Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/302 E. 2018/193 K. 31.05.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/302 Esas
KARAR NO : 2018/193
DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/11/2017
KARAR TARİHİ : 31/05/2018
Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP;Davacı vekili ,dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalıya ait …… logolu kanalda yayınlanan ……… isimli filmlerin mali haklarının sahibi olduğunu, söz konusu filmlerin müvekkilinden izin almaksızın FSEK 52.maddeye aykırı olarak davalıya ait……..logolu televizyon kanalında 11 kez yayınlandığını, bu nedenle de müvekkilinin mali haklarına tecavüz edildiğini, söz konusu yayınlarla ilgilig görüntü kayıtlarının taraflarında tespit edildiğini ve bu kayıtların l adet bilirkişi incelemesi yapılması için USB bellek ile dosyaya ibraz ettikleriniş, söz konusu filmlerin her bir gösteriminin en az 5.000 TL olması gerektiğini beyanla şimdilik 5.000 TL yayınlanma tarihinden itibaren işleyecek bankaların uyguladığı en yüksek ticari faiziyle birlikte taraflarına ödenmesine, tecavüzün men’ine harç, masraf ücreti vekaletin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, zira genel yetki kuralı gereğince, davanın, davalı şirket merkezinin bulunduğu yerde açılması gerektiğini ,müvekkilinin faaliyet merkezinin Bahçelievler’de olduğu gerekçesiyle Bakırköy Mahkemelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, ayrıca zaman aşımı def’inde bulunduklarını, davacı ile her ne kadar müvekkilinin televizyon kanalında sahibi olduğunu iddia ettiği filmlerin izinsiz olarak yayınlanmış olduğu ileri sürmüşse de bu iddianın ispatlanamadığını, müvekkilinin davalıya ait filmelri yayınlamadığı gibi filmlerin yayınlanmış olmasının söz konusu da olmadığığnı, davacının mali haklarını ellerinde tuttuğu siname filmlerinin rayiç bedelinin 5.000 TL olduğu şeklindeki iddiasının yerinde olmadığını, davacının biçtiği rayiç bedeli piyasa koşullarıyla örtüşmediğini, ayrıca davacının 3 katı bedel talebinin hakkaniyetle bağdaşmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Dava konusu uyuşmazlık, davacının davaya konu 11 adet filmin telif haklarının sahibi olup olmadığı, filmlerin davalıya ait televizyon kanalında 11 defa izinsiz olarak yayınlanıp yayınlanmadığı, yayınlanmış ise davacının FSEK 68. Madde gereğince tazminata hak kazanıp kazanmadığı konularına ilişkindir
Davalı vekili tarafından yetki itirazında bulunulmuşsa da; davacının tecavüzün meni talebinde de bulunduğu 5846 Sayılı FSEK 66/son maddesi gereğince” Eser sahibinin , ikamet ettiği yerde de tecavüzün refi ve meni davası açabileceği” düzenlenmekle, davacının yerleşim yeri mahkemesi sıfatıyla mahkememizin yetkili olduğu kanaatine varılmıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına nazaran; Dosya Sektör bilirkişisi, eser konusunda uzman bilirkişi ile Mali Müşavir den oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, bilirkişiler 08/03/2016 tarihli raporlarında özetle; , dava konusu 11 adet filmin tüm mali haklarının davacıya ait olduğunu, dosyada bulunan hafıza karşı üzerinde yapılan incelemede, dava konusu 11 adet filmin …… logolu kanalda birer kez yayınlandığı fakat filmlerin hangi tarihlerde yayınlandığının bilgisine hafıza kartı içerisindeki görüntülerden ulaşılamadığını, davaya konu filmlerin gösteriminin rayiç veya emsal bedellerinin FSEK md 68. Gereğince öncelikle meslek birliklerinden sorulması gerektiğini, davacının FSEK md.68. Uyarınca emsal bedelinin üç katı talebini takdirinin mahkemeye ait olduğuna dair raporunu tanzim ederek vermişlerdir.
