Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2017/875 E. 2018/873 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/875
KARAR NO : 2018/873
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/06/2017
NUMARASI : 2016/188 Esas 2017/198 Karar
DAVA : Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 05/07/2018 (14/07/2018 yazım tarihli )
Davanın kabulune ilişkin hükmün davalılar vekillerince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından yurtdışı firmadan sipariş edilen mendillerin imal edilerek 22/07/2014 tarihli fatura ile fatura bedelinin yarısının peşin, kalanının mal tesliminde ödenmek üzere Suriye’deki alıcısına gönderilmesi için alıcı firmanın nakliye firmaları olan davalılara teslim edildiğini, ihracatın 23/07/2014 tarihli beyanname ile Ambarlı Gümrük Müdürlüğünden gerçekleştirildiğini, davalılar tarafından ıslak mendillerin gemi ile Suriye’ye taşındığını ve Suriye’deki alıcısına teslim edildiğini, alıcı firma tarafından orijinal konişmentonun ibraz edilmediği gibi müvekkili şirket tarafından malların teslimine dair talimat bulunmadığı halde malın alıcısına teslim edildiğini, TTK’nun 1230.maddesi gereğince konişmentosuz mal tesliminin mümkün olmadığını, konişmentosuz mal teslim etmeleri nedeniyle 10.284- usd zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, zarar tarihinden olmadığı takdirde dava tarihinden itibaren ticari faiz işletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:1-Davalı ……ltd.şti vekili; müvekkili şirketin satış sözleşmesinin tarafı olmadığını, alım satım sözleşmesinin nispi nitelikte sözleşme olup, alıcı ve satıcıyı yükümlülük altına soktuğunu, müvekkilinin satış sözleşmesinin tarafı olmayıp, sadece satışa konu malların taşınmasında kullanılacak gemi hususunda davacı şirkete yardımcı olduğunu, ödenmeyen satış bedelinin müvekkilinden talep edilmesinin mümkün olmadığını, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddini talep etmiştir.
2-Davalı … AŞ vekili ilk derece mahkemesine sunduğu cevap dilekçesinde; müvekkili şirket ile davacı arasında emtianın taşınmasına ilişkin ticari yada hukuki ilişki bulunmadığını, müvekkili tarafından davacı şirket adına düzenlenen taşıma senedi veya hizmet faturasının bulunmadığını, müvekkili şirketin yükün taşınmasına yönelik sözleşmeyi davacı şirket ile değil diğer davalı … ile yaptığını, yükün göndereninin … Kargo olduğunu, müvekkili şirketin taşıma işini …l Kargo ile ticari ilişkisine ve talimatlara uygun olarak gerçekleştirildiğini, taşıma hizmetine ilişkin tüm ücretlendirmenin … Kargo’ya fatura edildiğini, … şirketince verilen konişmento talimatı ile konişmentonun düzenlendiğini ve taşıma işleminin gerçekleştirildiğini, müvekkilinin taşımanın hiçbir aşamasında davacı şirketin nam ve hesabına tasarrufunun olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mevcut konişmentodan fiili taşıyanın …..A.Ş. olduğunu, ….tarafından konişmentosuz teslim talimatı verdiği sorumluluğun kendilerine ait olduğu hususunun belirtildiğini,davacı şirketin 23.847,54 TL alacak bakiyesinin olduğunu, malın alıcısına teslim edildiğini, malın konişmento olmaksızın alıcıya teslim edilebilmesi için davacı tarafından davalılara release talimatının gönderilmesi gerektiğini, davacı tarafından böyle bir talimatın verilmediğini,TTK nun 868/1 ve 869.maddeleri gereğince sorumlu olduklarını,olayda TTK’nun 1230.maddesi gereğince konişmentosuz mal tesliminin yapılamayacağı eşya bedeli ödenmeden gönderilene teslim edildiğini doğacak zararlardan sorumlu oldukları gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: 1- Davalı … Ltd. Şti. vekili, davacı satıcı ile alıcı arasında teslim şeklinin EX Work olarak kararlaştırıldığını faturada satış bedelinin yüklemeden önce ödenmiş olacağının belirtildiğini, gerek 22.07.2014 tarihli faturada gerekse 23.07.2014 tarihli ihracat belgesinde fatura bedelinin %30 avans, %70 yüklemeden önce ödenmesinin kararlaştırıldığını, davacı her ne kadar malın yarısının peşin yarısının teslimde ödeneceğine dair anlaşma olduğunu savunmuş ise de böyle bir anlaşmanın olmadığını, müvekkilinin Telex Realese şeklinde talimat vermesinin davacının zararına hareket olarak nitelendirilemeyeceğini, aleyhindeki hükmün kaldırılarak davanın reddini talep etmiştir.
