Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/706 E. 2023/49 K. 19.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/158
KARAR NO: 2023/140
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 04/03/2022
KARAR TARİHİ: 16/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle dava dışı —– davacı müvekkili şirket nezdinde —– sigortalı firması olduğunu, dava dışı sigortalı —– bulunan —— parçası sattığını, satılan emtiaların —- arası taşıma işini ——- yaptığını, —-tarihinde yüklenen emtiaların —- tarihinde alıcısına teslim edildiğini, davaya konu emtialar——– alıcı adresine ulaştığında alıcı firmanın bir kap olduğu gerekçesi ile teslim almadığını, emtiaların hasarlı olduğunun ——– üzerine şerh düşüldüğünü, hasarlanan emtiaların traktör kabini camları olduğunu, dava konusu emtialarda meydana gelen zayiata istinaden inceleme ve araştırma sonucu tanzim edilen —– ekspertiz raporuna göre emtialarda—– zayiat meydana geldiğinin tespit edildiğini, müvekkili şirket tarafından sigorta poliçesi teminatı kapsamında bulunan hasar bedeli olarak dava dışı sigortalı firmaya —–tazminat bedeli ödendiğini beyan ederek davalı-borçlunun rücuen tazminat istemine konu olan —– icra takip dosyasına yapmış olduğu haksız ve kötü niyetli tüm itirazlarının iptali ile takibin icra takibindeki takip talebinde belirtilen şartlarda devamına, davalı-borçlunun %20 den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle davaya konu emtianın yükleme-boşaltma işlemleri sırasında hasarlandığının iddia edilmesine rağmen hasarın bu şekilde meydana geldiğine dair kanıt bulunmadığını, hasarın göndericinin sorumluluğunda olan emtianın araca yüklenmesi ve istiflenmesinden meydana geldiğini, bu nedenle hasarın poliçe kapsamı dışında kaldığının görüldüğünü, davacının dava dışı sigortalısına hatır ödemesi yaptığını, bu nedenle bu tazminatın rücuen müvekkilinden talep edilemeyeceğini, dava konusu hasarın müvekkiline CMR Konvansiyonu 30. Maddesine göre tebliğ edilmediğini, davaya konu hasarın CMR Konvansiyonu 32. Maddesine göre taşımaya ilişkin dava ve taleplerinin zaman aşımına uğradığını, ekspertiz raporunda da anlaşılacağı üzere meydana gelen hasarın ambalaj hatasından meydana geldiğini, CMR madde 17/4. uyarınca taşıma şirketinin sorumluluktan kurtulacağını, davaya konu hasarın taşıma esnasında meydana geldiği kabul edilse dahi meydana gelen hasarın yükleme, istifleme ve ambalajlama hatasından meydana geldiği için dava dışı sigortalı şirket ile müvekkili arasında müterafik kusur tespitinin yapılmasını talep ettiklerini, oluşan hasardan CMR Konvansiyonu 23. maddesinden ön görülen sınırlı sorumluluk ilkesi uygulanmasını, davaya konu – hasarlanan / emtianın sovtaj – değerinin hesaplanmadığını, sovtaj – değer hesaplamasının da yapılmasını, davaya konu hasar talebi zaman aşımı ve husumet itirazları doğrultusunda davanın reddine, dava konusu iddia edilen hasardan müvekkili şirketinin sorumluluğu bulunmadığından davanın reddine, davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Celp ve tetkik edilen —— sayılı dosyasında; davacı takip alacaklısı tarafından takip talebi ile davalı takip borçlusu hakkında ilamsız takip başlatıldığı, ödeme emrinin davalı takip borçlusuna tebliği üzerine davalı takip borçlusunun süresi içerisinde, borca ve ferilerine karşı itiraz ettiği ve bunun üzerine takibin durduğu, itiraz dilekçesinin ve/veya takibin durdurulmasına ilişkin kararın davacı takip alacaklısına tebliğ edilmediği, eldeki davanın bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı vekiline dava dilekçesinin deliller kısmında bahsettiği açılan hasar dosyası ve hasar dosyasına ait belgeler, sigorta poliçesi, mal faturası, çek listesi, gümrük beyannamesi, navlun teklifi ve faturası, ——ilgili belgeler, ekspertiz raporu, tazminat ödeme dekontunu sunmak üzere iki haftalık süre verilmesine karar verilmiş olup, davacı vekilince buna dair belgelerin sunulduğu görülmüştür.