Bilirkişi raporuna itiraz edilmesi üzerine aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış olup, bilirkişiler 24/03/2018 tarihli ek raporlarında özetle ” Dosyada bulunan video kayıtlarından ,filmlerin hangi tarihte ve saatte yayınlandığı tespit edilemediğini,. Davacı klasörleri üzerinde yayın saatlerinin yazılı olduğunu belirtmişse de bu klasör üzerindeki yazıların değiştirilebilir nitelikte olduğunu, Dosyada bulunan 08/02/2017 tarihli RTÜK yazısından ,davalının 12/12/2012 tarihinden bu yana yayın lisansının bulunduğu anlaşıldığını, Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği tarafından 15.11.2016 tarihli yazıyla bildirilen emsal – rayiç bedellerinin alt limitlerinin sektörel olarak uygun görüldüğünü ve ………… isimli filmlerin ,her bir film için bir adet yayınlanma bir gösterim bedeli 3.000 TL den toplam 33.000,00TL olduğuna dair FSEK 68.uyarınca 3 kat tazminat talebinin mahkeme takdirine olduğuna dair raporunu tanzim ederek vermişlerdir
Bilirkişi heyeti 2. Ek raporlarında ; dava konusu filmlerin eski Türk filmleri olduğunu, filmlerin yayınlanacağı kanalın yayın ölçeğinin, ulusal ölçekte yada yerel ölçekte yayın yapıp yapmadığının, uydu lisansına sahip olup olmadığının, benzer ölçekte yayın yapan kanallara 1000 TL-2000TL aralığında satış yapıldığının öğrenildiğini, fiyat ortalaması alınarak herbir gösterim için 1.500 TL dan 16.500,00 TL olarak hesaplama yapıldığını beyan etmişlerdir.
Davacı vekili ve davalı vekili ek rapora itiraz ettiğinden , rayiç bedeller konusunda sektör bilirkişilerinden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili 13/04/2017 tarihli ISLAH dilekçesi ile bilirkişi raporunda tespit edilen 11 adet filmin birer kez yayınlanması sebebiyle her bir film rayiç bedelinin 3.000 TL olmak üzere 11 adet filmin 1.er kez yayınlanması suretiyle 33.000,00 TL olarak tespit edildiğini, FSEK 68. Maddeye göre 3 katı 99.000TL olduğundan ,94.000 TL daha artırılarak 99.000,00 TL telif tazminatın yayın tarihinden itibaren en yüksek ticari faizi ile birlikte hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce öncelikle davacının davaya konu filmlerin hak sahibi olup olmadığı incelenmiştir. 5846 sayılı FSEK 8/4.maddesinde “1995 yılında 4110 sayılı yasa ile yapılan değişikliğe kadar ‘sinema eserinin sahibi onu imal ettiren’ yani yapımcı olduğu, 20.02.2001 tarihinde 4630 sayılı yasanın 35.maddesi ile değişiklik yapılan FSEK Ek-2/son maddesinde eser sahipliğinin koruma süresinin 20 yıldan 70 yıla çıkartıldığı, ancak FSEK 51.madde gereğince koruma süresinin sözleşme tarihinden sonra 70 yıla çıkartılması halinde sözleşmenin tarafının mevzuat değiştirilerek uzatılan koruma süresinden yararlanamayacağı, aksine sözleşmelerin batıl olduğu” düzenlenmiştir.
Her ne kadar 08/03/2016 tarihli raporda davacı tarafın 11 adet filmin hak sahibi olduğu beyan edilmiş ise de, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nden celp edilen belgelerden davaya konu …… isimli filmin 18/09/1985 tarihinde …. tarafından çekildiği, filmin yapımcısının …… firmasının sahibi …..olduğu, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden 1986 yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 2006 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça 2004 yılında devralındığı, ancak 2006 yılında haklarının yapımcı …….(mirasçılarına) döndüğü , FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı görülmüştür.
