Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2017/695 E. 2018/358 K. 05.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2017/691
KARAR NO : 2018/410
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/05/2017
NUMARASI : 2016/259 Esas-2017/450 Karar
DAVA : Anasözleşme Hükmünün butlanının tespiti
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 12/04/2018
Davanının kabulune ilişkin erilen hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacılar vekili, müvekkili şirketler ile davalı … Ltd Şti’nin diğer davalı şirketin ortakları olduğunu, davalı … Ltd Şti’ye ait ana sözleşmenin 12. maddesinin a ve b bentlerinde diğer davalı ortak … firması lehine rekabet yasağını içerir düzenleme yapıldığını, söz konusu düzenlemenin T.T.K.’nın 613. maddesindeki düzenlemeye aykırı olduğunu, mevcut rekabet yasağının müvekkili şirketler aleyhine davalılardan … .Ticaret Limited Şirketi lehine haksız rekabet yarattığını, bu nedenlerle söz konusu düzenlemenin geçersizliğinin tesbitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: 1-Davalı ….Şirketi temsilcisi, davacı tarafın iddia ettiği ana sözleşme maddesinde öngörülen rekabet yasağının hukuka aykırı sınırlama getirdiğini beyanla davayı kabul ettiklerini beyan etmiştir.
2-Davalı …. … Şirketi vekili, davacı tarafın rekabet yasağı getirdiğini öne sürdüğü düzenlemenin, hukuka aykırı olmadığını, TT.K.’nın 613. maddesinin rekabet yasağı yönünde bir hüküm getirmediğini, müvekkili şirketin Rekabet Kuruluna olumsuz tespit başvurusunda bulunduğunu, başvuru neticesinin beklenmesini , davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden ve ayrıca esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacılar ile davalı … Ltd Şti’nin ortak olduğu diğer davalı … .Ltd Şti’ye ait ana sözleşmenin 12. maddesinin a ve b bentlerinde yer alan ve ortaklardan davalı … Ltd Şti lehine oluşturulan rekabet yasağının ortaklardan biri lehine hakkaniyete aykırı rekabet yasağı getirdiği, rekabet yasağında korunması gereken menfaatin bizzat ana sözleşmenin ait olduğu şirket ile ilgili olması gerektiği, bu bağlamda ortak olan … Ltd Şti lehine oluşturulan rekabet yasağının T.T.K.’nın 613, 579/1 ve B.K.’nın 27/1 maddesi gereğince geçersiz olduğu belirtilerek davalı ……. Ltd Şti’ye ait ana sözleşmenin 12.maddesinin a ve b bendinde yer alan ve davacı şirketler aleyhine rekabet yasağını öngören düzenlemenin geçersizliğinin tespitine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davalı … İstanbul ….Şirketi vekili, davacı tarafın T.T.K.’nun 613. maddesine dayandığı fakat bu maddeye aykırılığa ilişkin olarak herhangi bir vakıa ileri sürülmediği, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını iptali istenen ana sözleşme maddesinde davacının iddiasını dayandırdığı diğer maddeler olan TBK.’nun 26. ve 27. maddelerine aykırılık oluşturan herhangi bir hususun da söz konusu olmadığını, rekabete aykırılığa ilişkin düzenlemeleri denetlemeye yetkili olan makam Rekabet Kurulu olduğundan davanın dava şartı eksikliğinden reddi gerektiğini, davacıların Rekabet Kurulu’na başvuruda bulunsa bile başvurularının yasağa ilişkin bir aykırılığın bulunmaması sebebiyle reddedileceğini, herhangi bir kanuna aykırılığı oluşturan vakıanın ileri sürülmeden kanuna aykırılık sebebiyle maddenin iptalini istemenin kötü niyetten başka bir amaç taşımayacağını, diğer davalı … . Kalite Kontrol Hizmetleri ltd.şti.’nin davacı tarafa dava sürecinde destek olduğunu, bunun müvekkili şirkete karşı danışıklı şekilde dava ikame edildiğinin kanıtı olduğunu, davacının hukuka aykırılığı göze alıp müvekkili şirkete dava açmış olmasının nedeninin; taraflar ile öncesinde yapılmaya çalışılan toplantıda çıkan husumetin devam ediyor olması olduğunu,mahkemece verilen kararın gerekçesinde yaptıkları savunmaların dikkate alınmadan hüküm kurulduğunu ve eksik inceleme yapıldığını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava şirket ortaklarından ikisinin şirkete ve diğer ortağa karşı açtıkları bir dava olup, esas sözleşmedeki rekabet yasağına ilişkin maddenin hükümsüzlüğünün tespitine yöneliktir. Ana sözleşme değişikliği yapma yetkisi şirket genel kuruluna ait olmakla birlikte, ortakların şirket ana sözleşmesindeki bir maddenin kanuna aykırılığının tespitini talep etmelerinde hukuki yarar bulunduğu kabul edilmiştir.
