Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2018/1162 E. 2020/201 K. 13.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1162
KARAR NO: 2020/201
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 31/10/2017
NUMARASI: 2015/1020 Esas-2017/1205 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Franchising Sözleşmesinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 13/02/2020
Davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
DAVA:Davacı vekili, davalı ile akdedilen Franchise/Süpermarket İşletme Anlaşması uyarınca müvekkilinin imtiyaz sahibi, davalının alt imtiyaz sahibi sıfatını haiz olduğunu, bu sözleşme ile davalıya müvekkili şirket logosu adı altında süpermarket işletme hakkı ile müvekkiline ait demirbaş eşyaların kullanımı ve yine müvekkili tarafından üretimi yapılan ve/veya müvekkili lojistik sisteminde bulunan gıdaların satış hakkının verildiğini, sözleşme kapsamında müvekkilinin bir kısım alacaklarının tahsili amacıyla başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı ile durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına, icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili, müvekkilinin dava dışı … A.Ş. ile akdetmiş olduğu anlaşma içeriğinde içki ve tekel madde satışlarının da olduğunu, daha sonra davacının … A.Ş.’yi devraldığını ve içki-tekel standını devre dışı bıraktığını, müvekkilinin bu standı iptal ettirmek mecburiyetinde kaldığını ve zarar ettiğini, davacının ayrıca … A.Ş.’nin 16.000-TL değerindeki yazar kasalarını iptal ederek hurda haline getirdiğini, kendi firmasının yazarkasalarını zorla ve tehditle müvekkiline gönderdiğini, davacının müvekkiline mal göndermeyi yavaşlatarak müvekkilini zarara uğrattığını ve sözleşmenin feshi ile mağazanın kapatılmasına neden olduğunu, müvekkilinin davacıdan 1 ay kullandığı yazarkasaları iade almasını istediğini, ancak iade alınmadığını, icra takibine konu borcun bu yazarkasalardan kaynaklandığını savunarak davanın reddini ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, sözleşmenin 5.3.f m. hükmü çerçevesinde franchise veren davacının franchise alan davalıya yazar kasa değişikliği yaptırdığı ve bu yazar kasaların davalı tarafa teslim edildiği konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın yeni alınan yazar kasalar nedeniyle yapılan masrafların davalıya yükletilip yükletilemeyeceği noktasında olduğu, sözleşme gereği davacının işletme konusu demirbaş eşyanın değişimi, yenilenmesi konusunda yetkili olduğu, bu değişimlerin verilen ihbarda belirtilen süre içerisinde davalı tarafça yapılmasının öngörüldüğü, davalı tarafından bu değişikliklerin yapıldığı ve yeni yazar kasaların davalıya teslim edildiği, ancak aynı sözleşme hükmü çerçevesinde işletme yönergelerindeki değişikliklere uygun hareket edilmesi için gerekli olan bütün makul masrafları karşılamayı alt imtiyaz sahibi olarak davalının kabul ettiği, bu nedenle yazar kasa değişiminden kaynaklı olarak fatura edilen masrafları davalının davacıya ödemesi gerektiği, dolayısıyla takip ve dava konusu alacağın 3.571,56-TL’lik kısmı yönünden davacının haklı olduğu, diğer yandan bakiye alacak tutarı olan 1.108,07-TL yönünden ürün satışından geriye kalan borç tutarının davalı tarafından ödenmediği, bunun kendi tutmuş olduğu ticari defter ve kayıtlarında da sabit olduğu, takip konusu alacağın cari hesaplara işlenmiş ve faturaya dayalı likit nitelikte alacak olması icra inkar tazminatı koşullarının da oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 1-Sözleşmenin 5.3.f m. uyarınca imtiyaz verenin sözleşme şartını yani ihbar ve süre vermeyi yerine getirmediğini, zorla ve tepeden inme hareket ederek yazarkasaları değiştirdiğini ve fatura ettiğini, mahkemenin buna rağmen davayı kabul etmesinin doğru olmadığını, 2-Yazarkasa sisteminin demirbaş olduğunu ve davacıya ait olduğunu, satılamayacağını, devredilemeyeceğini, iadeye hazır halde bekletildiği halde geri alınmadığını, 3-Şartları oluşmadığı halde icra inkar tazminatına hükmedilmesinin de doğru olmadığını belirterek hükmün kaldırılmasını ve davanın reddini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, cari hesaptan doğan alacağın alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vâki itirazın iptali istemine ilişkindir. Dava dışı … A.