Davaya konu ……. isimli filmin yapım yılının …olduğu, ….. kurumu tarafından yapıldığı, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden … yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 1992 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça … yılında devralındığı, ancak … yılında haklarının yapımc…..Film’e geri döndüğü FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı, görülmüştür.
Davaya konu ….isimli filmin yapım yılının …. olduğu, ….. kurumu tarafından yapıldığı, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden …yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 1993 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça 1987 yılında devralındığı, ancak ….yılında haklarının yapımcı …..’e geri döndüğü FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı görülmüştür.
Davaya konu İ… isimli filmin yapım yılının … olduğu, ….. kurumu tarafından yapıldığı, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden …yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 1990 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça ….yılında devralındığı, ancak ….yılında haklarının yapımcı …..’e geri döndüğü FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı, görülmüştür.
Davaya konu ….. isimli filmin yapım yılının … olduğu, ….. kurumu tarafından yapıldığı, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden …. yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 1993 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça … yılında devralındığı, ancak 1993 yılında haklarının yapımcı …..’e geri döndüğü, FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı görülmüştür.
Davaya konu ….isimli filmin yapım yılının 1972 olduğu, ….. kurumu tarafından yapıldığı, filmin alenileşme tarihi olan yılı takip eden …. yılı Ocak ayından itibaren 20 yıllık koruma süresinin 1993 yılında dolduğu, filmin haklarının davacı tarafça 1987 yılında devralındığı, ancak 1993 yılında haklarının yapımcı ….’e geri döndüğü FSEK 51. Madde gereğince davacının uzayan 70 yıllık koruma süresinden faydalanamayacağı görülmüştür.
Davacının …. filmlerinin hak sahibi olmadığı anlaşılmakla, bu filmler yönünden davanın husumet yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davaya konu …isimli filmin yapımcısının …..olduğu, yapım yılının …. tarihi olduğu, alenileşme tarihini takip eden …yılı Ocak ayından itibaen 20 yıllık koruma süresinin 2005 yılında dolduğu, davacı şirkete …Film tarafından mali hakların 17/03/2008 tarihinde devredildiği, sözleşmenin yapıldığı tarih gözönüne alındığında ,FSEK 51.madde gereğince davacının uzayan koruma süresinden faydalanabileceği, 2004 yılı yapımı …. yılı yapımı … yılı yapımı …. yılı yapımı … isimli filmlerin yapımcısının davacı şirket olduğu, davacının bu filmler yönünden mali hak sahibi sıfatıyla husumet ehliyetinin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Davaya konu filmlerin, dosya kapsamında alınan 22/09/2017 tarihli bilirkişi raporunda, davacı tarafça ibraz edilen USB kaydından ….TV logosu ile birer kez izinsiz olarak yayınlandığının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 29/11/2017 tarihli yazı cevabından; “…..” isimli kanalınyayın lisansının 12.12.2012 tarihinden itibaren 10 yıl geçerli olacak şekilde “Müzik-Eğlence” konulu Tematik Yayın türünde davalı şirkete ait olduğu,01/03/2017 tarihinde dava dışı ….. TV Yayın Medya Hizmetleri AŞ ye devrettiği bildirilmiştir.
