Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/27 E. 2018/82 K. 22.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/27 Esas
KARAR NO : 2018/82
DAVA : Endüstriyel Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması ve Önlenmesi
Haksız Rekabetin Tespiti, Durdurulması ve Önlenmesi
DAVA TARİHİ : 09/02/2017
KARAR TARİHİ : 22/03/2018
YAZIM TARİHİ : 26/03/2018
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan endüstriyel tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve durdurulması davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
TALEP / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının iştigal konusunun her çeşit ticari malların toptan ve perakende satıcılığı, büyük satış mağazalarının açılması ve işletilmesi olduğunu, yüksek kalitede temel gıda ve tüketim malzemelerini mümkün olan en düşük fiyatta ve çok düşük maliyette halka sunduğunu, hard discount zincir marketlerinin işletilmesi konusunda faaliyet gösterdiğini, tercihen öz markalardan yaklaşık 600 ürün ile sınırlı ürün çeşidine sahip bulunduğunu, davacının Türkiye geneline yayılmış 5635 adet satış mağazası çalıştırdığını, 30.000 özerinde istihdam ve ülke ekonomisine sağladığı katma değerle, gıda ve perakende satış sektöründe Türkiye’nin önde gelen şirketlerinden birisi olduğunu, TPE nezdinde 2014/08065 sayı İle kayıtlı “ambalaj desenini” başvuru tarihinde yürürlükte olan 554 sayılı KHK uyarınca koruma altına aldığını, davalı şirketin davacı adına tescilli tasarımları taklit etmek suretiyle ceviz ambalaj tasarımlarını kullandığını, davalı tarafın kabuklu ceviz ürün ambalaj tasarımının, davacı şirketin tasarım tescil belgesinden doğan haklarına tecavüz ettiğini, 05.01.2017 günlü tespit talebiyle, “delillerin muhatap işyerinde tespiti ve davalı şirkete ait işletmelerden davacı tasarımı ile iltibas yaratacak nitelikte olan ürün, ambalaj, broşür, katalog, afiş, tabela, ışıklı totem vs. el konulmasına, toplatılmasına dair ihtiyati tedbir kararı verilmesi” talebinde bulunulduğu, İstanbul Anadolu 1. FSHMM’ nin …….D.İş ve 12.01.2017 tarihli değişik iş kararı ile tespit taleplerinin kabul edilerek, 12.01.2017 tarihinde mahkeme heyeti ile birlikte muhataba ait mağazada keşif yapıldığını, keşfe müteakip düzenlenen bilirkişi raporunda müvekkiline ait tescilli ürün ile tespit edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları sonucuna varıldığını, bu sebeplerle davalının müvekkilinin tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, davalı şirketin eylemlerinin müvekkilinin tasarım haklanna tecavüz ile haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine binaen, tecavüzün ve haksız rekabetin önlenmesine, ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, davalı şirketin müvekkilinin tescilli tasarımlarından doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabete neden olan fiillerinin, bu fiilleri sonucu üretilen, basılan ve piyasaya sunulan ambalajlar ile bu ambalajların kullanıldığı ürünün tanıtımının yapıldığı afiş, ilan, broşür, katalog ve sair her türlü tanıtım evrakın imalinin, dağıtımının durdurulmasına, el konulmasına ve imhasına, davanın etkinliğini temin etmek üzere, davalıya ait işletmelerden müvekkili şirket tasarımı ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olan ……… markalı kuru ceviz ürün ambalajının ve söz konusu ürünün tanıtımının yapıldığı broşür, katalog, afiş, gibi her türlü tanıtım vasıtasının çıkartılmasına, sökülmesine, bu ürünlere el konulmasına ve imhasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacı adına ……. sayı ile tescilli tasarımda kullanılan ambalajın, ürünlerin doğal olduğu izlenimini vermek amacını taşıdığını, yıllardan bu yana aynı sektörde faaliyet gösteren üreticiler tarafından tanıtıcı amaçla kullanılan bir görsel tasarım olduğunu ve işlenmemiş tüm doğal ürünlerin ambalajlarında o ürüne ait görsellerin bulunduğunu, bu durumun, tasarımların ayırt ediciliğini ortadan kaldırmadığını, işlenmemiş ürünler açısından tüketici gözünde ayırt edici olan özelliğin marka ve logo vurgusunda yoğunlaştığını, ceviz görselinin ambalaj üzerinde yer almasının tasarımlar arasında benzerliğe yol açmayacacağını, davacı tarafa ait ürün tasarımı incelendiğinde, ürüne ait markanın, ambalaj renk tonu ile aynı renkte ve fark edilmeyecek şekilde tasarımda yer aldığını, buna rağmen davalıya ait tasarımda markaya ait logonun farklı renk, boyut ve yazı karakteri ile temel ayırt edici nitelik taşıdığını, Simbat markalı tasarımda …… görselinin ön planda ve belirgin olarak