2-Davalı ………Lojistik A.Ş. vekili konişmentoda davacının hiç yer almadığını, konişmentoda yükleyicinin Global Network alıcının ise Global şirketinin alıcısı olduğunu, … şirketinin taşıyıcı olmadığını, müvekkili ile davacı arasında ilişki olmadığını, davacı şirket ile diğer davalı arasındaki anlaşmanın bilinmediğini, konişmentoda “FCL-/FCL kaydı yer aldığını, tek bir alıcıya sevk edildiği anlamına geldiğini, diğer davalının yükü teslim almasına karşılık konişmentoda bu hususu düzenleyip düzenlemediği parsiyel taşıma yapıp yapmadığını bilmedikleri , davacı ile …l arasında ara konişmento düzenlenip düzenlenmediğinin bilgisi dışında olduğunu, tüm taşıma ve teslimlerin davalı …’un bilgisi ve talimatı ile yapıldığını, müvekkilinin kusuru bulunmadığını navlun faturasının diğer davalı adına düzenlediğini belirterek hükmün kaldırılarak davanın reddini talep etmiştir.
GEREKÇE: Uyuşmazlık, davacı şirketten teslim alınan mendil emtiasının davalılarca konişmento ibraz edilmeksizin ve bedeli tahsil edilmeksizin Suriye’de bulunan alıcısı … şirketine teslim edilmesi nedeniyle oluşan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacıya ait emtianın … Kargo ve fiili taşıyıcı … şirketince gemi yolu ile taşındığı ve suriye ‘de dava dışı alıcıya teslim edildiği konusunda ihtilaf yoktur.Uyuşmazlık konişmento ibrazı aranmaksızın malın alıcıya teslim edilmesi nedeniyle davalı taşıyıcıların sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava dosyasına sunulan davacı tarafından alıcı adına düzenlenmiş 22.07.2014 tarihli faturada “Inaduance ve %70 Before Loading” şerhi olduğu bu şerhin yüklemeden önce ödeme anlamına geldiği anlaşılmaktadır. Yine dosya içerisinde bulunan 23.07.2014 tarihli ihracat belgesinde EX WORKS kaydının bulunduğu bu terimin Türkçe’ye ticari işletmede teslim olarak çevrildiği görülmektedir. “Ex Works” teslim şeklinde mal bedeli önceden ödenmekte olup, Bu teslim şeklinde, ithalat ve ihracat belgeleri alıcı tarafından hazırlanmakta ve tüm masraflar alıcıda bulunmaktadır. Bu teslim şekli , taşıma ve navlun bedelinin ödenmesininde alıcının sorumluluğunda olduğu teslim şeklidir. Somut olayda, davacı şirketin Gönderen(satıcı) Dolaşım belgesine göre alıcının … olduğu üst taşıyıcının l …. Ltd. Şti. Olduğu, alt Taşıycının ise … olduğu alt taşıyıcı ile davacı arasında doğrudan bir anlaşma bulunmadığı,… şirketinin davacıya ait ürünleri alt taşıyıcı … şirketine taşıttığı alt taşıyıcınında hizmetine karşılık Navlun faturasını …adına kestiği malın alıcıya tesliminde davalı … şirketinin konişmentosuz malın teslimi yönünde (realese) alt taşıyıcı …şirketine talimat verdiği ,fiili taşıyıcının gönderenin talimatına uygun şekilde konişmentosuz malı teslim etmesinden dolayı ayrıca davacının alt taşıyıcı ile bir sözleşme akdetmediği gözönüne alındığında davacının taleplerini davalı …’ya ileri süremeyeceği sonucuna varılmaktadır.
