Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/462
KARAR NO : 2018/1385
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/03/2017
NUMARASI : 2014/616 Esas 2017/215 Karar
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 08/11/2018
Davanın kısmen kabulune ilişkin hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde; … Ltd. Şti. ile yapılan anlaşmaya istinaden, …markası ile jet fan, eksenel duman egzost fanı, indüksiyon jet fanı ve hücreli duman egzost fanı imalatı yaptırılması ve satışın müvekkil şirket tarafından yapılacağı hususunda mutabakata varıldığını, İngiliz menşeli … firması ile de imalatçı … ve müşteri … olarak başvuru yapılarak belgelerin alınmış olduğunu, …Ltd. Şti belgeler için ödemenin yarısının gerçekleştirildiğini fakat.. . Ticaret Ltd. Şti sözleşme hükümlerini ihlal ettiğini, ihtarnamenin gerçeği yansıtmadığını, sözleşmeye aykırı olarak müvekkili şirketin müşterilerine teklif verildiğini, kataloglarda sadece … Ltd. Şti. adının kullanıldığını, müvekkil şirket müşterilerinin kendi müşterileri gibi gösterildiğini, yapılan reklamlardan haksız yararlandıklarını, sona ermiş olan … sözleşmesinin güncel gibi kullanıldığını, … marka motorları uygun kullanmadıklarını ve tüm bunların haksız rekabet yaratan unsurlar olduğunu,sözleşmeye aykırılığı, haksız rekabetin tespitini, eylemlerinin sonlandırılarak ilan edilmesinin fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile maddi zararlar toplamı 20.000-TL …motorlardan sağlanan 10.000-TL haksız kazanç toplamı 30.000-TL’sının müvekkil şirkete ödenmesini, mahrum kalınan 10.000-TL karın ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
ISLAH :Davacılar vekili ıslah dilekçesiyle sözleşmeye aykırı yapılan satışlar nedeniyle 26.168,74-TL kar kaybının her iki davacıya ödenmesine ,20.000-TL cezai şartın ,10.000-TL sahte motor üretimi nedeniyle kar kaybının davacı TTM ye ,toplamda 56.168,74-TL maddi tazminatın ve 20.000-TL manevi tazminatın davalıdan tahsiliyle her iki davacıya ödenmesini talep ederek eksik harç tutarını ikmal etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile aralarında “fason imalat sözleşmesi” başlığı altında ancak “bayilik sözleşmesi” niteliğinde bir sözleşme akdedildiği işbu sözleşmeyle davalının ürettiği havalandırma sistemleri ile ilgili olarak yerli yangın fanları için gerekli sertifikaların … olarak alınacağını, imalat ve etiketlemesinin … olarak yapılacağını, bu ürünlerin satışının TTM tarafından yapılacağını, davacı ve davalı şirketlerin iştigal konularının ve iş alanlarının farklı olması nedeniyle davalının haksız rekabette bulunamayacağını, aksine haksız rekabet fiilini, davalının ürünlerini başka firmalara yaptırarak satan davacının işlediğini zira davacının piyasada belge üzerinde tahribat yaparak .. yazısını sildiğini ve sahte eylem ve aldatıcı faaliyetlerde bulunduğunu, davalının davacının bu sahtecilik faaliyeti üzerine … onaylı yangın dumanı egzos fanlarına ait sertifikayı “…” ismi olmaksızın yenilediğini , davacı tarafın, dergi ve katalog ilanlarında “…” olarak kullandığı tüm ürünlerinin resimlerini ve sayfa düzenini davalı ile iltibas yaratacak şekilde ilan verdiğini, davacının “…” olarak kullanılan ürünlerin sadece “…” olarak kataloglarına yerleştirdiğini, davacının, davalının markasını gerçek dışı beyanlarla piyasada da kötülediğini belirterek müvekkili aleyhine açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddine, davacı şirketlerin eylemlerine ve sözleşmeye aykırılıklara ilişkin olarak yoksun kalınan kar, maddi ve manevi tazminat alacak talepleri ile tüm haklarının saklı tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece;
