Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/207 E. 2018/66 K. 08.03.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

KARAR
ESAS NO : 2017/207 Esas
KARAR NO : 2018/66

DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü
KARAR TARİHİ : 08/03/2018

Davacılar vekili tarafından davalı aleyhine açılan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
TALEP / Davacılar vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davalının …. numaralı faydalı model belgesinin sahibi olduğunu ve söz konusu faydalı modele tecavüz iddiası ile müvekkili aleyhine Konya ……Asliye Hukuk Mahkemesinin ….. D.İş sayılı dosyalarında delil tespiti yaptırdığını, davalıya ait faydalı modelin yeni olmadığını, nitekim dosyaya delil olarak sundukları ……. Müdürlüğünce 22.01.2007 tarihinde oluşturulan komisyonun hazırlamış olduğu ve 10.07.2007 tarihli yazı ile birimlere gönderilen …….Bölge Müdürlüğünün 04.11.2008 tarih ve …. numaralı ihale ilanı,. ……Bölge Müdürlüğünün 23.09.2008 tarih ve ….. numaralı ihale ilanı, 2007 yılında……………Bölge Müdürlüğünde yapılan sunum, 08.02.2002 tarihinde başvurusu yapılan ….. sayılı endüstriyel tasarım ve muhtelif faturalardan anlaşılacağı üzere davalının faydalı model belgesinin yeni olmadığının görüleceğini, bu sebeplerle yenilik özelliği taşımayan davalıya ait….. sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkilinin ürününü … yılında …. tarafından endüstriyel tasarım tescil belgesi ile tescil altına aldırdığını, söz konusu tasarımdaki ürün ile dava konusu faydalı model belgesi arasında farklılıklar olduğunu, davalı müvekkilinin 2002 yılında bulduğu ürünün alternatif kullanım alanlarını arayarak 2008 yılına kadar geliştirdiğini ve 2008 yılında yeni bir buluş için faydalı model belgesi aldığını, tasarım tescillerinin estetik açıdan verildiğini, faydalı modellerin ise fonksiyona koruma sağladığını,……….. ürünü tanıtanın müvekkili olduğunu, ilk olarak 2006 yılı Ocak ayında ürünün deneme amaçlı olarak müvekkili tarafından ……. verilerek İstanbul ……. karşısında denendiğini, ancak yeterli kar yağışı olmaması sebebiyle ……. Müdürlüğünden iyi performans yönünden onay çıkmadığını, bilahare müvekkilinin …………… yeni alan isteğini ve 0-3 otoyolu ……. kesiminde uygulama yapıldığını, buradaki başarıdan sonra …………… ihaleye çıkmaya başladığını, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalıya ait ….,.. sayılı faydalı model belgesinin yenilik özelliğini taşımadığı iddiası ile açılan hükümsüzlük davasıdır.
Dosyaya TPMK kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; davalıya ait …… sayılı “…………………”……. başlıklı ………. belgesinin …….. tarihinde …. nezdinde tescil edildiği, buluş özetinin “…………….. rüzgarla sürüklenen karlardan yolların kapanmasını veya tehlikeli hale gelmesini önlemek ve kamulaştırmayı azaltmak için geliştirilmiş ……….. ile ilgilidir. Buluş konusu siperler; birbirlerine ……. olarak bağlanarak elde edilen ………… aralarındaki boşluklara ……………… yerleştirilmesi ile oluşturulmuş yüzeylerdir. Söz konusu …. ……… (…. esaslı ……………..kaplama malzemesi) malzemeden üretilmiş olup …………ile gelen………….. düşürmekte ve paralel istikamete yönlenmelerini sağlamaktadır…….. (sürüyen) rüzgarların hızını düşürerek hareketli olan karı,………….. önünde ve arkasında panel latalar biriktirmektedir” şeklinde açıklandığı anlaşılmıştır.