yer almasına rağmen davalıya ait tasarımda “……..Kuruyemiş” markasına ön planda ve belirgin olarak yer verildiğini, davalıya ait ambalaj tasarımı ile 2014/08065 sayılı tasarımın birbirinden farklı ve ayırt edici olarak algılanabildiğini, bu kapsamda davalının kullanımının ve tasarımının, tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabet oluşturmadığını, bu nedenle davalıya ait tasarımın tüketiciler nezdinde iltibas yaratmasının mümkün olmadığını, davacı adına tescilli tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliği taşımadığını, davacının tasarımındaki ceviz ve çuval desenlerinin tüm doğal ve işlenmemiş olarak satılan ürünlerin ambalajlannda yer aldığını, tasarımdaki bu figürlerin kombinasyon şeklinde ve anonim biçimde kullanıldığından, davacının tescilli ürününün yenilik ve ayırt edici niteliğinin bulunmadığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava davacıya ait ……. tescil numaralı endüstriyel tasarımın davalı tarafça taklit edilmek suretiyle aynı/benzer şekilde kullanıldığı iddiası ile açılan tasarım hakkına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve durdurulması davasıdır.
Dosyaya TPMK kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; 2014/08065 numaralı ambalaj deseni (baharat, pasta ve kuruyemiş ürünleri için) isimli tasarımın 25.11.2014 tarihinde davacı şirket adına TPMK nezdinde tescil edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin …… D.İş sayılı dosyası incelenmiş, davalıya ait adreste yapılan keşif sırasında, dosya kapsamına ürün ambalajının numune olarak alındığı, 19.01.2017 tarihli bilirkişi raporunda tespit isteyene ait ……. sayılı tasarım tescili ile karşı tarafa ait ambalaj tasarımının karşılaştırılmasında benzer olarak algılandıkları görüşü beyan edilmiştir.
Mahkememizce alınan 09.10.2017 tarihli bilirkişi endistriyel tasarım ve grafik tasarım uzmanı bilirkişiler heyeti raporunda ; her iki ambalajın da dikdörtgen düzlemin düşey yönünde uygulandığı, bu yönde kullanımın herhangi bir kuruluşun tekeline bırakılamayacak anonim bir kullanım olduğu, davacının ambalajının üst bölümünde geniş ve alt bölümde dar bir alanda yer verilerek çuval dokusunun kullanıldığı, aynı tasarımın davalının ambalajında da benzer şekli ve geometrik alan olarak birbirine çok yakın ölçüleri taşıdığı, davacının logo/amblem ve ürün açıklamasının ambalajın üst bölümünde sabit renkli, yumuşak kenar ve iç kenar siyah konturlarıyla kullanıldığı, davalının ise bu alanı benzer şekilde tasarımına uyguladığı, davacının logo/ambleminin altında ürün içeriği yazdığı bu alanda seçenek özgürlüğü bulunmasına karşılık, davalının da bu düzenlemeye kendi tasarımında benzer font karakterlerine yer verdiği, davacının ambalajında çuval dokulu desenlerinin dışında kalan alanı saydam bırakılarak ambalaj içeriğinin gösterildiği, davalının ambalajında da bu konuda seçenek özgürlüğü varken benzer şekilde saydam alanın aynı geometri ve ölçüde uyguladığı, taraflara ait ürün ambalajlarının farklılıkları yönünden ise; davanın tarafları birbirine benzemeyen kendi özgün marka şekillerini ürün ambalajlarında kullandığı, davacının logo/amblem bölümünün sağ alt köşesinde iki adet ürün görselini kullandığı, benzer konumda ancak biri soyulmuş, diğeri kapalı biçimdeki ceviz görsellerinin davalının ambalajında da farklı biçimde bulunduğu, davacı ambalaj tasarımındaki saydam alanın sol ve sağ köşesinde ürün hakkında bilgilendirme amacıyla kalp dostu ve doğallık kavramlanna vurgu yapan daire içinde kalp ve yeşil renkli ceviz yaprağı simge/biçimlerinin kullanıldığı, davalının bu simgelere yer vermediği, sunulan ambalaj örnekleri ve piyasadaki benzerleri üzerinde yapılan karşılaştırma ve değerlendirmeler sonucunda, bu ambalajlar arasında teknik zorunluk veya ilgili tasarım alanında tasarımcılarının yaratıcılığını kısıtlayan bir durum bulunmamasına rağmen, davacının TPE nezdlnde ……… Sınıfında …….. Ürünleri İçin Ambalaj Deseni konulu ……Sayılı endüstriyel tasarımt tescil belgesi ile korunan tasarımı ile davalı tarafça piyasaya arz edilen ürün tasarımlarının tasarım kavram, anlayış ve görünümü yönünden bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık bulunmadığı, bu tasarımların aralarındaki küçük farklılıklara rağmen, davalı tarafından üretilerek piyasaya sürülen ambalaj tasarımlarının görsel yönden davacının tescilli tasarımıyla ayırt edilemeyeceği ve 554 sayılı KHK ve 6769 Sınaî Mülkiyet Kanununda tanımlanan anlamda davacının tescilli tasarımına benzer sayılabileceği” yönünde görüş bildirmişlerdir.