A) Davacıların, davalı aleyhine açtıkları haksız rekabet davası ile ilgili olarak ;
Davalının tanıtımında kullandığı Uluslar arası Sertifikanın normlarına aykırı biçimde üretim yapmasının haksız rekabet oluşturduğunun tesbiti ve menine ;Haksız rekabet eylemi nedeniyle haksız eylem tarihinde davalının bu haksız eylem nedeniyle elde etmesi mümkün menfaatin belirlenememesi nedeniyle, TBK’nun 50 ve 51.maddeleri göz önüne alınarak takdiren ¨5.000-TL maddi tazminatın davalıdan tahsili ile davacı .ri Pazarlama ltd….ne verilmesine
Haksız rekabet eylemi nedeniyle haksız eylem tarihinde davalının bu haksız eylem nedeniyle elde etmesi mümkün menfaatin belirlenememesi nedeniyle, TBK’nun 50 ve 51.maddeleri göz önüne alınarak takdiren ¨5.000-TL maddi tazminatın davalıdan tahsili ile davacı … Havalandırma ve … ltd….ne verilmesine,
B)Davacı … ltd….nin davalı aleyhine sözleşmenin 7-9 maddesine dayalı açtığı maddi tazminat davası ile ilgili olarak; Davacının, davalı ile yaptığı sözleşmenin 5.3 ve 7.8 maddelerine aykırı davrandığı, zararın doğmasında ve artmasında müterafik kusurunun bulunduğu, bu nedenle belirlenen tazminat da ( ¨6.919,25 ) TBK’nun 52.maddesi uyarınca indirim yapılması gerektiği anlaşılmakla, belirlenen tazminattan takdiren 1/4 indirimi yapılmak suretiyle ¨5.189,44-TL tazminatın davalıdan tahsili ile davacı … ltd….ne verilmesine ,fazlaya ilişkin istemin reddine ,diğer davacı şirketin sözleşmeye taraf olmadığı bu nedenle davalının sözleşmeye aykırılık nedeniyle oluşan kâr kaybını talep edemeyeceğinden talebinin reddine ,manevi tazminata ilişkin usulen dava açılmadığı gerekçesiyle manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : İstinaf yoluna başvuran davalı vekili; müvekkili ile … şirketi arasında yazılı sözleşme olmadığını, .. şirketinin sözleşme akdedildikten 1 yıl sonra kurulduğunu, bu nedenle davacı … şirketinin dava ehliyeti olmadığını, olduğunu, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin bayilik sözleşmesi olduğunu, işbu sözleşme ile müvekkili şirket tarafından üretimi yapılan ve tüm hakları müvekkili şirkete ait ürünlerin Türkiye içerisinde pazarlamasının davacı … şirketi tarafından yapılması konusunda anlaşıldığını, yeni bir şirket kurarak mallarını kurmuş olduğu şirkete pazarlatan davacının haksız rekabette bulunduğunun açık olduğunu, bilirkişi raporları ile de davacıların haksız rekabet ettiklerinin belirlendiğini, sözleşmenin 7.8 maddesine göre; TTM, sözleşmede belirtilen ürünlerle ilgili … dışında başka bir firmaya üretim yaptırmayacak ve farklı bir markanın satışını yapmayacak olup, davacıların bu maddeye aykırı davrandığını, davacının Ocak 2011 tarihinden itibaren sözleşme konusu malları … ortak markası yerine sadece kendi … markası altında tanıtmasının sözleşmeye aykırılık teşkil ettiğini belirterek mahkeme kararının kaldırılarak davanın usulden ve esastan reddi yada bozularak reddine karar verilmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :5 kasım 2010 tarihli,davacı …..ltd.şti ile davalı arasında imzalanan fason imalat sözleşmesinin incelenmesinde ; yangın fanı ve jet fan imalatlarının üretiminin davalı tarafından … etiketi ile üretileceği ,yurt içinde satışların … tarafından yapılacağı ,her iki tarafın yurtdışında satış yapabileceği, ancak yurt içinde bütün satışların …tarafından yapılacağı ,üretim maliyetinin detaylarının …ye verileceği ve … için maliyetin üzerine bir kar yüzdesi konulacağı, alınacak sertifikalarda … yazacağı, …”ın Türkiyede ürettiği ürünleri …dışında başka firmalara pazarlayamayacağı ,…nin de P… dışında başka bir firmaya üretim yaptırmayacağı veya başka bir markanın satışını yapmayacağı kararlaştırılmıştır.