Davalı …. …. Ltd Şti’nin ana sözleşmesi 3. maddesinde; şirketin amaç ve konusu ; tam mamul, madde, ham madde ve metre hesabı ile satılan malların ve her türlü tekstil ürünlerinin kalite kontrolü olup, şirketin bu amaç ve konuyu gerçekleştirmek için faaliyet üzerinde bağlantılı olarak ayrıntılı olarak belirtilen faaliyetleri gerçekleştirmeye yetkili olduğu belirtilmiştir. Şirketin 3 ortağı bulunmakta olup, ortaklar eldeki davada davacı konumunda olan … ve .. & … davalılardan ……Ltd.Şti’dir.
Dava konusu ana sözleşmenin 12. maddesi aynen şöyledir: “a. Her ortağın doğrudan veya dolaylı mesleki veya ara sıra kendi veya başkasının hesabına şirketin faaliyet alanında faaliyette bulunması şirketin faaliyet kapsamında bulunan faaliyet konusuna sahip başka bir şirketi devralması, bunlara iştirak etmesi veya farklı bir şekilde desteklemesi yasaktır. Şirketin, iştirak ettiği şirketlerin faaliyet konusu bunu dışında tutulmuştur. Bununla birlikte … ve … & .. Und ..’nın TC uyrukları dahilinde veya Türkiye ile bağlantılı olan yerlerde doğrudan veya dolaylı surette lojistik- kontro lojistik uluslararası ve ulusal nakliyeler, depolama hizmetleri, nakliye hizmetleri, tedarik ve dağıtım lojistiği, gümrükleme, katma değer hizmetleri, mallar üzerinde değişiklik yapılması, elleçleme ve paketleme hizmetleri faaliyetlerinde bulunmaları ancak, davalı … İ.Limited Şirketi’nin yazılı onayı ile mümkündür ve iş bu rekabet yasağı TC hudutları dahilinde yalnızca şirket amacı kapsamında bulunan yukarıda sayılan faaliyetlerle sınırlıdır. Hali hazırda .. şirketlerinin Türkiye ile bağlantılı olarak gerçekleştirdikleri ve WKS’nin üretim ve yıkama tesisleri için üretim materyallerinin sağlanması gibi ana faaliyet konularından bazılarını oluşturan faaliyetler rekabet kapsamında değildir. b. Rekabet yasağı, TC hudutlarında geçerli olup, şirketten ayrılmaya müteakip 2 yıl süre ile geçerlidir.c. Ortaklar Kurulu, bir ortağın rekabet yasağından muaf tutulması kararlaştırılabilir. İlgili ortak, iş bu kararın alınmasında, oy hakkına sahip olmayacaktır.
TTK’nın Bağlılık yükümlülüğü ve rekabet yasağı başlıklı 613. maddesinde şirket ortaklarının esas olarak şirket sırlarını korumakla yükümlü olduğu, şirketin çıkarlarını zedeleyecek davranışlarda bulunamayacakları düzenlenmiştir.