Konya …..Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Talimat sayılı dosyasında dinlenen davacı tanığı …..; Konya ……… ………Bölge Müdürlüğünde yol boyu geliştirme mühendisi olarak görev yaptığını, yolda kışın kar mücadelesi için ……………..yapma ihtiyacına binaen ihale hazırlandığını, ………….. alınan teknik şartnameye göre hazırlıklar yapılarak ……………… tarihinde ihaleye girildiğini……….. tarihinde de işin tamamlandığını, o tarihin bir ay kadar öncesinde bir ihale açıldığını, gelen tekliflerin yetersiz ve az olması nedeniyle iptal edildiğini, davacı tanığı …….. davacının koordinatörü olarak görev yaptığını, şu an orada çalışmadığını, Eylül 2008’den itibaren davaya konu olan işlerin……….hale olunmaya başladığını, Ekim 2008 başında ihaleyi aldıklarını, ihaleyi aldıktan sonra davalının eşi ………… kendilerine gelerek malzemeyi satmak istediğini, kendisinden ürün alınmayınca dava konusu patenti olduğuna dair tehditler etmeye başladığını, ancak araştırdıkları tarihte herhangi bir patent başvurusu tespit edemediklerini ve bu ürünün imalatına başladıklarını beyan etmişlerdir.
Silivri ……….Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/11 Talimat sayılı dosyasında dinlenen davalı tanığı …………; kendisinin ….. Bölge müd. ….. Bakım işletme şefliğinde tekniker olarak görev yaptığını,……….. şirketinin …………… ihale ile kar ……………. montajı yapan firma olduğunu,……….. şirketinin de …………… ihale ile………….. montajı yaptığını, görevi gereği ……… yapılacak yerlerdeki kamulaştırma sınırını ve kaç metre yapılacağını yapan işçilere kendisinin gösterdiğini, Kayseri ………Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/7 Talimat sayılı dosyasında dinlenen davalı tanığı ……….; kendisinin davacı ve davalı tarafı tanımadığını………… ….. Bölge Müdürlüğünde Bölge Müdür Yardımcısı olarak çalıştığını, …………. 2000’li yıllardan beri uygulamasını yaptıklarını………… olarak belirttiği şeyin yolun kenarından aşırı rüzgar ve kar geldiğinde bu karın yola gelmesini engelleyen trafik güvenliği ve can güvenliği yönünden bir tesis elamanı olduğunu, bunun bazı argumanların birleştirilmesi için yapıldığını, ahşapla, demir ile pvc ile bu işin yapılabildiğini, çeşitli firmaların bunu geliştirdiğini, belirttiği……………2007 yılında fiilen uygulanmaya başlandığını, ancak 2013 yılından itibaren …………e girdiğini beyan etmişlerdir.
Konya …………. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/69 D.İş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda;aleyhine tespit istenen tarafından sunulan ve önceki tarihleri taşıyan bu belgelerde yer alan ………….. isimli ürün resimlerinin,oluşan parçalarının ve görsellerinin büyük oranda benzer olduğu, sunulan bu belgelerin aleyhine tespit istenen tarafından hükümsüzlük davası açılması halinde 551 Sayılı KHK hükümlerine göre yenilik kırıcı delil olarak değerlendirilebileceği ” beyan edilmiştir.
Mahkememizce alınan …… tarihli bilirkişi heyeti raporunda; “………. tarihli ………… Genel Müdürlüğü yazısının ilgili birimlere gönderilen özel teknik şartname olduğu ve bu yazının yeniliğe ilişkin 551 sayılı KHK’nın 156/1.maddesi gereğince değerlendirilmesi gerektiği, şayet ilgili yazının herkesin ulaşabileceği nitelikte kabul edilmesi halinde bu yazının yenilik kırıcı nitelikte olmayacağı, ……… ve ………. tarihli ………….ı Genel Müdürlüğü dokümanlarının yenilik kırıcı vasfının değerlendirilmesi için davalı tanıklarının dinlenmesinin söz konusu olabileceği, dava konusu ………. numaralı faydalı model belgesinin……………. Genel Müdürlüğü dokümanları dışındaki diğer dokümanlar karşısında yenilik vasfını muhafaza ettiği” belirtilmiştir.
Davacı tarafın rapora itirazları üzerine aynı bilirkişi heyetinden alınan ……… tarihli ek raporda bilirkişiler kök rapordaki görüşlerini muhafaza ettiklerini beyan etmişlerdir.