Sözleşmede yangın fanları-jet fanları, … ürünleri ve … yangın fanları adı altında üç ürün grubuna ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. Ancak toplanan delillerden uyuşmazlığın yangın fanları ve jet-fan ürünlerinden kaynaklandığı,diğer ürünlerin üretiminin hayata geçmediği anlaşılmaktadır.Davacı …nin başlangıçta sözleşmeyi imzalamış iken sonradan 4.11.2011 faaliyete geçen … firması ile ticari hayata devam ettiği,…nin ortaklar arası anlaşmazlık nedeniyle gayrifaal hale geldiği davalı tarafça ileri sürülmekte ve davacılar vekili de her iki şirketin faaliyetinin devam ettiğini beyan etmekte olup her iki şirket arasında organik bağ bulunduğu anlaşılmakla birlikte davacı … havalandırma …ltd….nin 4.11.2011 tarihinde tescil edilerek 16.11.2011 tarihli ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği anlaşılmaktadır.
İlk derece mahkemesince haksız rekabete esas alınan hükme Bsria standardına aykırı ürün üretildiği iddiası bakımından yapılan incelemede ; tarafların fason imalat sözleşmesinden sonra davalı…’ın süresi biten sertifikasının yenilenmesi için tarafların sözleşme hükümlerine göre kuruma başvurdukları ve…’ın üreteceği yangın fanları ve jet fan’a 5954/1 ve 2 nolu sertifikalar müştereken taraflar adına alınmıştır.
Davalı tarafından davacılar hakkında ayrıca açılmış bulunan haksız rekabete ilişkin dava ve cevap dilekçesinden dosya davacılarının üretim hakkı bulunduğunu ileri sürdüğü ,davacının da bu duruma karşı çıktığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında ki ilişki de davalının üretici firma olduğu ,davacı …nin de davalının üretimini yaptığı ürünlerin pazarlamasını üstlendiği veya üstleneceği sözleşme kapsamından anlaşılmaktadır.
…Sanayii AŞnin 28.9.2012 tarihli raporunda 27.7.2012 tarihinde davacı …tarafından incelenmek üzere teslim edilen 2 adet motorun … tarafından üretilen standart motorlar olduğu ,standart yapıda üretilen her iki motorun soğutma fanı iptal edilerek rengi kırmızıya boyandığı, teknolojik olarak özel bir motor olan duman boşaltma motoruna dönüştürülmeye çalışıldığı, üzerinde F300 yazan duman motoru olmadığı ,motorda H izolasyon sınıfı olduğu yazmasına rağmen F izolasyon sınıfında olduğu,motorun yanma sebebinin yanlış bağlantı bilgisi sebebiyle v380 bağlantıda çalıştırılmasından kaynaklandığı hususu rapor edilmiştir.
Davacı şirketler 8.3.2013 tarihinde Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak müvekkillerinin projelerinde kullanılacak fanların kalitesini güvence altına almak için ortaklaşa olarak BSRİA belgesi alındığını ,17.5.2011 tarihinde verilen sipariş üzerine … İnşaat otoparkında kullanılan ve davalının 24.6.2011 tarihli fatura muhteviyatı fanların davacı tarafından sertifikaya uygun üretilmediğinin ,arıza bildirimi üzerine müvekkillerinin servis elemanlarının motor söküldüğünde Weg marka motor olmadığının anlaşıldığını ve …firması ile irtibata geçildiğini ,firmalarının ürettiği F300 duman motoru olmadığının tesbit edildiği ,fanların halen takılı bulunduğu adreste tesbit yapılmasını talep etmiş ,mahkemece yapılan tesbitte bilirkişiler verdikleri raporda ; 2 adet duman tahliye fanının … marka olduğu , bu fanlara ait motorun BSRİA sertifikasında yazılı Weg marka yerine …marka elektrik motorlarının kullanıldığı ancak , tahliye fanlarının 300 o sıcaklıkta 2 saat dayanım gösterip göstermeyeecğinin ,pik gövdeli olup olmadığı, saçlarını yüksek ısıya dayanıp dayanamayacağının ancak laboratuvar ortamında test edilmek suretiyle anlaşılabileceği hususunda rapor sunmuşlardır.