Mahkememizce dosyanın bir CMR uzmanı taşıma uzmanı bilirkişi ile bir sigorta uzmanı bilirkişiden oluşacak heyete tevdii ile taraf iddia ve savunmaları ile uyuşmazlık hakkında rapor aldırılmasına karar verilmiş, alınan —– tarihli bilirkişi heyeti raporunda dava dışı sigortalı—- bulunan ——– parçasının satıldığı , satılan emtiaların —– taşıma işini —–tarihinde yüklenen emtiaların —– hasarlı olduğu gerekçesi ile alıcı firma tarafından —- tarihinde kabul edilmeyip CMR senedi üzerine hasar notu düşüldüğü, davaya konu taşımacılığın —– arasında gerçekleşen bir —— olduğu, CMR Konvansiyonu kapsamında yapılan bir taşımacılık olduğu, bu nedenle taşıma esnasında meydana gelen hasar ve ziyan CMR Konvansiyonunda——-gerektiği, CMR Konvansiyonunun 17.maddesinde taşımacının, yükü teslim aldığı andan teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumlu olduğu, ——palet olarak başlayan taşımacılık faaliyeti teslim noktasına vardığında —- hasarlı ulaştığına dair tutanak tutularak teslim alınmadığı için taşımacılık faaliyetinin sorunlu olarak tamamlandığı, CMR Konvansiyonunda ambalajlanmadıkları veya kötü ambalajlandıkları zaman, özellikleri gereği fire veren veya hasara uğrayan malların ambalajlanmaması veya hatalı ambalajlanmış olması, yükün gönderici, alıcı veya bunlar adına hareket eden kişiler tarafından alınması, taşınması, yüklenmesi, yığılması veya boşaltılması halinde taşımacının sorumlu tutulamayacağı, somut olayda taşıma uluslararası olduğu için MÖHUK m.172 gereği CMR hükümlerine göre kusur, zarar, sorumluluk ve tazminat değerlendirmeleri yapılması gerektiği , kaldı ki 6102 sayılı TTK 4.Kitap hükümlerinde m.875 ve devamında da sorumluluk düzenlemelerinin benzer içerikte olduğu, davaya konu sevkiyat evraklarına yüklemeden kaynaklı oluşabilecek uygunsuzlukla ilgili bir not düşülmediğinden ürünlerin taşıyıcıya tam ve sağlam teslim edildiği anlaşılmakta olup CMR Konvansiyonunun ilgili maddeleri gereği varma yerinde teslimat sırasında fark edilen hasardan davalı taşıyıcının kusuru/sorumluluğu olduğu, davaya konu hasarla ilgili olarak ———ekspertiz raporunun belgelere göre nakliyenin gelişimi başlığı altında—– içine istif edilmiştir” denildiği, ——– deposunda emtianın konteyner içine emtiaların yerleştirme işini taşıyıcı ——dava dışı sigortalı gönderici firma tarafından mı yerleştirildiğinin belirtilmediği , emtiaların konteyner içine kim tarafından yerleştirildiği belirtilmese dahi taşıyıcı firmanın deposuna gelen emtiaların sorumluluğunun aynı zamanda depo sahibi——firmasında olduğu, davalı taşıyıcı tarafından dava dışı sigortalı firmaya —-tarafından verilen ———- olarak belirtildiği, bu açıklamadan da bu—– olduğu kanaatine varıldığı, oluşan bu hasarın nedenin, emtia sandığı üzerine ağır bir malzeme konulması veya düşürülmesi olduğu görüşünde oldukları, davaya konu emtiaların gönderici sigortalı firmanın deposundan çıkışından dava dışı alıcı firma deposuna gidinceye kadar birkaç indirilip bindirilmesi sırasında ve/veya karayolu, denizyolu, demiryolu ve karayolu gibi çoklu taşımacılık aşamalarında da hasar oluşmasının mümkün olacağı, dava dışı sigortalı firmanın kusurunun olmadığı, meydana gelen hasarda davalı taşıyıcı firmanın kusurlu olduğu, CMR taşıma senedi üzerinde düşülen ihtirazi kayıt-varma yerinde derhal hasar ihbarı şartını sağladığı, dava konusu yurtdışı karayolu taşıma işinde hasar ihbarının, CMR Konvansiyonuna göre süresi içinde ve usulüne uygun yapıldığı, davaya konu taşımacılığın —-tarihleri arasında gerçekleştirildiği , davaya konu takibin ——- dosyası ile başlatıldığı, dava konusu yurtdışı karayolu taşıma işinde davaların bir yıl içinde