Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/44 E. 2023/561 K. 04.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/44
KARAR NO : 2023/561

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/01/2022
KARAR TARİHİ : 04/07/2023

DAVA:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davacı şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait —– plakalı araçlar ile davacı şirket tarafından işletilen—–çeşitli tarihler arasında geçiş ücretlerini ödemeden ihlalli geçiş yaptığını, geçiş ücretlerini ödemediğinden geçiş ücreti tutarlarına dört katı oranında ceza işletildi davalının, geçiş ücreti ile ceza tutarını bugüne kadar ödemediğinden —. İcra Müdürlüğü —-. Sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiğini, davalının borcun tamamına itiraz ederek davacıya bir borcu bulunulmadığı iddiasıyla asıl alacağa, ferileri, faiz ve faiz oranı bakımından takibe itiraz ederek takibi durdurduğunu belirterek; itirazın iptaline, takibin devamıma, davalının % 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.

SAVUNMA :
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; ilgili yasa hükmünde açıkça ifade edildiği üzere, uzun süreli kiralama halinde, aracın işletenin kiracı olduğunu, dava konusu olayda da dava konusu ihlali geçişe sebebiyet verdiği belirtilen araçların olay tarihindeki işleteni, araç maliki davalı şirket ile arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesi uyarınca araçların zilyedi ve araç üzerinde fiili tasarrufta bulunanın kiracılar olduğunu, davacının iddia ettiği ihlalli geçişlerin gerçekleştiği tarihlerde araçlar kiracıların zilyetliğinde olduğundan ihlali geçişler davalı şirket tarafından gerçekleştirilmediğini, dava konusu olayda, davalı şirket aracın maliki görünse de, aracın işleteni olmadığını, dava dışı finansal kiralama sözleşmesi uyarınca, aracın kiracı tarafından teslim alındığı tarihten, finansal kiralama sözleşmesi devredilinceye veya sona erinceye kadar, kiracının araç üzerindeki zilyetliği ve fiili tasarrufu devam ettiği sürece, davalı şirkete işleten sıfatı izafe edilmesinin mümkün dolmadığını belirterek; davanın reddine, davalının % 20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.