Davacılar tesbit raporuna her iki fanın motorlarının …firmasında incelenmesini talep etmiş iken ,davalı şirket vekili de ; davacının iddialarına göre 24.6.2011 tarihinde yapılan işe ait fatura sunularak ,takıldıktan hemen sonra yapılan arıza ihbarı üzerine motorun yerinden söküldüğü iddia edilmekte iken müvekkili tarafından gönderilen ihtarnamenin 26.7.2012 tarihinde tebliğinden bir gün sonra 27.7.2012 tarihinde …firmasından rapor istenildiği ,bilirkişi tarafından incelemesi yapılan motorların … üretimi ve montajı olup olmadığı tesbitinin yapılamadığı, tesbit isteyenin montajını yaptırdığı üretimi üzerinde de denetim sorumluluğu olan ürünlerin sözleşmenin 7.5 .maddesi uyarınca 2 yıl garanti sorumluluğu olduğu halde arızanın müvekkiline bildirimi yerine 3.şahıslarla irtibat kurulması ve müvekkilince dava açıldıktan sonra bu tesbitin yaptırılmasının ,incelemenin müvekkiline ait olmayan motorlar üzerinde yapıldığı 1 sene önce …firmasına incelettirildiği iddia olunan ürünlerin tesbit yaptırmak adına mahalline nasıl taşındığı delil yaratma gayreti içinde olduklarını gösterdiğini bildirerek delil tesbitine itiraz edilmiştir.
Toplanan tüm delillere ve davacılar iddiasına göre ; … şirketinin otoparkına takilan 2 adet fan motoru 17.5.2011 tarihinde davalıya sipariş verilmiş ,montajından hemen sonra arıza bildirimi yapılmış ve davacının servis elemanları tarafından sökülmüş ve 27.7.2012 tarihinde …..AŞ ye incelenmek üzere teslim edilmiş ve bu firma tarafından incelenmesi neticesinde BSRİA tarafından sertifika verilen özellikleri taşımadığı tesbit edilmiştir.Ancak taraflar arasında fiilen ilişkinin kesildiği tarih 18.6.2011 olup daha sonra ki aşamalarda özellikle 2012 yılında taraflar arasında ki ihtilaf su yüzüne çıkıp ihtarnamelere konu edilmiştir. Motorların… tarafından üretilen fanlara davalı tarafından montajının yapıldığı hususunda kanaat verici delil bulunmamaktadır.24.6.2011 tarihli fatura muhteviyatı ürün üzerinde bir yılı aşan süre sonra üretici firmadan alınan rapordan sonra yine bu kez yine arızalı motorlar yerine takılarak 8.3.2013 tarihinde delil tesbiti talep edilmesi hep birarada değerlendirildiğinde incelenen motorlar ile davalı arasında illiyet bağının kurulamayacağı ,davacıların sertifikaya aykırı ürün üretilmesi nedeniyle davalının haksız rekabette bulunduğu iddialarının sübut bulmadığı kanaatına varılmıştır.
Davacı …ile sözleşme imzalandıktan sonra …nin … şirketi olarak faaliyet gösterdiğini ve sözleşmeye aykırı olarak davalıdan değil diğer yan sanayiiden ürün temin ettiklerini ileri sürmüştür.Ticari defterlerin incelenmesine ilişkin 1.ek rapordan … şirketinin 2011 yılı içerisinde …ltd.şt ile toplam işlem tutarı 204.966-TL bir miktarda ilişki içinde olduğu , 2012 yılında ise … ltd.şti ile 299.996-TL,….AŞ ile 420.165-TL,..Kompresör ile 161.982-TL ,Leroy Somer ile 5.847-TL lik bir işlem hacmi bulunduğu tesbit edilmiştir.
Davalı… ise 2010 yılında davacılardan hiç sipariş olmadığı, 2011 yılında 365.992-TL satış yaptıklarını ,2012 yılında 24.735- TL teslimatın 2011 yılı siparişi olduğu 18.6.2011 tarihinden sonra sipariş almadıklarını ileri sürmekte ;davacılarda işbirliğinin kısa sürdüğünü kabul ettiğinden ilişkinin 28.6.2011 tarihinden sonra fiilen sona erdiği, her iki tarafın ilişkiyi sonlandırma iradesinde olduğunun kabulü gerekmektedir. Davalının ise ; 19.7.2011 tarihinden sonra İhlas,15.9.2011 tarihinde…,11.7.2011 tarihinde… firmalarına satış yaptığı tesbit edilmiştir.