Mahkememizce yeni oluşturulan bilirkişi heyetinden alınan 03.10.2016 tarihli raporda bilirkişiler; “………… Genel Müdürlüğünce hazırlanan …………. tarif ve uygulama şekli ile kullanılacak malzeme cinsleri bakımından davalı adına tescilli faydalı model belgesindeki tarifler ve malzeme cinslerinin karşılaştırılması yapıldığında, davalı adına tescilli faydalı model belgesinin …………. Müdürlüğü tarafından hazırlanan şartnamedeki tarif ve özellikler ile benzer özellikleri haiz olduğu, dava konusu faydalı model belgesindeki buluşun özet ve tariflerine benzer hususların ……… Müdürlüğü……………… Teknik Şartnamesinde bulunup bulunmadığı yönünde ……… Müdürlüğü internet sitesinde yapılan sorgulamada ……… Teknik Şartnamesinin 521.kısmında …………i başlığı altında davalının faydalı model belgesine benzer……… ait tanım, prefabrik betonarme…………., kullanılacak malzeme cinsleri, yapım şartları, teknik çizim detayları ve bunun gibi ayrıntılara yer verildiği,…………. Genel Müdürlüğü internet sitesinde yer alan ve kamuya açık olan ……. şartnamesindeki tarif ve uygulamanın davalı adına tescilli faydalı model ile benzer özelliklere sahip olduğu, davalı adına tescilli faydalı modeldeki şartları içeren örnek şartnamenin, ……l Müdürlüğü tarafından kamuya açık hale getirildiği ve kolaylıkla temin edilebilme olanağı bulunduğu” yönünde görüş bildirmişlerdir.
Davalının yargılama sırasında 05/04/2014 tarihinde vefat ettiği anlaşılmakla, Beyoığlu ……Noterliğinin 09/09/2014 tarihli ……… sayılı mirasçılık belgesi ile tek mirasçısı olduğu tespit edilen, oğlu …….. davaya dahil edilmiştir….
Dava tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK 166 .madde gereğince faydalı model belgelerine ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı, ve faydalı model belgelerinin özelliği ile çelişmediği takdirde patentler için öngörülen hükümlerin faydalı model belgeleri içinde uygulanacağının düzenlendiği ,KHK 154 .madde de .bu KHK 156 maddesi hükmüne göre yeni olan ve 10. Madde anlamında sanayiye uygulanabilen buluşların faydalı model belgesi verilerek korunacağı düzenlenmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde;” ilk olarak Ocak 2006 yılında deneme amaçlı olarak davalı müvekkili tarafından K…………. verilerek İstanbul………… karşısında denendiğini iyi performans çıkmadığını,…………….. yeni alan istediğini ve 0-3 otoyolu ……….ı kesiminde (…….. uygulama yapıldığını, buradaki başarıdan sonra ……….. ihaleye çıkmaya başladığını,ürünün müvekkili tarafından………………. tanıtıldığını ” “..dilekçe ekinde yer alan (ek _5) belgede de açıkca görüleüceği üzere ………. Müdürlüğünün 17.Bölge Müdürlüğünün ……………………. Bölge Müdürlüğüne yazdığı …….. tarihli yazıda ……… tarihinde çelik tel üzerine PVC kaplı ……… ,kar yaşığı sonucunda performlans giöstermiş olduğununu tespit edildiğini bunun üzerine …………. bu ürün için ihale düzenlemeye başladığını, ürünün tam anlamı ile randımanlı olarak ortaya çıaktığını bu süreç içerisinde de müvekkilinin buluşuna tescil başvurusu yaparak tescil belgesini aldığını” beyan ettiği görülmüştür
Davaya konu uyuşmazlık, ……….l Müdürlüğünün İhale ilanlarının ekinde yeralan teknik şartnamelerin yenilik kırıcı olup olmadığı konusunda toplanmaktadır.
Davalı tanığı …….. Kayseri ……Asliye Hukuk Mahkemesinde alınan ifadesinde ;”2007 yılında …………. fiilen uygulanmaya başlandığını ancak 2013 yılından itibaren itibaren…………ı teknik şartnamesine girdiğini ,”davalı tanığı ………….n duruşmada alınan ifadesinde “2007 yılında deneme amaçlı olarak ilk kez Silivri yakınlarında ……………….. uyguladıklarını ,sonrada …………………. şartnamesine koyduklarını ancak 2008 yılında uygulamaya başladıklarını ” beyan ettiği görülmüştür.
