Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/352 E. 2018/139 K. 17.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/352 Esas
KARAR NO : 2018/139
DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/03/2016
KARAR TARİHİ : 17/04/2018
Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 1991 yılında kurulduğunu, iç ve dış aydınlatma alanlarında profesyonel üretim yapmakta olduğunu, 1000′ e yakın ürün yelpazesi olduğunu, 50 den fazla tasarım tescil belgesiyle, dünyanın pek çok ülkesinde satış yaptığını,müvekkili şirketin bulunduğu sektörde tanınmış bir tacir olduğunu, müvekkili tarafından tasarlanan aydınlatma armatürlerinin piyasada talep edilen ve başka firmalarca taklit edilen ürünler olduğunu,davalı firmanın yeni olmayan ürünler için tasarım tescil belgesi almış olduğunu, müvekkili aleyhine haksız rekabette bulunduğunu, davalı tarafından tescil ettirilen ……sayılı ve ……. sayılı tasarımların yeni ve ayırt edici özelliğe sahip olmadığını, ayırt edici nitelik belirlenirken gözönünde bulundurulması gereken hususun tasarımın genel görünümünün öncekilerden farklı olup olmadığı olduğunu, davalı firmaya ait ……. nolu tasarım ile müvekkilinin daha önceden tescil ettirdiği ….. ve …… numaralı tasarımları taklit etmiş olduğunu, davalı tarafın tasarımı ile müvekkilinin tescilli tasarımının ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davalının geniş bir seçenek özgürlüğü varken, müvekkilinin ürününün benzerini tescil ettirmiş olmasının kötü niyetli göstergesi olduğunu, davalı firma adına tescilli ………. numaralı tasarımın yıllardır sektörde kullanılan model olduğunu, müvekkilinin 2009 tarihli katalogunda yer alan ……kod no’lu ürünün tasarımı ile aralarında ayırt edilemeyecek derecede benzerlik bulunduğunu, …….nolu tasarımda yer alan ögeler ile benzerlik içerdiğini, tasarımda yapılan değişikliklerin ürüne ayırt edici özellik katmadığını, …..no’lu tasarım ile davalı tasarımının alt kısmındaki kaidenin ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu ,….. -1 ve …… no’lu tasarımların kollarının davalı tarafın tasarımlarında kullanılan öğelerle benzer bulunduğunu, tasarımcının başka bir tasarımın aynısını veya küçük farklılığı içeren bir tasarımı önceki tasarımdan habersiz olarak tasarlamasının , tasarımın yeniliği için yeterli olmayacağını beyanla dava sonuçlanıncaya …..ve ….. nolu tasarım tescil belgelerinin 3.kişilere devrinin önlenmesi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesi ile ayrıca davalı adına tescilli ….. ve……….nolu tasarımların yeni olmaması nedeniyle hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, harç masraf ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir .
CEVAP, Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkil şirkete ait ……… nolu tasarım hakkında hükümsüzlük talep edebilmesinin mümkün olmadığını, bu tasarım yönünden davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, davacının gerçeği yansıtmamakla beraber bunda bir hukuki yararının bulunmadığını, bir tasarımın gerçek hak sahibinin başkası olması gerekçesine dayanılarak hükümsüzlüğünün ancak gerçek tasarım sahibi tarafından istenebileceğini, davacı şirket adına tescilli …… ve ……. numaralı tasarımlar ile müvekkili şirket tasarımları arasında açıkca görülen farklılıkların bulunduğunu, her ne kadar ortak öğeler bulunsa da genel görünüm itibarı ile tasarımların farklılık arz ettiğini, ayırt edicilik ve yenilik unsurları belirlenirken göz önünde bulundurulacak hususun tasarımın bütünü olduğunu,tasarımların benzer olduğu iddiasının kabülünde dahi ,2 yılı aşkın bir süredir müvekkil şirket tasarımından haberdar olan ve