Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İstanbul Anadolu FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/391
KARAR NO : 2018/76
DAVA : Coğrafi İşaret (Tecavüzün Tespiti İstemli)
DAVA TARİHİ : 17/06/2016
KARAR TARİHİ : 15/03/2018
Mahkememizde görülmekte bulunan Coğrafi İşaret (Tecavüzün Tespiti İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 01/06/2009 tarih 448 sayılı Başkanlık Makamı Olur’u ile müvekkil kuruma başlanan ……….Halıcılık A.Ş. nin 555 sayılı KHK uyarınca 21 adet el halısı ve 3 adet kilim tipi için mahreç işaret olarak coğrafi işaret tescili bulunduğunu, Sındırgı Belediye Başkanlığı’naca müvekkiline gönderilen 05/01/2016 tarihli yazı ile davalının tescilli mahreç işareti KHK hükümlerine aykırı olarak kullandığının bildirilmiş olduğunu, müvekkilin bağlı bulunduğu Özelleştirme Uygulamaları Daire Başkanlığı tarafından yapılan inceleme sonucunda, inceleme komisyonunca davalı tarafından üretimi ve pazarlaması yapılan makine halılarının desen ve renk kompozisyonu itibarıyle tescil konusu ürüne benzediği, ürün kataloğunda ………………. içerisinde geleneksel ………. Halısı desen ve renkleri ile üretilmiş makine halılarını ……. ve ……. adları altında yanılgı yaratabilecek bir biçimde kullanmakta olduğu; potansiyel ortalama tüketicinin ilk görüşte sergilenen ürünleri …………olarak algılama ve bu sanıyla satın alma olasılığının kuvvetli olduğunu; bu durumun müvekkilin coğrafi işaret tescilinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğini, davalıya ait internet sitesi (ekohali.com) görüntülerinden anlaşılacağı üzere, davalının………l Halısı Desen ve renk özelliklerini baz alarak üretmiş olduğu makina halılarını , müvekkil adına tescilli mahreç işaretini karıştırma ve iltibas yaratacak şekilde kullanmakta ve…….. El Halısı üretiminden teknik olarak tamamıyla farklılık arz eden makine ve halılarını……desenlerini kopya etmek suretiyle ürettiğini, davalının internet sitesinde “Bambu ile özel tezgahlarda dokunan, dokuma sonrası el halısı işlemlerinden geçirilen ……… açıklamasına yer verilerek tanıtım ve reklamlarında ürünün nitelik ve özellikleri konusunda yanılgıya götürecek ifadeler kullanılmış olduğunu, davalı firmanın ……….. Halısı ” mahreç işaretine ilişkin ifade ve görseller kullanması , kendi makine halısı ile bağ oluşturmaya çalışması, bu yanılgıya sebebiyet verecek şekilde ürünle özdeşleşmiş desen-motif- renk- teknik özellikleri kullanmak suretiyle ürünün tanınmışlık, itibar , piyasa gücünden haksız yararlanmasının müvekkilin coğrafi işaret tescilinden doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin, tespiti, men’ ve……., davalının işyerinde kullandığı ……… ibaresini anımsatan internet sitesi, tabela, vitrin, pano, fatura kartvizit, broşür katalog veya benzer iş evraklarından kaldırılmasına masrafı davalıdan alınarak kamuya yayın yolu ile duyurulmasına, dava masrafı ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir
CEVAP; Müvekkili şirketin ilgili bölgede üretim faaliyeti olmadığını, dava konusu modelin yıllardır ……. tezgahlarında üretilen halılar olduğunu, ve günümüz şartlarında değişen üretim teknikleri kullanılarak ………” mekanik dokuma tezgahlarında üretilmeye çalışıldığını, …… yöresinin el dokuma üretiminin yanı sıra, 1920′ li yıllarda yurt dışından ilk halı dokuma makinalarını ithal eden ilçe olduğunu, …….Bölgesinin yüzyıllardır devam eden el dokuma halıcılığının da etkisi ile el dokuma halılarda kullanılan malzemeler ile el dokuma halıları yakın özelliklerde makina halısı üretimine yöneldiğini, son yıllarda önemli ölçüde azalan ve hatta yok olma noktasına gelen el dokuma halılarınında bu bölgeye ait desenler