T.T.K.’nun 576 ve 577 maddelerine göre şirket ana sözleşmesinde yer alması zorunlu ve yer alabilecek isteğe bağlı hususlar düzenlenmiş olup,şirketin konusu ve amacı ile bağlantılı olmayan faaliyetlerle ilgili olarak ortakların faaliyetlerinin yasaklanması mümkün değildir. Zira TTK’nın 613. Maddesinde ortaklara getirilen yasaklama, şirketin çıkarlarını zedeleyecek, kendilerine özel menfaat sağlayacak ve şirketin amacına zarar veren davranışlara ilişkindir. Fakat 577/1-g maddesine göre kanuni düzenlemeden ayrılan rekabet yasağına ilişkin hükümler şirket sözleşmesinde öngörülmeleri halinde ortakları içn bağlayıcıdır. Bu bağlamda şirket ortaklarının kural olarak şirketle rekabet etmelerini yasaklayan bir yasa hükmü olmamakla birlikte (TTK 613/2 maddesinde belirtilen koşullarda olmaması şartıyla) şirket sözleşmesiyle ortakların şirketle rekabet eden işlem ve davranışlarda kaçınmalarına ilişkin hüküm konulması, TTK 613/2-son cümle uyarınca mümkündür. Buna uygun olmayan sözleşmedeki düzenlemeler, TTK’nın 579. Maddesine aykırılık teşkil eder.
Davacı ortakların kurulan şirket faaliyet alanına giren (kesişen) faaliyetlerini diğer ortak … firmasının onayına bağlı tutan madde bu haliyle, 6102 sayılı TTK’nın 613. Maddesindeki bağlılık yükümlülüğü ve rekabet yasağı maddesiyle bağlantılı olmakla birlikte davacı ortakların şirketin faaliyet konularıyla ilgili faaliyette bulunmalarını diğer davalı ortağın onayına tabi tutmakla yasada öngörülmeyen bir düzenleme olup, ortaklardan birinin (davalı … firması) diğer ortaklar üzerinde (davacılar) serbest rekabette bulunmasını önleyici bir hegemonya sağladığı kabul edilmek durumundadır. Hukuka aykırı olduğu öne sürülen ana sözleşmesinde ortakların rekabet yasağı, bir diğer ortağın onayına tabi tutulmakta böylelikle ortaklar arasında rekabet konusunda eşitsizlik öngörmekle serbest rekabet ilkesine aykırı olan bu sözleşme hükmünün, TTK’nın 579/1.maddesinda öngörülen limited şirketler açısından şirket sözleşmesinin kanunun emredici hükümlerine aykırı olmaması halinde geçerli olması şeklinde özetlenebilecek ilkeye aykırı olduğu kabul edilmek durumundadır.
Bunun dışında davalı … firmasının Rekabet Kurumuna yaptığı başvuru sonucunun istinaf sürecinde sonuçlandığı davacılar vekilinin sunduğu, Rekabet Kurumunun 13/02/2018 tarihli belgeden anlaşılmaktadır. Rekabet kurumunun dava konusu maddeyi 4054 sayılı Yasanın 4. Maddesi kapsamında kabul ederek maddenin 4054 sayılı yasanın 9/3. Maddesine göre ana sözleşmeden kaldırılması hususunda davalı şirkete 1 yıl süre verdiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu ana sözleşme maddesinin bir kısım ortakların şirket faaliyet alanına giren rekabet teşkil eden davranışlarda bulunmasını bir başka ortağın onayına tabi kıldığı, bu suretle 4054 sayılı yasa ve 6102 sayılı TTK’nın 579. Maddesinde belirtilen emredici hükümlere aykırı olduğu, mahkeme kararının dosya içeriğine, usul ve yasaya uygun olup, istinaf nedenlerinin yerinde olmadığı kanaatine varılmakla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı … ..Limited Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Alınması gereken 35,90- TL istinaf karar harcından, davalı ……Limited Şirketi tarafından peşin yatırılan 31,40- TLnin mahsubu ile bakiye 4,50- TL harcın davalı … …Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak hazineye gelir kaydına,
İstinaf yoluna başvuran tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına,
Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine,
HMK ‘nun 362/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 12/04/2018