Ş. ile davalı arasında 03/12/2012 tarihli 3 yıl süreli Alt İmtiyaz(Franchise) Anlaşması imzalanmış, daha sonra … A.Ş. davacı bünyesine birleşmekle davacı bu sözleşmeye taraf olmuştur. Bilirkişi incelemesi sonucu dava konusu cari hesap alacağının 3.571,56-TL’sinin birleşme sonrası davalı yazarkasa kafalarının değiştirilmesi nedeniyle satışı yapan firma tarafından düzenlenen fatura alacağı ve 1.108,07 -TL’sinin ise ürün satışları, ürün iadeleri ve diğer cari hareketlerden kaynaklandığı tespit edilmiş, davalı tarafça 1.108,07-TL cari hesap alacağı itiraz ve istinaf konusu edilmemiş olmakla, uyuşmazlığın 3.571,56-TL tutarındaki yazarkasa değişim bedelinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. Sözleşmenin “Alt İmtiyaz Sahibinin Taahhütleri” üst başlıklı, “Süpermarketin İşletilmesi-Mağaza İşletme Prosedürleri” alt başlıklı 5.3-f.2 m. “İmtiyaz sahibi, deneyimleri, kanunlarda veya piyasalarda değişiklikler vb. neticesinde zaman zaman mağaza işletme prosedürlerini (yönergelerini) değiştirebilecektir. Alt imtiyaz sahibi, yenilenebilecek olan imtiyaz sahibinin yönergelerine uygun olarak, kendi …ini işletecek ve bu yönde imtiyaz sahibi veya imtiyaz veren tarafından verilen ihbarda belirtilen süre içinde, işletme yönergelerine uygun hareket edilmesi için gerekli olan değişiklikleri yapacaktır. Teçhizatların, tesisatların, bağlantıların, envanterin ve işaretlerin yenilenmesi veya yeniden şekillendirilmesi ve yeni iç dekorasyon düzenlemeleri istenmesi/tavsiye edilmesi bu değişikliklere dahil olabilecektir. (haricindeki her türlü proje, tamirat ve tadilat yazımı onay gerektirir) Alt imtiyaz sahibi, işletme yönergelerindeki değişikliklere uygun hareket edilebilmesi için gerekli olan bütün makul masrafları karşılamayı kabul eder.” şeklinde düzenlenmiştir. Davalı, bu madde hükmü kapsamında kendisine ihbarda bulunulmadan ve süre verilmeden zorla ve tehditle yazarkasa değişimi yapıldığını, ayrıca sözleşme ilişkisi sona ermiş olmasına rağmen başka bir amaçla kullanılamayacak olan yazarkasaların taleplerine rağmen davacı tarafça iade alınmadığını savunmuştur. Ne var ki sözleşme hükmünde böyle bir değişiklik için alt imtiyaz sahibine ihbar yapılması ve süre verilmesinden söz edilmekte ise de, davalı yeni yazarkasa satışına ilişkin faturayı ticari defter kayıtlarına işlemiş olmakla artık söz konusu değişikliği yani faturaya konu borcu kabul etmiş sayılmalı, yazarkasaların zorla ve tehditle kendisine teslim edildiği yönündeki savunmasına itibar edilmemelidir. Söz konusu sözleşme hükmü uyarınca bu değişikliğe ilişkin masraftan davalı sorumlu olup, sözleşmede sona erme halinde bedelinden davalının sorumlu olduğu tüm demirbaşların iade alınacağı ve bedellerinin iade edileceği yönünde bir hüküm de bulunmadığına göre, sözleşme ilişkisinin sona ermiş olmasının da davanın esasına bir etkisi bulunmamaktadır. Öte yandan dava konusu alacak faturaya dayalı olup likit(bilinebilir, belirlenebilir) nitelikte olduğundan, davacı yararına icra inkar tazminatına hükmedilmesinde de usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemiştir. O halde ilk derece mahkemesince davanın kabulü yönünde verilen kararda bir isabetsizlik bulunmamakta olup, açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Alınması gereken 319,66- TL istinaf karar harcından, peşin yatırılan 80- TL harcın mahsubu ile bakiye 239,66- TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, hükümden sonra davacı yan gider avansından karşılanan 14,35- TL’ nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nun 362(1).a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 13/02/2020