bsuna ses çıkarmayan davacı tarafın uzunca bir süre sonra dava ikame etmesinin dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, müvekkili şirketin lisans sözleşmesi yaptığı firma ile aralarında devam etmekte olan aydınlatma ürünlerine ilişkin bir tecavüz davası kapsamında davacının tescilinin hükümsüzlüğünü talep ettiği tasarımdan haberdar olduğunu, davacının 3.kişi firmalara ait tasarımları ileri sürmek suretiyle hükümsüzlük talep edemeyeceğini ,benzer olarak iddia edilen tasarımlar ile müvekkili şirkete ait tasarımlar arasındagenel görünüm veya parça parça yapılacak olan incelemede dahi benzerlik görülemeyeceğini, müvekkili şirketin tescilli tasarımları bulunan tasarım departmanında birden fazla bir ekiple çalışan kurmuş olduğu ekip ile aydınlatma sektöründe öncü bir firma olduğunu , davacının kamuya sunulmuş ,tasarımlar açısından hukuki yararının bulunmadığını ,başkası adına tescilli bir takım tasarımlara dayanarak hak sahipliği gerekçesiyle hükümsüzlük talebinde bulunma hakkının haiz olmadığının kabülü ile açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Dava konusu uyuşmazlık ; Davalı adına tescilli …… sayılı ve …… numaralı aydınlatma armatürü tasarımlarının davacıya ait daha önce tescil edilen tasarımlar ile dava dışı kişilere ait tasarımların benzer olup olmadığı, bu nedenle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunup bulunmadığı, hükümsüzlüklerini ve sicilden terkinine karar verilip verilmeyeceği konularına ilişkindir .
Davalıya ait 29/12/2011 başvuru tarihli……. sayılı Çoklu tasarım belgesi ….’dan celp edilmiş,davaya konu (2) ve (4 ) numaralı tasarımların,aydınlatma armatürü tasarımları olduğu görülmüştür.
Davacıya ait 16/04/2009 başvuru tarihli …….. sayılı Çoklu tasarım belgesi….’dan celp edilmiş,davacı tasarımlarından (2) ve (8) numaralı tasarım yenilik giderici olup olmadığıyönünden incelenmiştir.
Dava dışı ……….Aydınlatma isimli şirkete ait …..başvuru tari…. sayılı (7) numaralı tasarım ve ……. şirketine ait 11/04/2011 başvuru tarihli ….. sayılı (3) numaralı tasarım yenilik giderici olup olmadığıyönünden incelenmiştir.
GEREKÇE:
Dosya üzerinde ve toplanan tüm deliller üzerinde ,Endüstri Mühendisi ve elektrik Mühendisinde oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş bilirkişiler 14/03/2017 tarihli raporlarında;”Davalı ……….Sistemleri ve İnşaat Sanayi Ticaret Limitet Şirketi’ ne ait 2011/07861 numaralı …….Tasarım belgesindeki ( 4) nolu tasarımın başvuru tarihi olan 29/12/2011 tarihinden öcne kamuya sunulduğu , bu nedenle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığını, Davalı …….Elektronik Enerji Sistemleri ve İnşaat Sanayi Ticaret Limitet Şirketi’ ne ait …… numaralı ……. belgesindeki (2) nolu tasarımın başvuru tarihi olan 23/09/2014 tarihinden önce kamuya sunulduğu , bu nedenle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığını, dair raporlarını tanzim ederek vermişlerdir.
Alınan bilirkişi raporuna itiraz edilmesi üzerine 2 tasarım uzmanı ve l sektörden oluşan yeni bir bilirkişi heyetine dosya tevdi edilmiş olup,.20-09/2017 tarihli raporlarında;Davalı ….. Elektrik Elektronik Enerji Sistemleri ve İnşaat Sanayi Ticaret Limitet Şirketi’ ne ait …..nolu tasarımın başvuru tarihi olan 29/12/2011 tarihinden önce kamuya sunulduğu , bu nedenle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığını, Davalı ……..Elektronik Enerji Sistemleri ve İnşaat Sanayi Ticaret Limitet Şirketi’ ne ait ……nolu tasarımın başvuru tarihi olan 23/09/2014 tarihinden önce kamuya sunulduğu , bu nedenle yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığını, dair raporlarını tanzim ederek vermişlerdir .