DELİLLER:
Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nden davaya konu araçların —– bakiye bilgileri celbedilmiştir.—-. İcra Müdürlüğü’nün —–esas sayılı icra dosyası Uyap sistemi üzerinden celbedilmiştir.Elektrik elektronik mühendisi bilirkişisinin 01/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalının, araçları geçiş ücreti ödemeden davacının işletmesini yaptığı —- 22 kez ihlalli geçiş yaptığını, davalının,—- aboneliği olmasına rağmen bakiyesi yetersiz olduğundan yapılan ödemesiz geçişler 6001 sayılı Kanunun 30. Maddesine göre geçiş ihlali kabul edildiğini ve sözü geçen maddenin (5) fıkrasına göre geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin dört katı tutarında ceza tahsil edilmektedir şeklinde olduğunu, davacı —– davalı —- takip tarihi itibarı ile asıl alacağının 4.196,00 TL olduğu kanaatine varılmıştır şeklinde rapor düzenlemiş ve bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30. maddesinin konuya ilişkin ilgili bentleri;
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. (Ek cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez” düzenlemelerini içermektedir.6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nun 23. maddesi uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. 6361 sayılı Kanun’un 24. maddesi uyarınca, kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. 6361 sayılı Kanun’da, sigorta hariç, vergi ve diğer benzeri kamusal borçlarla ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Sigorta prim borçlarıyla ilgili olarak 6361 sayılı Kanun’un 24. maddesinin 5. fıkrasında özel bir düzenleme mevcut olup, işin doğası gereği malın sigorta ettirilmesi zorunlu tutulmuş, sigorta ettirme sorumluluğunun kimde olacağı tarafların kararına bırakılmış, ancak sigorta priminin ödenmesi sorumluluğu her durumda kiracıya bırakılmıştır.
6098 sayılı TBK’nın “Vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu” başlığı altındaki 302. maddesi uyarınca, kiralananla ilgili zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülüklere, aksi kararlaştırılmamış veya kanunda öngörülmemiş ise, kiraya veren katlanır. Maddede öngörülen yükümlülükler, kiralananın malik olmasının bir sonucudur. TBK’nın 302. maddesi emredici bir hüküm olmadığından, kiralayanın vergi yükümlüsü sıfatına etki etmemek üzere, sözleşmede vergi ve benzeri yükümlülüklerden kiracının sorumlu olacağı kararlaştırılabilir. Böylece kiralayan vergi yükümlüsü olarak, gerekli ödemeleri yaptıktan sonra sözleşme hükmüne dayanarak kiracıya başvurabilecektir. Somut olayda; finansal kiralama sözleşmesine konu olan aracın ihlalli geçişi nedeniyle davacı şirkete ödenecek geçiş ücreti ve ceza tutarından kimin sorumlu olacağı, husumetin kime yöneltileceği noktasında toplanmaktadır.Trafik sicilinde araç maliki olarak görünen kişi, bu aracını finansal kiralama sözleşmesi uyarınca kiracıya teslim ettikten sonra trafik kazası meydana gelmesi halinde, malın zilyedi olan kiracı, 2918 sayılı KTK’nın 3. maddesi uyarınca işleten sıfatıyla zarar gören üçüncü kişilere verilecek zararlardan sorumludur. Ancak somut olaya konu alacak, 2918 sayılı Kanun hükümlerine göre aracın trafik kazası sonucu üçüncü kişilere verdiği zararlardan işletenin sorumlu tutulduğu bir eylemden kaynaklı olmayıp, davacı şirket tarafından işletilen otoyoldan davalı adına kayıtlı ve ihbar olunan şirketin finansal kiralama sözleşmesi uyarınca kiracısı olduğu aracın ihlalli geçiş eyleminden kaynaklı bir alacaktır. Yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem, ücret ödenmeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olmakta, ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme, oluşan neticeyi ortadan kaldırmaktadır.
Davaya konu ihlalli geçişten kaynaklı alacak yönünden husumetin araç sahibi/kiralayan davalıya yöneltilebileceği kanaatine varılmıştır (emsal karar için bkz. Yargıtay —-. Hukuk Dairesi —-Esas——Karar sayılı ilamı).
Tüm dosya kapsamına göre; davalının, —— plakalı araçlar ile davacı şirketin işlettiği ——geçiş yapıldığı ve geçiş ücretinin geçiş anında ve geçişten sonraki 15 günlük dönemde ödenmediği, bu nedenle alınan bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere davalının 839,20 TL geçiş ücreti ile 4 katı tutarındaki cezaların toplamı olan 3.356,80 TL’den davalının sorumlu olduğu, davacının geçiş ücreti ve cezalarının tahsili amacıyla başlattığı icra takibinin haklı olduğu ve itirazın iptalinin gerektiği, alacağın likit ve belirlenebilir olması nedeniyle icra inkar tazminatının şartlarının oluştuğu sonuç ve vicdani kanaatine (Ay. m.138) varılarak davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere;
1-Açılan davanın kabulü ile davalının—-. İcra Dairesi’nin —— Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazın iptaline, takibin aynen devamına,
2-Asıl alacak miktarı 4.196,00 TL’nin % 20’si olan 839,20 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 286,62 TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 205,92 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 4.196,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 80,70 TL peşin harç, 11,50 TL vekalet harcı, 80,70 TL başvurma harcı, posta, tebligat gideri, bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.534,00 TL yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca artan gider avansının yatıran taraflara iadesine,
7-6325 Sayılı Yasa’ nın 18/A maddesinin 11 ve 13. Fıkraları uyarınca zorunlu arabuluculuk nedeniyle arabulucuya hazine tarafından ödenen 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.