bu tezgahlar üretilerek, yine bölge insanının emeği ile yıkama ve bakım işlemlerinden geçirilip,makinada üretildiği bilgisi de tanıttığı etiketinde ve reklamlarında beyan edilerek, bölge üreticileri tarafından yurt içi ve yurt dışı pazarlarda satılmaya çalışıldığını ,dava edilen modelin ait olduğu bölgenin sınırları dışında üretilmemekte olduğunu, …… yöresinde bu belirtilen teknikle üretilen halıların müvekkil şirketçe bölge üreticilerinden tedarik edilerek, şirkete ait web sayfasında………” koduyla tanıtım ve satışının yapıldığını, müvekkili şirketin dava edilen modelin tanıtımında katalog yada web sitesinde kesinlikle tüketiciyi yanıltmaya yönelik …… ismini kullanmadığını, aksine tüm sunumlarında bölgeye ait modellerin yine aynı bölgede makinalarda yoğun el emeği ile üretildiği açıklamasına yer verildiğini, müvekkili şirket tarafından yapılan davaya konu makine halılarının tanıtımına ilişkin olarak web sayfasında davacının iddialarının aksine olarak ürünün tanıtımında ,halı etiketinde nitelik ve özellikleri konusunda yanlış ve yanılgı yaratabilecek herhangi bir açıklama veya belirtiye yer verilmesinin söz konusu olmadığını dava konusu yapılan ,şirkete ait web sayfasında ……” koduyla tanıtım ve satışı yapılan ürüne ilişkin olarak hiç bir şekilde “………….” halısı olarak tanıtım yapılmadığını, bilakis müvekkil şirket web sayfasında “…… Dokuma Hikayesi ” başlığı altında söz konusu halıların üretiminde makine kullanıldığı, bunun sadece halılardaki düğümlerin takılması ile sınırlandırıldığının açıklanmış olduğunu, davalı şirketin ……Halısı desen ve renk özelliklerini baz alarak …….. Halısı ” üretiminden teknik olarak tamamıyla farklılık arz eden makina halılarını, ……. desenlerini kopya etmek suretiyle ürettiği iddiasının haksız olduğunu beyanla haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini savunmuştur
GEREKÇE:
Dava Konusu uyuşmazlık; davacı adına tescilli …….. coğrafi işaretinden kaynaklanan haklarına davalı tarafça tecavüz edilip edilmediği, haksız rekabette bulunup bulunmadığından kaynaklanmaktadır.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ ndan celbedilen kayıtlardan; 21.06.1996 başvuru tarihli …….. başvuru numaralı………..EL HALISI coğrafi işaretinin davacı adına kayıtlı olduğu görülmüştür.
Tescil kaydının ekinde mahreç işaretinin teknik özellikleri ve denetim biçiminin kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, dosyamız mobilya-halı bilirkişisi, marka vekili ve bilgisayar mühendisinden oluşan 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, bilirkişiler 30/06/2017 tarihli raporlarında; ………. tescil nolu ……….. ibareli mahreç coğrafi işaretin ……. Halı ……..Halıcılık El Sanatları San ve Tic.A.Ş. Adına tescil edilmiş olduğunu, Davalıya ait olduğu bildirilen …….. alan adı alıtndaki internet sitesinde……. kodu ile halı görseli ve “….. kodu ile görselin yer aldığını, Ortalama tüketici de halı satın alma işleminde daha çok görsellik ve kullanılan malzeme sorgulandığında; davalının Nostalji serisi adı altında …….ve …….. kodlu halıları her ne kadar …… El Halıları ile benzerliği olsa da gerek üretim şekli gerek kullanılan malzeme, gerekse de tüketicinin alırken dokunduğunda verdiği hissiyatın Yağıbedir El Halısı’ndan farklı olduğu, sadece görsel olarak benzerlik olduğuna dair” görüşlerini ibraz etmişlerdir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 555 sayılı KHK’nın “Korumanın Kapsamı” başlıklı 15. maddesinde;Coğrafi işaret başvurusu yapma hakkına sahip kişiler ile tescil edilmiş coğrafi işareti kullanım hakkına sahip kişiler, üçüncü kişiler tarafından aşağıda sayılanların yapılmasını önleme hakkına sahiptir.
