine”İstinaf yoluna başvuran davalı … Ltd. Şti. tarafından yatırılan 427- TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, istinaf başvuru harcı olarak yatırılan 98,10-TL’nin hazineye irad kaydına,Taraflarca istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kabul-red oranı dikkate alınarak üzerlerinde bırakılmasına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliği ile HMK’nun 362(1).a maddesi uyarınca kesin olmak üzere karar verildi. 27/06/2019