Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/123 E. 2023/407 K. 16.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2023/123 Esas
KARAR NO:2023/407
DAVA:Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ: 20/02/2023
KARAR TARİHİ:16/05/2023

DAVA:Davacı vekili Mahkememize sunduğu 20/02/2023 havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; borçlular hakkında ——– dosyası üzerinden davalılar aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığını ve borçlulara gönderilen ödeme emrine itiraz edilmediğinden takibin kesinleşdiğini ve borçlu adına kayıtlı bulunan menkul ve gayrimenkul mal varlıklarının haczi için icra müdürlüğüne talepte bulunulduğunu, yapılan sorgulama neticesinde borçlunun mirasbırakanı ——- parselde kayıtlı taşınmaza, borçlulara düşecek miras hissesine, haciz konulduğunu, icra takibine konu senedin 01.06.2014 vade tarihli bir senet olduğunu, bu senede dayanılarak 04.09.2014 tarihinde icra takibine başlandığını, icra takibinin kesinleşmesi üzerine 19/09/2014 tarihinde borçlunun muristen kalan taşınmaz hissesine haciz konulduğunu, 24/12/2014 tarihinde de —– Sayılı dosyasıyla ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, açılan davada ——-tarihinde ortaklığın satış yoluyla giderilmesi kararı verildiğini, davacının kararı temyiz etmesi üzerine dosya —- tarihinde onandığını ve kesinleştiğini,—— satış talebinde bulunulduğunu ve ——– Satış dosyası ile satış işlemlerine başlandığını, satış işlemelerine başlandıktan sonra davalıların takibe konu bononun zaman aşımı dolduğundan bahisle ———-sayılı dosyası ile zaman aşımı sebebiyle icranın geri bırakılmasını talep ettiğini ve mahkeme tarafından davanın kabulüne karar verilerek, —— Esas numaralı dosyasında borçlular ——-yönünden zaman aşımı sebebiyle icranın geri bırakılmasına karar verildiğini, bu kararın taraflarınca istinaf edildiğini ve ——- karar sayılı ilamı ile istinaf talebinin reddedildiğini, bunun üzerine dosyanın temyiz edildiğini ve ——- kararının onandığını, davalı tarafın müvekkil ile yapmış olduğu ticaret neticesinde —–tutarlı bonoyu müvekkile verdiğini, bono ödenmediği için ——- sayılı dosyası üzerinden davalılar aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibi başlatıldığını, ancak takimiz İcranın geri bırakılması kararı ile tahsil edilemez duruma düştüğünü, davalıların sebepsiz zenginleştiğini, davalı ——— bedelli bono verdiğini ancak bu senette ödenmediğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; davalılardan müştereken ve müteselsilen TTK nın 644 maddesi gereğince 200.000,00 TL alacağın senedin vade tarihi olan 01.06.2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizinin sebepsiz zenginleşme gereğince tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA:Davalılar vekili Mahkememize sunduğu 14/03/2023 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: dava konusu bononun zamanaşımına uğradığını, davacının dava konusu kambiyo senedinin 31/12/2017 tarihinde zamanaşımına uğramasının akabinde dava dilekçesinde de açıkça belirttiği üzere sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak müvekkillerinden ilgili kambiyo senedinin vade tarihi olan 01/04/2014 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte 200.000 TL’nin tahsiline karar verilmek üzere işbu davayı ikame ettiğini, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın reddine, kötü niyetli davranışı sebebiyle müvekkillerin davalı olmasına ve avukatlık ücreti ödemek zorunda bırakılmasına sebep olan davacıdan ——- belirlediği asgari ücret(nisbi) tarifesi üzerinden mahkemece hesaplanacak sözleşme vekalet ücretinin HMK m.329/1 maddesi mucibince tahsiline, yargılama giderleri ve ücret-i vekaletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu: Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davaya konu senedin zamanaşımına uğramasından sonra süresi içerisinde eldeki davanın açılıp açılmadığı, süresi içerisinde açılmış ise TTK 732.maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşmenin şartlarının oluşup oluşmadığı olup olmadığı noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, TTK’nın 732. Maddesi uyarınca açılan sebepsiz zenginleşme davasıdır.
Davanın Hukuki Sebebi: Türk Ticaret Kanunu(TTK)’nun 732. maddesindeki; “Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar.Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem, muhataba, yerleşim yerli bir poliçeyi ödeyecek olan kimseye ve düzenleyen, poliçeyi başka bir kişi veya ticari işletme hesabına düzenlemiş olduğu takdirde o kişiye veya ticari işletmeye karşı da ileri sürülebilir.Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istem ileri sürülemez.Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.” şeklindeki düzenlemedir.

DELİLLER:——- tarafların tacir kaydı bulunup bulunmadığı sorulmuş ve gelen yazı cevabı dosya arasına alınmıştır.
