Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2017/856 E. 2018/868 K. 05.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/856
KARAR NO : 2018/868
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/04/2017
NUMARASI : 2007/464 E.- 2017/247 K.
DAVA : Alacak
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 05/07/2018
Davanın reddine ilişkin hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, İzmit ve ilçeleri hatlarının yolcu taşıma işinin ihaleye verilmesi üzerine, ihalenin tüm şartlarının yerine getirilip teminatların yatırılarak ihaleye girdiği müvekkili firmaya ihale edildiğini, ihale şartları gereği yolcu taşımacılığı sözleşmesinin yapıldığını, yolcu güzergah ve tarifeler tespit edilerek işe başladığını, ihalenin 10 yıllığına müvekkiline verildiğini ve 02/07/2004 tarihinde kesinleştiğini, bu tarihten itibaren müvekkili firmanın Hereke- Karamürsel dışında kalan 8 hattın yolcu taşıma işini üstlendiğini ve sözleşme yapıldığını, davalı belediyenin tamamen siyasal nedenlerle müvekkili firmanın 10 yıllığına aldığı iş bu sözleşmeyi tek taraflı olarak 15.09.2005 tarihinde feshettiğini, fesih sonrası müvekkiline ait bulunan iskelelerdeki tüm malzemelere davalı belediyenin el koyduğunu, davalının keyfi olarak işe son vermesi karşısında 1.000 TL’si yanan teminattan, 1.000 TL’si yatırımdan kaynaklanan giderler ve 4.000 TL’si de 10 yıllık çalışmanın engellenmesinden kaynaklanan kar kaybından olmak üzere tüm kalemlere ilişkin fazlaya ait dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 6.000 TL’nin işe son verme tarihi olan 15/09/2005 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ISLAH : 14.7.2014 tarihli dilekçe ile harcı ikmal edilerek 25.380-TL teminat bedeli, 39.994-TL yatırım bedeli ,882.770,69-TL kar kaybı talep edilmiştir.
CEVAP:Davalı vekili, İhale Şartnamesi’nin 1. maddesinde belirtilen hatlar arasındaki yolcu taşıma işi olan davaya konu işin, 29.06.2004 tarih ve 04/227 sayılı Encümen kararı ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 43. Maddesine göre pazarlık usulü ile davacı üzerinde kaldığını, ihalenin 02.07.2004 tarihinde kesinleştiğini, müvekkili Büyükşehir Belediye Başkanlığının davacıyı sözleşmeye davet ettiğini, ancak davacının sözleşme imzalamaya gelmediğini, ortada davacı ve müvekkili arasında imzalanan bir sözleşme bulunmadığı için sözleşmenin feshinden bahsedilemeyeceğini, 2886 sayılı devlet İhale Kanununun 57. Maddesi gereğince onaylanan ihale kararının bildirilmesini izleyen 15 gün içinde geçici teminatın kesin teminata çevrilerek noterlikçe tescil edilmiş sözleşmenin idareye verilme zorunluluğunun bulunduğunu, davacının bu yükümlülüğünü yerine getirmemekte ısrar ettiğini, bunun üzerine ihalenin bozulduğunu, davacının ihale şartnamesinin 5.5 maddesinde sayılan gemilerin nitelik ve sayıları ile ilgili şart ve hükümlere riayet etmediğini, 8 güzergahta yolcu taşıma işini üstlenmiş olmasına rağmen sadece 2 hatta yolcu taşma işini yerine getirdiğini, bu durumun şartnameye aykırılık oluşturduğunu, gerekli izinleri almadan yat gezileri ve mehtap turları düzenlediğini, şartnamenin 9. maddesinde iskele üzerinde yapılacak yolcu salonları, turnike ve bilet gişelerinin belediyece belirlenecek nitelikte olmak şartıyla yolcu taşıma işini üstlenen kiracı tarafından yapılacağı öngörülmüş olmasına rağmen davacının bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini, turnikelerin müvekkili tarafından yapıldığını, denetim görevlilerinin 04.08.2005 tarihinde .. ve … gemilerinde yaptıkları denetimlerde yolcuların gemiye binmelerini müteakip gemi görevlilerinin yolculardan biletleri yırtmadan geri aldıklarını, yolculardan para alınmasına rağmen bilet verilmediğini, terminal içindeki tuvaletten ücret alındığının tespit edildiğini, davacının ihale şartnamesinin 5.9 – 5.10 – 5.7 – 8 – 9 – 11 – 13. Maddelerindeki gereklere uymadığını, iskelelerdeki davacıya ait tüm malzemelerin davacıya teslim edildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, davacı tarafça belirtilen ihale kanunu ile emredici şekilde düzenlenmesi ve davalı belediye tarafından davalıya sözleşme yapma konusunda bildirimlere rağmen davacının sözleşme yapmaya yanaşmadığı, ihale şartanamesi açık hükümlerine rağmen taşımacılık işini gereği gibi yapmadığı, çeşitli seferlerin iptalleri suretiyle vatandaşların mağduriyetine sebebiyet verdiği, vatandaşın ulaşım hizmetlerinin sağlanmasının beldiyenin yapması gereken kamu hizmetlerinden olup, bu hizmetin deniz ulaşımı ayağını belediyenin ihale suretiyle davacı eliyle yaptırmak istediği, ancak davacının ihale ile yükümlenmesine rağmen bu hizmeti gereği gibi yapmadığı, davalı belediyenin her ne kadar imzalanmamış ise de fiili olarak süren sözleşmeyi feshetmesi haklı nedenlere dayanmakta olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı vekili, davalı Büyükşehir Belediyesi’nin müdür konumundaki çalışanı …’ın ifade ettiği üzere davacının taşıma görevini ihmal edici bir fiil içinde olmadığını, kendilerine bu konuyla ilgili herhangi bir şikayet gelmediğini ifade ettiğini, davalı Belediye tarafından bu hususa ilişkin aksi bir delil ibraz etmediğini, belediyenin Deniz Ulaşım Müdürünün açık ifadesine rağmen Kocaeli 1. Asliye Ticaret yerinde olmayan değerlendirmeyle kusurun davalı belediyede olmasına rağmen haksız bir değerlendirme yaparak hukuka aykırı olarak davayı reddettiğini, ıslah dilekçesi sonrası sözleşmenin feshini gerektirecek ek bir delilin dosyaya girmediğini, müvekkilinin haksız fesih sebebiyle zarar gördüğünü, zararın eksik hesap edildiğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Uyuşmazlık konusu taraflar arasındaihaleyle oluşsa da, geçerli bir sözleşme olup olmadığı, bu bağlamda geçerli bir sözleşme varsa sözleşmenin feshi koşullarının oluşup oluşmadığı ve davacının bir zararı varsa, miktarıdır.