Taraflar arasında davalı tarafından üretimi yapılacak ürünlerin…-… markası ile davacı …tarafından satışı yapılacak olması kararlaştırılmasına rağmen davalı tarafından sözleşmenin davacı tarafından ihlal edildiği savunulmuş olup ;buna yönelik olarak sunulan delillerin bilirkişi raporunda kronolojik olarak değerlendirilmesi yapıldığı, sözleşmenin imza tarihi 5.11.2010 olup ; ihtilaflı 2 adet ürünlerin Tesisat Market dergisinin Ocak 2011 sayısında Şubat 2011 tarihli Termodinamik dergisinde , Ocak,mayıs, 2012 tarihli dergilerde ürünler … marka olarak tanıtıldığı yer almıştır. Yine haziran 2012 tarihli dergide … ürünlerinin “projelendirme ,üretim ,test,otomasyon gibi hizmetleri kapsayan bir reklam bulunduğu ,yine davacı şirket yetkilisi …”ün “”… varlığını üretici olmak ,üretici kimliğini bir ihtisas kuruluşu olarak konumlandırmak amacıyla yola çıktı .Öncelikli ürün grubu olan yangın ,duman fanları ve jet fanlar ,sadece …”un üretim kalitesini yansıtmıyor ,Türk Mühendisliğinin küresel rekabet gücünün kanıtıdır ” ifadesinde bulunduğu anlaşılmaktadır.
5 kasım 2010 tarihli işbirliği anlaşması ile davalının ürettiği duman egzoz ve jet fanları BSRA sertifikasıyla …-pitsan markası altında satacak olan davacı …bilahare … şirketi sözleşmenin imzasından 2 ay sonra, Ocak 2011 tarihli dergide davalının adından hiç söz etmeden davalıya ürettirdiği ürünleri sertifikaya ( sertifika… tarafından üretilen ürünlerin niteliğine göre verildiği kurum tarafından dosyaya bildirilmiştir.) ve sözleşmeye aykırı şekilde … markası adı altında satışa arz ettiği, tanıtımlarını … olarak yaptığı ve müştereken alınan sertifikayı kullandığı ve şirket yetkilisinin beyanına göre de üretici olmak amacıyla yola çıktığını beyan etmiştir.Davalının sözleşme süresi içerisinde yurt içinde satışa arz etmemesi gerektiği halde sözleşme fiilen sonlandıktan sonra yurt içinde satış yaparak ihlali sabit ise de , davacının sözleşmeyi ihlale çok önceden başladığı davacının sözleşmeye aykırılık nedeniyle tazminat talep edebilmesi için davacının sözleşmeye bağlı kalması gerektiği ,davacı …nin ihlallerinin sözleşmenin akabinde başladığı anlaşılmakla ;bu nedenle davacı …yararına maddi tazminata hükmedilmesi yerinde görülmemiş gerek sertifikaya uygun üretim yapılmaması nedeniyle haksız rekabetin tesbiti ve tazminata hükmedilmesi ,gerekse sözleşmeye aykırılık nedeniyle maddi tazminata ilişkin hükmün kaldırılmasına ve hükmün kesinleşen yönleri de dikkate alınarak davanın tümüyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; Bakırköy 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/03/2017 Tarih 2014/616 Esas 2017/215 Karar sayılı hükmün davalı aleyhine kabul edilen kısımların HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA;
“Davanın REDDİNE”
İlk Derece Yargılamasına ilişkin olarak,
Alınması gerekli 35,90- TL harcın ; davacı tarafından peşin yatırılan 594-TL peşin harç ve 618-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.212-TL harçtan mahsubu ile fazla olan 1.176,10- TL’nin davacılara hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Davacılar tarafından yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, davalı tarafından yapılan 187-TL posta masrafının davacılardan alınarak davalıya ödenmesine,
Reddedilen maddi tazminat talebi yönünden; davalı vekili lehine taktir olunan 6.528,56- TL nispi vekalet ücretinin (davacılar vekalet ücretinin 3.140,25-TL den müteselsilen kalanından ise davacı … Pazarlama Ltd….sorumlu olmak üzere ) davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
Reddedilen manevi tazminat talebi yönünden davalı lehine takdir olunan 2.180-TL vekalet ücretinin davacılardan müteselsilen alınarak davalıya ödenmesine,
Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine”
İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan 260-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine,
HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 08/11/2018