Yeniliği ortadan kaldıran açıklamanın tarifi; KHK 156 . Madde de ; faydalı model belgesi başvurusuna konu olan buluşun başvuru tarihinden önce ,Türkiye içinde veya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanması vevya yöresel veya ülke çapında kullanılmış ise yeni değildir ,
Faydalı model belgesi başvurusu sahibi veya selefleri tarafından başvuru tarihinden veya var ise rüçhan hakkı tarihinden, 12 ay önceki tarihten itibaren yayınlanma veya birbaşka yolla yapılan açıklama veya kullanma başvurusu konusu buluşun yeniliğini ortadan kaldırmaz ” şeklinde açıklanmıştır
Madde metnindeki “herkesin ulaşabileceği” şekilde sözünden ne anlaşılması gerektiği yardımcı …………….Faydalı Modelin Korunması ve Faydalı Modelin Korunmasına Uygulanacak Hukuk isimli kitabında ; “Gerek toplum, gerek herkes sözlüğü ile Geniş halk kitleleri değil ” herhangi bir özelliğe sahip olmaları şart olmayan birden ziyade kişinin ” kast edildiği, diğer bir deyişli sınırlı olmayan ve kimliği belirli olmayan bir insan grubunun kast edildiği, grubun halk vasfına haiz olmasının zorunda olmadığı, bir basın toplantısının muhataplarının, bir konferansın dinleyicilerinin ,bir doktora jürisinin toplum olarak mütalaa edilebileceği, ne varki bir profesörün faydalı modelini sadece asistanları ile paylaşması; bir asistanın faydalı modelini sadece hocası, veya asistan arkadaşları ile paylaşması ihtimallerinde, kürsü üyelerinin toplu veya herkes olarak mütala edilemeyeceği ” beyan edilmiştir.
Aynı kitapta yeniliği ortadan kaldıran açıklamanın, toplumca “………….. veya herkesin “……. ” şekilde olması ile birden ziyada kişinin açıklamayı okuyarak, izleyerek veya dinleyerek öğrenebilme imkanına sahip olmasının kast edildiği, açıklanmıştır.
Davaya konu faydalı model belgesinin başvuru tarihi 17/12/2008 tarihidir. ………… Genel Müdürlüğünün 23/09/2008 ve 04/11/2008 tarihli KGM ihale ilanları ekinde yer alan Teknik Şartname dökümanlarında doğrudan ve eşdeğerlik yoluyla davalının (murisinin ) faydalı model belgesindeki istemlerinin unsurlarının bulunduğu , ………….. buluşun herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak açıklandığı , tanıkların ürünün ilk olarak 2007 yılında fiilen uygulanmaya başlandığını söyledikleri,………… Genel Müdürlüğü’ görevlilerinin buluşu 2007 yılında uygulamaya koydukları ve ……………. Genel Müdürlüğü tarafından şartnameye konularak, kamuya açık hale getirdiği ,herkesin erişebileceği ve ulaşabileceği şekilde açıklandığı göz önüne alınarak, davaya konu faydalı model belgesinin yenilik unsuru bulunmadığından, hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar vermek gerekmiştir
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davanın KABULÜ ile;
2-Davalı ………………… adına TPMK nezdinde tescilli ……………… sayılı faydalı modelin yenilik unsuru taşımadığından hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
Hükmün ilanı talebinin hukuki yararı bulunmadığından REDDİNE,
Alınması gereken 35,90 TL harçtan peşin alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 11,60 TL harcın davalıdan (mirasçısından) tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
Davacılar vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.145,00 TL ücreti vekaletin davalıdan (mirasçısından) tahsili ile davacılara ödenmesine,
Davacılar tarafından yapılan 48,60 TL harç, 555,10 TL tebligat, talimat ve müzekkere masrafları ile 4.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.803,70 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine,
Davalı ve mirasçısı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. .