—– sayılı dosyası celp edilmiş ve dosya arasına alınmıştır. ——- sayılı dosyası celp edilmiş ve dosya arasına alınmıştır.
—– Esas sayılı dosyası celp edilmiş ve dosya arasına alınmıştır. ——- müzekkere yazılarak tarafların esnaf kaydı bulunup bulunmadığı sorulmuş ve gelen yazı cevabı dosya arasına alınmıştır.
—– müzekkere yazılarak tarafların vergi kaydı bulunup bulunmadığı, var ise defter tutma zorunluluğunun bulunup bulunmadığı, var ise işletme esasına göre mi, bilanço esasına göre mi defter tuttukları, işletme esasına göre defter tutuyorlar ise ise gelirlerinin VUK 177’deki sınırları aşıp aşmadığı hususları sorulmuş ve gelen yazı cevabı dosya arasına alınmıştır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :Davacı tarafça, davalılar aleyhine senede dayalı icra takibi yaptıklarını, davalıların senedin zamanaşımına uğradığı iddiasıyla icra mahkemesine müracaat ettiği, icra mahkemesi tarafından senedin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle icranın geri bırakıldığı bu nedenle davalıların sebepsiz zenginleştiği iddiasıyla eldeki alacak davasının açıldığı anlaşılmıştır.Davalılar tarafından davanın zamanaşımına uğradığı iddiasıyla davanın reddine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.Dava, TTK’nın 732. Maddesi uyarınca açılan sebepsiz zenginleşme davasıdır.TTK’nın 732. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hâmilin hakkı koruyucu işlemleri yapmamış olması yani müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Bunun yanında keşidecinin, muhatabın, kabul edenin, ikametgahlı poliçeyi ödeyecek olanın zenginleşmiş olması da gerekmektedir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır. Zararın varlığının kabulü için, hâmile ait ve tahsili mümkün olan bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu borçlu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması, yani sebepsiz olması yeterlidir ———-
İspat yükü bakımından TTK’nın 732. maddesinin 4. fıkrasında açıkça ispat külfetinin sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene ait olduğu belirtilmiştir. Diğer bir deyişle keşideci, sebepsiz zenginleşmediğini ya da senet bedelini cirantalardan birine veya hâmile ödediğine ilişkin bu ispat yükümlülüğünü yerine getirdiği takdirde sorumluluktan kurtulabilir. Zira, hâmilden temel ilişkiyi ve bu temel ilişkiden ötürü keşidecinin bir borcunun bulunmadığını ispat etmesi beklenemez. Bu sebeple keşidecinin, sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığını ispat etmesi gerekir.
Zamanaşımı süresi ise, müracaat hakkının TTK’nın 730. maddesine göre düştüğü veya borçlunun 749. (çekte m. 814) maddesine göre zamanaşımı defini dermeyan edebilme hakkının doğduğu tarihten başlayarak ——–davada, davacı tarafından davalılar aleyhine —– dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlattığı, takip sırasında davalılar tarafından takibe dayanak senedin zamanaşımına uğradığı iddiasıyla icra mahkemesine müracaat edildiği,——-sayılı kararıyla,——— tarihleri arasında zamanaşımını kesen herhangi bir işlem yapılmadığı bu nedenle takibe dayanak senedin zamanaşımına uğradığı tespitiyle icranın geri bırakılmasına karar verildiği, kararın istinaf ve temyiz incelemelerinden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda takibe dayanak senedin en son zamanaşımını kesen işlem tarihi olan 19/09/2014 tarihinden 3 yıl sonrasında zamanaşımına uğradığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamından; davacı tarafça sebepsiz zenginleşme iddiasına dayanak yapılan senedin 19/09/2014 tarihinden 3 yıl sonra zamanaşımına uğradığı, TTK 732. Maddesi uyarınca bu senede dayalı olarak sebepsiz zenginleşme davasının senedin zamanaşımına uğramasından sonraki 1 yıllık sürede açılması gerektiği eldeki davanın bu süre geçtikten sonra açıldığı sonuç ve vicdani kanaatine———-varılarak davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Davanın zamanaşımı nedeniyle REDDİNE,
2-Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 3.415,50 TL karar ve ilam harcından alınması gerekli 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.235,6‬ TL’nin davacı tarafa iadesine,
3-Davalılar kendislerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL’nin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Yasa’ nın 18/A maddesinin 11 ve 13. Fıkraları uyarınca zorunlu arabuluculuk nedeniyle arabulucuya hazine tarafından ödenen 3.200,00 TL’ nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Yatırılan gider avansından kullanılan kısmın mahsubu ile bakiye kısmın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile—— Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf yoluna başvuru konusu edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, istinaf yoluna başvurulmasının İİK’nın 36. maddesi saklı kalmak kaydıyla kararın icrasını durdurmayacağı, süresi içerisinde karara karşı istinaf yoluna başvurulmaması halinde hükmün kesin hüküm ve kesin delil oluşturacağı açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/05/2023