RTÜK kaydından ,davalı şirkete ait …TV isimli televizyon kanalının dava tarihinde uydu yayın lisansı ile tematik türde “Müzik-Eğlence” yayın yapan bir kanal olduğu, filmlerin 22/09/2017 tarihli bilirkişi raporunda, “…. logosu ile yayınlandığının tespit edildiği, sektör bilirkişilerinen davaya konu filmleri, gündüz filmleri kategorisinde sınıflandırıldığı, sınıflandırmanın filmlerin icracı sanatçılarının, vizyona girdiği zaman geniş kitlelere ulaşıp ulaşmadığının dikkate alınarak yapıldığı, davalıya ait uydu yayını yapan kanalda davaya konu olan ve davacının mali hak sahibi olduğu 5 adet filmin izinsiz olarak gösterildiği, gündüz filmleri kategorisindeki davaya konu filmlerin izinsiz olarak gösterilmesi halinde film başına rayiç bedelin 1.500,00 TL olduğunun sektör bilirkişi raporu ile ilk heyetten alınan 2. Ek raporda tespit edildiği, filmlerin izinsiz olarak, 5 kez gösterildiği, 3 katının FSEK 68/1.maddesi gereğince davacı tarafça talep edilebileceği göz önüne alınarak toplam 27.000,00 TL telif tazminatının 06.05.2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı tarafça zamanaşımı itirazında bulunulduğu; filmlerin gösterim tarihinin 2014 ve 2015 yılı olduğu, davanın 13/11/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
FSEK 68. Madde de düzenlenen varsayımsal bedel talebinin “haksız fiil niteliğini taşıyan ihlal eyleminin, sözleşme temeline kavuşturulması ile giderilmesi ” mahiyetinde bulunduğu ve doktrinde benimsenen görüşe göre “varsayımsal bedel veya telif tazminatı talebinin, farazi sözleşme ilişkisine dayandığından zamanaşımı yönünden de sözleşmeleri düzenleyen hükümlere , bir başka ifadeyle TBK 146 vd (BK 125 vd) maddelerinde düzenlenen zamanaşımına tabi olduğu, Bu zamanaşımı süresinin de 10 yıl olduğuna dair (………..Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu,2.Cilt Sf 2109) görüş mahkememizce de benimsenerek ve Yargıtay’ın 17/05/2011 tarihli 2009/11960 E,2011/6049 K sayılı kararı gözönüne alınarak, davanın TBK 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, zamanaşımı süresi dolmadan dava açıldığı kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM:
1.Davacının…… filmlerinin hak sahibi olmadığı anlaşılmakla, bu filmler yönünden davanın husumet yönünden REDDİNE,
2. Davaya konu diğ….ler yönünden ıslah ile artırılan davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
3. 27.000,00 TL telif tazminatının 06.05.2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davacıya ödenmesine,
4. Davaya konu ………..filmlerinin , davalı tarafça izinsiz olarak gösterilmesinin men’ ine,
5. Alınması gereken “davalı tarafça izinsiz olarak gösterilmesinin men’i yönünden 35,90 TL harç ve kabul edilen telif tazminatı yönünden 1.844,37 TL harç olmak üzere 1.880,27 TL harçtan peşin alınan 85,39 TL peşin harç ve 1.605,30 TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 189,58 TL harcın davalıdan alınarak, hazineye gelir kaydına
6. Kabul edilen davalı tarafça izinsiz olarak gösterilmesinin meni yönünden Avukatlık Ücret tarifesi gereğince 3.145,00 TL ücreti vekalet ile kabul edilen “telif tazminatı” yönünden Avukatlık ücret tarifesi gereğince 3.240,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7. Davanın husumet yönünden reddedilen kısmından dolayı, Avukatlık ücret tarifesi gereğince 3.145,00 TL ücreti vekalet ile reddedilen “telif tazminatı yönünden” 8.270,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak, davalı tarafa verilmesine
8. Davacı tarafça yatırılan 27,70 TL başvurma harcı, 85,39 TL peşin harç, 1.605,30 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 1.718,39 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
9. Davacı tarafça yapılan 341,20 TL tebligat müz. masrafı, 5.750,00 TL bilirkişi ücreti 6.091,00 TL yargılama giderinden red ve kabul oranlarına göre 2.216,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9. Davalı tarafça yapılan 43,10 TL yargılama giderinden red ve kabul oranlarına göre 31,35 TL’sinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
10. Davacı ve davalı tarafça yatırılan gider avanslarından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair; tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.31/05/2018