açılması gerektiği, davacı—-nezdinde dava dışı sigortalısı —— mevcut olduğu, sigortalının yaptığı sevkiyatlar neticesi emtianın hasar görmesinin teminat kapsamı altında olduğu, sigortalı ——–tarafından —-parçaları emtiasının—— firmaya nakliyesi sonrasında hasarlanması neticesinde, davacı sigorta şirketi tarafından ekspertiz incelemesi yaptırıldığı ve eksper raporu ile tespit edilen —– tarihinde dava dışı sigortalısına ödendiği, davacı —–ödediği tazminat uyarınca TTK 1472 madde kapsamında sigortalısının haklarına halef olduğu, davalı taşıyıcı firmanın tamamen kusurlu olduğu belirlenmiş olmakla davacı tarafın davalıya rücu edebileceği , dava dosyasına sunulmuş olan —- nolu —–birim fiyatı ——- belirtilmiş olup —– olduğu, bu tutarın —– hasar tutarının —– olarak belirtildiği ve hasarlı parçalarla ilgili olarak da sovtaj değerinin sıfır olarak gösterildiği, hasarlanan emtiada davalı taşıyıcının bilerek ve kasten zarar vermiş olacağına dair bir kanıt bulunmadığı, CMR Konvansiyonun 23/3.maddesi gereği toplam brüt hasarlı kg başına—- belirlenen sorumluluk limitleri dahilinde olduğu, taşıyıcının sınırlı sorumluluğunun hasarlı ürün —- formülü ile hesaplandığı, davaya konu kargonun brüt ağırlığının —- olduğu, taşıyıcının sınırlı sorumluluğunun —— teslim edildiği tarihteki veya taraflarca kararlaştırılan diğer bir tarihteki, —— belirlenen değerine göre —- çevrilir.) ——- eşyanın taşıma amacıyla taşıyıcıya teslim edildiği —— belirlediği—- taşıyıcının sınırlı sorumluluğunun —– hesap edildiği, bu tutarın davaya konu talep edilen —– daha yüksek olduğu için belirlenen sorumluluk limitinin/sınırının altında hasar zararı olduğu, tamamının sorumluluk limitleri dahilinde olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın daha önce rapor sunan bilirkişi heyetine tevdii ile davalı tarafın itirazları değerlendirilmek üzere ek rapor tanzimi ile heyete bir Makine Mühendisi bilirkişi eklenerek zararın kaynağı ve nedenine ilişkin olarak birlikte rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş olup, alınan —- tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda davalı taşıyıcı —– dava konusu emtianın taşınması için dava dışı —— tarihinde—- tarafından verilen —— olarak belirtildiği, bu açıklamadan da —-emtia olduğu, özen gösterilmesi ve dikkat edilmesi gerektiği ancak davalı taşıyıcının hem istiflemede ve hem de taşıma esnasında gerekli önlemleri almadığı, sigortalı —- ve taşıma esnasında hasarlanan emtianın, —— başlangıç tarihi, kalkış yerinin ——- yapıldığı, dava konusu olan yedek parçaların —– emtia olduğu, hasarlanan emtianın —— olduğu, dava konusu emtianın hasarlanmasında davalı taşıyıcının birinci derecede ve tam kusurlu olduğu, hasarlanan ve kullanılamaz durumda olan emtianın 2 adet traktör kapısı camı olduğundan sovtaj bedeli düşülmediği, çünkü kırılan camların hurda değeri olmadığı, emtia sahibi sigortalı firmanın kar etmek için yatırım yaptığı ve üretim yaptığı, tazminat hesaplamasında %10 kar düşülürse, firmanın kar mahrumiyeti davası açarak kar mahrumuyetini talep edebileceği, bu nedenle hasar tespitinde kar marjının düşülmediği bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre; davanın, CMR hükümlerine tabi taşıma nedeni ile ödenen tazminatın rücuen tahsili istemine ilişkin itirazın iptali davası olduğu, CMR’nin 32/1. Maddesine göre bu sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerektiği, CMR mevzuatının 32/1-a maddesinin zamanaşımının kısmi kayıp, hasar ve gecikmelerde teslim tarihinden itibaren başlayacağı düzenlemesini içerdiği, somut olayda davaya konu taşımacılığın —– tarihleri arasında gerçekleştirildiği, davaya konu