Dava tarihinde yürürlükte olan 554 sayılı KHK 5.maddede “yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların belge verilerek korunacağı”, KHK 6.maddede “bir tasarımın aynısının başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması halinde yeni kabul edileceği, tasarımların sadece küçük ayrıntılarda farklılık göstermesi halinde aynı kabul edileceği”, KHK 7.maddede “bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olmasının bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yararttığı genel izlenim ile ikinci fıkrada belirtilen herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yararttığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamında” olduğu düzenlenmiştir.
10/01/2017 tarihinde yürürlüğe giren ,6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 55. Madde de ” Tasarım ürünün tümü veya bir parçasının yada üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.”
SMK 56/1maddede “Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması koşuluyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur”
SMK 56/4-a ve b bendinde “bir tasarımın aynısının tescilli tasarım için başvuru veya rüçhan tarihinden önce, tescilsiz tasarım için tasarımın kamuya ilk sunulduğu tarihten önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olması halinde yeni kabul edileceği, tasarımların sadece küçük ayrıntılarda farklılık göstermesi halinde aynı kabul edileceği”,
Dosya kapsamına ve hükme esas olarak alınan,14/03/2017 tarihli kök ve 20/09/2017 tarihli ek raporda; bilirkişi heyetinin, ….. Direği Tasarımını,taban,direk ve üst aydınlatma bölümü olarak incelenmiş,tasarımların farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verildiği,her iki tasarımda da (davalıya ait………. sayılı çoklu tasarım belgesi 4 nolu tasarımı ve davacıya ait ………sayılı tasarım) 3 adet aydınlatma kolu ve merkez direk ile eşit aralıklarla yerleştirilmiş, aydınlatma elemanları bulunduğunu, , davalı tasarımının üst kısmında yer alan,aydınlatma elemanlarının ve alt öğelerinin benzer formda ve yerleşimde olduğunu, direk ve taban bölümü karşılaştırmasında; davalıya ait tasarımın düz silindir şeklinde olduğu,davacıya ait tasarımda dalgalı form kullanıldığı,taban bölümünde ayak kaidelerinin kesitlerinin birbirinden belirgin derecede farklı olduğunu, ancak direk bölümü ve tabandaki farklılaşmanın tasarımlara ayırt edicilik kazandırmadığını bilgilenmiş kullanıcı nezdinde belirgin izlenim bırakacağını beyan ettikleri esasen ilk raporda da benzer görüşe yer verildiği gözönüne alınrak, davalıya ait Davalı adına tescilli …..sayılı çoklu tasarım belgesi 4 nolu tasarımının yenilik unsuru taşımadığından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar vermek gerekmiştir.
Davaya konu ……..numaralı tasarım ile dava dışı,…….numaralı tasarım ve …….. numaralı arasında üst ve alt öğelerinin benzer formda ve yerleşimde olduğu,direk bölümü ve taban kısmında olan farklılaşmanın ise karşılaştırılan tasarımlara ayırt edicilik katmadığı, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde belirgin izlenim bırakacağını, tasarımcının sınırsız tasarım özgürlüğü bulunduğunu beyan ettikleri esasen ilk raporda da benzer görüşe yer verildiği gözönüne alınrak, Davalı adına tescilli ……….sayılı çoklu tasarım belgesi 2 nolu tasarımının yenilik unsuru taşımadığından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
2-Davalı adına tescilli ……sayılı çoklu tasarım belgesi 4 nolu tasarım ile ….. sayılı çoklu tasarım belgesi 2 nolu aydınlatma armatürü tasarımlarının HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE ve SİCİLDEN TERKİNİNE,
3-Karar kesinleştiğinde kesinleşme şerhli kararın Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından …..’ya gönderilmesine,
Alınması gereken 35,90 TL harçtan peşin alınan 29,20 TL harçtan mahsubu ile bakiye 6,70 TL harcın davalıdan alınarak ,hazineye gelir kaydına
Avukatlık ücret tarifesi gereğince 3.145 ,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak, davacı tarafa verilmesine
Davalı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına
Davacı tarafça yapılan masraflar 29,20 TL başvurma harcı, 29,20 TLpeşin harç ,2000,00 TL bilirkişi ücreti 228,00 TL tebligat , müzekkere masrafı olmak üzere 2.286,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacı tarafa verilmesine
Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/04/2018