a) Tescilli adın ününden herhangi bir biçimde yarar sağlayacak kullanımlar veya tescil kapsamındaki ürünleri andıran yada çağrıştırabilen ürünlerle ilgili olarak tescilli adın dolaylı veya dolaysız olarak ticari amaçlı kullanımı,
b) Sözcük olarak gerçek coğrafi yeri ifade etmekle birlikte halkta haksız biçimde ürünün başka yer kaynaklı olduğu izlenimini bırakan kullanımı veya korunan adın tercümesinin kullanımı veya “stilinde”, “tarzında”, ……………… veya benzeri diğer açıklama veya terimlerle birlikte kullanımı,
c) Ürünün iç veya dış ambalajında, tanıtım ve reklamında veya ürünle ilgili herhangi bir yazılı belgede doğal veya esas nitelik ve özellikleri ile menşei konusunda yanlış veya yanıltıcı herhangi bir açıklama veya belirtiye yer verilmesi,
d) Ürünün menşei konusunda halkı yanıltabilecek biçimde ambalajlanması veya yanılgı yaratabilecek diğer herhangi bir biçimde sunulması” nın koruma kapsamında kaldığı düzenlenmiştir.
“……….. başlıklı KHK 24. Maddede;” Tescil edilmiş coğrafi işaretler, bunların kullanım hakkına sahip olmayan üçüncü kişiler tarafından aşağıda yazılı biçimde kullanımları coğrafi işaret hakkına tecavüz sayılır” denilerek 15. Madde de koruma kapsamında kalan fiillerin coğrafi işaret hakkına tecavüz teşkil edeceği düzenlenmiştir.
555 sayılı KHK hükümlerine göre tescil kapsamındaki ürünleri andıran, çağrıştırabilen ürünler ile ilgili olarak tescilli adın dolaylı ya da dolaysız olarak kullanımının ihlal olduğunun kabul edildiği, ancak dosya kapsamında alınan 30.06.2017 tarihli bilirkişi raporunda; davalıya ait www.ekohali.com alan adlı internet sitesinde yapılan incelemede; davaya konu halıların “……. el halısı” mahreç işareti kullanılmaksızın, “özel tezgah halıları nostalji” başlığı altında …… ve…….. isimleri ile tanıtıldığı, mahreç işaretinin kullanılmadığı, KHK 15. Ve 24. Madde hükümlerine göre , coğrafi işaret sahibinin sadece bu ürünün belgede belirtildiği şekilde üretilip üretilmediğini kontrol edebileceği,mahreç işaretini taşımayan davaya konu ürünler yönünden teknik özelliklerinin mahreç işaretinin teknik özelliklerine aykırı olduğu iddiasının incelenmesine gerek bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Coğrafi işaret tescil belgesinde belirtilen özelliklerde; üretim yapılması koşulu ile coğrafi işaret tescil sahiplerinden herhangi bir izin alma keyfiyeti bulunmadığı ancak coğrafi işaretin kullanılması ve bu işaret altında üretim ve satış yapılması halinde ise coğrafi işaretin teknik özelliklerini ürünün taşıması gerektiği, aksi halde coğrafi işaretten kaynaklanan hakların ihlali olarak kabul edileceği anlaşılmaktadır.
Davaya dayanak yapılan ………..ı Belediye Başkanlığı’nın 05.01.2016 tarihli yazısında da ;………. Halı ürün kataloğu 25.sayfada; Nostalji başlığı ile resimlenen ve ……….kodu ile sergilenen ürünün ……….. halı desenleri baz alınarak hazırlanmıştır denmek suretiyle, …….. halı motiflerinin kullanılmasının ihlal olarak değerlendirerek dava açılmışsa da, mahreç işareti ile korunanın mahreç işareti ve teknik özellikleri olduğu, davalının mahreç işaretini kullanmadığı, bu nedenle de teknik özelliklere uygun olup olmadığının incelenmesine yer olmadığı kanaatine varılarak ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-DAVANIN REDDİNE
2- Davanın reddinden dolayı alınması gereken 35,90 TL harçtan peşin alınan 29,20 TL harçtan mahsubu ile bakiye 6,70 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davalı yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince 3.145,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine
4-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına
Davalı tarafça yapılan 70,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak, davalı tarafa verilmesine
Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine
Dair gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkca okundu usulen anlatıldı…. 15/03/2018