Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1008
KARAR NO : 2018/818
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/03/2018
NUMARASI : 2016/131 E.-2018/280 K.
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/06/2018 ( 19/07/2018 yazım tarihli )
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili müvekkili şirketin sigorta poliçesi tanzim ettiği müşterilerinden olan alacağına karşılık aldığı, hamili bulunduğu davaya konu çekin de içlerinde olduğu bir kısım çeklerin rızası hilafına elinden çıktığını, dava ve takibe konu … Bankası A.Ş Bayrampaşa Ticari/İstanbul Şubesi, 3061839 seri nolu, 30.000-TL bedelli, ….ve Dış Tic.A.Ş tarafından müvekkili şirkete keşide edilmiş olan çekin çalındığı ve lehdar ciranta imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığı, bu çek sebebi ile müvekkili aleyhine icra takibi yapıldığını, icra takibi ile hem keşideci hem de müvekkili şirketin zarara uğradığını, bu nedenlerle İstanbul … İcra Dairesinin … esas sayılı icra takibinden dolayı davalıya borçlu olmadığının tesbitine ve çekin istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, taraflar arasındaki ticari ilişki olduğunu, davacının davalıdan araç kiraladığını, kiralanan araçların sigortalarının davacı tarafından yapıldığını, ticari ilişkiden kaynaklanan borca istinaden davacının çek verdiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, taraflar arasında araç kiralama ilişkisi bulunduğunun davalı tarafça idda edildiği, bu iddianın araştırılması görevinin Sulh Hukuk Mahkemelerine ait olduğu, HMK’nın 4.maddesi gereğince Sulh hukuk mahkemelerinin, kira ilişkisinden doğan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görmekle yükümlü olduğu, görev dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine,dosyanın Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili ;davalının gerçeğe aykırı iddialarının nazara alındığı, davacının davalının savunmalarını tahmin ederek görevli mahkemede dava açmasının beklenemeyeceği,dava konusu çekin davacıya müşterilerince ciro edildiği, daha sonra rızası hilafına elinden çıktığı, davacının davalıya bir borcunun da olmadığı ileri sürülerek kararın kaldırılması tanı talep etmiştir.
GEREKÇE: Davacının dava konusu çek ile ilgili olarak İst.Anadolu 4. ATMnin 2015/1069 E sayılı dosyasında zayi nedeniyle çek iptali davası açtığı, davalının da davacı aleyhine (keşideci ile birlikte) İst. 5 İcra Md. 2016/2346 sayılı dosyasında kambiyo senetlerine mahsus icra takibi yaptığı anlaşılmaktadır.
Dava TTK 763.maddesine dayalı açılmış istirdat davası olup, temeli dava konusu çekin lehdarı olan davacının çekin rıza dışı elinden çıktığı iddiasına dayanan ziya nedeniyle çekin stirdadı ve alacaklıya borçlu olmadığına ilişkin menfi tesbit davasıdır. Davada bir kambiyo senedinin istirdadı istenmekte, davalı ise davacının borcundan dolayı bir ticari ilişki nedeniyle dava konusu çekin alındığını ve borcun sebebinin ise araç kiralama ilişkisi olduğunu savunmaktadır. Davada iki tarafın da iddia ve savunmalarının araştırılması gerekmektedir. Davanın dayanağını oluşturan maddi olguları açıklamak taraflara, onların hukuki tavsifini yapmak ise HMK’nın 33. Maddesi uyarınca hakime aittir.
Davalının çekin taraflar arasındaki araç kiralama ilişkisi kapsamında verildiğini savunmasına karşılık olarak davacı, davalı şirkete çek kapsamında borcu olmadığını, ancak çekin davalıya verilmesini gerektirecek bir ilişki bulunmadığını öne sürmektedir. Bu durumda taraflar arasında ticari bir ilişki bulunduğu kabul edilebilirse de bundan yola çıkılarak tarafların bir şekilde karşılaştığı bütün uyuşmazlıkların taraflar arasındaki ticari ilişkiden kaynaklandığını kabul etmek hukuken mümkün görülmemektedir. Dava konusu çekin taraflar arasında ticari ilişki bulunsa bile rıza dışı elden çıktığı iddia olunduğuna göre, kambiyo senedi açısından davada görevli mahkeme, esas olarak davacının iddiaları üzerinden belirlenmek durumundadır.
Kambiyo senedinin rıza dışı elden çıktığı iddiası ile borçlu olunmadığının tespitini de içeren çekin istirdadı davasında mahkeme kural olarak davacının iddialarını- çekin rıza dışı elden çıkma olgusunu araştıracak ve bunun gerçekleşmesi halinde sonucunu değerlendirecek, davalının savunmasının tahakkuk etmesi halinde ise kira sözleşmesinden dolayı bir inceleme yapmayacak ,ticari bir ilişki sebebiyle çekin davalıya geçtiği belirleneceğinden davanın reddine karar verilecektir.Dava TTK’nın 4 ve 5. Maddeleri kapsamında ticari bir davadır.Mahkemenin yorumu doğrultusunda davaya Sulh Hukuk Mahkemesinin bakması halinde çekin rıza dışı elden çıktığı iddiasının subutu halinde sulh hukuk mahkemesinin verebileceği bir karar bulunmadığı gibi savunma doğrulandığında kira ilişkisine ilişkin karar verilemeyecektir.
Dava açan bir şahıs, hukuk sisteminden hukuki bir himaye talep etmekte ve bu bağlamda bir iddia (dava) ileri sürmektedir.Davada (davalının savunmalarının da değerlendirilmesi gerekmekle birlikte) esas olarak davacının iddialarının doğru olup olmadığı analiz edilmektedir. Karşı dava açılmadığı sürece savunmanın işlevi (dava kabul edilmediği sürece), davacının iddialarının doğru olmadığının ispatlanmasına yöneliktir. Davalının savunmaları doğru tutulursa dava reddedilmek durumundadır. Görev değerlendirmesi de bu durumda davacının iddiaları esas alınarak yapılmak durumundadır. Dava, 6102 sayılı TTK kapsamında ve ticaret mahkemesinde görülmesi gereken bir dava olup, mahkemenin vermiş olduğu karar dosya içeriğine, usul ve yasaya uygun değildir. Anılan nedenlerle istinaf başvurusunun kabulüyle hükmün kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/131 Esas-2018/280 Karar sayılı ve 06/03/2018 tarihli hükmünün HMK.’nun 353(1)a-3 gereği KALDIRILMASINA;
“Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine,
Davacı tarafça yatırılan 35,90- TL istinaf harcının istek halinde kendisine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.’nın 353-1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.28/06/2018