Davacı firmanın, davalı belediyenin 29/06/2004 tarih ve 04/227 sayılı Encümen kararı üzerine 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 43. Maddesi kapsamında gerçekleştirilen ihaleye katıldığı ve ihalenin pazarlık usulü davacıya ihale edildiği, ihalenin 2886 sayılı Kanunun 31. Maddesi uyarınca davalı belediyenin ita amirince onaylanarak kesinleştiği, davalı belediyenin 07/07/2014 tarihinde, davacıyı sözleşme imzalamaya davet ettiği fakat davacının sözleşme imzalamaksızın ihale kapsamında yükümlenilen kamu hizmetini yürütmeye başladığı, 2886 sayılı Kanunun 53. Maddesine göre bütün ihalelerin sözleşmeye bağlanmasının zorunlu olduğu, davacının yükümlendiği edimin, 2886 sayılı Kanunun 53/2. Maddesi kapsamında sözleşme yapılması zorunlu olmayan özel hallerden olmadığı anlaşılmaktadır.
İhale sonrası davacının sözleşme imzalamaya davet edildiği fakat yazılı sözleşme imzalanmadığı, davacı firmanın sözleşme imzalamadan öngörülen hatlarda fiilen faaliyette bulunduğu sabit olduğuna göre ortada geçerli bir sözleşme bulunmadığı için davalının sözleşmenin feshi olarak kabul edilen işlemi, ihalenin bozulması anlamında olup hukuken geçersiz olan bir sözleşmenin geçerli kabul edilerek feshedilmiş olduğu anlamında yorumlanamaz.Geçersiz bir sözleşme kapsamında taraflar, yerine getirdikleri edimleri birbirlerine iade etmekle yükümlüdürler. Bu bağlamda davacının ihale kapsamında yapmış olduğu yatırımların bedeli davacıya iade edilmelidir. Tüm bilirkişi raporlarında davalı uhdesinde kalan yatırım bedellerinin 39.994-TL olduğu hesaplanmıştır.
Bunun dışında davacının, ihale kapsamında yapması gereken hukuki gerekleri yerine getirmediği, sözleşmeyi imzalamadığı bu kapsamda yatırdığı geçici teminatın davalı belediye tarafından 2886 sayılı Kanunun 57/son maddesi uyarınca gelir kaydedilmesinde bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Adı geçen kanun maddesine göre: “Bu zorunluluklara (Kanun maddesinin ilk iki fıkrasında belirtilen) uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminat gelir kaydedilir.
“Sonuç olarak davalının 2886 Kanun hükümleri dahilinde gerçekleştirilen ihaleye katıldığı, ihalenin üzerine kaldığı fakat ihale kapsamında üstlendiği hizmetlerin yerine getirilmesinin hukuksal bir gerekliliği olan sözleşmeyi imzalamadığı, davalı belediyenin de ihaleyi bozduğu, geçici teminatın gelir kaydedildiği, ortada geçersiz bir sözleşme bulunduğu, bu kapsamda davacının geçersiz sözleşmeye istinaden yaptığı yatırımların bedelini talep etmesinin haklı olduğu fakat bunun dışındaki taleplerinin hukuka uygun olmadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın yatırım bedelinin ıslah doğrultusunda kabulüne karar verilmesi gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 19/04/2017 tarih ve 2007/464 Esas-2017/247 Karar sayılı hükmünün HMK.’nın 353-b-2 maddesi gereği KALDIRILMASINA,
“Davanın KISMEN KABULÜNE,Yatırım bedeli 39.994,- TL’nin 1.000,- TL’sinin dava; kalanın 14.7.2014 ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilerek davalıdan tahsiliyle davacıya ödenmesine, Fazlaya ilişkin alacak istemi yerinde olmadığından reddine,
İlk derece mahkemesine ilişkin olarak ;
“Alınması gerekli 2.731,99- TL harcın, davacı tarafından peşin yatırılan 81,- TL peşin harç ile 16.089,50- TL ıslah harcından mahsubu ile fazla alınan 13.438,51- TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Kabul edilen tutar açısından karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T. uyarınca takdir olunan 4.749,34 – TL nispi avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Reddedilen tutar açısından karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T. uyarınca takdir olunan 50.276,03- TLnispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacının yatırdığı, karar harcına mahsup edilen 2.731,99- TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 10.900,- TL bilirkişi ücreti ve 452,73- TL posta gideri olmak üzere toplam 11.352,73- TL yargı giderinin kabul ve red oranı dikkate alınarak 478,87- TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
“İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan istinaf harcının istek halinde kendisine iadesine,
Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine,
HMK ‘nun 362/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 05/07/2018