icra takibinin —- tarihinde başlatıldığı, icra takibinin zamanaşımı süresini kestiği, arabuluculuk süreci dahil olmak üzere —- tarihinde açılan davanın -zamanaşımı süresinin dolmamış olması nedeni ile- süresinde olduğu, dava dışı sigortalı —– bulunan —— satıldığı, satılan emtiaların —- arası taşıma işini davalının yaptığı, —– tarihinde yüklenen emtiaların 1 kabının hasarlı olduğu gerekçesi ile alıcı firma tarafından —- tarihinde kabul edilmeyip CMR senedi üzerine hasar notu düşüldüğü, davaya konu hasarla ilgili olarak —– ekspertiz raporuna göre ——— denildiği, davalı taşıyıcı tarafından dava dışı sigortalı firmaya verilen teklifin ——- olarak belirtildiği, Mahkememizce alınan bilirkişi heyeti raporuna göre bu —– özel ve hassas bir emtia olduğunun, oluşan bu hasarın nedeninin, emtia sandığı üzerine ağır bir malzeme konulması veya düşürülmesi olduğunun, dava dışı sigortalı firmanın kusurunun olmadığının, davaya konu sevkiyat evraklarına yüklemeden kaynaklı oluşabilecek uygunsuzlukla ilgili bir not düşülmediğinden ürünlerin taşıyıcıya tam ve sağlam teslim edildiğinin, meydana gelen hasarda davalı taşıyıcı firmanın kusurlu olduğunun ve CMR’nin 17.maddesi uyarınca sorumluluğu bulunduğunun belirtildiği, nakliyat sigortası ekspertiz raporunda traktör kabin camının birim fiyatının —— olarak belirtildiği —– somut olayda davalının CMR nin 17/2 maddesinde yazılı sorumluluktan kurtulacak unsurları kanıtlayamadığı, CMR Konvansiyonu’nun 23/1. Maddesine göre davalı taşıyıcıyının yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı eşyanın taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre tazminat ödemekle sorumlu olduğu, tazminat miktarının taşınan yükün tamamının ağırlığına göre değil, hasar dolayısıyla “zarar gören, eksilen ya da zayi olan malın brüt ağırlığının kilogramı başına——- aşamayacağı” , buna göre taşıyıcının sınırlı sorumluluğunun — olarak hesap edildiği ancak bu tutarın davaya konu edilen —– daha yüksek olduğu, bu yüzden davacı sigorta şirketinin ödemesini yaptığı hasar tutarı olan —– dava dışı zarar gören firmaya (davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı firmaya sigorta poliçesine dayalı olarak ödeme yapıldığı görülmekle) halef olarak davalıya rücu edebileceği anlaşıldığından davanın kabulü ile—— sayılı takip dosyasına davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına, icra takibine konu asıl alacağın yargılamayı gerektirmesi nedeniyle davacının , şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın KABULÜNE,
—–sayılı takip dosyasına davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına,
2-Asıl alacak yargılamayı gerektirdiğinden davacı vekilinin icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 1.878,03 TL harcın davanın başında alınan 873,10 TL harç ve icra peşin harcı olan 63,91 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 941,02 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan başvurma harcı 80,70 TL, peşin/nispi harç 154,37 TL olmak üzere toplam 235,07 TL harç giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 9.200 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılan dosya masrafı 5,50 TL, 1 adet tebligat gideri 31,00 TL, 6 adet e tebligat gideri 49,00 TL, bilirkişi heyeti ücreti 3.000 TL (her bir bilirkişi için 1.000er TL) olmak üzere toplam 3.085,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının karar kesin olduğundan davacıya iadesine,
8-Suçüstü ödeneğinden karşılanan arabuluculuk ücreti olarak ödenen 1.560 TL’ nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
9-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere karar verildi. 20/02/2023