Dosya kapsamına alınan bilirkişi heyet raporu ve tespit raporu ile teknik zorunluluk veya ilgili tasarım alanında tasarımcıların yaratıcılığını kısıtlayan bir durum bulunmamasına rağmen davalının kabuklu ceviz ürün ambalajında;kendi markasını ve ceviz ürün görseli ile kabuklu ceviz ibaresini benzer şekilde ve büyüklükte konumlandırdığı, ürünün üst bölümünde geniş alanda ve alt bölümündeki dar bir alanda şerit olarak çuval dokusunun kullanılmasının da davacının tasarım tescili ile aynı olduğu, çuval desenlerinin alt yarısının saydam bırakılarak ceviz ürünün gösterilmesinin de aynı olduğu, ambalaj tasarımında davalının kendi özgün markasını kullanmasının ürün görselinin ceviz ürünün birinin yarım soyulmuş şekilde konumlandırmasının, sol tarafta kalp ve yeşil renkte ceviz yaprağı biçiminde kullanılmasının tasarıma farklılık kazandırmadığı, tasarımların benzer olduğu tespit edilmekle, davalının 554 sayılı KHK 49.madde ve 6769 sayılı SMK 81.madde gereğince davacının tescilli tasarımdan kaynaklanan haklarına tecavüz ettiğinin tespitine karar verilmiştir.
Davalı tüzel kişi tacirden TK 55 maddesi gereğince dürüstlük kurallarına
Uygun olarak gerekli dikkat ve özeni göstermesinin bekleneceği, tarafların aynı sektörde “malların toptan ve perakende alım satımı ” işi ile iştigal ettiği, ancak davalı şirketin dürüstlük kuralına aykırı bir şekilde basiretli tacirden beklenen özen ve dikkati göstermeyerek “davacının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak ” şeklinde yasada düzenlenen haksız rekabet fiilini işlediği ve haksız rekabette bulunduğunun tespitine, durdurulması, önlenmesi ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, bu bağlamda tasarıma tecavüz eden ürün ambalajlarına ve ürünlerin tanıtım malzemelerine el konularak karar kesinleştiğinde imhasına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KABÜLÜNE,
2-Davalının……. markalı kabuklu ceviz ürününün ambalajının, davacı adına TPMK nezdinde tescilli ……..sayılı çoklu tasarım belgesi 18. nolu tasarıma tecavüz ve haksız rekabette bulunduğunun TESPİTİNE,
3-Tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin DURDURULMASI ÖNLENMESİ ve SONUÇLARININ ORTADAN KALDIRILMASINA,
-ürün ambalajlarına ve ürünlerin tanıtım malzemelerine el konularak karar kesinleştiğinde İMHASINA,
Tecavüz davası üzerinden alınması gereken 35,90 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Haksız rekabet davası üzerinden alınması gereken 35,90 TLharcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacı vekiline tecavüzün tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.145,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.145,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 62,80 TL harç, 178,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.740,80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından Mahkememizin 2017/1 D.İş sayılı delil tespiti dosyasında yapılan 83,10 TL harç ve 1.051,80 TL tespit gideri olmak üzere toplam 1.134,90 TL masrafın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.. 22/03/2018