Somut olaya emsal olabilecek Yargıtay 11 HD nin 2016/10489 esas- 2018/2489 karar sayılı ilamında ;”6762 sayılı TTK’nin 1102 ile 1108. Maddeleri ile malın gerçek sahiplerine tesliminin sağlanması amaçlanmaktadır. Somut uyuşmazlıkta da emtianın taşıyıcı tarafından konişmentoda gösterilen gönderilene teslim edilmesi, davacının düzenlediği satış faturasının davalı gönderilen ….’ye hitaben düzenlenmesi, gönderilen tarafından mal bedelinin kısmen davacıya ödenmesi ve taşıyıcıya satılan mal bedelinin tahsilinin sağlanması yönünde bir görev verildiğinin veya yükün bir başka alıcıya teslim edilmesi gerektiğinin iddia ve ispat edilememiş olmasına göre davalı taşıyıcının ödenmeyen mal bedelinden hangi eylemi ve ne şekilde sorumlu olduğu açıklanmaksızın davalı taşıyıcının da ödenmeyen emtia bedelinden sorumlu tutulması doğru olmamış, kararın taşıyıcı yararına bozulmasına”karar verilmiştir.
Konişmentoda yükleten davalı … ile davacının yazılı bir taşıma sözleşmesi yapmadıkları ancak her iki yanın kabulunde olduğu üzere davacı emtiasının taşınması üzerine anlaştıkları ,malın da alıcıya teslim edildiği anlaşılmaktadır.Gerek dosyada bulunan davacının davalı alıcı adına düzenlediği fatura, gerek dosyada bulunan ihracat belgesinde mal bedelinin teslimden önce ödeneceğine dair şerh ve teslim şeklinin Ex Work olması davacınında davalı … ile konişmento ibraz edilmeden malı teslim etmeyeceği veya alıcıya teslim için talimat beklenmesi şeklinde bir talimat verildiği ispatlanamadığı gibi e.mail yazışmalarında Suriye’de yapılan teslimlerde konşimentonun relaese edildiğinin davalı … tarafından davacıya bildirildiği anlaşılmaktadır. Davalı taşıyıcılara tahsil edilemeyen mal bedelinden dolayı sorumluluk yüklenemeyeceğinden davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulune karar verilmesi yerinde görülmemiş hükmün kaldırılarak her iki davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 17.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/06/2017 Tarih 2016/188 Esas 2017/198 Karar sayılı hükmün HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA;
“Yerinde olmayan davanın REDDİNE”
“İlk Derece Yargılamasına ilişkin olarak ;
Alınması gerekli 35,90 TL harcın ; davacı tarafından peşin yatırılan 467,17- TL harçtan mahsubu ile fazla olan 431,27 TL’nin talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı … Ltd.Şti. tarafından yapılan 37,50- TL,Davalı … Loj. A.Ş. tarafından yapılan 18,50- TL posta masrafının davacıdan alınarak davalılara ayrı ayrı ödenmesine,
Karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T. gereği davalılar vekilleri lehine takdir olunan 3.282,65- TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
Tarafların HMK 120 madde gereğince yatırdığı gider avansından kalan miktarın karar kesinleştiğinde talep halinde taraflara iadesine, ”
İstinaf yoluna başvuran davalılar tarafından yatırılan peşin istinaf karar harcının(Davalı … 458,13-TL – davalı … 458,13 -TL ) istek halinde kendilerine iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362.a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 05/07/2018